Luận Văn Thạc Sĩ Giáo Dục Học: Ứng Dụng Truyện Tranh Trong Dạy Học Văn Kể Cho Học Sinh Lớp 2

• Tác giả: Dương Thị Bình Minh
• Người hướng dẫn: Lê Phương Nga
• Trường học: Đại học Hải Phòng
• Chuyên ngành: Giáo dục học
• Đề tài: Sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện cho học sinh lớp 2
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hải Phòng

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• MỞ ĐẦU
• 0.1. Lý do lựa chọn đề tài nghiên cứu
• 0.2. Lịch sử nghiên cứu
• 0.3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.3.1. Mục đích nghiên cứu
• 0.3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
• 0.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 0.4.1. Đối tượng nghiên cứu
• 0.4.2. Phạm vi nghiên cứu
• 0.5. Phương pháp nghiên cứu
• 0.5.1. Phương pháp thống kê
• 0.5.2. Phương pháp phân tích, tổng hợp
• 0.5.3. Phương pháp thực nghiệm sư phạm
• 0.5.4. Thủ pháp so sánh - đối chiếu
• 0.6. Cấu trúc của luận văn
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA VIỆC SỬ DỤNG TRUYỆN TRANH TRONG DẠY HỌC VĂN KỂ CHUYỆN CHO HỌC SINH LỚP 2
• 1.1. Những khái niệm liên quan đến truyện tranh
• 1.1.1. Truyện tranh
• 1.1.2. Sách tranh
• 1.1.3. Truyện có tranh minh họa
• 1.1.4. Truyện tranh không chữ
• 1.2. Tác dụng của truyện tranh và truyện tranh không chữ đối với trẻ em
• 1.2.1. Tác dụng của truyện tranh
• 1.3. Những khái niệm liên quan đến văn kể chuyện
• 1.4. Đặc điểm và vai trò của văn kể chuyện lớp 2
• 1.4.1. Vai trò của văn kể chuyện ở lớp 2
• 1.4.2. Vai trò của truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện
• 1.5. Lý thuyết hoạt động lời nói và các kĩ năng làm văn
• 1.5.1. Đặc điểm nhận thức của học sinh đầu tiểu học
• 1.5.1.1. Sự phát triển của quá trình nhận thức cảm tính
• 1.5.1.2. Sự phát triển của nhận thức lý tính
• 1.5.1.3. Đặc điểm ngôn ngữ
• 1.5.1.4. Đặc điểm chú ý
• 1.5.1.5. Đặc điểm trí nhớ
• 1.6. Cơ sở thực tiễn của việc dạy kể ngắn theo tranh cho học sinh lớp 2
• 1.6.1. Yêu cầu về kĩ năng kể ngắn ở lớp 2
• 1.6.2. Kể ngắn theo tranh
• 1.6.2.1. Mục tiêu của kiểu bài kể ngắn theo tranh
• 1.6.2.2. Yêu cầu của kiểu bài kể ngắn theo tranh ở lớp 2
• 1.7. Chương trình, nội dung phân môn Tập làm văn lớp 2
• 1.8. Khảo sát, đánh giá hệ thống tranh dạy các dạng bài kể ngắn theo tranh sách giáo khoa Tiếng Việt 2 - hiện hành
• 1.8.1. Các bài tập luyện kĩ năng kể ngắn theo tranh
• 1.8.2. Yêu cầu về tranh mẫu
• 1.8.3. Ưu điểm của tranh mẫu SGK lớp 2
• 1.8.4. Nhược điểm của tranh mẫu SGK lớp 2
• 1.9. Tiểu kết chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: CÁC NGUYÊN TẮC, PHƯƠNG THỨC SỬ DỤNG MỘT SỐ TRUYỆN TRANH DẠY HỌC VĂN KỂ CHUYỆN CHO HỌC SINH LỚP 2
• 2.1. Nguyên tắc lựa chọn truyện tranh
• 2.2. Tính hấp dẫn
• 2.3. Sử dụng phương pháp Luyện theo mẫu để hướng dẫn học sinh lớp 2 kể ngắn theo tranh
• 2.4. Các cách thức sử dụng một số truyện tranh dạy học văn kể chuyện cho học sinh lớp 2
• 2.4.1. Sử dụng truyện tranh
• 2.4.2. Tác động của việc kể chuyện bằng tranh tới người học
• 2.5. Tiểu kết chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC NGHIỆM SƯ PHẠM
• 3.1. Mô tả chung về thực nghiệm
• 3.2. Mục đích thực nghiệm
• 3.3. Đối tượng, địa bàn thực nghiệm
• 3.4. Nội dung tổ chức thực nghiệm
• 3.5. Phương pháp thực nghiệm
• 3.6. Chuẩn bị thực nghiệm
• 3.7. Tiến hành thực nghiệm
• 3.8. Phân tích kết quả thực nghiệm
• 3.9. Kết quả học tập
• 3.9.1. Về mức độ rèn luyện kĩ năng
• 3.9.2. Về mặt hứng thú học tập của học sinh
• 3.10. Nhận xét chung
• 3.11. Tiểu kết chương 3
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Cơ sở lý luận và thực tiễn của việc sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện cho học sinh lớp 2

Chương này tập trung vào việc phân tích các khái niệm liên quan đến truyện tranh và văn kể chuyện, đồng thời xác định vai trò của chúng trong giáo dục. Truyện tranh được định nghĩa là một hình thức kể chuyện thông qua hình ảnh, có thể kèm theo lời thoại hoặc không. Đối với học sinh lớp 2, truyện tranh không chỉ là công cụ giải trí mà còn giúp phát triển kỹ năng kể chuyện, ngôn ngữ, và tư duy sáng tạo. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng truyện tranh có khả năng kích thích hứng thú học tập, giúp học sinh dễ dàng tiếp thu kiến thức và phát triển các kỹ năng cần thiết.

1.1. Khái niệm và tác dụng của truyện tranh

Truyện tranh được xem là một phương tiện giáo dục hiệu quả, đặc biệt đối với học sinh tiểu học. Nó không chỉ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mà còn kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo. Theo nghiên cứu, truyện tranh giúp trẻ hiểu được các tình huống xã hội, phát triển kỹ năng giao tiếp và tư duy logic. Đặc biệt, truyện tranh không chữ là một công cụ mạnh mẽ để rèn luyện kỹ năng kể chuyện và khả năng quan sát của học sinh.

1.2. Vai trò của văn kể chuyện trong giáo dục tiểu học

Văn kể chuyện đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kỹ năng ngôn ngữ và tư duy của học sinh. Đối với học sinh lớp 2, việc kể chuyện giúp các em rèn luyện khả năng diễn đạt, sắp xếp ý tưởng, và tạo lập văn bản. Truyện tranh được sử dụng như một công cụ hỗ trợ hiệu quả trong việc dạy văn kể chuyện, giúp học sinh dễ dàng hình dung và kể lại câu chuyện một cách logic và hấp dẫn.

II. Nguyên tắc và phương thức sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện

Chương này đề cập đến các nguyên tắc và phương pháp sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện cho học sinh lớp 2. Các nguyên tắc bao gồm tính hấp dẫn, phù hợp với lứa tuổi, và kích thích sáng tạo. Phương pháp luyện theo mẫu được áp dụng để hướng dẫn học sinh kể chuyện theo tranh, giúp các em phát triển kỹ năng kể chuyện và khả năng tư duy. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lựa chọn truyện tranh phù hợp với nội dung giáo dục và mục tiêu học tập.

2.1. Nguyên tắc lựa chọn truyện tranh

Việc lựa chọn truyện tranh cần đảm bảo tính hấp dẫn và phù hợp với lứa tuổi học sinh lớp 2. Truyện tranh cần có nội dung đơn giản, hình ảnh sinh động, và mang tính giáo dục cao. Điều này giúp học sinh dễ dàng tiếp thu và phát triển kỹ năng kể chuyện. Ngoài ra, truyện tranh cần kích thích trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo của học sinh, giúp các em tự tin hơn trong việc kể lại câu chuyện.

2.2. Phương pháp sử dụng truyện tranh trong dạy học

Phương pháp luyện theo mẫu là một trong những cách hiệu quả để sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện. Giáo viên có thể hướng dẫn học sinh quan sát tranh, phân tích các chi tiết, và kể lại câu chuyện theo trình tự. Phương pháp này giúp học sinh phát triển kỹ năng quan sát, tư duy logic, và khả năng diễn đạt. Ngoài ra, việc sử dụng truyện tranh còn giúp tạo hứng thú học tập, giúp học sinh tích cực tham gia vào quá trình học tập.

III. Thực nghiệm sư phạm và đánh giá hiệu quả

Chương này trình bày kết quả thực nghiệm sư phạm về việc sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện cho học sinh lớp 2. Thực nghiệm được tiến hành tại trường Tiểu học Đinh Tiên Hoàng, Hải Phòng, với mục đích đánh giá tính khả thi và hiệu quả của phương pháp này. Kết quả cho thấy, việc sử dụng truyện tranh giúp học sinh cải thiện đáng kể kỹ năng kể chuyện, khả năng diễn đạt, và hứng thú học tập. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, truyện tranh là một công cụ giáo dục hiệu quả, đặc biệt trong việc phát triển ngôn ngữ và tư duy sáng tạo của học sinh.

3.1. Mô tả thực nghiệm

Thực nghiệm được tiến hành trên hai nhóm học sinh lớp 2, một nhóm sử dụng truyện tranh và nhóm còn lại học theo phương pháp truyền thống. Kết quả cho thấy, nhóm sử dụng truyện tranh có sự tiến bộ rõ rệt trong kỹ năng kể chuyện và khả năng diễn đạt. Học sinh cũng tỏ ra hứng thú hơn với các bài học, tích cực tham gia vào quá trình học tập.

3.2. Đánh giá hiệu quả

Kết quả thực nghiệm cho thấy, việc sử dụng truyện tranh trong dạy học văn kể chuyện mang lại hiệu quả cao. Học sinh không chỉ cải thiện kỹ năng kể chuyện mà còn phát triển khả năng tư duy và sáng tạo. Phương pháp này cũng giúp tạo hứng thú học tập, giúp học sinh tích cực tham gia vào quá trình học tập. Điều này khẳng định tính khả thi và hiệu quả của việc sử dụng truyện tranh trong giáo dục tiểu học.