Sự Kết Hợp Các Mặt Đối Lập Trong Triết Học Mác-Lênin và Ứng Dụng Vào Thực Tiễn

C. Ăngghen cho rằng bản chất của các mặt đối lập là đấu tranh. Sự đối lập, trái ngược trong một sự vật tạo nên đấu tranh. Ông phân tích cuộc đấu tranh giữa vô sản và tư sản trong "Tuyên ngôn của Đảng Cộng sản" và "Tư bản", khẳng định giai cấp vô sản đại diện cho phương thức sản xuất mới, tiến bộ. V. Lênin tiếp nối tư tưởng này, nhấn mạnh đấu tranh là động lực của sự phát triển. Ông cho rằng các mặt đối lập trong mâu thuẫn luôn đấu tranh, bài trừ lẫn nhau, tạo nên sự vận động không ngừng.

Bên cạnh đấu tranh, sự thống nhất giữa các mặt đối lập cũng được C. Ăngghen và V. Lênin đề cao. Họ cho rằng sự thống nhất thể hiện sự ràng buộc, quy định lẫn nhau, là điều kiện cho sự tồn tại của các mặt đối lập. V. Lênin đặc biệt nhấn mạnh sự thống nhất là điều kiện tiên quyết cho đấu tranh và phát triển. Ông cho rằng phép biện chứng là học thuyết về sự thống nhất các mặt đối lập. Sự thống nhất là khách quan, đóng vai trò quan trọng đối với sự đấu tranh, bài trừ lẫn nhau, từ đó thúc đẩy sự vật phát triển.

V. Lênin cho rằng sự thống nhất là điều kiện cho đấu tranh, và đấu tranh là nội dung của thống nhất. Sự gắn bó hữu cơ giữa chúng là điều kiện để giải quyết mâu thuẫn, thúc đẩy sự vật phát triển. Sự thống nhất có tính tương đối, trong khi đấu tranh là tuyệt đối. Tuy nhiên, tính tương đối của thống nhất không nên được hiểu theo nghĩa đơn thuần về thời gian. Nó thể hiện ở việc sự thống nhất giữa các mặt đối lập chỉ tồn tại trong một mối quan hệ, phạm vi không gian và thời gian nhất định. Nhận thức đúng đắn về mối quan hệ này giúp con người tránh thái độ cực đoan trong đời sống thực tiễn.