## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, việc nâng cao chất lượng giáo dục được xem là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của ngành giáo dục Việt Nam. Đội ngũ giáo viên (GV) trung học phổ thông (THPT) giữ vai trò quyết định trong việc nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông. Theo báo cáo của ngành, khoảng 70% GV THPT tại tỉnh Hải Dương chưa được bồi dưỡng năng lực một cách toàn diện, dẫn đến hạn chế trong việc đáp ứng yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ thông 2018. Vấn đề phối hợp giữa các trường THPT với Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp - Giáo dục thường xuyên (GDNN-GDTX) cấp tỉnh trong công tác bồi dưỡng năng lực GV trở nên cấp thiết nhằm nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ GV.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm khảo sát thực trạng phối hợp giữa các trường THPT với trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh trong bồi dưỡng năng lực GV tại tỉnh Hải Dương, từ đó đề xuất các biện pháp nâng cao hiệu quả phối hợp. Nghiên cứu tập trung trong giai đoạn 2018-2020, trên địa bàn tỉnh Hải Dương, với đối tượng là các cán bộ quản lý, giáo viên các trường THPT và nhân viên trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đội ngũ GV THPT, góp phần thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông mới, đồng thời tạo cơ sở khoa học cho các chính sách phát triển giáo dục tại địa phương.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình sau:

- **Lý thuyết năng lực giáo viên**: Năng lực giáo viên được hiểu là tổng hợp các phẩm chất tâm lý, kiến thức, kỹ năng và thái độ phù hợp với yêu cầu nghề nghiệp nhằm thực hiện hiệu quả hoạt động giảng dạy và giáo dục. Bảy nhóm năng lực chính bao gồm: năng lực tìm hiểu học sinh, năng lực giáo dục phát triển nhân cách, năng lực dạy học môn học, năng lực giao tiếp, năng lực đánh giá, năng lực hoạt động xã hội và năng lực phát triển nghề nghiệp.

- **Mô hình phối hợp liên ngành trong giáo dục**: Phối hợp giữa các tổ chức giáo dục nhằm hỗ trợ lẫn nhau trong việc thực hiện mục tiêu chung, thông qua xây dựng kênh thông tin, duy trì mối liên hệ thường xuyên và sử dụng các công cụ quản lý như kế hoạch hóa, tiêu chuẩn đánh giá và văn hóa tổ chức.

- **Lý thuyết dạy học người lớn**: Phương pháp bồi dưỡng GV dựa trên đặc điểm học tập của người lớn, nhấn mạnh tính tự nguyện, kinh nghiệm cá nhân, học tập qua thực hành và trao đổi chia sẻ kinh nghiệm.

Các khái niệm chuyên ngành được sử dụng gồm: bồi dưỡng giáo viên, phối hợp liên cơ sở, năng lực sư phạm, giáo dục thường xuyên, quản lý giáo dục.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn:

- **Nguồn dữ liệu**: Thu thập dữ liệu từ khảo sát thực trạng phối hợp giữa các trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh tại Hải Dương, thông qua bảng hỏi dành cho 150 giáo viên, 30 cán bộ quản lý trường THPT và 20 nhân viên trung tâm. Ngoài ra, phỏng vấn sâu 15 chuyên gia, cán bộ quản lý giáo dục và tham khảo các văn bản pháp luật, tài liệu chuyên ngành.

- **Phương pháp phân tích**: Sử dụng phân tích định lượng với phần mềm SPSS để xử lý số liệu khảo sát, phân tích tần suất, trung bình, so sánh tỷ lệ phần trăm. Phân tích định tính qua nội dung phỏng vấn và tài liệu để làm rõ các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp.

- **Timeline nghiên cứu**: Nghiên cứu được thực hiện trong 24 tháng (2018-2020), gồm các giai đoạn: thu thập tài liệu và xây dựng khung lý thuyết (6 tháng), khảo sát thực trạng và phân tích dữ liệu (12 tháng), đề xuất biện pháp và khảo nghiệm (6 tháng).

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Thực trạng phối hợp còn hạn chế**: Khoảng 65% giáo viên đánh giá hoạt động phối hợp giữa trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh chưa hiệu quả, chủ yếu do thiếu cơ chế phối hợp rõ ràng và thiếu sự thống nhất trong kế hoạch bồi dưỡng.

2. **Nội dung bồi dưỡng chưa đa dạng**: 58% GV cho biết nội dung bồi dưỡng chưa phân hóa theo nhóm đối tượng, chưa đáp ứng nhu cầu chuyên môn và đổi mới phương pháp dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới.

3. **Phương pháp bồi dưỡng chưa phù hợp**: 60% GV phản ánh phương pháp bồi dưỡng chủ yếu là thuyết trình, thiếu các hình thức thực hành, thảo luận nhóm và trải nghiệm thực tế, làm giảm hiệu quả tiếp thu.

4. **Thiếu kiểm tra, đánh giá hiệu quả phối hợp**: Chỉ khoảng 40% các trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX thực hiện kiểm tra, đánh giá định kỳ hoạt động phối hợp, dẫn đến khó khăn trong việc điều chỉnh và nâng cao chất lượng bồi dưỡng.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của những hạn chế trên là do chưa có cơ chế phối hợp chặt chẽ, thiếu sự đồng thuận giữa các bên liên quan và hạn chế về nguồn lực vật chất, nhân lực. So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, việc phối hợp liên cơ sở trong bồi dưỡng GV là xu hướng tất yếu để nâng cao năng lực đội ngũ, tuy nhiên cần được tổ chức bài bản và có sự giám sát chặt chẽ.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ đánh giá hiệu quả phối hợp, bảng phân tích nội dung bồi dưỡng và phương pháp sử dụng. Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ thực trạng và cung cấp cơ sở khoa học cho việc xây dựng các biện pháp nâng cao hiệu quả phối hợp.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Xây dựng cơ chế phối hợp thống nhất**: Thiết lập quy chế phối hợp rõ ràng giữa các trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh, bao gồm phân công nhiệm vụ, trách nhiệm và quy trình phối hợp. Chủ thể thực hiện: Sở GD&ĐT Hải Dương, trong vòng 6 tháng.

2. **Đa dạng hóa nội dung và hình thức bồi dưỡng**: Phát triển chương trình bồi dưỡng phân hóa theo nhóm đối tượng, tập trung vào kỹ năng dạy học tích hợp, ứng dụng CNTT, kỹ năng tư vấn học sinh. Chủ thể thực hiện: Trung tâm GDNN-GDTX phối hợp với các trường THPT, trong 12 tháng.

3. **Tăng cường phương pháp bồi dưỡng tích cực**: Áp dụng các phương pháp thảo luận nhóm, dạy học tình huống, thực hành và tư vấn nhằm nâng cao hiệu quả tiếp thu của GV. Chủ thể thực hiện: Báo cáo viên, giảng viên trung tâm GDNN-GDTX, trong 6 tháng.

4. **Thiết lập hệ thống kiểm tra, đánh giá định kỳ**: Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả phối hợp và kết quả bồi dưỡng, tổ chức đánh giá định kỳ để điều chỉnh kịp thời. Chủ thể thực hiện: Sở GD&ĐT phối hợp với các trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX, trong 6 tháng.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý giáo dục**: Giúp hiểu rõ cơ chế phối hợp và các biện pháp nâng cao hiệu quả bồi dưỡng GV, phục vụ công tác quản lý và hoạch định chính sách.

2. **Hiệu trưởng và Ban giám hiệu các trường THPT**: Nắm bắt vai trò và trách nhiệm trong phối hợp bồi dưỡng GV, từ đó tổ chức thực hiện hiệu quả các chương trình bồi dưỡng.

3. **Nhân viên và giảng viên trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh**: Áp dụng các phương pháp và nội dung bồi dưỡng phù hợp, nâng cao chất lượng đào tạo và bồi dưỡng GV.

4. **Giáo viên THPT**: Hiểu rõ yêu cầu năng lực và các hình thức bồi dưỡng, từ đó chủ động tham gia và phát triển năng lực nghề nghiệp.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao cần phối hợp giữa trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX trong bồi dưỡng GV?**  
Phối hợp giúp tận dụng nguồn lực, đồng bộ nội dung và phương pháp bồi dưỡng, nâng cao chất lượng đội ngũ GV đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục.

2. **Những năng lực nào của GV cần được bồi dưỡng?**  
Bao gồm năng lực dạy học tích hợp, kỹ năng ứng dụng CNTT, năng lực giao tiếp, đánh giá học sinh, hoạt động xã hội và phát triển nghề nghiệp.

3. **Phương pháp bồi dưỡng nào hiệu quả nhất cho GV?**  
Phương pháp tích cực như thảo luận nhóm, dạy học tình huống, thực hành và tư vấn được đánh giá cao về hiệu quả tiếp thu và ứng dụng.

4. **Làm thế nào để đánh giá hiệu quả phối hợp trong bồi dưỡng GV?**  
Thông qua xây dựng bộ tiêu chí đánh giá, khảo sát ý kiến GV, kiểm tra kết quả học tập và đánh giá sự thay đổi trong năng lực nghề nghiệp.

5. **Ai chịu trách nhiệm chính trong công tác phối hợp bồi dưỡng GV?**  
Sở GD&ĐT, Ban giám hiệu các trường THPT và Ban giám đốc trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh cùng phối hợp thực hiện, đảm bảo kế hoạch và giám sát hiệu quả.

## Kết luận

- Phối hợp giữa trường THPT và trung tâm GDNN-GDTX cấp tỉnh là yếu tố then chốt nâng cao năng lực giáo viên THPT tại Hải Dương.  
- Thực trạng phối hợp còn nhiều hạn chế về cơ chế, nội dung và phương pháp bồi dưỡng.  
- Nghiên cứu đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm xây dựng cơ chế phối hợp, đa dạng hóa nội dung và phương pháp, đồng thời tăng cường kiểm tra, đánh giá.  
- Các biện pháp đề xuất đã được khảo nghiệm và đánh giá cao về tính khả thi và hiệu quả.  
- Đề nghị các cơ quan quản lý giáo dục và các đơn vị liên quan triển khai thực hiện trong vòng 1-2 năm tới để nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên THPT.

**Hành động tiếp theo**: Các đơn vị liên quan cần xây dựng kế hoạch chi tiết, phân công nhiệm vụ cụ thể và tổ chức tập huấn, giám sát thực hiện nhằm đảm bảo hiệu quả phối hợp bền vững.

**Kêu gọi**: Các nhà quản lý giáo dục, hiệu trưởng và giáo viên hãy tích cực tham gia và hỗ trợ công tác phối hợp bồi dưỡng để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông tại địa phương.