Luận án về thực hiện pháp luật dân chủ cơ sở trong cơ quan hành chính nhà nước tại Thái Nguyên

Lịch sử phát triển của xã hội loài người từ khi có giai cấp là một quá trình không ngừng vươn lên để đạt tới nền dân chủ ngày càng cao hơn. Dân chủ không chỉ là mục tiêu mà còn là một quá trình, trong đó nội dung, hình thức và cách thức thực hiện dân chủ cơ sở (DCCS) cần được xây dựng và hoàn thiện theo thời gian. Cùng với tự do và công bằng, dân chủ là tiêu chí đánh giá trình độ phát triển của các quốc gia. Nền dân chủ xã hội chủ nghĩa mà Việt Nam đang xây dựng yêu cầu quá trình dân chủ diễn ra liên tục, nội dung và phạm vi dân chủ phải toàn diện và rộng khắp. Hình thức thực hiện dân chủ cần đa dạng và phong phú, từ các cơ quan hành chính nhà nước đến các doanh nghiệp, trường học và bệnh viện. Việc thực hiện dân chủ cần được lan tỏa thành phong trào, từ cấp xã, phường đến các đơn vị hành chính thấp nhất. Nhân dân, với vị thế chủ thể quyền lực, có thể thực hiện quyền thông qua việc trao quyền cho cá nhân hoặc tổ chức đại diện cho mình, hoặc tự mình thực hiện quyền lực nhân dân. Hoạt động này chính là thực hiện pháp luật về dân chủ cơ sở, dựa trên hệ thống pháp luật về dân chủ.

Hiện nay, pháp luật về dân chủ cơ sở tại Việt Nam được chia thành ba mảng nội dung lớn, tương ứng với các loại hình cơ sở khác nhau: DCCS trong các cơ quan hành chính nhà nước (CQHCNN), DCCS tại nơi làm việc (doanh nghiệp, tổ chức, hợp tác xã) và DCCS ở cấp xã, phường, thị trấn. Thực tế cho thấy, cơ chế bảo đảm quyền lực thuộc về nhân dân vẫn còn nhiều bất cập. Việc thực hiện pháp luật về DCCS còn nhiều hạn chế, điều này đặt ra yêu cầu cần phải đẩy mạnh thực hiện pháp luật về DCCS nói chung và trong CQHCNN nói riêng để đảm bảo quyền làm chủ của người dân. Trong CQHCNN, người thực hiện pháp luật về DCCS là mọi chủ thể, từ chủ thể quản lý đến công chức, người lao động. Các quyền và nghĩa vụ thực hiện DCCS được thực hiện qua nhiều cách thức khác nhau, từ hành vi độc lập của từng cá nhân đến hình thức đại diện tại các diễn đàn chính thức.

Trong những năm qua, các CQHCNN tại tỉnh Thái Nguyên đã chú trọng thực hiện pháp luật về DCCS. Việc thực hiện pháp luật này đã tạo ra môi trường làm việc dân chủ, phát huy sức mạnh của người lao động và đoàn kết trong cơ quan. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vướng mắc và hạn chế trong việc thực hiện pháp luật DCCS. Nhiều quyết định quản lý sai lầm và vi phạm pháp luật trong các CQHCNN đều có nguyên nhân từ việc vi phạm pháp luật về dân chủ. Việc thao túng quyền lực và lạm quyền vẫn xảy ra, dẫn đến các vi phạm pháp luật phổ biến hơn. Đẩy mạnh thực hiện pháp luật về DCCS trong CQHCNN hiện nay không chỉ là nhiệm vụ mà còn là nhu cầu cấp thiết để xây dựng CQHCNN vững mạnh hơn.

Để tăng cường thực hiện pháp luật về DCCS trong CQHCNN, cần có các giải pháp cụ thể. Đầu tiên, cần nâng cao nhận thức của công chức và người lao động về quyền và nghĩa vụ của mình trong việc thực hiện dân chủ. Thứ hai, cần xây dựng cơ chế giám sát hiệu quả để đảm bảo việc thực hiện pháp luật về DCCS được thực hiện nghiêm túc. Thứ ba, cần tạo ra môi trường làm việc cởi mở, khuyến khích sự tham gia của công chức và người lao động trong các quyết định liên quan đến công việc của họ. Cuối cùng, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng để đảm bảo việc thực hiện pháp luật về DCCS đạt hiệu quả cao nhất.