Nghiên cứu thực trạng nhiễm khuẩn phổi bệnh viện và đặc điểm kháng kháng sinh tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình

• Tác giả: Giang Hoài Nam
• Người hướng dẫn: PGS. Hoàng Năng Trọng
• Trường học: Trường Đại học Y Dược Thái Bình
• Chuyên ngành: Vệ sinh xã hội học và Tổ chức y tế
• Đề tài: Thực trạng nhiễm khuẩn phổi bệnh viện và đặc điểm kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình năm 2016 - 2017
• Loại tài liệu: luận án tiến sỹ y học
• Năm xuất bản: 2020
• Địa điểm: Thái Bình

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Thực trạng và một số yếu tố liên quan của nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.2. Đại cương về nhiễm khuẩn bệnh viện
• 1.2.1. Đại cương về nhiễm khuẩn bệnh viện và một số thuật ngữ
• 1.3. Thực trạng nhiễm khuẩn phổi bệnh viện trên thế giới và Việt Nam
• 1.4. Một số yếu tố liên quan của nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.5. Sinh lý bệnh nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.6. Nguồn gốc của vi khuẩn
• 1.7. Các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.8. Căn nguyên, tình hình kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.8.1. Một số khái niệm, thuật ngữ
• 1.8.2. Căn nguyên gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện trên thế giới và Việt Nam
• 1.8.3. Tình hình kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 1.9. Kỹ thuật phân tử trong chẩn đoán nhanh tác nhân vi khuẩn gây NKPBV
• 1.10. Một số thông tin về Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Địa điểm, đối tượng và thời gian nghiên cứu
• 2.1.1. Địa điểm nghiên cứu: Nghiên cứu được tiến hành tại Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, Bệnh viện Đa khoa tỉnh Thái Bình
• 2.1.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.1.3. Thời gian nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2.2. Phương pháp chọn mẫu và cỡ mẫu nghiên cứu
• 2.2.3. Biến số và các chỉ số trong nghiên cứu
• 2.2.4. Phương pháp và kỹ thuật thu thập số liệu
• 2.2.5. Quy trình thu thập thông tin
• 2.2.6. Phương pháp xử lí số liệu
• 2.2.7. Sai số và khắc phục sai số
• 2.2.8. Đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thực trạng và một số yếu tố liên quan nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.2. Thực trạng nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.3. Một số yếu tố liên quan của nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.4. Đặc điểm kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện thường gặp
• 3.4.1. Căn nguyên gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.4.2. Tỷ lệ kháng kháng sinh của một số vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi thường gặp
• 3.4.3. Đặc điểm các gen đề kháng kháng sinh của A.pneumoniae gây NKPBV
• 3.5. Thực trạng và một số yếu tố nguy cơ nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.6. Đặc điểm của đối tượng nghiên cứu
• 3.7. Chỉ số mới mắc nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.8. Yếu tố liên quan gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện
• 3.9. Một số hạn chế của đề tài nghiên cứu
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Thực trạng nhiễm khuẩn phổi bệnh viện

Nhiễm khuẩn phổi bệnh viện (NKPBV) là một vấn đề nghiêm trọng trong y tế, đặc biệt tại các khoa hồi sức tích cực. Tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, tỷ lệ NKPBV được ghi nhận cao, đặc biệt ở những bệnh nhân thở máy hoặc có can thiệp xâm lấn đường hô hấp. Các vi khuẩn gây bệnh chủ yếu là Pseudomonas spp và Streptococcus spp, với tỷ lệ kháng kháng sinh cao. NKPBV không chỉ làm tăng thời gian nằm viện mà còn gia tăng chi phí điều trị và tỷ lệ tử vong. Nghiên cứu cho thấy, tỷ lệ NKPBV tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình dao động từ 21% đến 75%, phản ánh tình trạng đáng báo động về kiểm soát nhiễm khuẩn tại đây.

1.1. Tỷ lệ nhiễm khuẩn phổi bệnh viện

Tỷ lệ nhiễm khuẩn phổi bệnh viện tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình được ghi nhận cao, đặc biệt ở những bệnh nhân thở máy. Theo nghiên cứu, tỷ lệ NKPBV ở nhóm bệnh nhân này tăng từ 6 đến 21 lần so với nhóm không thở máy. Các yếu tố nguy cơ bao gồm thời gian nằm viện kéo dài, sử dụng các thiết bị xâm lấn và tình trạng bệnh nền nặng. Vi khuẩn kháng thuốc như Pseudomonas aeruginosa và Klebsiella pneumoniae là những tác nhân chính gây NKPBV, với tỷ lệ kháng kháng sinh lên đến 70%.

1.2. Yếu tố liên quan đến NKPBV

Các yếu tố liên quan đến nhiễm khuẩn phổi bệnh viện bao gồm tuổi cao, bệnh nền như COPD, và việc sử dụng các thủ thuật xâm lấn như đặt nội khí quản hoặc mở khí quản. Nghiên cứu tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình cho thấy, bệnh nhân có thời gian thở máy kéo dài có nguy cơ mắc NKPBV cao hơn đáng kể. Ngoài ra, việc sử dụng kháng sinh không hợp lý cũng góp phần làm gia tăng tình trạng đa kháng thuốc ở các vi khuẩn gây bệnh.

II. Đặc điểm kháng kháng sinh của vi khuẩn gây NKPBV

Kháng kháng sinh là một thách thức lớn trong điều trị nhiễm khuẩn phổi bệnh viện. Tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, các vi khuẩn như Pseudomonas aeruginosa và Klebsiella pneumoniae đã phát triển khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, bao gồm cả nhóm beta-lactam và carbapenem. Tỷ lệ kháng kháng sinh của Acinetobacter baumannii lên đến 80%, trong khi Escherichia coli cũng cho thấy mức độ kháng cao đối với các kháng sinh phổ rộng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cải thiện phác đồ điều trị và tăng cường kiểm soát nhiễm khuẩn.

2.1. Tình hình kháng kháng sinh

Tình hình kháng kháng sinh tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình đang ở mức báo động. Các vi khuẩn như Pseudomonas aeruginosa và Klebsiella pneumoniae đã phát triển khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, bao gồm cả nhóm beta-lactam và carbapenem. Tỷ lệ kháng kháng sinh của Acinetobacter baumannii lên đến 80%, trong khi Escherichia coli cũng cho thấy mức độ kháng cao đối với các kháng sinh phổ rộng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết về việc cải thiện phác đồ điều trị và tăng cường kiểm soát nhiễm khuẩn.

2.2. Các gen kháng kháng sinh

Nghiên cứu đã xác định sự hiện diện của các gen kháng kháng sinh như OXA-23 và KPC trong các chủng vi khuẩn gây nhiễm khuẩn phổi bệnh viện. Các gen này làm tăng khả năng kháng thuốc của vi khuẩn, đặc biệt là đối với nhóm beta-lactam. Việc phát hiện các gen kháng thuốc này giúp hiểu rõ hơn về cơ chế kháng thuốc và hỗ trợ trong việc xây dựng các phác đồ điều trị hiệu quả hơn.

III. Kiểm soát nhiễm khuẩn và phòng ngừa NKPBV

Kiểm soát nhiễm khuẩn là yếu tố then chốt trong việc giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn phổi bệnh viện. Tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, các biện pháp phòng ngừa bao gồm tăng cường vệ sinh tay, sử dụng thiết bị y tế vô trùng và hạn chế sử dụng kháng sinh không cần thiết. Ngoài ra, việc giám sát thường xuyên và đào tạo nhân viên y tế về kiểm soát nhiễm khuẩn cũng được chú trọng. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm tỷ lệ NKPBV mà còn hạn chế sự lây lan của các vi khuẩn kháng thuốc.

3.1. Biện pháp phòng ngừa

Các biện pháp phòng ngừa nhiễm khuẩn phổi bệnh viện bao gồm tăng cường vệ sinh tay, sử dụng thiết bị y tế vô trùng và hạn chế sử dụng kháng sinh không cần thiết. Tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, việc giám sát thường xuyên và đào tạo nhân viên y tế về kiểm soát nhiễm khuẩn cũng được chú trọng. Các biện pháp này không chỉ giúp giảm tỷ lệ NKPBV mà còn hạn chế sự lây lan của các vi khuẩn kháng thuốc.

3.2. Giám sát và đào tạo

Việc giám sát thường xuyên và đào tạo nhân viên y tế về kiểm soát nhiễm khuẩn là yếu tố quan trọng trong việc giảm tỷ lệ nhiễm khuẩn phổi bệnh viện. Tại Bệnh viện Đa khoa Thái Bình, các chương trình đào tạo được tổ chức định kỳ để nâng cao nhận thức và kỹ năng của nhân viên y tế trong việc phòng ngừa và kiểm soát nhiễm khuẩn. Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm và cải thiện chất lượng chăm sóc bệnh nhân.