Ứng Dụng Mô Hình Z-Score Trong Dự Báo Nguy Cơ Phá Sản Đối Với Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên

• Tác giả: Nguyễn Cao Kỳ Duyên
• Người hướng dẫn: NGƯT.TS Nguyễn Thanh Phương
• Trường học: Học viện Ngân hàng
• Chuyên ngành: Tài chính
• Đề tài: Ứng Dụng Mô Hình Z-Score Dự Báo Nguy Cơ Phá Sản Tại Công Ty Cổ Phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên
• Loại tài liệu: Khoá luận tốt nghiệp
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN CỦA TÁC GIẢ
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
• 1.1. Mục đích nghiên cứu
• 1.2. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.4. Tổng quan nghiên cứu có liên quan
• 1.4.1. Các nghiên cứu ở nước ngoài
• 1.4.2. Các nghiên cứu ở Việt Nam
• 1.5. Khoảng trống nghiên cứu
• 1.6. Cấu trúc khoá luận
• 2. CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ MÔ HÌNH Z-SCORE TRONG XÁC ĐỊNH NGUY CƠ PHÁ SẢN/KIỆT QUỆ TÀI CHÍNH
• 2.1. Phương pháp phân tích đa biệt thức – cơ sở của mô hình Z-Score
• 2.2. Tổng quan về mô hình Z-Score
• 2.2.1. Giới thiệu mô hình. Lịch sử phát triển
• 2.2.2. Mô hình nghiên cứu. Các biến độc lập trong mô hình nghiên cứu
• 2.2.3. Các dạng mô hình Z-Score
• 2.2.3.1. Mô hình Z-Score áp dụng cho doanh nghiệp đã cổ phần hóa thuộc ngành sản xuất
• 2.2.3.2. Mô hình Z’-Score áp dụng cho doanh nghiệp chưa cổ phần hóa thuộc ngành sản xuất
• 2.2.3.3. Mô hình Z’’-Score điều chỉnh áp dụng cho các doanh nghiệp thuộc thị trường mới nổi
• 2.2.4. Đánh giá mô hình Z-Score và các phiên bản điều chỉnh
• 2.2.4.1. Nhược điểm
• 2.2.4.2. So sánh mô hình Z-Score với một số mô hình dự báo khả năng phá sản khác
• 2.3. Một số phương pháp phân tích khác xây dựng mô hình nhận diện phá sản doanh nghiệp
• 2.3.1. So sánh mô hình Z-Score và các mô hình nhận diện phá sản khác
• 3. CHƯƠNG 3: CƠ SỞ DỮ LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Cơ sở dữ liệu và xử lý dữ liệu
• 3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 3.3. Kiểm định mô hình
• 3.4. Lựa chọn mô hình
• 3.5. Kiểm định mô hình
• 4. CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG NGÀNH THÉP VIỆT NAM VÀ CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN THÉP TIẾN LÊN – KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Thực trạng ngành thép thế giới
• 4.1.1. Cung cầu thép trên thế giới
• 4.1.2. Tình hình hoạt động xuất nhập khẩu thép trên thế giới. Một số nhân tố tác động mạnh đến ngành thép thế giới
• 4.2. Ngành thép Việt Nam
• 4.2.1. Cơ cấu và đặc điểm của ngành thép Việt Nam
• 4.2.2. Một vài con số thống kê
• 4.2.3. Cơ hội và thách thức đối với ngành thép
• 4.3. Công ty Cổ phần Tập đoàn Thép Tiến Lên
• 4.3.1. Tổng quan doanh nghiệp
• 4.3.2. Phân tích báo cáo và các chỉ số tài chính
• 4.3.3. Kết quả nghiên cứu
• 4.3.4. Đánh giá và phân tích
• 4.3.4.1. Giai đoạn 2017 – 2019: Z’’-Score giảm mạnh
• 4.3.4.2. Giai đoạn 2019 – 2021: Z’’-Score tăng bật
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
• 5.1. Đối với các doanh nghiệp chung
• 5.2. Đối với CTCP Tập đoàn Thép Tiến Lên
• 5.3. Đối với Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng
• 5.4. Hạn chế của nghiên cứu và hướng nghiên cứu tiếp theo
• 5.4.1. Hạn chế của nghiên cứu
• 5.4.2. Đề xuất hướng nghiên cứu tiếp theo
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Về Mô Hình Z Score Dự Báo Phá Sản

Trong bối cảnh kinh tế đầy biến động, việc dự báo phá sản trở nên vô cùng quan trọng đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là các công ty cổ phần. Mô hình Z-Score, một công cụ phân tích tài chính mạnh mẽ, được sử dụng rộng rãi để đánh giá rủi ro và dự báo nguy cơ phá sản. Bài viết này sẽ đi sâu vào ứng dụng mô hình Altman Z-Score cho Công ty Cổ phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên, một doanh nghiệp quan trọng trong ngành thép Việt Nam. Sự tăng trưởng mạnh mẽ của ngành thép Việt Nam trong những năm gần đây, thể hiện qua số liệu của Hiệp hội Thép Việt Nam (VSA), đã tạo ra nhiều cơ hội. Tuy nhiên, những thách thức như phòng vệ thương mại và yêu cầu về sản phẩm "xanh" cũng đặt ra nhiều áp lực. Việc phân tích Z-Score giúp nhà đầu tư và ngân hàng (như VPBank, đối tác của TLH) đánh giá chính xác hơn tình hình tài chính của doanh nghiệp, từ đó đưa ra quyết định đầu tư và cho vay hiệu quả. Theo Altman (1968), khả năng thanh toán và khả năng sinh lời là những chỉ số quan trọng giúp đánh giá nguy cơ phá sản.

1.1. Tại Sao Dự Báo Nguy Cơ Phá Sản Lại Quan Trọng

Việc dự báo nguy cơ phá sản giúp doanh nghiệp chủ động đối phó với các khó khăn tài chính, tìm kiếm giải pháp tái cấu trúc hoặc thu hút vốn đầu tư. Đối với nhà đầu tư, nó cung cấp thông tin quan trọng để đánh giá rủi ro và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt. Ngân hàng có thể sử dụng thông tin này để đánh giá khả năng thanh toán của khách hàng vay vốn và quản lý rủi ro tín dụng.

1.2. Giới Thiệu về Tập Đoàn Thép Tiến Lên Cổ Phiếu TLH

Công ty Cổ phần Tập đoàn Thép Tiến Lên (TLH) là một trong những doanh nghiệp hàng đầu trong ngành thép Việt Nam. Phân tích tài chính về TLH rất cần thiết để đánh giá khả năng sinh lời và khả năng thanh toán của công ty, từ đó dự báo nguy cơ phá sản và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Việc ứng dụng mô hình Z-Score vào TLH mang tính thực tiễn cao.

II. Mô Hình Z Score Là Gì Cách Xác Định Rủi Ro Phá Sản

Mô hình Z-Score, đặc biệt là mô hình Altman Z-Score, là một công cụ phân tích tài chính sử dụng các chỉ số tài chính để dự báo khả năng phá sản của doanh nghiệp. Mô hình này dựa trên phân tích đa biến, kết hợp nhiều chỉ số tài chính quan trọng như khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động, đòn bẩy tài chính, và khả năng sinh lời. Mô hình Z-Score cung cấp một điểm số, gọi là điểm Z, cho biết mức độ rủi ro phá sản của doanh nghiệp. Điểm Z càng thấp, nguy cơ phá sản càng cao. Việc phân tích Z-Score giúp các nhà quản lý đưa ra quyết định kịp thời để cải thiện tình hình tài chính doanh nghiệp và tránh khỏi nguy cơ phá sản. Altman (1968) ban đầu phát triển mô hình này để dự đoán phá sản cho các công ty sản xuất.

2.1. Phân Tích Tài Chính Các Chỉ Số Quan Trọng trong Z Score

Các chỉ số tài chính quan trọng trong mô hình Z-Score bao gồm: Vốn lưu động trên tổng tài sản, Lợi nhuận giữ lại trên tổng tài sản, Lợi nhuận trước thuế và lãi vay trên tổng tài sản, Giá trị thị trường của vốn chủ sở hữu trên tổng nợ phải trả và Doanh thu trên tổng tài sản. Mỗi chỉ số này đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng thanh toán, hiệu quả hoạt động, đòn bẩy tài chính, và khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Việc phân tích kỹ lưỡng các chỉ số này giúp đưa ra dự báo chính xác hơn về nguy cơ phá sản.

2.2. Các Phiên Bản Mô Hình Z Score Altman Wilcox Springate Fulmer

Ngoài mô hình Altman Z-Score gốc, còn có nhiều phiên bản mô hình Z-Score khác nhau, được phát triển bởi các nhà nghiên cứu như Wilcox, Springate, và Fulmer. Các phiên bản này có thể sử dụng các chỉ số tài chính khác nhau hoặc có trọng số khác nhau để phù hợp với các loại hình doanh nghiệp và thị trường khác nhau. Việc lựa chọn phiên bản mô hình Z-Score phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của dự báo.

III. Phương Pháp Ứng Dụng Mô Hình Z Score Cho Thép Tiến Lên

Để ứng dụng mô hình Z-Score cho Công ty Cổ phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên (TLH), cần thu thập dữ liệu báo cáo tài chính của công ty trong một giai đoạn nhất định (ví dụ: 5 năm). Sau đó, tính toán các chỉ số tài chính cần thiết cho mô hình Z-Score (tùy thuộc vào phiên bản mô hình được sử dụng). Tiếp theo, thay các chỉ số tài chính này vào công thức Z-Score để tính điểm Z. Cuối cùng, so sánh điểm Z với ngưỡng quy định để đánh giá mức độ rủi ro phá sản của TLH. Việc phân tích xu hướng của điểm Z qua các năm cũng cung cấp thông tin hữu ích về sự thay đổi trong tình hình tài chính của công ty. Theo tài liệu nghiên cứu, các chỉ số về vốn và nợ đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng hoạt động của doanh nghiệp

3.1. Thu Thập Dữ Liệu Báo Cáo Tài Chính Của TLH

Việc thu thập dữ liệu báo cáo tài chính chính xác và đầy đủ là bước quan trọng đầu tiên. Dữ liệu này bao gồm bảng cân đối kế toán, báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, và báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Cần đảm bảo rằng dữ liệu được thu thập từ các nguồn tin cậy và được kiểm toán bởi các tổ chức uy tín.

3.2. Tính Toán Chỉ Số Tài Chính Bước Quan Trọng trong Phân Tích

Sau khi thu thập dữ liệu, cần tính toán các chỉ số tài chính cần thiết cho mô hình Z-Score. Việc tính toán chính xác các chỉ số này là rất quan trọng để đảm bảo tính chính xác của dự báo. Cần sử dụng các công thức tài chính phù hợp và đảm bảo rằng tất cả các chỉ số được tính toán theo cùng một phương pháp.

3.3. Đánh Giá Rủi Ro So Sánh Điểm Z Với Ngưỡng Phá Sản

Sau khi tính được điểm Z, cần so sánh điểm này với ngưỡng quy định để đánh giá mức độ rủi ro phá sản của TLH. Các ngưỡng này có thể khác nhau tùy thuộc vào phiên bản mô hình Z-Score và thị trường. Điểm Z dưới ngưỡng cảnh báo cho thấy công ty đang đối mặt với nguy cơ phá sản. Do đó cần hành động nhanh chóng.

IV. Kết Quả Nghiên Cứu Phân Tích Z Score Của Thép Tiến Lên

Sau khi thực hiện phân tích Z-Score cho Công ty Cổ phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên (TLH) dựa trên dữ liệu báo cáo tài chính từ năm 2017 đến 2021, kết quả cho thấy xu hướng biến động của điểm Z. Điểm Z của TLH giảm mạnh trong giai đoạn 2017-2019, cho thấy sự gia tăng nguy cơ phá sản. Tuy nhiên, điểm Z đã tăng trở lại trong giai đoạn 2019-2021, cho thấy sự cải thiện trong tình hình tài chính của công ty. Việc phân tích sâu hơn về các chỉ số tài chính thành phần giúp xác định các yếu tố chính ảnh hưởng đến điểm Z và nguy cơ phá sản của TLH như đã phân tích ở trên.

4.1. Giai Đoạn 2017 2019 Z Score Giảm Mạnh Điều Gì Đã Xảy Ra

Sự giảm mạnh của điểm Z trong giai đoạn 2017-2019 có thể do nhiều yếu tố, bao gồm sự suy giảm trong khả năng sinh lời, sự gia tăng đòn bẩy tài chính, và sự suy giảm trong hiệu quả hoạt động. Cần phân tích kỹ lưỡng các yếu tố này để xác định nguyên nhân chính và đề xuất các giải pháp khắc phục.

4.2. Giai Đoạn 2019 2021 Z Score Tăng Trưởng Tín Hiệu Tích Cực

Sự tăng trưởng của điểm Z trong giai đoạn 2019-2021 có thể là do sự cải thiện trong khả năng sinh lời, sự giảm đòn bẩy tài chính, và sự cải thiện trong hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, cần thận trọng và phân tích kỹ lưỡng để đảm bảo rằng sự tăng trưởng này là bền vững và không chỉ là kết quả của các yếu tố tạm thời. Điều này phù hợp với nghiên cứu của tác giả Diep Thanh Tung, Vo Thi Hoang Phung (2019) khi chỉ ra các yếu tố tài chính có ảnh hưởng đến nguy cơ phá sản.

V. Kết Luận Mô Hình Z Score và Dự Báo Tương Lai cho TLH

Kết quả phân tích Z-Score cho Công ty Cổ phần Tập Đoàn Thép Tiến Lên (TLH) cung cấp thông tin quan trọng cho các nhà quản lý, nhà đầu tư, và ngân hàng. Mặc dù điểm Z đã cải thiện trong giai đoạn gần đây, TLH vẫn cần tiếp tục cải thiện tình hình tài chính để giảm thiểu nguy cơ phá sản. Mô hình Z-Score là một công cụ hữu ích để dự báo tình hình tài chính của doanh nghiệp, nhưng cần được sử dụng kết hợp với các công cụ phân tích khác và kinh nghiệm thực tế để đưa ra quyết định chính xác. Việc ứng dụng mô hình Z-Score một cách thường xuyên và liên tục có thể giúp doanh nghiệp chủ động đối phó với các thách thức và cơ hội trong tương lai.

5.1. Khuyến Nghị Cho Thép Tiến Lên Giải Pháp Ổn Định Tài Chính

Để ổn định tình hình tài chính, Thép Tiến Lên cần tập trung vào việc cải thiện khả năng sinh lời, giảm đòn bẩy tài chính, và nâng cao hiệu quả hoạt động. Các biện pháp cụ thể có thể bao gồm tăng doanh thu, giảm chi phí, quản lý nợ hiệu quả, và đầu tư vào các dự án có khả năng sinh lời cao.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo Kết Hợp Z Score và Các Mô Hình Dự Đoán

Để nâng cao tính chính xác của dự báo, các nghiên cứu tiếp theo có thể kết hợp mô hình Z-Score với các mô hình dự đoán khác, chẳng hạn như mô hình mạng thần kinh hoặc mô hình hồi quy. Đồng thời, cần xem xét các yếu tố phi tài chính có thể ảnh hưởng đến nguy cơ phá sản, chẳng hạn như chất lượng quản lý, môi trường kinh doanh, và rủi ro ngành.