Tác Động Của Tránh Thuế Đến Lợi Nhuận Của Doanh Nghiệp: Bằng Chứng Từ Các Công Ty Bất Động Sản Tại Việt Nam

• Tác giả: Ha Ngoc Tung
• Người hướng dẫn: Assoc. Le Thi Dieu Huyen
• Trường học: Banking Academy
• Chuyên ngành: Finance
• Đề tài: Tác Động Của Tránh Thuế Đến Lợi Nhuận Của Doanh Nghiệp: Bằng Chứng Từ Các Công Ty Bất Động Sản Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: graduation thesis
• Năm xuất bản: 2021
• Địa điểm: Hanoi

• DECLARATION
• ACKNOWLEDGEMENTS
• TABLE OF CONTENTS
• 1. CHAPTER 1: LITERATURE REVIEW AND THEORETICAL FRAMEWORK
• 1.1. Literature review of the impact of tax avoidance on firm’s profitability
• 1.2. Theoretical framework of firm’s profitability
• 1.3. Theoretical framework of tax avoidance
• 1.4. Theories about the relationship between tax avoidance and firm’s profitability
• 2. CHAPTER 2: METHODOLOGY AND MODEL
• 2.1. Fixed-effects method (FEM)
• 2.2. Random-effects method (REM)
• 2.3. Generalized Least Squares method (GLS)
• 3. CHAPTER 3: EMPIRICAL RESULTS AND DISCUSSION
• 3.1. Pearson correlation coefficient
• 3.2. Results of Pool OLS, FEM & REM
• 3.3. Result of GLS model
• 4. CHAPTER 4: CONCLUSION AND RECOMMENDATION
• 4.1. For firm’s management
• 4.2. For further studies
• LIST OF ABBREVIATION
• LIST OF TABLES AND FIGURES

I. Tổng Quan Về Ảnh Hưởng Của Tránh Thuế Doanh Nghiệp 55 ký tự

Thuế là một công cụ quan trọng của chính sách tài khóa, điều chỉnh nền kinh tế và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Có một mâu thuẫn cơ bản: chính phủ luôn muốn tối ưu hóa nguồn thu thuế, trong khi doanh nghiệp tìm cách giảm thiểu số thuế phải nộp. Lý thuyết truyền thống coi tránh thuế là một công cụ để tối đa hóa lợi nhuận hợp pháp. Các doanh nghiệp tìm mọi cách hợp pháp để giảm chi phí thuế, nâng cao hiệu quả và giảm tỷ lệ thuế suất hiệu quả (ETR). Tuy nhiên, tránh thuế doanh nghiệp cũng tiềm ẩn rủi ro. Tại Việt Nam, một quốc gia đang phát triển với hệ thống thuế phức tạp, các doanh nghiệp có thể gặp rủi ro pháp lý và uy tín nếu vi phạm các quy định. Theo Tổng cục Thuế Việt Nam, nhiều doanh nghiệp đã vi phạm thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT) trong giai đoạn 2010-2018, dẫn đến việc thu hồi thuế đáng kể. Sự gia tăng các vi phạm cho thấy nhu cầu cấp thiết phải nghiên cứu tác động của tránh thuế đến lợi nhuận doanh nghiệp. Nghiên cứu này tập trung vào các công ty bất động sản tại Việt Nam, một lĩnh vực đặc biệt dễ bị tổn thương trước các hành vi trốn thuế bất động sản do các kẽ hở trong quy định.

1.1. Thực Trạng Tránh Thuế Tại Các Công Ty Bất Động Sản Niêm Yết

Ngành bất động sản Việt Nam trải qua nhiều giai đoạn khác nhau, từ khủng hoảng tài chính toàn cầu đến phục hồi và tăng trưởng. Trong giai đoạn suy thoái, việc quản lý hiệu quả thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là rất quan trọng để duy trì lợi nhuận doanh nghiệp bất động sản. Do những điểm yếu trong quy định thuế bất động sản của Việt Nam, các công ty trong lĩnh vực này có thể tận dụng các kẽ hở để tránh thuế. Theo nghiên cứu của Tổng cục Thuế Việt Nam, gian lận thuế gia tăng đáng kể từ năm 2010 đến 2018. Chính vì vậy, việc nghiên cứu tác động của hoạt động tránh thuế bất động sản đến lợi nhuận doanh nghiệp là rất cần thiết để đảm bảo sự lành mạnh của thị trường bất động sản.

1.2. Mục Tiêu Nghiên Cứu Về Tác Động Của Thuế Đến Lợi Nhuận

Nghiên cứu này nhằm mục đích xác định tác động của tránh thuế đến lợi nhuận doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam. Các câu hỏi nghiên cứu bao gồm: Khung lý thuyết về tránh thuế và lợi nhuận doanh nghiệp là gì? Tránh thuế có tác động như thế nào đến lợi nhuận doanh nghiệp? Kết quả thực nghiệm về tác động của tránh thuế đến lợi nhuận doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam là gì? Các khuyến nghị cho ban quản lý doanh nghiệp để bảo tồn/cải thiện lợi nhuận doanh nghiệp là gì? Nghiên cứu này sử dụng cả phương pháp định tính và định lượng, bao gồm các mô hình hồi quy để phân tích dữ liệu từ 17 công ty bất động sản niêm yết trong giai đoạn 2010-2019.

II. Tổng Quan Nghiên Cứu Về Tránh Thuế Và Lợi Nhuận 52 ký tự

Nghiên cứu về tác động của tránh thuế đến lợi nhuận doanh nghiệp còn hạn chế và cho kết quả trái chiều. Một số nghiên cứu cho thấy tránh thuế có thể làm tăng dòng tiền bằng cách giảm nghĩa vụ thuế, do đó làm tăng lợi nhuận doanh nghiệp. Tuy nhiên, các chiến lược tránh thuế phức tạp có thể làm mờ bức tranh tài chính thực tế, làm tăng bất cân xứng thông tin. Hơn nữa, tránh thuế có thể làm tăng rủi ro kiện tụng, tổn thất uy tín và bị phạt. Các nghiên cứu khác cho thấy tránh thuế có tác động tiêu cực đến lợi nhuận doanh nghiệp do tăng chi phí đại diện và bất cân xứng thông tin. Nghiên cứu của Desai và Dharmapala (2009) cho thấy tác động không đáng kể của tránh thuế đến giá trị doanh nghiệp, nhưng nhấn mạnh rằng tránh thuế của các công ty có mức độ sở hữu tổ chức cao hơn (cơ chế quản trị tốt hơn) có liên quan tích cực đến lợi nhuận doanh nghiệp.

2.1. Bằng Chứng Quốc Tế Về Mối Quan Hệ Giữa Thuế Và Lợi Nhuận

Wang (2010) chứng minh rằng các công ty minh bạch thông tin hơn có xu hướng tham gia vào tránh thuế nhiều hơn và nhà đầu tư phản ứng tích cực với chiến lược này. Inger (2013) cũng tìm thấy mối liên hệ tích cực và mạnh mẽ giữa hiệu quả hoạt động doanh nghiệp và các chiến thuật giảm thuế. Tuy nhiên, các giao dịch kinh doanh quá phức tạp liên quan đến tránh thuế có thể làm tăng sự không cân xứng thông tin và rủi ro về uy tín. Nghiên cứu của Chen et al. (2014) sử dụng dữ liệu từ các công ty Trung Quốc cho thấy tránh thuế có liên quan tiêu cực đến giá trị doanh nghiệp. Tang et al. (2019) chỉ ra rằng quyền lực quản lý làm giảm tránh thuế. Majeed và Yan (2019) tìm thấy hiệu quả đáng khen ngợi của tính minh bạch thông tin trong việc giảm thiểu tránh thuế.

2.2. Nghiên Cứu Trong Nước Về Quản Lý Thuế Doanh Nghiệp Bất Động Sản

Tại Việt Nam, Nguyễn và Phan (2017) cho thấy các công ty có tỷ lệ sở hữu nhà nước cao hơn tạo ra ETR cao hơn và ít tham gia vào tránh thuế hơn. Nguyễn et al. (2020) tìm thấy mối quan hệ hỗn hợp giữa tránh thuế và hiệu quả hoạt động doanh nghiệp. Nghiên cứu của họ cho thấy tác động tiêu cực của ETR hiện tại và BTD đến lợi nhuận doanh nghiệp, cho thấy rằng tránh thuế có thể dẫn đến hiệu quả hoạt động kế toán tốt hơn. Tuy nhiên, tác động của tránh thuế đến hiệu quả hoạt động doanh nghiệp chưa nhận được đủ sự quan tâm tại Việt Nam. Do đó, nghiên cứu này tập trung vào mối quan hệ giữa tránh thuế và lợi nhuận doanh nghiệp bất động sản tại Việt Nam.

III. Phương Pháp Đo Lường Lợi Nhuận Doanh Nghiệp Bất Động Sản 57 ký tự

Lý thuyết về doanh nghiệp giải thích lý do doanh nghiệp tồn tại, cấu trúc vốn, cách thức hoạt động và sản xuất. Mục tiêu ban đầu là tối đa hóa lợi nhuận. Tuy nhiên, mục tiêu này đã thay đổi. Các lý thuyết hiện đại phân biệt giữa các doanh nghiệp tìm kiếm lợi nhuận dài hạn và những doanh nghiệp chỉ tìm kiếm lợi nhuận cao. Tài chính doanh nghiệp hướng đến mục tiêu tối đa hóa giá trị doanh nghiệp thông qua việc lập kế hoạch và triển khai nguồn lực, đồng thời cân bằng rủi ro và lợi nhuận. Lợi nhuận là thước đo hiệu quả tiền mặt, xác định khả năng tạo ra lợi nhuận của một doanh nghiệp, một công ty hoặc một sản phẩm. Nó có thể được áp dụng cho một tài sản hoặc một tập hợp tài sản. Đánh giá cần được tính toán trong một khoảng thời gian cụ thể.

3.1. Các Chỉ Số Phản Ánh Hiệu Quả Hoạt Động Doanh Nghiệp Bất Động Sản

Có nhiều phương pháp để đo lường lợi nhuận trên nhiều lĩnh vực, nhưng chúng có thể được phân loại thành hai nhóm: (1) Các phương pháp dựa trên kế toán (ví dụ: ROA, ROE, PM, OCF, Sales to Assets) và (2) Các phương pháp dựa trên thị trường (ví dụ: Tobin Q, tỷ lệ cổ tức, EPS, P/E). Vì nghiên cứu này tập trung vào tác động của tránh thuế do hệ thống quản lý kiểm soát từ bên trong doanh nghiệp, nên phương pháp dựa trên kế toán được ưu tiên hơn. Các tỷ số kế toán được chia thành hai nhóm: tỷ lệ biên lợi nhuận và tỷ lệ sinh lời. Việc đo lường hiệu quả hoạt động doanh nghiệp bất động sản bằng các chỉ số này giúp đánh giá tác động của tránh thuế một cách chính xác.

3.2. Phân Tích Chi Tiết Các Tỷ Số Lợi Nhuận Doanh Nghiệp

Tỷ lệ biên lợi nhuận gộp (Gross Profit Margin) đo lường doanh thu còn lại sau khi trừ đi giá vốn hàng bán (COGS). Tỷ lệ biên lợi nhuận hoạt động (Operating Profit Margin) cho biết doanh thu còn lại sau khi trừ COGS và chi phí hoạt động. Tỷ lệ biên lợi nhuận ròng phản ánh hiệu quả của ban quản lý và nhân viên trong việc duy trì tăng trưởng doanh thu hoạt động, bao gồm các khoản vay, đầu tư,... Các tỷ lệ này cung cấp thông tin chi tiết về khả năng sinh lời của doanh nghiệp từ các góc độ khác nhau.

IV. Phân Tích Mô Hình Nghiên Cứu Về Tối Ưu Hóa Thuế 51 ký tự

Nghiên cứu sử dụng các mô hình hồi quy OLS, FEM, REM và GLS để phân tích dữ liệu thu thập từ 17 công ty bất động sản niêm yết trong giai đoạn 2010-2019. Các kiểm định White, F, Wooldridge, Breusch-Pagan Lagrange Multiplier (LM) và Hausman được sử dụng để phát hiện các khuyết tật (tự tương quan và phương sai thay đổi) trong các mô hình hồi quy này và xác định mô hình hồi quy đáng tin cậy và phù hợp nhất. Các biến độc lập bao gồm các biện pháp tránh thuế, chẳng hạn như ETR (Effective Tax Rate), BTD (Book-tax difference), trong khi biến phụ thuộc là các biện pháp lợi nhuận doanh nghiệp, chẳng hạn như ROA (Return on Assets), ROE (Return on Equity), ROI (Return on Investment).

4.1. Phương Pháp Hồi Quy Sử Dụng Trong Nghiên Cứu Tránh Thuế

Mô hình Pool OLS (Ordinary Least Squares), FEM (Fixed-effects method) và REM (Random-effects method) được sử dụng để phân tích tác động của tránh thuế đến lợi nhuận doanh nghiệp. FEM kiểm soát các yếu tố cố định theo thời gian trong từng công ty, trong khi REM giả định rằng các hiệu ứng riêng của từng công ty là ngẫu nhiên. GLS (Generalized Least Squares method) được sử dụng để khắc phục các vấn đề về tự tương quan và phương sai thay đổi.

4.2. Đánh Giá Tính Tin Cậy Của Mô Hình Quản Lý Thuế Doanh Nghiệp

Các kiểm định White, F, Wooldridge, Breusch-Pagan Lagrange Multiplier (LM) và Hausman được sử dụng để đảm bảo tính tin cậy của các mô hình hồi quy. Kiểm định Hausman được sử dụng để lựa chọn giữa FEM và REM. Các kiểm định khác được sử dụng để phát hiện các vấn đề về tự tương quan và phương sai thay đổi, từ đó lựa chọn mô hình phù hợp nhất.

V. Đề Xuất Giải Pháp Tối Ưu Thuế Cho Doanh Nghiệp Bất Động Sản 59 ký tự

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các khuyến nghị được đưa ra cho ban quản lý doanh nghiệp để duy trì/cải thiện lợi nhuận doanh nghiệp. Các giải pháp bao gồm cải thiện minh bạch thông tin, tăng cường quản trị doanh nghiệp và tuân thủ các quy định thuế. Ngoài ra, các nghiên cứu sâu hơn trong tương lai có thể tập trung vào các yếu tố khác ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa tránh thuế và lợi nhuận doanh nghiệp, chẳng hạn như cấu trúc sở hữu, quy mô doanh nghiệp và ngành nghề kinh doanh.

5.1. Nâng Cao Hiệu Quả Hoạt Động Doanh Nghiệp Bằng Quản Lý Thuế

Để nâng cao hiệu quả hoạt động doanh nghiệp bất động sản thông qua quản lý thuế, các doanh nghiệp nên tập trung vào việc xây dựng hệ thống kiểm soát nội bộ mạnh mẽ, đảm bảo tuân thủ các quy định thuế và giảm thiểu rủi ro pháp lý. Việc tối ưu hóa thuế cần được thực hiện một cách minh bạch và có đạo đức, tránh các hành vi trốn thuế bất hợp pháp.

5.2. Hướng Nghiên Cứu Tiềm Năng Về Chính Sách Thuế Bất Động Sản Việt Nam

Các nghiên cứu trong tương lai có thể khám phá các yếu tố khác ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa tránh thuế và lợi nhuận doanh nghiệp, chẳng hạn như tác động của chính sách thuế bất động sản Việt Nam, vai trò của kiểm toán độc lập và ảnh hưởng của văn hóa doanh nghiệp. Các nghiên cứu này sẽ cung cấp thông tin chi tiết hơn về cách các doanh nghiệp có thể quản lý thuế một cách hiệu quả và bền vững.

Tổng quan nghiên cứu

Trong giai đoạn 2010-2019, ngành bất động sản Việt Nam trải qua nhiều biến động quan trọng, từ khủng hoảng bong bóng bất động sản giai đoạn 2011-2013 đến sự phục hồi và tăng trưởng ổn định vào các năm 2017-2018. Theo báo cáo của Tổng cục Thuế Việt Nam, trong giai đoạn 2010-2018, có hơn 642.000 doanh nghiệp vi phạm thuế thu nhập doanh nghiệp (CIT), với số thuế truy thu lên tới gần 36 nghìn tỷ đồng, tăng gấp ba lần số doanh nghiệp vi phạm từ 31.759 lên 95.936. Đặc biệt, ngành bất động sản được ghi nhận có nhiều giao dịch bất động sản bị thao túng hoặc không báo cáo đầy đủ, gây thất thu thuế lớn cho ngân sách nhà nước.

Vấn đề nghiên cứu tập trung vào tác động của hành vi tránh thuế đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE). Mục tiêu cụ thể là phân tích mối quan hệ giữa mức độ tránh thuế, được đo bằng tỷ lệ thuế hiệu quả hiện hành (Current Effective Tax Rate - CETR), và các chỉ số sinh lời như ROA (Return on Assets). Nghiên cứu sử dụng dữ liệu của 17 doanh nghiệp bất động sản trong vòng 10 năm, nhằm cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho bối cảnh Việt Nam, nơi hệ thống thuế còn nhiều phức tạp và các hành vi tránh thuế diễn ra phổ biến.

Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc giúp các nhà quản lý doanh nghiệp nhận diện tác động tiêu cực của tránh thuế đến hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó đề xuất các giải pháp quản trị nhằm tối ưu hóa lợi nhuận bền vững. Đồng thời, nghiên cứu góp phần làm rõ mối quan hệ giữa các yếu tố tài chính như đòn bẩy tài chính, tài sản hữu hình, phát triển tài chính và tuổi đời doanh nghiệp với khả năng sinh lời trong ngành bất động sản Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết về sinh lời của doanh nghiệp và lý thuyết về tránh thuế.

1. Lý thuyết sinh lời của doanh nghiệp: Sinh lời được định nghĩa là khả năng tạo ra lợi nhuận trên các nguồn lực đầu tư, đo lường qua các chỉ số như ROA, ROE, biên lợi nhuận gộp và biên lợi nhuận ròng. Lý thuyết này nhấn mạnh sự khác biệt giữa lợi nhuận tuyệt đối và khả năng sinh lời, trong đó ROA phản ánh hiệu quả quản lý tài sản của doanh nghiệp.

2. Lý thuyết tránh thuế: Tránh thuế được hiểu là các hoạt động hợp pháp nhằm giảm thiểu nghĩa vụ thuế thông qua khai thác các kẽ hở trong luật thuế mà không vi phạm pháp luật. Các khái niệm chuyên ngành như Book-Tax Difference (BTD), Effective Tax Rate (ETR), và tax shelter được sử dụng để đo lường mức độ tránh thuế. Lý thuyết cũng đề cập đến mối quan hệ phức tạp giữa tránh thuế và hiệu quả kinh doanh, trong đó tránh thuế có thể làm tăng rủi ro kiện tụng, chi phí quản lý và làm giảm tính minh bạch thông tin.

Ngoài ra, nghiên cứu áp dụng các lý thuyết về chi phí đại diện (agency cost) để giải thích tác động gián tiếp của tránh thuế đến lợi nhuận thông qua hành vi quản lý và giám sát doanh nghiệp.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp định lượng với dữ liệu bảng (panel data) thu thập từ 17 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên HOSE trong giai đoạn 2010-2019. Dữ liệu tài chính được lấy từ các cơ sở dữ liệu Vietstock, Cafef và World Bank.

Phân tích sử dụng các mô hình hồi quy đa biến, bao gồm Pooled OLS, Fixed Effects Model (FEM), Random Effects Model (REM) và Generalized Least Squares (GLS). Các kiểm định như White test, F test, Breusch-Pagan LM test, Hausman test và Wooldridge test được áp dụng để kiểm tra hiện tượng đa cộng tuyến, tự tương quan và phương sai sai số không đồng nhất nhằm lựa chọn mô hình phù hợp nhất.

Biến phụ thuộc là ROA, đại diện cho khả năng sinh lời của doanh nghiệp. Biến độc lập chính là Current Effective Tax Rate (CETR) dùng làm đại diện cho mức độ tránh thuế. Các biến kiểm soát bao gồm đòn bẩy tài chính (LEV), tỷ lệ tài sản hữu hình (TANG), tuổi doanh nghiệp (AGE), phát triển tài chính (FD) và quy mô doanh nghiệp (LSIZE).

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tác động của tránh thuế đến sinh lời: Kết quả mô hình GLS cho thấy CETR có hệ số dương 0.001 với mức ý nghĩa thống kê 0.1%, tức là khi CETR giảm 1% (tăng mức độ tránh thuế), ROA giảm khoảng 0.001 đơn vị. Điều này chứng minh tránh thuế có tác động tiêu cực đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp bất động sản.

2. Đòn bẩy tài chính (LEV): Hệ số âm -0.06046 với ý nghĩa thống kê 5% cho thấy khi tỷ lệ nợ trên tổng tài sản tăng 1%, ROA giảm 0.06046. Điều này phản ánh rủi ro tài chính cao làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản.

3. Tài sản hữu hình (TANG): Hệ số dương 0.14549 với ý nghĩa 5% cho thấy tỷ lệ tài sản hữu hình tăng 1% sẽ làm tăng ROA 0.14549, minh chứng cho vai trò quan trọng của tài sản cố định trong ngành bất động sản.

4. Phát triển tài chính (FD): Hệ số dương 0.08273 với ý nghĩa 1% cho thấy sự phát triển của tín dụng nội địa giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn, từ đó cải thiện lợi nhuận.

5. Tuổi doanh nghiệp (AGE) và quy mô (LSIZE): Không có ảnh hưởng có ý nghĩa thống kê đến ROA trong mô hình GLS, có thể do đặc thù ngành và quy mô mẫu nghiên cứu.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy tránh thuế không giúp tăng lợi nhuận mà còn làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản của doanh nghiệp bất động sản. Nguyên nhân chính là tránh thuế làm tăng chi phí rủi ro pháp lý, phạt thuế và làm giảm tính minh bạch thông tin, tạo điều kiện cho hành vi quản lý không hiệu quả và chi phí đại diện tăng cao. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trong và ngoài nước, như Hanlon & Slemrod (2009), Chen et al. (2014), và Cook et al. (2017).

Đòn bẩy tài chính cao làm tăng rủi ro phá sản và chi phí tài chính, từ đó giảm lợi nhuận, phù hợp với lý thuyết pecking order và các nghiên cứu trước đây. Tài sản hữu hình đóng vai trò là tài sản đảm bảo và nguồn lực tạo ra lợi nhuận bền vững trong ngành bất động sản. Phát triển tài chính tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận vốn, thúc đẩy đầu tư và tăng trưởng lợi nhuận.

Việc tuổi doanh nghiệp và quy mô không ảnh hưởng có thể do ngành bất động sản Việt Nam còn non trẻ và chưa tập trung cao độ, cũng như mẫu nghiên cứu giới hạn.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ đường thể hiện xu hướng ROA và CETR qua các năm, bảng hệ số hồi quy GLS với các biến độc lập và kiểm định thống kê để minh họa rõ ràng mối quan hệ và mức độ ảnh hưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường quản trị công ty: Do tránh thuế có thể làm tăng chi phí đại diện và rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống quản trị minh bạch, kiểm soát nội bộ chặt chẽ nhằm hạn chế hành vi quản lý cơ hội và nâng cao hiệu quả sử dụng vốn. Thời gian thực hiện: 1-2 năm; Chủ thể: Ban lãnh đạo doanh nghiệp.

2. Tối ưu hóa cấu trúc vốn: Giảm tỷ lệ đòn bẩy tài chính xuống mức hợp lý để giảm rủi ro tài chính, đồng thời tận dụng các nguồn vốn dài hạn ổn định. Thời gian: 1 năm; Chủ thể: Phòng tài chính kế toán và ban giám đốc.

3. Đầu tư tăng tỷ lệ tài sản hữu hình: Tăng cường đầu tư vào tài sản cố định, đất đai và các tài sản liên quan để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh và tạo lợi thế cạnh tranh bền vững. Thời gian: 3-5 năm; Chủ thể: Ban đầu tư và phát triển dự án.

4. Hợp tác với các tổ chức tài chính: Tận dụng sự phát triển của thị trường tài chính để tiếp cận các khoản vay ưu đãi, hỗ trợ vốn lưu động và đầu tư dài hạn nhằm nâng cao khả năng sinh lời. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Ban tài chính và quan hệ đối tác.

5. Tuân thủ pháp luật thuế nghiêm ngặt: Nâng cao nhận thức và tuân thủ các quy định thuế nhằm tránh rủi ro phạt và ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín doanh nghiệp. Thời gian: liên tục; Chủ thể: Phòng pháp chế và kế toán thuế.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo doanh nghiệp bất động sản: Nhận diện tác động của tránh thuế đến lợi nhuận, từ đó điều chỉnh chiến lược quản trị và tài chính nhằm tối ưu hóa hiệu quả kinh doanh.

2. Nhà đầu tư và cổ đông: Hiểu rõ rủi ro liên quan đến hành vi tránh thuế và các yếu tố tài chính ảnh hưởng đến khả năng sinh lời, hỗ trợ quyết định đầu tư chính xác.

3. Cơ quan quản lý thuế và chính sách: Cung cấp bằng chứng thực nghiệm để hoàn thiện chính sách thuế, tăng cường kiểm soát và giảm thiểu hành vi tránh thuế trong ngành bất động sản.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên chuyên ngành tài chính - kế toán: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, mô hình phân tích và kết quả thực nghiệm trong bối cảnh Việt Nam, phục vụ cho các nghiên cứu tiếp theo.

Câu hỏi thường gặp

1. Tránh thuế có phải là hành vi bất hợp pháp?
   Tránh thuế là các hoạt động hợp pháp nhằm giảm nghĩa vụ thuế thông qua khai thác các kẽ hở trong luật thuế, không vi phạm pháp luật. Tuy nhiên, nếu vượt qua giới hạn này sẽ trở thành trốn thuế, là hành vi bất hợp pháp.

2. Tại sao tránh thuế lại làm giảm lợi nhuận của doanh nghiệp?
   Tránh thuế có thể làm tăng chi phí rủi ro pháp lý, phạt thuế và giảm tính minh bạch thông tin, dẫn đến chi phí quản lý cao hơn và làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản, từ đó giảm lợi nhuận.

3. ROA là gì và tại sao được chọn làm chỉ số sinh lời?
   ROA (Return on Assets) đo lường lợi nhuận sau thuế trên tổng tài sản, phản ánh hiệu quả quản lý tài sản của doanh nghiệp. ROA được chọn vì nó thể hiện rõ khả năng sinh lời từ nguồn lực nội tại của doanh nghiệp.

4. Tại sao đòn bẩy tài chính lại ảnh hưởng tiêu cực đến lợi nhuận?
   Đòn bẩy tài chính cao làm tăng chi phí lãi vay và rủi ro phá sản, khiến doanh nghiệp phải chịu áp lực tài chính lớn, làm giảm lợi nhuận ròng.

5. Phát triển tài chính hỗ trợ doanh nghiệp bất động sản như thế nào?
   Phát triển tài chính giúp doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn, đặc biệt là các khoản vay trung và dài hạn, từ đó tăng khả năng đầu tư và mở rộng kinh doanh, nâng cao lợi nhuận.

Kết luận

• Tránh thuế có tác động tiêu cực và có ý nghĩa thống kê cao đến khả năng sinh lời của các doanh nghiệp bất động sản Việt Nam trong giai đoạn 2010-2019.
• Đòn bẩy tài chính cao làm giảm hiệu quả sử dụng tài sản và lợi nhuận của doanh nghiệp.
• Tài sản hữu hình và sự phát triển của thị trường tài chính đóng vai trò tích cực trong việc nâng cao lợi nhuận.
• Tuổi đời và quy mô doanh nghiệp không có ảnh hưởng đáng kể đến lợi nhuận trong mẫu nghiên cứu này.
• Các bước tiếp theo bao gồm tăng cường quản trị công ty, tối ưu cấu trúc vốn, đầu tư tài sản cố định và tuân thủ pháp luật thuế để nâng cao hiệu quả kinh doanh bền vững.

Hành động khuyến nghị: Các nhà quản lý doanh nghiệp bất động sản nên áp dụng các giải pháp đề xuất nhằm giảm thiểu rủi ro từ tránh thuế và nâng cao khả năng sinh lời, đồng thời các nhà nghiên cứu có thể mở rộng nghiên cứu sang các ngành khác hoặc mở rộng phạm vi thời gian để có cái nhìn toàn diện hơn.