Luận Văn Thạc Sĩ: Xây Dựng Và Sử Dụng Hệ Thống Bài Tập Thực Nghiệm Trong Dạy Học Hóa Học Phi Kim Ở THPT

• Tác giả: Nguyễn Thị Hồng Quyên
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Phú Tuấn
• Trường học: Trường Đại học Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Lý luận và phương pháp dạy học bộ môn Hóa học
• Đề tài: Xây Dựng Và Sử Dụng Hệ Thống Bài Tập Thực Nghiệm Trong Dạy Học Phần Hóa Học Phi Kim Ở Trường Trung Học Phổ Thông
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ giáo dục học
• Năm xuất bản: 2011
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

• LỜI CẢM ƠN
• MỤC LỤC
• DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI
• 1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
• 1.2. Mục tiêu và xu hướng phát triển giáo dục hiện nay ở trường THPT
• 1.2.1. Mục tiêu giáo dục hiện nay
• 1.3. Thí nghiệm hoá học
• 1.3.1. Khái niệm về thí nghiệm hoá học
• 1.3.2. Phân loại thí nghiệm hoá học
• 1.3.3. Tác dụng, ý nghĩa của thí nghiệm hoá học
• 1.3.4. Những yêu cầu đối với thí nghiệm hoá học
• 1.3.5. Kĩ năng thí nghiệm hoá học
• 1.3.5.1. Vai trò của kĩ năng thí nghiệm hoá học
• 1.3.5.2. Một số kĩ năng thí nghiệm hoá học cần rèn luyện của giáo viên
• 1.3.5.3. Một số kĩ năng thí nghiệm hoá học cần rèn luyện cho học sinh
• 1.4. Bài tập hoá học
• 1.4.1. Khái niệm bài tập hoá học
• 1.4.2. Tác dụng, ý nghĩa của bài tập hoá học
• 1.4.3. Phân loại bài tập hoá học
• 1.4.4. Bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.4.4.1. Tác dụng của bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.4.4.2. Phân loại bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.4.4.3. Cấu trúc bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.4.4.4. Bài tập thực nghiệm trong chương trình hoá học ở trường THPT
• 1.4.4.5. Bài tập hoá học thực nghiệm dạng trắc nghiệm
• 1.4.5. Thực trạng của việc sử dụng bài tập hoá học thực nghiệm ở trường THPT
• 1.4.5.1. Quá trình điều tra thực trạng
• 1.4.5.2. Kết quả điều tra thực trạng
• 1.5. XÂY DỰNG VÀ SỬ DỤNG HỆ THỐNG BÀI TẬP THỰC NGHIỆM PHẦN HÓA HỌC PHI KIM
• 1.5.1. Tổng quan về chương trình môn hoá học phần phi kim
• 1.5.2. Mục tiêu cơ bản
• 1.5.3. Cấu trúc chương trình
• 1.5.4. Xây dựng hệ thống bài tập thực nghiệm hoá học
• 1.5.4.1. Cơ sở và phương pháp xây dựng bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.5.4.2. Qui trình xây dựng bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.5.4.3. Hệ thống bài tập thực nghiệm phần hoá học phi kim
• 1.5.4.3.1. Bài tập thực nghiệm chương “Halogen”
• 1.5.4.3.2. Bài tập thực nghiệm chương “Oxi – lưu huỳnh”
• 1.5.4.3.3. Bài tập thực nghiệm chương “Nitơ – photpho”
• 1.5.4.3.4. Bài tập thực nghiệm chương “Cacbon – silic”
• 1.5.5. Sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học hoá học ở trường THPT
• 1.5.5.1. Phương pháp giải một số dạng bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.5.5.2. Qui trình sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học hoá học
• 1.5.5.3. Sử dụng bài tập thực nghiệm trong nghiên cứu tài liệu mới (giờ dạy lí thuyết)
• 1.5.5.4. Sử dụng bài tập hoá học thực nghiệm trong tiết ôn tập, luyện tập
• 1.5.5.5. Sử dụng bài tập hoá học thực nghiệm trong tiết thực hành
• 1.5.5.6. Sử dụng bài tập hóa học thực nghiệm để rèn luyện một số kĩ năng thực hành cho học sinh
• 1.5.5.7. Sử dụng bài tập thực nghiệm trong kiểm tra – đánh giá
• 1.6. Một số giáo án sử dụng hệ thống bài tập hoá học thực nghiệm
• 1.6.1. Giáo án bài “Clo”
• 1.6.2. Giáo án bài “Flo – Brom – Iot”
• 1.6.3. Giáo án bài “Axit sunfuric – Muối sunfat”
• 1.6.4. Giáo án bài thực hành “Tính chất các hợp chất của lưu huỳnh”
• 1.7. THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 1.7.1. Mục đích thực nghiệm
• 1.7.2. Nhiệm vụ thực nghiệm
• 1.7.3. Đối tượng thực nghiệm
• 1.7.4. Phương pháp thực nghiệm
• 1.7.5. Nội dung thực nghiệm
• 1.7.6. Kết quả thực nghiệm
• 1.7.6.1. Kết quả định tính
• 1.7.6.2. Kết quả định lượng
• 1.7.7. Đánh giá kết quả thực nghiệm
• 2. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Cơ sở lý luận và thực tiễn

Chương này tập trung vào việc phân tích cơ sở lý luận và thực tiễn của việc xây dựng và sử dụng bài tập thực nghiệm hóa học trong giáo dục THPT. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của thí nghiệm hóa học trong việc nâng cao hiệu quả dạy và học. Hóa học phi kim được xem là một phần quan trọng trong chương trình hóa học THPT, đòi hỏi sự kết hợp giữa lý thuyết và thực hành. Tác giả cũng đề cập đến kỹ năng thực hành hóa học và vai trò của nó trong việc phát triển năng lực tư duy và sáng tạo của học sinh.

1.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu

Phần này trình bày tổng quan về các nghiên cứu liên quan đến bài tập thực nghiệm hóa học và thí nghiệm hóa học. Tác giả chỉ ra rằng, mặc dù có nhiều nghiên cứu về phương pháp giảng dạy hóa học, nhưng việc kết hợp giữa bài tập thực nghiệm và thực hành thí nghiệm vẫn còn hạn chế. Điều này dẫn đến sự thiếu hiệu quả trong việc rèn luyện kỹ năng thực hành và phát triển tư duy cho học sinh.

1.2. Mục tiêu và xu hướng phát triển giáo dục

Tác giả phân tích mục tiêu giáo dục hiện nay, đặc biệt là trong bối cảnh đổi mới chương trình giảng dạy hóa học. Xu hướng phát triển giáo dục hướng đến việc tăng cường tính thực tiễn và kỹ năng thực hành trong các môn học, đặc biệt là hóa học ứng dụng. Điều này đòi hỏi sự đổi mới trong phương pháp giảng dạy và tài liệu học tập hóa học để phù hợp với nhu cầu thực tế.

II. Xây dựng hệ thống bài tập thực nghiệm

Chương này tập trung vào việc xây dựng hệ thống bài tập thực nghiệm cho phần hóa học phi kim trong chương trình THPT. Tác giả đề xuất các phương pháp xây dựng bài tập dựa trên cơ sở lý luận và thực tiễn. Bài tập thực nghiệm được thiết kế để rèn luyện kỹ năng thực hành và phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh. Các bài tập được phân loại theo từng chương, bao gồm Halogen, Oxi – Lưu huỳnh, Nitơ – Photpho, và Cacbon – Silic.

2.1. Cơ sở và phương pháp xây dựng

Phần này trình bày cơ sở lý luận và phương pháp xây dựng bài tập thực nghiệm. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp giữa lý thuyết và thực hành trong hóa học phi kim. Các bài tập được thiết kế để đáp ứng mục tiêu giáo dục và phù hợp với chương trình giảng dạy hóa học hiện hành.

2.2. Hệ thống bài tập thực nghiệm

Tác giả giới thiệu hệ thống bài tập thực nghiệm được xây dựng cho từng chương trong phần hóa học phi kim. Các bài tập được phân loại theo mức độ khó và mục tiêu học tập, giúp học sinh rèn luyện kỹ năng thực hành và vận dụng kiến thức vào thực tiễn.

III. Sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học

Chương này tập trung vào việc sử dụng bài tập thực nghiệm trong quá trình dạy học hóa học phi kim ở trường THPT. Tác giả đề xuất các phương pháp giảng dạy hiệu quả, bao gồm việc sử dụng bài tập trong các tiết học lý thuyết, ôn tập, và thực hành. Bài tập thực nghiệm cũng được sử dụng để kiểm tra và đánh giá năng lực của học sinh.

3.1. Phương pháp sử dụng bài tập

Phần này trình bày các phương pháp sử dụng bài tập thực nghiệm trong dạy học. Tác giả nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tích hợp bài tập vào các hoạt động học tập, giúp học sinh phát triển kỹ năng thực hành và tư duy sáng tạo.

3.2. Đánh giá hiệu quả

Tác giả đánh giá hiệu quả của việc sử dụng bài tập thực nghiệm thông qua các kết quả thực nghiệm sư phạm. Kết quả cho thấy, việc sử dụng bài tập thực nghiệm giúp nâng cao chất lượng dạy và học, đồng thời phát triển năng lực tư duy và kỹ năng thực hành của học sinh.