Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh đổi mới giáo dục và hội nhập quốc tế, việc quản lý thiết bị giáo dục (TBGD) đóng vai trò then chốt trong việc nâng cao chất lượng dạy và học. Trường Tiểu học - Trung học cơ sở Pascal, thành phố Hà Nội, với quy mô 45 lớp học và gần 1.200 học sinh, đã đầu tư mạnh mẽ về cơ sở vật chất và thiết bị giáo dục nhằm đáp ứng yêu cầu đổi mới phương pháp giáo dục. Tuy nhiên, thực trạng quản lý TBGD tại trường vẫn còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong công tác bảo trì, bảo dưỡng và sử dụng hiệu quả thiết bị. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng quản lý TBGD theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng tại trường Pascal, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Nghiên cứu tập trung trong giai đoạn năm học 2017-2019, tại trường Pascal, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Ý nghĩa của nghiên cứu được thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho công tác quản lý thiết bị giáo dục tại các trường tư thục, đồng thời góp phần xây dựng văn hóa chất lượng trong quản lý giáo dục, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững và hiện đại hóa giáo dục phổ thông.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết quản lý chất lượng trong giáo dục và mô hình quản lý thiết bị giáo dục theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng. Quản lý chất lượng giáo dục được hiểu là xây dựng và vận hành hệ thống quản lý dựa trên bộ chuẩn gồm tiêu chuẩn, tiêu chí và quy trình nhằm đảm bảo không có lỗi trong toàn bộ quá trình giáo dục. Mô hình đảm bảo chất lượng nhấn mạnh việc phòng ngừa sai sót ngay từ khâu thiết kế và thực hiện, không chỉ kiểm soát và loại bỏ sản phẩm lỗi sau khi xảy ra. Trong quản lý thiết bị giáo dục, các khái niệm chính bao gồm: thiết bị giáo dục là phương tiện vật chất hỗ trợ quá trình dạy học; quản lý thiết bị giáo dục theo hướng đảm bảo chất lượng là xây dựng quy trình quản lý chặt chẽ từ lập kế hoạch, đầu tư, sử dụng đến bảo trì, bảo dưỡng; văn hóa chất lượng trong quản lý thiết bị giáo dục là giá trị và niềm tin được duy trì trong toàn bộ hoạt động quản lý nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng thiết bị.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp phân tích lý thuyết và khảo sát thực tiễn. Nguồn dữ liệu chính gồm: khảo sát 8 cán bộ quản lý, 32 giáo viên và 171 học sinh trường TH-THCS Pascal; số liệu thống kê về trang thiết bị giáo dục và công tác quản lý trong năm học 2017-2019. Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả (tính trung bình, tỷ lệ phần trăm) để đánh giá thực trạng và mức độ hài lòng, đồng thời phân tích so sánh để nhận diện các điểm mạnh, điểm yếu trong quản lý thiết bị. Cỡ mẫu được chọn theo phương pháp chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện cho các nhóm đối tượng liên quan. Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 9/2018 đến tháng 6/2019, bao gồm giai đoạn thu thập dữ liệu, xử lý số liệu và đề xuất giải pháp.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Thực trạng trang thiết bị giáo dục: Trường Pascal đã đầu tư mạnh mẽ với hơn 30 bộ sách giáo khoa, 670 cuốn tài liệu tham khảo, 335 cuốn sách truyện, cùng nhiều thiết bị nghe nhìn và thực hành thí nghiệm. Tuy nhiên, thiết bị thực hành môn Lý, Hóa, Sinh còn thiếu đồng bộ, chiếm khoảng 37% giáo viên đánh giá chưa đủ thiết bị cần thiết.

  2. Mức độ sử dụng thiết bị: 93,4% giáo viên sử dụng thiết bị giáo dục thường xuyên trong giảng dạy, thể hiện sự quan tâm và cam kết cao trong việc ứng dụng thiết bị hỗ trợ học tập. Tần suất sử dụng thiết bị được đưa vào quy ước lao động tập thể của nhà trường.

  3. Nhận thức và năng lực quản lý: 100% cán bộ quản lý và giáo viên được khảo sát nhận thức rõ vai trò quan trọng của thiết bị giáo dục trong đổi mới phương pháp dạy học. Tuy nhiên, khoảng 12,5% giáo viên chưa tự tin áp dụng các phương pháp dạy học mới có sử dụng công nghệ cao.

  4. Công tác bảo trì, bảo dưỡng: Công tác này còn nhiều hạn chế, với 62,5% cán bộ quản lý đánh giá mức độ bảo trì, bảo dưỡng thiết bị ở mức khá hoặc yếu. Việc phân bổ nhân sự kiêm nhiệm và thiếu chính sách đãi ngộ là nguyên nhân chính gây khó khăn trong quản lý bảo trì.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy trường Pascal đã có sự đầu tư đáng kể về cơ sở vật chất và thiết bị giáo dục, phù hợp với mục tiêu phát triển trường học hiện đại, nhân văn. Việc sử dụng thiết bị giáo dục thường xuyên góp phần nâng cao hiệu quả dạy học, đồng thời tạo điều kiện cho học sinh phát triển năng lực thực tiễn. Tuy nhiên, hạn chế trong công tác bảo trì và quản lý thiết bị phản ánh sự thiếu đồng bộ trong tổ chức bộ máy quản lý và chính sách hỗ trợ nhân sự. So sánh với các nghiên cứu trong ngành giáo dục, việc xây dựng văn hóa chất lượng và quy trình quản lý thiết bị theo hướng đảm bảo chất lượng là yếu tố quyết định để khắc phục những bất cập này. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ sử dụng thiết bị theo từng bộ môn và bảng đánh giá mức độ bảo trì thiết bị theo từng phòng ban, giúp minh họa rõ nét các điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Xây dựng và hoàn thiện quy trình quản lý thiết bị giáo dục: Thiết lập quy trình chi tiết từ lập kế hoạch, đầu tư, sử dụng đến bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, đảm bảo tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn chất lượng. Thời gian thực hiện trong vòng 6 tháng, do Ban giám hiệu phối hợp với tổ chức chuyên môn thực hiện.

  2. Tăng cường đào tạo, bồi dưỡng nâng cao năng lực sử dụng và quản lý thiết bị cho cán bộ, giáo viên: Tổ chức các khóa tập huấn chuyên sâu về công nghệ giáo dục và phương pháp dạy học tích cực, nhằm nâng cao kỹ năng ứng dụng thiết bị hiện đại. Kế hoạch đào tạo hàng năm, do phòng đào tạo phối hợp với chuyên gia trong và ngoài trường thực hiện.

  3. Cải thiện công tác bảo trì, bảo dưỡng thiết bị: Thành lập đội ngũ chuyên trách hoặc phân công rõ ràng nhiệm vụ bảo trì thiết bị, đồng thời xây dựng chính sách đãi ngộ phù hợp để khuyến khích nhân sự tham gia công tác này. Thời gian triển khai trong 3 tháng, do Ban quản lý cơ sở vật chất chủ trì.

  4. Xây dựng văn hóa chất lượng trong quản lý thiết bị giáo dục: Tuyên truyền, nâng cao nhận thức về vai trò của thiết bị giáo dục và quản lý chất lượng trong toàn thể cán bộ, giáo viên, học sinh; khuyến khích sáng tạo và tự làm đồ dùng dạy học. Hoạt động này được duy trì liên tục, do Ban giám hiệu và tổ chức công đoàn phối hợp thực hiện.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban giám hiệu các trường phổ thông tư thục: Nhận diện các giải pháp quản lý thiết bị giáo dục hiệu quả, từ đó nâng cao chất lượng dạy học và phát triển trường học bền vững.

  2. Cán bộ quản lý cơ sở vật chất và thiết bị giáo dục: Áp dụng quy trình quản lý đảm bảo chất lượng, cải tiến công tác bảo trì, bảo dưỡng thiết bị, đồng thời xây dựng văn hóa chất lượng trong nhà trường.

  3. Giáo viên và nhân viên phụ trách thiết bị giáo dục: Nâng cao nhận thức và kỹ năng sử dụng thiết bị, tham gia tích cực vào công tác quản lý và sáng tạo đồ dùng dạy học phù hợp với thực tế.

  4. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Quản lý giáo dục: Tham khảo mô hình nghiên cứu thực tiễn về quản lý thiết bị giáo dục theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực giáo dục.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý thiết bị giáo dục theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng là gì?
    Là phương pháp quản lý thiết bị giáo dục dựa trên xây dựng và vận hành hệ thống quản lý chất lượng, tập trung phòng ngừa sai sót từ khâu lập kế hoạch đến sử dụng và bảo trì thiết bị, nhằm đảm bảo thiết bị luôn đáp ứng yêu cầu dạy học.

  2. Tại sao việc bảo trì, bảo dưỡng thiết bị giáo dục lại quan trọng?
    Bảo trì, bảo dưỡng giúp duy trì chất lượng và tuổi thọ thiết bị, giảm thiểu hư hỏng, đảm bảo thiết bị luôn sẵn sàng phục vụ giảng dạy, từ đó nâng cao hiệu quả sử dụng và chất lượng giáo dục.

  3. Những khó khăn chính trong quản lý thiết bị giáo dục tại trường Pascal là gì?
    Khó khăn gồm bộ máy quản lý cồng kềnh, nhân sự kiêm nhiệm thiếu chuyên trách, chính sách đãi ngộ chưa phù hợp, và công tác giám sát, đánh giá chưa hiệu quả.

  4. Làm thế nào để nâng cao năng lực sử dụng thiết bị của giáo viên?
    Thông qua các khóa đào tạo, tập huấn chuyên sâu, mời chuyên gia hướng dẫn, đồng thời khuyến khích giáo viên tự sáng tạo và chia sẻ kinh nghiệm sử dụng thiết bị trong giảng dạy.

  5. Văn hóa chất lượng trong quản lý thiết bị giáo dục được xây dựng như thế nào?
    Bằng việc tạo dựng giá trị, niềm tin và thói quen tuân thủ quy trình quản lý chất lượng trong toàn bộ hoạt động liên quan đến thiết bị giáo dục, từ đó nâng cao trách nhiệm và hiệu quả công việc của cán bộ, giáo viên và học sinh.

Kết luận

  • Trường TH-THCS Pascal đã đầu tư đáng kể về thiết bị giáo dục, góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.
  • Việc sử dụng thiết bị giáo dục được thực hiện thường xuyên, tạo điều kiện cho đổi mới phương pháp giảng dạy.
  • Công tác quản lý, bảo trì thiết bị còn nhiều hạn chế do bộ máy quản lý chưa chuyên trách và chính sách đãi ngộ chưa phù hợp.
  • Nghiên cứu đề xuất các biện pháp quản lý thiết bị theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng và bảo quản thiết bị.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai quy trình quản lý mới, đào tạo nâng cao năng lực cán bộ, xây dựng văn hóa chất lượng và đánh giá định kỳ hiệu quả quản lý thiết bị.

Để nâng cao chất lượng giáo dục, các nhà quản lý và giáo viên tại các trường phổ thông tư thục nên áp dụng các giải pháp quản lý thiết bị giáo dục theo hướng tiếp cận đảm bảo chất lượng, đồng thời duy trì văn hóa chất lượng trong toàn trường. Hành động ngay hôm nay để xây dựng môi trường giáo dục hiện đại, hiệu quả và bền vững!