Quản Lý Thuế Đối Với Hộ Kinh Doanh Trên Địa Bàn Quận Ngũ Hành Sơn, Thành Phố Đà Nẵng

Thuế đóng vai trò then chốt trong việc đảm bảo nguồn thu cho NSNN, từ đó hỗ trợ các hoạt động kinh tế - xã hội của địa phương. Theo các nhà kinh tế học, thuế là một khoản đóng góp bằng tiền, có tính chất xác định và không hoàn trả trực tiếp, được các công dân đóng góp cho Nhà nước nhằm bù đắp chi tiêu trong việc thực hiện các chức năng kinh tế - xã hội. Việc quản lý hiệu quả nguồn thu từ thuế không chỉ giúp tăng ngân sách mà còn tạo điều kiện để nhà nước đầu tư vào cơ sở hạ tầng, giáo dục, y tế và các dịch vụ công cộng khác, thúc đẩy sự phát triển bền vững của quận Ngũ Hành Sơn.

Quận Ngũ Hành Sơn, với vị trí địa lý thuận lợi và tiềm năng du lịch lớn, có sự phát triển mạnh mẽ của các loại hình kinh doanh nhỏ lẻ như nhà hàng, khách sạn, cửa hàng lưu niệm. Tình hình kinh doanh đa dạng và sôi động này tạo ra nhiều thách thức trong công tác quản lý thuế. Việc kiểm soát doanh thu, kê khai thuế của các hộ kinh doanh trở nên phức tạp, đòi hỏi cơ quan thuế phải có các biện pháp quản lý linh hoạt và hiệu quả để đảm bảo thu đúng, thu đủ vào ngân sách nhà nước.

Việc quản lý chặt chẽ thuế hộ kinh doanh là yếu tố then chốt để đảm bảo tính công bằng trong hệ thống thuế, khuyến khích các hộ kinh doanh tuân thủ pháp luật và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh. Theo Luật Quản lý thuế số 38/2019/QH14, thuế là một khoản nộp NSNN bắt buộc của các tổ chức, hộ gia đình, HKD và cá nhân. Nếu không có sự quản lý hiệu quả, tình trạng trốn thuế, gian lận thuế sẽ gây thất thu cho NSNN và tạo ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các hộ kinh doanh.

Việc xác định chính xác doanh thu chịu thuế của các hộ kinh doanh là một trong những thách thức lớn nhất trong công tác quản lý thuế. Do đặc thù của các hộ kinh doanh, việc ghi chép sổ sách kế toán thường không đầy đủ và minh bạch. Nhiều hộ kinh doanh có xu hướng kê khai doanh thu thấp hơn so với thực tế để giảm số thuế phải nộp. Để giải quyết vấn đề này, cơ quan thuế cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và có các biện pháp nghiệp vụ để xác định doanh thu thực tế của các hộ kinh doanh.

Công tác tuyên truyền hỗ trợ người nộp thuế đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và tuân thủ pháp luật thuế của các hộ kinh doanh. Tuy nhiên, do trình độ dân trí và nhận thức về pháp luật của một bộ phận người kinh doanh còn hạn chế, việc tuyên truyền, phổ biến các chính sách thuế gặp nhiều khó khăn. Cơ quan thuế cần đa dạng hóa các hình thức tuyên truyền, hỗ trợ như tổ chức các buổi tập huấn, hội thảo, phát tờ rơi, xây dựng các kênh thông tin trực tuyến để người nộp thuế dễ dàng tiếp cận và hiểu rõ các quy định của pháp luật.

Nguồn lực và nhân lực đóng vai trò quyết định đến hiệu quả của công tác quản lý thuế. Tuy nhiên, hiện nay, số lượng cán bộ thuế còn hạn chế so với số lượng hộ kinh doanh cần quản lý. Điều này gây khó khăn trong việc kiểm tra, giám sát và hỗ trợ người nộp thuế. Bên cạnh đó, cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ công tác quản lý thuế cũng cần được đầu tư nâng cấp để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công việc.

Đối với các hộ kinh doanh lựa chọn phương pháp kê khai, việc xác định mức thuế phải nộp dựa trên doanh thu và các chi phí hợp lệ. Theo Thông tư 40/2021/TT-BTC, hộ kinh doanh cần ghi chép đầy đủ các hóa đơn, chứng từ liên quan đến hoạt động kinh doanh để làm căn cứ kê khai thuế. Cơ quan thuế sẽ kiểm tra, đối chiếu các thông tin này để đảm bảo tính chính xác và hợp lệ. Doanh thu tính thuế là tổng doanh thu bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế. Chi phí được trừ là các khoản chi phí liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh, đảm bảo tính hợp lý và có đầy đủ chứng từ.

Phương pháp khoán được áp dụng cho các hộ kinh doanh có quy mô nhỏ, hoạt động kinh doanh ổn định và không có điều kiện ghi chép sổ sách kế toán đầy đủ. Theo phương pháp này, cơ quan thuế sẽ căn cứ vào doanh thu ước tính để xác định mức thuế khoán phải nộp hàng tháng hoặc hàng quý. Việc xác định doanh thu ước tính dựa trên các yếu tố như vị trí kinh doanh, quy mô hoạt động, ngành nghề kinh doanh và tình hình kinh doanh thực tế của các hộ kinh doanh tương tự trên địa bàn.

Hiện nay, có hai hình thức nộp thuế hộ kinh doanh phổ biến là nộp điện tử và nộp trực tiếp. Nộp điện tử giúp người nộp thuế tiết kiệm thời gian và công sức, có thể thực hiện tại bất kỳ đâu có kết nối internet. Để nộp thuế điện tử, người nộp thuế cần đăng ký tài khoản trên cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế và thực hiện theo hướng dẫn. Nộp trực tiếp được thực hiện tại các ngân hàng, kho bạc nhà nước hoặc các điểm thu thuế do cơ quan thuế ủy nhiệm. Người nộp thuế cần chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, giấy tờ liên quan và thực hiện theo hướng dẫn của nhân viên thu thuế.

Để ngăn chặn tình trạng trốn thuế, gian lận thuế, cần tăng cường công tác kiểm tra thuế đối với các hộ kinh doanh. Cơ quan thuế cần xây dựng kế hoạch kiểm tra định kỳ và đột xuất, tập trung vào các hộ kinh doanh có dấu hiệu vi phạm. Việc kiểm tra cần được thực hiện một cách khách quan, minh bạch và tuân thủ đúng quy định của pháp luật. Kết quả kiểm tra cần được xử lý nghiêm minh, đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa.

Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế. Cơ quan thuế cần đẩy mạnh việc số hóa các quy trình nghiệp vụ, xây dựng cơ sở dữ liệu tập trung về các hộ kinh doanh. Việc ứng dụng CNTT giúp giảm thiểu thời gian và chi phí, tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong công tác quản lý thuế. Người nộp thuế cũng có thể dễ dàng thực hiện các thủ tục kê khai, nộp thuế trực tuyến, tiết kiệm thời gian và công sức.

Để công tác quản lý thuế đạt hiệu quả cao, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng như cơ quan thuế, cơ quan đăng ký kinh doanh, chính quyền địa phương. Sự phối hợp này giúp chia sẻ thông tin, hỗ trợ lẫn nhau trong công tác quản lý, kiểm tra và xử lý vi phạm. Cơ quan đăng ký kinh doanh cần cung cấp thông tin đầy đủ, kịp thời về các hộ kinh doanh mới thành lập, thay đổi địa chỉ hoặc ngừng hoạt động cho cơ quan thuế. Chính quyền địa phương cần hỗ trợ cơ quan thuế trong công tác tuyên truyền, vận động người nộp thuế tuân thủ pháp luật.

Việc đánh giá hiệu quả các giải pháp quản lý thuế đã triển khai là cần thiết để xác định những thành công, hạn chế và bài học kinh nghiệm. Cơ quan thuế cần thu thập thông tin, số liệu liên quan đến tình hình thu thuế, số lượng vụ vi phạm, mức độ tuân thủ pháp luật của người nộp thuế. Dựa trên kết quả đánh giá, cơ quan thuế có thể điều chỉnh, bổ sung các giải pháp để nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế.

Việc so sánh kết quả thu thuế trước và sau khi áp dụng các giải pháp mới giúp đánh giá tác động của các giải pháp này đến tình hình thu thuế. Nếu kết quả thu thuế tăng lên, số lượng vụ vi phạm giảm xuống, mức độ tuân thủ pháp luật của người nộp thuế được nâng cao, có thể kết luận rằng các giải pháp mới đã mang lại hiệu quả tích cực.

Hiệu quả quản lý thuế chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố như chính sách thuế, trình độ dân trí, năng lực của cán bộ thuế, cơ sở vật chất, trang thiết bị. Việc xác định các yếu tố ảnh hưởng giúp cơ quan thuế tập trung nguồn lực để cải thiện những yếu tố còn hạn chế, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế.

Trên cơ sở kết quả nghiên cứu, cần tổng kết các giải pháp quản lý thuế đã triển khai và đưa ra các kiến nghị cụ thể cho Tổng Cục Thuế. Các kiến nghị có thể liên quan đến việc sửa đổi, bổ sung chính sách thuế, tăng cường đào tạo, bồi dưỡng cán bộ thuế, đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị hoặc ứng dụng CNTT.

Bên cạnh các kiến nghị cho Tổng Cục Thuế, cần đề xuất các giải pháp cụ thể cho Cục Thuế Đà Nẵng. Các giải pháp có thể liên quan đến việc tăng cường công tác tuyên truyền, hỗ trợ người nộp thuế, kiểm tra, giám sát hoặc xử lý vi phạm.

Sự phối hợp giữa cơ quan thuế và chính quyền địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả công tác quản lý thuế. Cần khuyến nghị chính quyền địa phương và Phòng Tài Chính hỗ trợ cơ quan thuế trong công tác tuyên truyền, vận động người nộp thuế tuân thủ pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan thuế thực hiện nhiệm vụ.