I. Tổng Quan Quản Lý Dạy Học Tiếp Cận Năng Lực THCS Trần Đề
Nghị quyết 29-NQ/TW nhấn mạnh đổi mới phương pháp dạy và học, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Cần khắc phục lối truyền thụ áp đặt một chiều, ghi nhớ máy móc. Tập trung dạy cách học, cách nghĩ, khuyến khích tự học, tạo cơ sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, kĩ năng tiếp cận năng lực. Chuyển từ chủ yếu học trên lớp sang tổ chức hình thức học tập đa dạng, chú ý các hoạt động xã hội, ngoại khóa, nghiên cứu khoa học. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và truyền thông trong dạy và học. Giáo dục được xác định là “Quốc sách hàng đầu”, có vai trò then chốt trong việc phát triển kinh tế, xã hội. Đổi mới quản lý hoạt động dạy học là yêu cầu cấp thiết để nâng cao chất lượng giáo dục. Tiếp cận năng lực là xu hướng tất yếu trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Huyện Trần Đề cần có những giải pháp cụ thể để triển khai hiệu quả.
1.1. Bối Cảnh Đổi Mới Giáo Dục và Yêu Cầu Nguồn Nhân Lực
Sự phát triển kinh tế, xã hội ở Việt Nam đòi hỏi nguồn nhân lực chất lượng cao. Giáo dục và đào tạo phải đổi mới để đáp ứng yêu cầu này. Đại hội XII của Đảng xác định nhiệm vụ đổi mới mạnh mẽ, đồng bộ các yếu tố cơ bản của GD&ĐT theo hướng coi trọng phát triển phẩm chất, năng lực của người học. Hoàn thiện hệ thống giáo dục quốc dân theo hướng hệ thống giáo dục mở, học tập suốt đời và xây dựng xã hội học tập. Đổi mới căn bản công tác quản lý giáo dục và đào tạo, bảo đảm dân chủ, thống nhất.
1.2. Vai Trò của Quản Lý Hoạt Động Dạy Học THCS Hiện Nay
Thực trạng công tác quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng chưa thật sự hiệu quả. Nhiều cán bộ quản lí, giáo viên chưa nhận thức đủ mục tiêu, nội dung hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Cần đầu tư nghiên cứu chuyên môn, tâm huyết với nghề. Vai trò của công tác quản lí là hết sức quan trọng để nâng cao chất lượng giáo dục.
II. Thách Thức Quản Lý Dạy Học Năng Lực tại THCS Trần Đề
Một bộ phận giáo viên chỉ lo dạy thêm để tăng thu nhập, không quan tâm đến chất lượng dạy học ở trường. Trong quá trình dạy học, giáo viên chủ quan với vốn kinh nghiệm của mình nên chưa tích cực đổi mới phương pháp dạy học, chưa ý thức học tập đồng nghiệp và tự học để nâng cao trình độ chuyên môn. Số giáo viên chủ động sáng tạo sử dụng các phương pháp dạy học theo hướng tiếp cận năng lực để phát huy tích tích cực hoạt động của học sinh chưa nhiều, chưa thường xuyên làm ảnh hưởng đến chất lượng dạy học. Học sinh chưa vận dụng được kiến thức vào việc giải quyết tình huống thực tế. Cần có giải pháp để khắc phục những hạn chế này.
2.1. Hạn Chế về Nhận Thức và Chuyên Môn của Giáo Viên
Nhiều giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về mục tiêu, nội dung của dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Việc bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ còn hạn chế. Cần tăng cường đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên. Bồi dưỡng giáo viên THCS là nhiệm vụ quan trọng.
2.2. Thiếu Động Lực và Ứng Dụng Phương Pháp Dạy Học Tích Cực
Một số giáo viên thiếu động lực đổi mới phương pháp dạy học. Việc sử dụng các phương pháp dạy học tích cực chưa được áp dụng rộng rãi. Cần tạo động lực cho giáo viên, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong dạy học. Dạy học tích cực cần được đẩy mạnh.
2.3. Khó Khăn trong Vận Dụng Kiến Thức vào Thực Tiễn
Học sinh chưa vận dụng được kiến thức vào việc giải quyết các tình huống thực tế. Cần tăng cường các hoạt động thực hành, trải nghiệm để giúp học sinh phát triển năng lực vận dụng kiến thức. Hoạt động trải nghiệm cần được chú trọng.
III. Giải Pháp Quản Lý Dạy Học Phát Triển Năng Lực tại THCS
Dạy học theo tiếp cận năng lực (TCNL) là mục tiêu dạy học hiện nay. Về nội dung dạy học theo TCNL cần định lượng được các giá trị thông qua chuyển tải kiến thức môn học bằng cách mô tả chi tiết và có thể điều khiển được quá trình lĩnh hội của học sinh (HS). Về phương pháp, TCNL sẽ không bó gọn trong lớp học mà được tổ chức đa dạng, chú ý đến việc tổ chức cho HS giải quyết các nhiệm vụ cuộc sống bằng cách sử dụng kiến thức đa môn học. Đây là hình thức dạy học trải nghiệm nhằm đánh thức tiềm năng và xu hướng của mỗi cá nhân.
3.1. Xây Dựng Kế Hoạch Bài Dạy Theo Hướng Tiếp Cận Năng Lực
Cần xây dựng kế hoạch bài dạy chi tiết, cụ thể, phù hợp với đối tượng học sinh. Kế hoạch bài dạy cần thể hiện rõ mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức dạy học. Kế hoạch bài dạy theo hướng tiếp cận năng lực cần được chú trọng.
3.2. Đổi Mới Phương Pháp Kiểm Tra Đánh Giá Năng Lực Học Sinh
Cần đổi mới phương pháp kiểm tra, đánh giá để đánh giá đúng năng lực của học sinh. Sử dụng các hình thức kiểm tra, đánh giá đa dạng, phù hợp với mục tiêu dạy học. Đánh giá năng lực học sinh cần được thực hiện thường xuyên, khách quan.
3.3. Tăng Cường Ứng Dụng CNTT và Xây Dựng Môi Trường Học Tập
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học. Xây dựng môi trường học tập thân thiện, tích cực, tạo điều kiện cho học sinh phát triển toàn diện. Môi trường học tập cần được quan tâm xây dựng.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Quản Lý Dạy Học tại Huyện Trần Đề
Đề tài “Quản lí hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng” được chọn nghiên cứu nhằm góp phần nâng cao chất lượng giáo dục THCS. Mục đích nghiên cứu là trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng quản lí về hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng. Đề tài đề xuất các biện pháp quản lí nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng.
4.1. Khảo Sát Thực Trạng và Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý
Khảo sát và đánh giá thực trạng quản lí hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng. Xác định những điểm mạnh, điểm yếu và nguyên nhân của thực trạng. Thực tiễn dạy học cần được đánh giá khách quan.
4.2. Đề Xuất Biện Pháp Quản Lý Dạy Học Năng Lực Hiệu Quả
Đề xuất các biện pháp quản lí hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng. Các biện pháp cần đảm bảo tính khả thi, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương. Giải pháp quản lý cần được xây dựng cụ thể.
V. Nâng Cao Nhận Thức về Dạy Học Năng Lực cho CBQL Trần Đề
Nâng cao nhận thức về dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh cho cán bộ quản lí, tổ trưởng chuyên môn, giáo viên. Lập kế hoạch quản lí dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh. Chỉ đạo tổ chuyên môn và giáo viên thực hiện dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Chỉ đạo bồi dưỡng phương pháp học tập tích cực nhằm phát triển năng lực cho học sinh. Tăng cường quản lí cơ sở vật chất, thiết bị phục vụ cho hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Xây dựng cơ chế, tạo động lực thúc đẩy hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực.
5.1. Bồi Dưỡng CBQL và Tổ Trưởng Chuyên Môn về TCNL
Tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn cho cán bộ quản lý và tổ trưởng chuyên môn về tiếp cận năng lực. Cập nhật kiến thức mới về phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá. Bồi dưỡng giáo viên là yếu tố then chốt.
5.2. Xây Dựng Cơ Chế Động Viên và Khuyến Khích Giáo Viên
Xây dựng cơ chế động viên, khen thưởng giáo viên có thành tích tốt trong việc đổi mới phương pháp dạy học. Tạo điều kiện cho giáo viên tham gia các hoạt động giao lưu, học hỏi kinh nghiệm. Hiệu trưởng trường THCS cần tạo động lực cho giáo viên.
VI. Kết Luận và Định Hướng Phát Triển Dạy Học Năng Lực THCS
Thực hiện tốt công tác quản lý hoạt động dạy học theo hướng tiếp cận năng lực của học sinh ở các trường trung học cơ sở huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. Cần tiếp tục nghiên cứu, đổi mới để đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của xã hội. Nâng cao chất lượng giáo dục là mục tiêu hàng đầu.
6.1. Tổng Kết Các Biện Pháp Quản Lý và Đánh Giá Hiệu Quả
Tổng kết các biện pháp quản lý đã thực hiện và đánh giá hiệu quả. Rút ra bài học kinh nghiệm để tiếp tục hoàn thiện công tác quản lý. Quản lý chuyên môn cần được thực hiện thường xuyên.
6.2. Đề Xuất Các Hướng Nghiên Cứu Tiếp Theo về Dạy Học Năng Lực
Đề xuất các hướng nghiên cứu tiếp theo về dạy học theo hướng tiếp cận năng lực. Cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và xã hội để nâng cao chất lượng giáo dục. Sở Giáo dục và Đào tạo Sóc Trăng cần có chính sách hỗ trợ.
