## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu, việc nâng cao năng lực ngoại ngữ, đặc biệt là tiếng Anh, trở thành yêu cầu cấp thiết đối với hệ thống giáo dục phổ thông. Theo số liệu thống kê từ năm học 2015-2016 đến 2017-2018, chất lượng dạy và học tiếng Anh tại trường Trung học cơ sở (THCS) Hồng Hải, thành phố Hạ Long còn nhiều hạn chế, đặc biệt trong kỹ năng giao tiếp của học sinh. Mục tiêu nghiên cứu nhằm quản lý hiệu quả hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực, góp phần nâng cao năng lực ngôn ngữ cho học sinh, đồng thời cải thiện chất lượng giáo dục của nhà trường. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào trường THCS Hồng Hải trong giai đoạn 2015-2018, với đối tượng là đội ngũ quản lý, giáo viên và học sinh liên quan đến hoạt động dạy học tiếng Anh. Ý nghĩa nghiên cứu được thể hiện qua việc đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp, giúp phát triển năng lực tiếng Anh cho học sinh, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục theo Nghị quyết số 29-NQ/TW ngày 4/11/2013.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết quản lý giáo dục và lý thuyết phát triển năng lực người học. Lý thuyết quản lý giáo dục nhấn mạnh vai trò của các chức năng quản lý như kế hoạch hóa, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra trong việc điều hành hoạt động dạy học. Lý thuyết phát triển năng lực người học tập trung vào việc hình thành và phát triển các năng lực chuyên môn, phương pháp, xã hội và cá thể cho học sinh thông qua hoạt động dạy học. Các khái niệm chính bao gồm: quản lý nhà trường, hoạt động dạy học, tiếp cận phát triển năng lực, năng lực tiếng Anh (giao tiếp, nghe, nói, đọc, viết), và đổi mới phương pháp dạy học.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp, kết hợp giữa nghiên cứu lý luận và thực tiễn. Dữ liệu được thu thập từ 35 người tham gia gồm cán bộ quản lý, giáo viên tiếng Anh và học sinh tại trường THCS Hồng Hải và các trường trong cụm chuyên môn số 3, thành phố Hạ Long. Phương pháp điều tra bằng bảng hỏi, phỏng vấn sâu, quan sát và nghiên cứu sản phẩm hoạt động được áp dụng. Phân tích dữ liệu sử dụng thống kê mô tả và phân tích định tính nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất biện pháp quản lý. Thời gian nghiên cứu tập trung vào ba năm học gần nhất (2015-2018), đảm bảo tính cập nhật và phù hợp với bối cảnh thực tế.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Thực trạng quản lý mục tiêu và chương trình dạy học:** Khoảng 70% giáo viên và cán bộ quản lý cho biết việc xác định mục tiêu dạy học môn tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực chưa được thực hiện đầy đủ và đồng bộ. Việc xây dựng kế hoạch dạy học còn mang tính hình thức, thiếu sự điều chỉnh phù hợp với năng lực học sinh.

2. **Phương pháp và hình thức dạy học:** 65% giáo viên sử dụng phương pháp truyền thống, chưa áp dụng rộng rãi các phương pháp tích cực như thảo luận nhóm, đóng vai, dự án. Hình thức tổ chức dạy học chủ yếu là học trên lớp, ít hoạt động trải nghiệm và ngoại khóa.

3. **Quản lý hoạt động học của học sinh:** Chỉ khoảng 55% học sinh có ý thức tự học và tham gia tích cực trong các hoạt động học tập tiếng Anh. Việc quản lý nền nếp học tập và động cơ học tập còn hạn chế, ảnh hưởng đến hiệu quả phát triển năng lực.

4. **Cơ sở vật chất và trang thiết bị:** Mặc dù trường đã đầu tư trang thiết bị hiện đại, nhưng hơn 60% giáo viên phản ánh việc sử dụng các thiết bị này chưa hiệu quả do thiếu hướng dẫn và bồi dưỡng kỹ năng sử dụng.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do năng lực quản lý của hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn còn yếu, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục. So với các nghiên cứu trong ngành quản lý giáo dục, kết quả này tương đồng với thực trạng chung tại nhiều trường THCS khác, nơi việc đổi mới phương pháp và quản lý hoạt động dạy học còn chậm. Việc thiếu đồng bộ trong quản lý chương trình và phương pháp dạy học làm giảm hiệu quả phát triển năng lực tiếng Anh cho học sinh. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ so sánh tỷ lệ áp dụng phương pháp dạy học tích cực và mức độ tham gia học tập của học sinh qua các năm học, giúp minh họa rõ nét xu hướng và điểm nghẽn trong quản lý.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Tăng cường bồi dưỡng năng lực chuyên môn cho giáo viên:** Tổ chức các khóa đào tạo, tập huấn về phương pháp dạy học theo tiếp cận phát triển năng lực, đặc biệt là kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin trong giảng dạy. Mục tiêu nâng tỷ lệ giáo viên áp dụng phương pháp tích cực lên 80% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban giám hiệu và phòng GD&ĐT.

2. **Đổi mới hoạt động sinh hoạt chuyên môn:** Chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức sinh hoạt theo hướng nghiên cứu bài học, chia sẻ kinh nghiệm đổi mới phương pháp và đánh giá năng lực học sinh. Thời gian thực hiện liên tục hàng năm, nhằm nâng cao chất lượng quản lý và giảng dạy.

3. **Xây dựng nền nếp, kỷ cương trong dạy và học:** Thiết lập quy định rõ ràng về nền nếp học tập, tăng cường kiểm tra, đánh giá thái độ và động cơ học tập của học sinh. Mục tiêu nâng cao tỷ lệ học sinh tự giác học tập lên 70% trong 1 năm học.

4. **Thành lập câu lạc bộ tiếng Anh:** Tạo môi trường thực hành giao tiếp tiếng Anh ngoài giờ học chính khóa, khuyến khích học sinh tham gia tích cực, phát triển kỹ năng giao tiếp và tự học. Chủ thể thực hiện: Giáo viên tiếng Anh và Ban giám hiệu, triển khai trong năm học tiếp theo.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý giáo dục:** Nhận diện các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động dạy học tiếng Anh, từ đó xây dựng chiến lược quản lý hiệu quả, nâng cao chất lượng giáo dục.

2. **Giáo viên tiếng Anh:** Áp dụng các biện pháp đổi mới phương pháp dạy học theo tiếp cận phát triển năng lực, nâng cao kỹ năng giảng dạy và quản lý lớp học.

3. **Nhà nghiên cứu giáo dục:** Tham khảo mô hình quản lý hoạt động dạy học theo tiếp cận năng lực, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo về đổi mới giáo dục ngoại ngữ.

4. **Các trường THCS khác:** Học hỏi kinh nghiệm quản lý và tổ chức dạy học tiếng Anh hiệu quả, áp dụng phù hợp với điều kiện thực tế của từng trường.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tiếp cận phát triển năng lực là gì?**  
Là phương pháp dạy học tập trung vào việc hình thành và phát triển các năng lực cần thiết cho người học, bao gồm kiến thức, kỹ năng và thái độ, nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

2. **Tại sao cần đổi mới phương pháp dạy học tiếng Anh?**  
Phương pháp truyền thống chưa phát huy được tính tích cực, sáng tạo của học sinh, dẫn đến hiệu quả học tập thấp, đặc biệt trong kỹ năng giao tiếp.

3. **Làm thế nào để quản lý hiệu quả hoạt động dạy học?**  
Cần thực hiện đồng bộ các chức năng quản lý: kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra, đồng thời tăng cường bồi dưỡng năng lực cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý.

4. **Vai trò của cơ sở vật chất trong dạy học tiếng Anh?**  
Trang thiết bị hiện đại hỗ trợ việc giảng dạy và học tập hiệu quả, tuy nhiên cần được sử dụng đúng cách và thường xuyên bảo trì, nâng cấp.

5. **Làm sao để học sinh phát triển năng lực tiếng Anh toàn diện?**  
Bằng việc tổ chức các hoạt động học tập đa dạng, áp dụng phương pháp tích cực, tạo môi trường giao tiếp thực tế và đánh giá liên tục kết quả học tập.

## Kết luận

- Quản lý hoạt động dạy học môn tiếng Anh theo tiếp cận phát triển năng lực tại trường THCS Hồng Hải còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục.  
- Năng lực chuyên môn và phương pháp dạy học của giáo viên chưa được đổi mới đồng bộ, cơ sở vật chất chưa được khai thác hiệu quả.  
- Đề xuất các biện pháp quản lý tập trung vào bồi dưỡng giáo viên, đổi mới sinh hoạt chuyên môn, xây dựng nền nếp học tập và thành lập câu lạc bộ tiếng Anh.  
- Nghiên cứu góp phần làm rõ thực trạng và giải pháp quản lý dạy học tiếng Anh theo hướng phát triển năng lực, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông.  
- Khuyến nghị triển khai các biện pháp trong vòng 1-2 năm tới, đồng thời tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và đối tượng nghiên cứu.  

Hành động tiếp theo là áp dụng các biện pháp đề xuất, theo dõi và đánh giá hiệu quả để điều chỉnh phù hợp, nhằm nâng cao chất lượng dạy học tiếng Anh tại trường THCS Hồng Hải và các trường tương tự.