Thực trạng nuôi con bằng sữa mẹ trong 6 tháng đầu tại Ngọc Hồi, Thanh Trì, Hà Nội

Sữa non là sữa mẹ đặc biệt, hình thành từ tuần 14-16 của thai kỳ, tiết ra từ lúc sinh đến 2-3 ngày sau. Trẻ bú sớm sẽ nhận được sữa non, phù hợp với bộ máy tiêu hóa của trẻ. Sữa non đặc sánh, màu vàng nhạt, chứa nhiều chất chống nhiễm khuẩn và kháng thể để bảo vệ cơ thể cho trẻ. Bú sớm được định nghĩa là cho trẻ bú ngay trong vòng 30 phút đến 1 giờ sau sinh. Nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu là khi trẻ chỉ bú sữa mẹ, không ăn bất kỳ thức ăn dạng lỏng hay rắn nào khác, trừ vitamin, khoáng chất bổ sung hoặc thuốc.

Sữa mẹ không chỉ là nguồn dinh dưỡng hoàn hảo mà còn giúp trẻ dễ tiêu hóa, hấp thu. Nuôi con bằng sữa mẹ mang lại lợi ích thiết thực cho cả mẹ và bé. Sữa mẹ cung cấp những chất dinh dưỡng cần thiết, những kháng thể chống bệnh tật giúp trẻ khỏe mạnh. Cho trẻ bú mẹ có thể làm giảm tỷ lệ mắc và mức độ nghiêm trọng của các bệnh nhiễm trùng và do đó làm giảm nguy cơ tử vong sơ sinh. Theo ước tính của UNICEF, bú mẹ trong 6 tháng đầu sẽ làm giảm 1,3 triệu ca tử vong ở trẻ em dưới 5 tuổi mỗi năm trên toàn thế giới.

Theo kết quả nghiên cứu, tỷ lệ trẻ được bú sớm sau sinh tại Ngọc Hồi chưa đạt mức mong muốn. Tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu cũng thấp hơn so với các khu vực khác. Điều này cho thấy cần có các chương trình can thiệp để cải thiện tình hình. Phỏng vấn sâu các bà mẹ cho thấy nhiều người thiếu kiến thức về tầm quan trọng của sữa non và thời điểm bắt đầu cho con bú.

Nhiều bà mẹ tại Ngọc Hồi bắt đầu cho con ăn dặm sớm hơn 6 tháng tuổi, thường là từ tháng thứ 3 hoặc thứ 4. Lý do chủ yếu là do quan niệm truyền thống, thiếu kiến thức về nuôi con bằng sữa mẹ hoàn toàn và áp lực từ gia đình. Việc sử dụng sữa công thức cũng khá phổ biến, đặc biệt khi bà mẹ đi làm trở lại. Điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe và sự phát triển của trẻ.

Tỷ lệ ĐTNC có "kiến thức đạt về NCBSM" rất thấp (15,9%). Lý do chính các bà mẹ cho con bú muộn là thiếu kiến thức về NCBSM và phƣơng pháp sinh (mổ đẻ). Tỷ lệ bà mẹ hiểu đúng về định nghĩa NCBSMHT trong 6 tháng đầu tƣơng đối thấp (46,5%); Tuy có 67,1% các bà mẹ trong nghiên cứu biết trẻ dƣới 6 tháng chỉ nên cho bú sữa mẹ hoàn toàn nhƣng tỷ lệ trẻ đƣợc bú mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu ở ĐTNC rất thấp, 28%.

Trình độ học vấn của bà mẹ có mối liên hệ chặt chẽ với thực hành nuôi con bằng sữa mẹ. Những bà mẹ có trình độ học vấn cao thường có kiến thức tốt hơn về nuôi con bằng sữa mẹ và thực hành đúng cách. Điều kiện kinh tế gia đình cũng ảnh hưởng đến khả năng mua sữa công thức và các thực phẩm bổ sung khác, từ đó tác động đến quyết định nuôi con bằng sữa mẹ.

Sự hỗ trợ từ gia đình, đặc biệt là người chồng và bà nội, bà ngoại, đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích và duy trì thực hành nuôi con bằng sữa mẹ. Những bà mẹ nhận được sự ủng hộ từ gia đình thường có xu hướng nuôi con bằng sữa mẹ lâu dài hơn. Cộng đồng cũng có thể tạo ra môi trường thuận lợi cho nuôi con bằng sữa mẹ thông qua các hoạt động truyền thông và giáo dục sức khỏe.

Việc tiếp cận thông tin về nuôi con bằng sữa mẹ thông qua các kênh truyền thông khác nhau có ảnh hưởng lớn đến thực hành của các bà mẹ. Những bà mẹ được cung cấp đầy đủ thông tin về lợi ích của sữa mẹ và cách nuôi con bằng sữa mẹ đúng cách thường có xu hướng thực hiện tốt hơn. Tuy nhiên, sự quảng cáo của các hãng sữa công thức có thể gây nhiễu thông tin và ảnh hưởng đến quyết định của các bà mẹ.

Cần tổ chức các buổi nói chuyện, hội thảo, tư vấn cá nhân và cung cấp tài liệu truyền thông về nuôi con bằng sữa mẹ cho phụ nữ mang thai và sau sinh. Nội dung cần tập trung vào lợi ích của sữa mẹ, cách cho con bú đúng cách, giải quyết các vấn đề thường gặp trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ và chính sách hỗ trợ từ nhà nước.

Cần tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn cho cán bộ y tế và cộng tác viên về kiến thức và kỹ năng tư vấn nuôi con bằng sữa mẹ. Cán bộ y tế cần nắm vững các thông tin khoa học về nuôi con bằng sữa mẹ, cách giải quyết các vấn đề thường gặp và kỹ năng giao tiếp hiệu quả với bà mẹ.

Cần khuyến khích các doanh nghiệp tạo điều kiện cho bà mẹ cho con bú hoặc vắt sữa tại nơi làm việc. Xây dựng phòng vắt sữa, cung cấp thời gian nghỉ ngơi hợp lý và hỗ trợ tinh thần cho bà mẹ. Chính sách hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ tại nơi làm việc có thể giúp tăng tỷ lệ nuôi con bằng sữa mẹ và cải thiện sức khỏe của cả mẹ và bé.

Cần thực hiện các cuộc khảo sát chi tiết để thu thập thông tin về thu nhập và nghề nghiệp của các bà mẹ. Phân tích mối liên hệ giữa thu nhập và khả năng mua sữa công thức và các thực phẩm bổ sung khác. Tìm hiểu về ảnh hưởng của nghề nghiệp đến thời gian và điều kiện cho con bú.

Cần nghiên cứu về ảnh hưởng của văn hóa và tập quán địa phương đến thực hành nuôi con bằng sữa mẹ. Tìm hiểu về các quan niệm truyền thống về nuôi con bằng sữa mẹ và cách chúng tác động đến quyết định của các bà mẹ. Phân tích các rào cản văn hóa đối với việc nuôi con bằng sữa mẹ và đề xuất các giải pháp thay đổi hành vi phù hợp.

Nghiên cứu đã chỉ ra những hạn chế trong thực hành nuôi con bằng sữa mẹ tại Ngọc Hồi và xác định các yếu tố ảnh hưởng. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng có những hạn chế nhất định, chẳng hạn như quy mô mẫu nhỏ và phương pháp nghiên cứu cắt ngang. Cần có các nghiên cứu sâu hơn và quy mô lớn hơn để xác nhận các kết quả này.

Dựa trên kết quả nghiên cứu, có thể đưa ra các khuyến nghị cho các chính sách và chương trình hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ. Cần có các chính sách khuyến khích nuôi con bằng sữa mẹ tại nơi làm việc, tăng cường công tác tư vấn và hỗ trợ nuôi con bằng sữa mẹ tại các cơ sở y tế và cộng đồng, và kiểm soát chặt chẽ việc quảng cáo sữa công thức.