Luận văn thạc sĩ về tác động của Hiệp định Đối tác Xuyên Thái Bình Dương đến nền kinh tế Việt Nam theo mô hình GTAP

• Tác giả: Hoàng Anh Đức
• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Đình Long
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
• Đề tài: Tác Động Của Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương Đến Nền Kinh Tế Việt Nam: Nghiên Cứu Theo Mô Hình GTAP
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU ỨNG DỤNG MÔ HÌNH GTAP ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA HIỆP ĐỊNH TPP VÀ HIỆP ĐỊNH TPP-11
• 1.1. Tổng quan về hiệp định thương mại tự do
• 1.1.1. Khái niệm về hiệp định thương mại tự do
• 1.1.2. Quá trình hình thành và phát triển
• 1.1.3. Các hiệp định thương mại tự do của Việt Nam
• 1.1.4. Các nội dung thường được đề cập trong các hiệp định FTAs
• 1.2. Giới thiệu về hiệp định đối tác xuyên Thái Bình dương (TPP)
• 1.2.1. Lịch sử hình thành
• 1.2.2. Các nội dung chính của hiệp định TPP
• 1.2.3. Hiệp định TPP mở rộng và sự tham gia của Việt Nam
• 1.2.4. Hiệp định TPP và quá trình đàm phán
• 1.2.5. TPP – 11 hay CPTPP
• 1.2.6. Một số nội dung chính của hiệp định TPP
• 1.2.6.1. Thương mại hàng hóa
• 1.2.6.2. Quy tắc xuất xứ
• 1.2.6.3. Hải quan và thuận lợi hóa thương mại
• 1.2.6.4. Rào cản kỹ thuật đối với thương mại (RCKTTM)
• 1.2.6.5. Biện pháp phòng vệ thương mại
• 1.2.6.6. Thương mại dịch vụ xuyên biên giới
• 1.2.6.7. Dịch vụ tài chính
• 1.2.6.8. Mua sắm công
• 1.2.7. Đánh giá chung tác động của Hiệp định TPP đến nền kinh tế Việt Nam
• 1.2.7.1. Những cơ hội khi tham gia Hiệp định TPP
• 1.2.7.2. Những thách thức khi tham gia Hiệp định TPP/TPP-11
• 1.2.8. Tổng quan nghiên cứu ứng dụng mô hình GTAP đánh giá tác động của hiệp định TPP và của hiệp định TPP-11
• 1.2.8.1. Tác động của hiệp định TPP
• 1.2.8.2. Tác động của hiệp định TPP-11
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Cách tiếp cận
• 2.3. Dữ liệu và phương pháp nghiên cứu
• 2.3.1. Dữ liệu nghiên cứu
• 2.3.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.4. Hệ thống chỉ tiêu trong nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: TÁC ĐỘNG CỦA VỀ HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG ĐẾN KINH TẾ VIỆT NAM: TRƯỜNG HỢP CÓ HOA KỲ VÀ KHÔNG CÓ HOA KỲ
• 3.1. Tổng quan về thương mại giữa Việt Nam và các nước thành viên TPP
• 3.1.1. Quan hệ thương mại Việt Nam - Nhật Bản
• 3.1.2. Quan hệ thương mại Việt Nam - Australia
• 3.1.3. Quan hệ thương mại Việt Nam - Canada
• 3.1.4. Quan hệ thương mại Việt Nam - Mexico
• 3.1.5. Quan hệ thương mại Việt Nam – Brunei
• 3.1.6. Quan hệ thương mại Việt Nam – Chile
• 3.1.7. Quan hệ thương mại Việt Nam – New Zealand
• 3.1.8. Quan hệ thương mại Việt Nam – Peru
• 3.1.9. Quan hệ thương mại Việt Nam – Singapore
• 3.1.10. Quan hệ thương mại Việt Nam – Malaysia
• 3.1.11. Quan hệ thương mại Việt Nam - Mỹ
• 3.2. Đánh giá tác động của hiệp định TPP đến một số chỉ tiêu kinh tế vĩ mô của Việt Nam: Tiếp cận theo mô hình GTAP
• 3.2.1. Trường hợp có Hoa Kỳ
• 3.2.2. Trường hợp không có Hoa Kỳ
• 4. CHƯƠNG 4: MỘT SỐ GỢI Ý CHÍNH SÁCH ĐỐI VỚI VIỆT NAM KHI THAM GIA HIỆP ĐỊNH ĐỐI TÁC XUYÊN THÁI BÌNH DƯƠNG
• 4.1. Thảo luận về thuận lợi và khó khăn của Việt Nam khi tham gia hiệp định TPP/TPP-11
• 4.2. Một số gợi ý về chính sách cho Việt Nam khi tham gia hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương
• 4.2.1. Xây dựng Đề án tổng thể cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia theo thông lệ quốc tế
• 4.2.2. Giải quyết đồng bộ các vấn đề liên quan đến ban hành các quy định pháp luật về kinh doanh và cạnh tranh
• 4.2.3. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả năng lực thực thi và cơ chế kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm trong thực thi pháp luật về kinh doanh
• 4.2.4. Nâng cao năng suất lao động quốc gia, xây dựng hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, nâng cao hiệu quả phân bổ nguồn lực, thúc đẩy liên kết tích cực trong nền kinh tế, nâng cao năng lực sẵn sàng hội nhập của nền kinh tế
• 4.2.5. Cải thiện tiếp cận các yếu tố đầu vào của quá trình sản xuất và mở rộng cơ hội tiếp cận thị trường đầu ra cho doanh nghiệp
• 4.2.6. Hỗ trợ thúc đẩy phát triển mạnh mẽ hệ thống doanh nghiệp của Việt Nam
• 4.2.7. Gợi ý về chính sách liên quan đến nông nghiệp
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về tác động của Hiệp định TPP đến nền kinh tế Việt Nam

Hiệp định TPP (Trans-Pacific Partnership) được ký kết vào năm 2016, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong chính sách thương mại của Việt Nam. Hiệp định này không chỉ mở ra cơ hội lớn cho việc tăng trưởng kinh tế mà còn đặt ra nhiều thách thức cho nền kinh tế Việt Nam. Việc tham gia TPP giúp Việt Nam hội nhập sâu hơn vào nền kinh tế toàn cầu, thúc đẩy thương mại và đầu tư nước ngoài.

1.1. Hiệp định TPP và cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam

Hiệp định TPP mang lại nhiều cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam, bao gồm việc tăng cường xuất khẩu, thu hút đầu tư nước ngoài và cải thiện môi trường kinh doanh. Theo nghiên cứu của Petri và cộng sự (2011), TPP dự báo sẽ thúc đẩy thương mại và đầu tư giữa các nước thành viên.

1.2. Những thách thức từ Hiệp định TPP đối với Việt Nam

Mặc dù có nhiều cơ hội, nhưng TPP cũng đặt ra thách thức lớn cho Việt Nam, đặc biệt là sức ép cạnh tranh từ các nước phát triển. Việc giảm thuế nhập khẩu về 0% có thể làm gia tăng áp lực lên các ngành sản xuất trong nước.

II. Phân tích mô hình GTAP trong đánh giá tác động của TPP

Mô hình GTAP (Global Trade Analysis Project) là công cụ mạnh mẽ để phân tích tác động của các hiệp định thương mại như TPP. Mô hình này cho phép đánh giá tác động kinh tế vĩ mô của TPP đến các chỉ tiêu như GDP, xuất khẩu và nhập khẩu của Việt Nam.

2.1. Cách thức hoạt động của mô hình GTAP

Mô hình GTAP sử dụng dữ liệu từ nhiều quốc gia để mô phỏng tác động của các chính sách thương mại. Nó giúp phân tích các kịch bản khác nhau, từ đó đưa ra dự báo về tác động của TPP đến nền kinh tế Việt Nam.

2.2. Kết quả nghiên cứu từ mô hình GTAP

Nghiên cứu sử dụng mô hình GTAP cho thấy rằng TPP có thể mang lại lợi ích lớn cho Việt Nam, với dự báo tăng trưởng GDP lên tới 10% trong dài hạn. Tuy nhiên, cũng cần lưu ý đến các ngành có thể bị ảnh hưởng tiêu cực.

III. Ứng dụng thực tiễn của Hiệp định TPP trong nền kinh tế Việt Nam

Việc thực thi Hiệp định TPP đã có những tác động rõ rệt đến nền kinh tế Việt Nam. Các doanh nghiệp đã có cơ hội tiếp cận thị trường lớn hơn, đồng thời cũng phải đối mặt với yêu cầu cao hơn về chất lượng sản phẩm và dịch vụ.

3.1. Tác động đến xuất khẩu và đầu tư nước ngoài

TPP đã giúp tăng cường xuất khẩu của Việt Nam sang các thị trường lớn như Mỹ và Nhật Bản. Theo số liệu từ Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu sang các nước TPP đã tăng 15% trong năm đầu tiên thực thi.

3.2. Thay đổi trong chính sách kinh tế

Để đáp ứng yêu cầu của TPP, Việt Nam đã phải điều chỉnh nhiều chính sách kinh tế, bao gồm cải cách luật pháp và nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

IV. Kết luận và triển vọng tương lai của Hiệp định TPP

Hiệp định TPP đã mở ra nhiều cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức. Việc chuẩn bị tốt cho những thay đổi này sẽ quyết định thành công của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế toàn cầu.

4.1. Tương lai của Hiệp định TPP và Việt Nam

Trong bối cảnh TPP-11, Việt Nam cần tiếp tục cải cách và nâng cao năng lực cạnh tranh để tận dụng tối đa lợi ích từ hiệp định này.

4.2. Đề xuất chính sách cho Việt Nam

Cần có các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp trong việc nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu hút đầu tư nước ngoài.