Quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 tại Agribank Việt Nam

PHỤ BÌA

LỜI CAM ĐOAN

MỤC LỤC

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG, BIỂU

MỞ ĐẦU

1. CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO HIỆP ƯỚC BASEL 2 TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ RỦI RO TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.1.1. Khái niệm rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại

1.1.2. Nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng

1.1.3. Tác động tiêu cực của rủi ro tín dụng

1.2. QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO HIỆP ƯỚC BASEL 2 TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI

1.2.1. Khái niệm quản trị RRTD theo quan điểm của Ủy ban Basel

1.2.2. Quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2 tại NHTM

1.2.2.1. Vài nét về Ủy ban Basel và Hiệp ước Basel 2

1.2.2.2. Nguyên tắc quản trị rủi ro tín dụng của Ủy ban Basel

1.2.2.3. Chiến lược quản trị rủi ro tín dụng và khẩu vị rủi ro tín dụng theo Basel 2

1.2.2.4. Tổ chức bộ máy quản trị rủi ro tín dụng trong Basel 2

1.2.2.5. Chính sách quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2

1.2.2.6. Qui trình và thủ tục quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2

1.2.3. Lợi ích đối với NHTM khi thực hiện quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2

1.2.4. Điều kiện để NHTM triển khai quản trị RRTD theo Basel 2

1.3. KINH NGHIỆM TRIỂN KHAI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL 2 TẠI MỘT SỐ NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI TRONG NƯỚC VÀ NƯỚC NGOÀI

1.3.1. Kinh nghiệm triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 tại một số NHTM nước ngoài

1.3.2. Kinh nghiệm triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 tại Ngân hàng cổ phần Công Thương Việt nam (Vietinbank)

1.3.3. Bài học kinh nghiệm về triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 cho Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt nam

1.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 1

2. CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ MỨC ĐỘ ĐÁP ỨNG CÁC CHUẨN MỰC BASEL 2 VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

2.1. KHÁI QUÁT HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG VÀ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

2.1.1. Vài nét về Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt nam

2.1.2. Hoạt động tín dụng tại Agribank

2.1.3. Rủi ro tín dụng tại Agribank

2.2. THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

2.2.1. Chiến lược và khẩu vị rủi ro tín dụng tại Agribank

2.2.2. Tổ chức bộ máy quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank

2.2.3. Chính sách quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank

2.2.4. Qui trình và thủ tục quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank

2.3. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG VÀ MỨC ĐỘ ĐÁP ỨNG CÁC CHUẨN MỰC BASEL 2 VỀ QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

2.3.1. Đánh giá thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và phát triển Nông thôn Việt nam

2.3.1.1. Kết quả đạt được

2.3.1.2. Nguyên nhân các hạn chế

2.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 2

3. CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO HIỆP ƯỚC BASEL 2 TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

3.1. ĐỊNH HƯỚNG TRIỂN KHAI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL 2 TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

3.1.1. Định hướng của Ngân hàng Nhà nước trong việc triển khai áp dụng Basel 2 tại các Ngân hàng Thương mại Việt nam đến năm 2020

3.1.2. Cơ hội và thách thức khi Agribank triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2

3.1.2.1. Thách thức

3.1.3. Định hướng quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2 tại Agribank

3.2. ĐIỀU KIỆN ĐỂ NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM TRIỂN KHAI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL 2

3.3. GIẢI PHÁP TRIỂN KHAI QUẢN TRỊ RỦI RO TÍN DỤNG THEO BASEL 2 TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM

3.3.1. Giai đoạn 1: từ năm 2016 đến cuối năm 2018

3.3.1.1. Sắp xếp lại bộ máy quản trị rủi ro tín dụng, đảm bảo sự độc lập về chức năng giữa các bộ phận trong cơ cấu bộ máy quản trị RRTD theo Basel 2

3.3.1.2. Sắp xếp và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phù hợp với mô hình tổ chức bộ máy quản trị RRTD

3.3.1.3. Hoàn thiện các văn bản nội bộ về quản trị rủi ro tín dụng

3.3.1.4. Nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu

3.3.1.5. Sắp xếp lại mạng lưới và tiết giảm chi phí hoạt động trong toàn hệ thống

3.3.1.6. Duy trì tăng trưởng tín dụng hợp lý trên cơ sở kiểm soát chất lượng các khoản cho vay mới

3.3.1.7. Nâng cao hiệu quả kiểm soát rủi ro danh mục tín dụng

3.3.1.8. Hoàn thiện hạ tầng quản trị RRTD theo Basel 2

3.3.1.9. Tăng vốn tự có đảm bảo hệ số an toàn vốn theo qui định của NHNN

3.3.2. Giai đoạn 2: từ năm 2019 đến cuối năm 2020

3.3.2.1. Đầu tư công nghệ phân tích, đo lường rủi ro tín dụng

3.3.2.2. Hoàn thiện kho dữ liệu đáp ứng yêu cầu đo lường RRTD theo cách tiếp cận phương pháp IRB

3.3.2.3. Xác định mô hình, phương pháp đo lường và thử nghiệm đo lường PD

3.3.2.4. Xây dựng qui trình đánh giá mức độ đầy đủ vốn nội bộ (ICAAP) đối với rủi ro tín dụng

3.3.2.5. Thực hiện công khai thông tin đáp ứng yêu cầu Basel 2

3.3.2.6. Từng bước nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro hoạt động và quản trị rủi ro thị trường tại Agribank

3.3.3. Kiến nghị với Chính phủ, các Bộ ngành liên quan

3.3.4. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước

3.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG 3

CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ ĐÃ CÔNG BỐ LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT

DANH MỤC SƠ ĐỒ

DANH MỤC BẢNG

DANH MỤC BIỂU ĐỒ

I. Những vấn đề cơ bản về quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2 tại ngân hàng thương mại

Quản trị rủi ro tín dụng (quản trị rủi ro) là một trong những yếu tố quan trọng trong hoạt động của ngân hàng thương mại. Theo Hiệp ước Basel 2, việc quản lý rủi ro tín dụng được thực hiện thông qua các tiêu chuẩn và quy định nhằm đảm bảo an toàn tài chính cho ngân hàng. Hiệp ước này không chỉ cung cấp khung pháp lý mà còn định hướng cho các ngân hàng trong việc xây dựng hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả. Nguyên tắc cơ bản của Basel 2 là yêu cầu các ngân hàng phải có đủ vốn để bù đắp cho các rủi ro mà họ phải đối mặt, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực của rủi ro tín dụng đến hoạt động của ngân hàng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với Agribank, nơi mà tỷ lệ nợ xấu luôn ở mức cao. Việc áp dụng các tiêu chuẩn Basel 2 sẽ giúp Agribank cải thiện khả năng quản lý rủi ro và nâng cao chất lượng tín dụng.

1.1 Khái niệm rủi ro tín dụng của ngân hàng thương mại

Rủi ro tín dụng là khả năng mà một bên vay không thể thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo hợp đồng. Đối với ngân hàng thương mại, rủi ro này có thể dẫn đến tổn thất tài chính nghiêm trọng. Các nguyên nhân gây ra rủi ro tín dụng bao gồm sự suy giảm khả năng tài chính của khách hàng, thay đổi trong môi trường kinh doanh, và các yếu tố kinh tế vĩ mô. Để quản lý rủi ro tín dụng, ngân hàng cần xây dựng các chính sách cho vay chặt chẽ, thực hiện phân tích tín dụng kỹ lưỡng và theo dõi thường xuyên tình hình tài chính của khách hàng. Việc áp dụng các tiêu chuẩn Basel 2 sẽ giúp ngân hàng có cái nhìn tổng thể hơn về rủi ro tín dụng và từ đó đưa ra các quyết định cho vay hợp lý.

1.2 Nguyên tắc quản trị rủi ro tín dụng của Ủy ban Basel

Ủy ban Basel đã đưa ra nhiều nguyên tắc quan trọng trong quản trị rủi ro tín dụng, bao gồm việc yêu cầu các ngân hàng phải có hệ thống quản lý rủi ro hiệu quả, thực hiện đánh giá rủi ro định kỳ và duy trì mức vốn tối thiểu. Nguyên tắc này không chỉ giúp ngân hàng bảo vệ mình khỏi các rủi ro tiềm ẩn mà còn tạo ra một môi trường tài chính ổn định hơn. Đối với Agribank, việc tuân thủ các nguyên tắc này là rất cần thiết để cải thiện chất lượng tín dụng và giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu. Hệ thống quản lý rủi ro tín dụng cần được thiết lập một cách độc lập và hiệu quả, đảm bảo rằng mọi quyết định cho vay đều dựa trên phân tích rủi ro chính xác.

II. Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank

Thực trạng quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank cho thấy nhiều thách thức trong việc áp dụng các tiêu chuẩn Basel 2. Mặc dù Agribank đã có những nỗ lực trong việc cải thiện quy trình quản lý rủi ro, nhưng tỷ lệ nợ xấu vẫn ở mức cao. Điều này cho thấy cần có sự cải cách mạnh mẽ trong cách thức quản lý rủi ro tín dụng. Agribank cần xây dựng một chiến lược quản lý rủi ro tín dụng rõ ràng, bao gồm việc xác định khẩu vị rủi ro và các phương pháp quản lý rủi ro hiệu quả. Việc áp dụng các công cụ phân tích rủi ro hiện đại sẽ giúp ngân hàng có cái nhìn sâu sắc hơn về tình hình tài chính của khách hàng và từ đó đưa ra quyết định cho vay hợp lý hơn.

2.1 Chiến lược và khẩu vị rủi ro tín dụng tại Agribank

Chiến lược quản lý rủi ro tín dụng tại Agribank cần được xây dựng dựa trên các tiêu chuẩn quốc tế, đặc biệt là các nguyên tắc của Basel 2. Khẩu vị rủi ro của ngân hàng cần được xác định rõ ràng, từ đó giúp ngân hàng có thể đưa ra các quyết định cho vay phù hợp với khả năng chấp nhận rủi ro của mình. Việc xác định khẩu vị rủi ro không chỉ giúp ngân hàng bảo vệ tài sản mà còn tạo ra cơ hội tăng trưởng bền vững. Agribank cần thường xuyên đánh giá lại khẩu vị rủi ro của mình để đảm bảo rằng nó phù hợp với tình hình thị trường và các yếu tố kinh tế vĩ mô.

2.2 Chính sách quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank

Chính sách quản trị rủi ro tín dụng tại Agribank cần được hoàn thiện để đáp ứng các yêu cầu của Basel 2. Ngân hàng cần xây dựng các quy trình và thủ tục rõ ràng trong việc đánh giá và phê duyệt các khoản vay. Điều này bao gồm việc thực hiện phân tích tín dụng kỹ lưỡng, theo dõi tình hình tài chính của khách hàng và đánh giá lại các khoản vay định kỳ. Chính sách này không chỉ giúp Agribank giảm thiểu rủi ro mà còn nâng cao chất lượng tín dụng, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

III. Giải pháp triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2 tại Agribank

Để triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Hiệp ước Basel 2, Agribank cần thực hiện một loạt các giải pháp đồng bộ. Đầu tiên, ngân hàng cần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực quản lý rủi ro. Đào tạo và phát triển nhân viên là yếu tố quan trọng để đảm bảo rằng họ có đủ kiến thức và kỹ năng cần thiết để thực hiện các quy trình quản lý rủi ro hiệu quả. Thứ hai, Agribank cần đầu tư vào công nghệ thông tin để cải thiện khả năng phân tích và đo lường rủi ro tín dụng. Việc áp dụng các công nghệ hiện đại sẽ giúp ngân hàng có cái nhìn sâu sắc hơn về tình hình tài chính của khách hàng và từ đó đưa ra quyết định cho vay hợp lý.

3.1 Định hướng triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2

Định hướng triển khai quản trị rủi ro tín dụng theo Basel 2 tại Agribank cần tập trung vào việc xây dựng một hệ thống quản lý rủi ro toàn diện. Ngân hàng cần xác định rõ các mục tiêu và chiến lược trong việc quản lý rủi ro tín dụng, từ đó phát triển các quy trình và công cụ phù hợp. Việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp Agribank nâng cao khả năng cạnh tranh và cải thiện chất lượng tín dụng. Đồng thời, ngân hàng cũng cần thường xuyên đánh giá và điều chỉnh các chiến lược quản lý rủi ro để phù hợp với tình hình thị trường và các yếu tố kinh tế vĩ mô.

3.2 Giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng

Để nâng cao hiệu quả quản trị rủi ro tín dụng, Agribank cần thực hiện các giải pháp như cải thiện quy trình phê duyệt tín dụng, tăng cường kiểm soát nội bộ và áp dụng các công nghệ hiện đại trong quản lý rủi ro. Ngân hàng cũng cần xây dựng một hệ thống thông tin quản lý rủi ro hiệu quả, giúp theo dõi và đánh giá tình hình rủi ro tín dụng một cách kịp thời. Việc thực hiện các giải pháp này sẽ giúp Agribank giảm thiểu rủi ro tín dụng và nâng cao chất lượng tín dụng, từ đó cải thiện hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng.

Luận án về quản trị rủi ro tín dụng theo hiệp ước Basel 2 tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam