I. Tính cấp thiết của đề tài
Tỉnh Quảng Nam, nằm ở vùng Duyên hải miền Trung, có bờ biển dài 125 km và vùng đặc quyền kinh tế rộng lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho khai thác thủy sản. Tuy nhiên, nguồn lợi thủy sản tại đây đang bị suy giảm nghiêm trọng do khai thác quá mức và các hoạt động không bền vững. Nhiều tàu thuyền từ các tỉnh khác vào khai thác tại vùng biển ven bờ, dẫn đến tình trạng cạnh tranh gay gắt và giảm năng suất. Theo số liệu, năng suất bình quân trên một đơn vị công suất đã giảm từ 0,63 tấn/CV (1997) xuống còn 0,33 tấn/CV (2016). Điều này cho thấy sự cần thiết phải tối ưu hóa khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản.
II. Mục tiêu nghiên cứu
Mục tiêu chính của nghiên cứu là xây dựng các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả khai thác và bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại vùng biển ven bờ tỉnh Quảng Nam. Cụ thể, nghiên cứu sẽ điều tra thực trạng hoạt động khai thác thủy sản, phân tích mức độ suy giảm hiệu quả của từng nghề, và đánh giá công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Các giải pháp đề xuất sẽ giúp phát triển bền vững ngành thủy sản và góp phần vào phát triển kinh tế địa phương.
III. Thực trạng khai thác thủy sản
Thực trạng khai thác thủy sản tại Quảng Nam cho thấy sự gia tăng số lượng tàu thuyền, đặc biệt là tàu có công suất lớn. Tuy nhiên, cường lực khai thác vượt quá mức cho phép, dẫn đến tình trạng suy giảm nguồn lợi thủy sản. Các nghề như lưới kéo và lờ dây đang gây hại cho môi trường sinh thái và làm mất nơi cư trú của các loài thủy sản. Cần có các biện pháp quản lý chặt chẽ hơn để bảo vệ nguồn lợi này.
IV. Công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản
Công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản tại Quảng Nam đã được chú trọng, với nhiều biện pháp tuyên truyền và quản lý. Tuy nhiên, tình trạng vi phạm vẫn diễn ra, đặc biệt là việc sử dụng ngư cụ không hợp pháp. Cần tăng cường công tác thanh tra và kiểm soát để đảm bảo việc bảo vệ nguồn lợi thủy sản hiệu quả hơn. Việc xây dựng các chính sách bảo vệ và phát triển nguồn lợi thủy sản là rất cần thiết để đảm bảo sự bền vững cho ngành thủy sản.
V. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn
Nghiên cứu này không chỉ bổ sung dữ liệu về thực trạng khai thác thủy sản mà còn cung cấp cơ sở lý luận cho các giải pháp nâng cao hiệu quả bảo vệ nguồn lợi thủy sản. Ý nghĩa thực tiễn của nghiên cứu là giúp cơ quan quản lý nghề cá tỉnh Quảng Nam có cơ sở khoa học để quy hoạch đội tàu và xây dựng các chính sách phù hợp, góp phần vào phát triển bền vững ngành thủy sản tại địa phương.