I. Khái niệm đặc điểm và ý nghĩa của công nhận sự thỏa thuận của các đương sự trong tổ tụng dân sự
Công nhận sự thỏa thuận (CNSTT) của các đương sự trong tố tụng dân sự là một khái niệm quan trọng trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Khái niệm này được hiểu là việc Tòa án thừa nhận sự đồng ý giữa các bên liên quan trong việc giải quyết vụ án dân sự. CNSTT không chỉ là một hoạt động tổ tụng mà còn phản ánh nguyên tắc tự nguyện và sự tự định đoạt của các đương sự. Đặc điểm nổi bật của CNSTT là tính linh hoạt và khả năng giải quyết tranh chấp một cách nhanh chóng, tiết kiệm thời gian và chi phí cho các bên. Ý nghĩa của CNSTT nằm ở việc tạo ra một cơ chế pháp lý cho phép các đương sự tự thỏa thuận về quyền và nghĩa vụ của mình, từ đó giảm tải áp lực cho hệ thống Tòa án. Theo đó, việc công nhận sự thỏa thuận của các đương sự không chỉ góp phần bảo vệ quyền lợi hợp pháp của họ mà còn thúc đẩy sự ổn định trong xã hội. Như vậy, CNSTT có vai trò quan trọng trong việc xây dựng một nền tư pháp hiệu quả, minh bạch và công bằng.
II. Thực tiễn thực hiện pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam về công nhận sự thỏa thuận của các đương sự tại các Tòa án nhân dân ở tỉnh Lạng Sơn
Thực tiễn thực hiện CNSTT tại các Tòa án nhân dân ở tỉnh Lạng Sơn cho thấy nhiều kết quả tích cực trong việc giải quyết tranh chấp dân sự. Các Tòa án đã áp dụng quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015 để tạo điều kiện cho các đương sự đạt được thỏa thuận. Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại một số hạn chế, như việc áp dụng chưa đồng bộ và thiếu nhất quán giữa các Tòa án. Nguyên nhân chủ yếu là do thiếu sự hướng dẫn cụ thể từ các cơ quan có thẩm quyền, cũng như sự hiểu biết pháp luật của các đương sự còn hạn chế. Những vướng mắc này dẫn đến việc một số quyết định CNSTT không phù hợp với quy định pháp luật. Do đó, việc nâng cao nhận thức của các đương sự về quyền lợi và nghĩa vụ của mình trong tố tụng dân sự là rất cần thiết. Bên cạnh đó, việc tổ chức các khóa đào tạo cho các Thẩm phán về CNSTT cũng cần được chú trọng để đảm bảo việc áp dụng pháp luật được thực hiện đúng và hiệu quả.
III. Kiến nghị hoàn thiện các quy định của pháp luật và nâng cao hiệu quả thực hiện pháp luật tố tụng dân sự Việt Nam về công nhận sự thỏa thuận của đương sự tại các Tòa án nhân dân ở tỉnh Lạng Sơn
Để nâng cao hiệu quả thực hiện CNSTT tại các Tòa án nhân dân ở tỉnh Lạng Sơn, cần thiết phải hoàn thiện các quy định pháp luật liên quan. Một số kiến nghị bao gồm việc sửa đổi, bổ sung Bộ luật Tố tụng Dân sự để làm rõ hơn các quy định về CNSTT, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các đương sự trong việc đạt được thỏa thuận. Ngoài ra, cần có sự hướng dẫn cụ thể từ Tòa án tối cao về quy trình và thủ tục công nhận sự thỏa thuận, giúp các Thẩm phán có căn cứ vững chắc trong việc ra quyết định. Bên cạnh đó, việc tổ chức các chương trình đào tạo, hội thảo về CNSTT cho các đương sự và Thẩm phán cũng cần được thực hiện thường xuyên. Điều này không chỉ giúp nâng cao nhận thức về quyền và nghĩa vụ trong tố tụng dân sự mà còn góp phần nâng cao chất lượng xét xử tại các Tòa án. Từ đó, CNSTT sẽ trở thành một công cụ hữu hiệu trong việc giải quyết tranh chấp dân sự, bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên liên quan.
