Quản Lý Chất Lượng Dạy Học Tại Trường Trung Học Phổ Thông Công Lập Hà Nội

Lời cam đoan

Lời cảm ơn

Danh mục viết tắt

Danh mục bảng

Danh mục các hình và biểu đồ

Danh mục các phụ lục

MỞ ĐẦU

1.1. Lý do chọn đề tài

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

1.3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu

1.3.1. Khách thể nghiên cứu

1.3.2. Đối tượng nghiên cứu

1.4. Giả thuyết khoa học

1.5. Nhiệm vụ và phạm vi nghiên cứu

1.5.1. Nội dung và nhiệm vụ nghiên cứu

1.5.2. Phạm vi nghiên cứu

1.6. Phương pháp luận và các phương pháp nghiên cứu

1.6.1. Cách tiếp cận nghiên cứu

1.6.2. Phương pháp nghiên cứu

1.7. Luận điểm bảo vệ

1.8. Những đóng góp mới của luận án

1.9. Nơi thực hiện đề tài nghiên cứu

1.10. Bố cục chi tiết của luận án

1. CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QLCL DẠY HỌC CỦA TRƯỜNG THPT CÔNG LẬP THEO TIẾP CẬN BĐCL

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề

1.2. Mô hình quá trình dạy học

1.3. Quản lý dạy học và quá trình dạy học của trường THPT

1.4. Chất lượng và quản lý chất lượng trong giáo dục

1.5. Mô hình bảo đảm chất lượng trong giáo dục/dạy học

1.6. Đánh giá chung và vấn đề luận án tiếp tục nghiên cứu

1.7. Giáo dục/dạy học tại các trường THPT công lập Hà Nội

1.8. Quản lý quá trình dạy học của trường THPT theo CIPO, chu trình cải tiến chất lượng PEAPDC-EA và tiếp cận/lý thuyết/kỹ thuật liên quan

1.8.1. Khái niệm và mô hình quá trình dạy học CIPO

1.8.2. Quản lý quá trình dạy học theo CIPO

1.8.3. Chu trình cải tiến chất lượng PEAPDC-EA

1.8.4. Tiếp cận/lý thuyết và kỹ thuật phân tích liên quan

1.9. Quản lý chất lượng dạy học của trường THPT theo tiếp cận bảo đảm chất lượng dựa vào CIPO và theo PEAPDC-EA

1.9.1. Khái niệm, mục tiêu và nguyên tắc

1.9.2. Bản chất của quản lý chất lượng dạy học của trường THPT theo tiếp cận bảo đảm chất lượng dựa vào CIPO và theo PEAPDC-EA

1.9.3. Quy trình, khung tiêu chí, chỉ báo chất lượng và quản lý chất lượng dạy học của trường THPT theo tiếp cận bảo đảm chất lượng dựa vào CIPO và theo PEAPDC-EA

1.9.4. Quản lý chất lượng theo định hướng bảo đảm chất lượng đầu vào dạy học (Tiêu chuẩn 1)

1.9.5. Quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng quá trình dạy học tại lớp học và hoạt động giáo dục (Tiêu chuẩn 2)

1.9.6. Quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng đầu ra, kết quả đầu ra của dạy học, hoạt động giáo dục và phát triển hệ thống thông tin giám sát và đánh giá chất lượng tại cấp trường THPT (Tiêu chuẩn 3)

1.10. KẾT LUẬN CHƯƠNG I

2. CHƯƠNG II. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CỦA CÁC TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG CÔNG LẬP THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO TIẾP CẬN BẢO ĐẢM CHẤT LƯỢNG

2.1. Giáo dục THPT công lập Thành phố Hà Nội

2.2. Mục tiêu, nội dung chương trình, phương pháp, hình thức tổ chức, kiểm tra và đánh giá, cơ cấu tổ chức liên quan đến dạy học

2.3. Mạng lưới, qui mô và kết quả giáo dục/dạy học

2.4. Các điều kiện bảo đảm dạy học và các bên liên quan

2.5. Tổ chức nghiên cứu thực trạng

2.5.1. Đối tượng và qui mô khảo sát

2.5.2. Nội dung, công cụ và phương pháp

2.6. Thực trạng về chất lượng và quản lý chất lượng dạy học của các trường THPT công lập Thành phố Hà Nội theo tiếp cận bảo đảm chất lượng

2.6.1. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng đầu ra và kết quả đầu ra (Tiêu chí/Bước 12)

2.6.2. Thực trạng quản lý phát triển hệ thống thông tin chất lượng về quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng dạy học (Tiêu chí/Bước 11)

2.6.3. Thực trạng quản lý phát triển hệ thống tự đánh giá và cải tiến chất lượng dạy học, hoạt động giáo dục (Tiêu chí/Bước 10)

2.6.4. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng định hướng chất lượng dạy học của trường THPT theo các giai đoạn khác nhau (Tiêu chí/Bước 1)

2.6.5. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng phát triển chuẩn đầu ra về năng lực của chương trình giáo dục và môn học (Tiêu chí/Bước 2)

2.6.6. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng phát triển phát triển cấu trúc và nội dung chương trình giáo dục, môn học dựa vào/đạt tới chuẩn đầu ra (Tiêu chí/Bước 3)

2.6.7. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng tuyển sinh và nhập học mới dựa vào chuẩn đầu ra và đặc trưng của chương trình giáo dục (Tiêu chí/Bước 4)

2.6.8. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng đội ngũ giáo viên dựa vào năng lực và huy động tham gia từ các bên liên quan (Tiêu chí/Bước 5A)

2.6.9. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng nguồn vật lực, tài chính và huy động từ các bên liên quan phục vụ yêu cầu thực hiện chương trình giáo dục và môn học (Tiêu chí/Bước 5B)

2.6.10. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng phương thức và cơ chế phối hợp dạy học, hoạt động giáo dục (Tiêu chí/Bước 6)

2.6.11. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng phát triển môi trường giáo dục/dạy học tích cực và lành mạnh (Tiêu chí/Bước 7)

2.6.12. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng dạy học, hoạt động giáo dục của giáo viên dựa vào năng lực (Tiêu chí/Bước 8)

2.6.13. Thực trạng quản lý chất lượng theo tiếp cận bảo đảm chất lượng học tập của học sinh dựa vào/đạt tới khung năng lực/chuẩn đầu ra của chương trình giáo dục, môn học (Tiêu chí/Bước 9)

2.7. Đánh giá chung thực trạng quản chất lượng dạy học theo tiếp cận bảo đảm chất lượng tại các trường THPT công lập Thành phố Hà Nội

2.7.1. Hạn chế và nguyên nhân

2.7.2. Cơ hội và thách thức

2.8. KẾT LUẬN CHƯƠNG II

3. CHƯƠNG III. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC CỦA TRƯỜNG THPT CÔNG LẬP THÀNH PHỐ HÀ NỘI THEO TIẾP CẬN BẢO ĐẢM CHẤT LƯỢNG

3.1. Nguyên tắc đề xuất giải pháp

3.1.1. Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học

3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính hệ thống

3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn

3.1.4. Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa và phát triển

3.1.5. Nguyên tắc đảm bảo tính bền vững

3.2. Giải pháp quản lý chất lượng dạy học của trường THPT công lập Thành phố Hà Nội theo tiếp cận bảo đảm chất lượng

3.2.1. Đề xuất bộ tiêu chuẩn, tiêu chí, chỉ báo chất lượng dạy học và quản lý chất lượng dạy học theo tiếp cận bảo đảm chất lượng của các trường THPT công lập Thành phố Hà Nội

3.2.2. Quản lý phát triển quy trình tự đánh giá và phản hồi cải tiến trong quản lý chất lượng dạy học theo tiếp cận bảo đảm chất lượng bên trong và dựa vào chu trình PEAPDC-EA tại cấp trường THPT Thành phố Hà Nội

3.2.3. Chỉ đạo cải tiến quy trình “chủ trì – phối hợp” của cơ chế quản lý phân cấp trong quản lý chất lượng dạy học theo tiếp cận bảo đảm chất lượng của trường THPT Thành phố Hà Nội theo PEAPDC-EA

3.2.4. Quản lý hoạt động dạy học của giáo viên trường THPT Thành phố Hà Nội theo tiếp cận bảo đảm chất lượng theo mục/chỉ tiêu dựa vào năng lực

3.2.5. Quản lý phối hợp “Nhà trường – Gia đình – Cộng đồng” tham gia vào huy động nguồn lực trong dạy học và quản lý chất lượng dạy học của trường THPT theo tiếp cận bảo đảm chất lượng

3.2.6. Mối quan hệ giữa các giải pháp đề xuất

3.3. Thử nghiệm và khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất

3.3.1. Thử nghiệm Giải pháp 1

3.3.2. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và khả thi của các giải pháp đề xuất

3.4. KẾT LUẬN CHƯƠNG III

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ

4.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo

4.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Hà Nội

4.3. Đối với các trường THPT công lập Thành phố Hà Nội

4.4. Đối với cha mẹ học sinh và thành viên cộng đồng

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phụ lục 1: Danh sách các đơn vị và trường THPT công lập Thành phố Hà Nội tham gia khảo sát

Phụ lục 2: Phiếu thu thập ý kiến dành cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên

Phụ lục 3: Phiếu thu thập ý kiến dành cho cha mẹ học sinh và thành viên cộng đồng

Phụ lục 4: Phiếu thu thập ý kiến dành cho học sinh

Phụ lục 5: Phiếu thu thập ý kiến về Bộ Tiêu chuẩn, tiêu chí, chỉ báo chất lượng dành cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, cha mẹ học sinh và thành viên cộng đồng của trường THPT công lập tại Thành phố Hà Nội

Phụ lục 6: Phiếu thu thập ý kiến về Giải pháp dành cho cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, cha mẹ học sinh và thành viên cộng đồng của trường THPT công lập tại TP.

I. Tổng Quan Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT Hà Nội 55 Ký Tự

Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) luôn được Đảng và Nhà nước Việt Nam coi trọng, xác định là quốc sách hàng đầu trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội. GD THPT công lập, đặc biệt tại Hà Nội, vẫn còn tồn tại một số hạn chế. Chất lượng giáo dục chưa tương xứng với sự phát triển về số lượng. Hệ thống giáo dục còn thiếu đồng bộ giữa các khu vực. Giáo dục còn chú trọng dạy chữ hơn dạy người và kỹ năng sống. Chương trình và phương pháp giáo dục đổi mới chậm. Nhà trường chưa gắn kết chặt chẽ với đời sống xã hội. Nguyên nhân chính là công tác quản lý còn hạn chế và cơ chế quản lý giáo dục chưa theo kịp sự đổi mới. Quản lý chất lượng dạy học THPT và Bảo đảm chất lượng (BĐCL) chưa được quan tâm đúng mức. Nghị quyết 29 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đổi mới công tác quản lý chất lượng giáo dục, đào tạo và tăng cường quyền tự chủ của các cơ sở giáo dục. Bộ GD&ĐT xác định đổi mới quản lý là điều kiện tiên quyết để nâng cao chất lượng và hiệu quả giáo dục. Cần đổi mới nhận thức về nhiệm vụ cơ bản, lâu dài là Quản lý chất lượng giáo dục.

1.1. Tầm quan trọng của Quản lý Chất lượng Dạy học THPT

Quản lý chất lượng dạy học và BĐCL đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, hấp dẫn. Góp phần nâng cao chất lượng GD của nhà trường. Xây dựng môi trường GD lành mạnh, hấp dẫn với tất cả các chủ thể liên quan. Đảm bảo các mục tiêu và yêu cầu của chương trình GD THPT được thực hiện hiệu quả.

1.2. Tiếp cận Bảo Đảm Chất Lượng trong Quản lý Dạy Học THPT

Tiếp cận BĐCL trong quản lý chất lượng dạy học THPT hướng đến việc xây dựng và duy trì các tiêu chuẩn chất lượng. Đảm bảo các quy trình, hoạt động dạy học đạt được các tiêu chuẩn này. Tập trung vào việc cải tiến liên tục để nâng cao chất lượng GD. Phạm Quốc Toản (2024) trong luận án tiến sĩ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc áp dụng tiếp cận BĐCL để nâng cao chất lượng dạy học THPT.

II. Thực Trạng Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT Tại Hà Nội 59 Ký Tự

Thực tế cho thấy, công tác quản lý nhà trường, đặc biệt là QLDH, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng GD. QLDH và BĐCL dạy học góp phần xây dựng môi trường GD lành mạnh và hấp dẫn. Nghị quyết 29 của Hội nghị Trung ương 8 khóa XI nhấn mạnh việc đổi mới căn bản công tác quản lý GD, bảo đảm dân chủ, thống nhất, tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở GD. Trong những năm gần đây, Bộ GD&ĐT luôn xác định việc đổi mới quản lý là điều kiện tiên quyết trong việc nâng cao chất lượng và hiệu quả GD. Triển khai việc đổi mới được tiến hành kiên quyết và đồng bộ từ việc xây dựng và ban hành các hành lang pháp lý; tăng cường năng lực đội ngũ cán bộ quản lý, lãnh đạo; kiện toàn tổ chức bộ máy; huy động mọi nguồn lực tài chính để đầu tư nâng cấp cơ sở, vật chất, trang thiết bị và các điều kiện cần thiết khác phục vụ việc dạy và học.

2.1. Điểm mạnh và hạn chế trong Quản lý Dạy Học THPT hiện tại

Điểm mạnh nằm ở sự quan tâm của Đảng và Nhà nước. Sự đầu tư vào cơ sở vật chất và trang thiết bị. Đội ngũ giáo viên có trình độ chuyên môn cao. Hạn chế là chất lượng GD chưa đồng đều giữa các trường. Phương pháp dạy học còn lạc hậu. Chưa chú trọng phát huy tính sáng tạo của học sinh.

2.2. Yếu tố ảnh hưởng đến Chất lượng Dạy Học THPT Hà Nội

Các yếu tố bao gồm: chương trình GD, phương pháp dạy học, đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, sự tham gia của phụ huynh và cộng đồng. Đặc biệt, yếu tố quản lý đóng vai trò then chốt. Cần có cơ chế quản lý hiệu quả để điều phối các yếu tố này.

III. Phương Pháp Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT Hiệu Quả 58 Ký Tự

Để nâng cao chất lượng dạy học THPT cần áp dụng các phương pháp quản lý hiệu quả. Cần xây dựng hệ thống tiêu chuẩn chất lượng rõ ràng. Áp dụng quy trình đánh giá chất lượng khách quan và minh bạch. Tăng cường sự tham gia của các bên liên quan vào quá trình quản lý. Sử dụng công nghệ thông tin để hỗ trợ công tác quản lý. Quan trọng nhất là phải tạo ra môi trường học tập tích cực, khuyến khích sự sáng tạo của học sinh.

3.1. Xây dựng Hệ thống Tiêu chí Đánh Giá Chất Lượng Dạy Học

Hệ thống tiêu chí đánh giá cần bao gồm các tiêu chí về: chương trình GD, phương pháp dạy học, năng lực của giáo viên, kết quả học tập của học sinh, cơ sở vật chất. Tiêu chí cần rõ ràng, cụ thể, có thể đo lường được. Cần có sự tham gia của các chuyên gia và giáo viên trong quá trình xây dựng.

3.2. Ứng dụng CNTT trong Quản lý Chất lượng Dạy Học THPT

Ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong quản lý chất lượng dạy học THPT giúp: Thu thập và xử lý dữ liệu nhanh chóng. Theo dõi và đánh giá quá trình dạy học hiệu quả. Cung cấp thông tin kịp thời cho các bên liên quan. Tạo ra môi trường học tập trực tuyến linh hoạt.

3.3. Tăng cường Phản hồi từ Học sinh và Phụ huynh

Thu thập phản hồi từ học sinh và phụ huynh về chất lượng dạy học. Sử dụng phản hồi để cải tiến chương trình, phương pháp dạy học. Xây dựng kênh thông tin liên lạc hiệu quả giữa nhà trường và gia đình. Tạo điều kiện để học sinh và phụ huynh tham gia vào quá trình quản lý.

IV. Đánh Giá Hiệu Quả Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT 56 Ký Tự

Việc đánh giá hiệu quả quản lý chất lượng dạy học THPT là cần thiết để đảm bảo các biện pháp quản lý đang được thực hiện có hiệu quả. Cần sử dụng các phương pháp đánh giá khách quan và minh bạch. Dựa trên các tiêu chí đánh giá đã được xây dựng. Thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau. Phân tích dữ liệu và đưa ra các kết luận chính xác. Sử dụng kết quả đánh giá để cải tiến hệ thống quản lý.

4.1. Phương pháp Đánh giá Chất lượng Dạy Học THPT khách quan

Sử dụng các công cụ đánh giá chuẩn hóa. Thực hiện đánh giá bởi các chuyên gia bên ngoài. Áp dụng phương pháp đánh giá 360 độ (thu thập ý kiến từ nhiều nguồn). Đảm bảo tính bảo mật và khách quan của dữ liệu.

4.2. Sử dụng Kết quả Đánh giá để Cải tiến liên tục

Phân tích kết quả đánh giá và xác định các vấn đề cần cải thiện. Xây dựng kế hoạch cải tiến cụ thể. Triển khai các biện pháp cải tiến. Theo dõi và đánh giá hiệu quả của các biện pháp cải tiến. Lặp lại quy trình này để đảm bảo chất lượng liên tục được nâng cao.

V. Ứng Dụng Thực Tiễn Nghiên Cứu Quản Lý Chất Lượng 52 Ký Tự

Nghiên cứu về quản lý chất lượng dạy học THPT cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng và triển khai các biện pháp quản lý hiệu quả. Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để: Xác định các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng dạy học. Đề xuất các giải pháp cải tiến chất lượng. Cung cấp bằng chứng cho việc ra quyết định. Luận án của Phạm Quốc Toản (2024) đã cung cấp nhiều bằng chứng thực tiễn về thực trạng và giải pháp quản lý chất lượng dạy học THPT tại Hà Nội.

5.1. Chia sẻ Kinh nghiệm Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT

Tổ chức hội thảo, hội nghị để chia sẻ kinh nghiệm giữa các trường THPT. Mời các chuyên gia về quản lý chất lượng để trình bày và tư vấn. Xây dựng mạng lưới kết nối giữa các trường để chia sẻ thông tin và tài liệu. Khuyến khích các trường áp dụng các mô hình quản lý chất lượng tiên tiến.

5.2. Phát triển Năng lực Đội ngũ Quản Lý và Giáo Viên

Tổ chức các khóa đào tạo, bồi dưỡng về quản lý chất lượng cho đội ngũ cán bộ quản lý. Nâng cao năng lực chuyên môn và nghiệp vụ cho giáo viên. Khuyến khích giáo viên tham gia các hoạt động nghiên cứu khoa học. Tạo điều kiện cho giáo viên học hỏi kinh nghiệm từ các đồng nghiệp trong và ngoài nước. Chuẩn nghề nghiệp giáo viên THPT cần được cập nhật và áp dụng.

VI. Tương Lai Quản Lý Chất Lượng Dạy Học THPT Hà Nội 58 Ký Tự

Quản lý chất lượng dạy học THPT trong tương lai cần hướng đến sự phát triển bền vững và đáp ứng yêu cầu của xã hội. Cần tiếp tục đổi mới chương trình và phương pháp dạy học. Tăng cường ứng dụng CNTT trong quản lý và dạy học. Nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên. Xây dựng môi trường học tập thân thiện và sáng tạo. Tiếp tục cải tiến chất lượng dạy học THPT để đáp ứng yêu cầu hội nhập quốc tế.

6.1. Đổi mới Chương trình và Phương pháp Dạy Học THPT

Chương trình cần được thiết kế theo hướng phát triển năng lực của học sinh. Phương pháp dạy học cần chú trọng đến tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học sinh. Cần áp dụng các phương pháp dạy học hiện đại như dạy học dự án, dạy học theo nhóm, dạy học trực tuyến.

6.2. Hợp tác Quốc tế trong Quản lý Chất lượng Dạy Học

Tham gia các chương trình hợp tác quốc tế về GD&ĐT. Học hỏi kinh nghiệm từ các nước có nền giáo dục tiên tiến. Trao đổi giáo viên và học sinh với các trường quốc tế. Xây dựng chương trình liên kết đào tạo với các trường đại học nước ngoài.

Quản Lý Chất Lượng Dạy Học Của Các Trường Trung Học Phổ Thông Công Lập Thành Phố Hà Nội