Tìm hiểu quá trình hấp thụ khí H2S bằng monoethanol amine trong công nghiệp

Khí H₂S là chất không màu, mùi trứng thối đặc trưng, nặng hơn không khí. Khí H₂S có tính axit yếu, tan ít trong nước. Quan trọng hơn, H₂S là chất khử mạnh, có thể phản ứng với nhiều chất oxi hóa. Những tính chất này ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn dung môi hấp thụ và thiết kế hệ thống hấp thụ khí. Ví dụ, tính chất khử mạnh của H₂S cho phép sử dụng các chất oxi hóa để tái sinh MEA sau quá trình hấp thụ. H₂S có nhiệt độ nóng chảy -85,6°C và nhiệt độ sôi -60,75°C. Khối lượng riêng của H₂S ở 20°C và 1 atm là 1,5392 x 10³ (kg/m³). Khí H₂S có thể tạo liên kết hydro nhưng yếu hơn so với H₂O. H₂S kém bền, dễ phân hủy. Độ tan trong nước ở 20°C và 1 atm là 0,38g/100g nước, nhưng tan nhiều trong dung môi hữu cơ.

Quá trình hấp thụ H₂S bằng MEA dựa trên phản ứng hóa học giữa H₂S (chất tan) và MEA (dung môi). MEA phản ứng với H₂S tạo thành muối MEA-H₂S, làm giảm nồng độ H₂S trong pha khí. Phản ứng này là thuận nghịch, có thể đảo ngược bằng cách thay đổi điều kiện như nhiệt độ và áp suất. Hiệu suất hấp thụ H₂S phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: Nồng độ MEA, nhiệt độ, áp suất, tỷ lệ khí/lỏng và thời gian tiếp xúc. MEA có khả năng hấp thụ H₂S cao hơn so với các dung môi khác. Việc lựa chọn nồng độ MEA phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả hấp thụ và tiết kiệm chi phí. Quá trình hấp thụ thường được tiến hành trong tháp hấp thụ, nơi pha khí và pha lỏng được tiếp xúc với nhau.

Nhiệt độ, áp suất, và nồng độ MEA là những yếu tố chính ảnh hưởng đến hiệu suất hấp thụ H₂S. Nhiệt độ cao làm giảm độ hòa tan của H₂S trong MEA, giảm hiệu suất hấp thụ. Áp suất cao làm tăng độ hòa tan của H₂S, tăng hiệu suất hấp thụ. Nồng độ MEA cao cũng làm tăng hiệu suất hấp thụ, nhưng chi phí vận hành cũng cao hơn. Thiết kế hệ thống hấp thụ cần tối ưu hóa các yếu tố này để đạt hiệu suất cao nhất với chi phí thấp nhất. Các yếu tố khác như tốc độ dòng chảy, diện tích tiếp xúc cũng ảnh hưởng đến hiệu quả hấp thụ. Mô hình hấp thụ H₂S giúp dự đoán hiệu suất dựa trên các thông số vận hành.

Sau quá trình hấp thụ, dung dịch MEA cần được tái sinh để sử dụng lại. Tái sinh MEA thường được thực hiện bằng cách gia nhiệt dung dịch đến một nhiệt độ nhất định, giải phóng H₂S vào pha khí. H₂S giải phóng ra có thể được xử lý bằng nhiều phương pháp, tùy thuộc vào yêu cầu về môi trường và kinh tế. Ví dụ, H₂S có thể được đốt cháy thành SO₂ hoặc chuyển hóa thành lưu huỳnh nguyên tố. Phân hủy MEA có thể xảy ra trong quá trình tái sinh nếu điều kiện vận hành không được kiểm soát tốt. Việc tối ưu hóa quá trình tái sinh là rất quan trọng để giảm tiêu thụ năng lượng và kéo dài tuổi thọ của MEA. Vận hành hệ thống hấp thụ cần theo dõi chặt chẽ các thông số vận hành để đảm bảo hiệu quả và an toàn.

MEA là dung môi hấp thụ H₂S hiệu quả, cho phép làm sạch đến mức độ cao. Công nghệ hấp thụ tương đối đơn giản. Tuy nhiên, MEA có chi phí tái sinh cao. MEA cũng có thể bị phân hủy trong quá trình vận hành. Ảnh hưởng của nhiệt độ và áp suất đến hiệu suất cần được xem xét kỹ lưỡng. So sánh MEA với các dung môi khác cần được thực hiện để tìm ra phương án tối ưu nhất. An toàn môi trường luôn phải được ưu tiên hàng đầu. Vận hành hệ thống hấp thụ đòi hỏi sự giám sát và kiểm soát chặt chẽ.

Ứng dụng MEA trong xử lý khí thải công nghiệp rất đa dạng. Các nhà máy lọc dầu, nhà máy khí đốt, và các ngành công nghiệp khác đều sử dụng công nghệ này để loại bỏ H₂S khỏi khí thải. Nghiên cứu hấp thụ H₂S đang tập trung vào việc phát triển các dung môi mới hiệu quả hơn, thân thiện với môi trường hơn, và tiết kiệm năng lượng hơn. Việc tối ưu hóa quá trình hấp thụ và tái sinh MEA cũng là hướng nghiên cứu quan trọng. Mô phỏng quá trình hấp thụ bằng phần mềm chuyên dụng đang được sử dụng rộng rãi. Bài toán hấp thụ khí là một vấn đề phức tạp, cần được nghiên cứu sâu hơn để tìm ra các giải pháp tối ưu.