I. Cơ sở lý luận và thực tiễn về phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
Nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới (NTM) là hai lĩnh vực có mối quan hệ chặt chẽ, ảnh hưởng lẫn nhau trong quá trình phát triển kinh tế - xã hội tại huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa. Phát triển nông nghiệp bền vững không chỉ tạo ra giá trị kinh tế mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn. Các chính sách phát triển nông nghiệp cần được thiết kế để hỗ trợ xây dựng nông thôn mới, từ đó tạo ra một môi trường sống tốt hơn cho cư dân nông thôn. Theo đó, việc áp dụng các công nghệ mới và cải thiện hạ tầng nông thôn là những yếu tố quan trọng giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp. Một nghiên cứu cho thấy, việc đầu tư vào cải thiện hạ tầng nông thôn có thể làm tăng giá trị sản xuất nông nghiệp lên đến 20% trong vòng 5 năm. Điều này chứng tỏ rằng, đầu tư nông nghiệp và xây dựng NTM là những yếu tố then chốt để phát triển kinh tế địa phương.
1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu về phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
Nghiên cứu về phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới đã được thực hiện ở nhiều quốc gia và khu vực trên thế giới. Các nghiên cứu này chỉ ra rằng, sự phát triển của nông nghiệp không chỉ phụ thuộc vào các yếu tố tự nhiên mà còn liên quan đến các chính sách hỗ trợ từ chính phủ. Những mô hình thành công trong việc phát triển nông nghiệp bền vững đều có điểm chung là sự tham gia tích cực của cộng đồng và các tổ chức xã hội. Tại Việt Nam, các chương trình hợp tác xã nông nghiệp đã chứng tỏ được vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng lực sản xuất và cải thiện thu nhập cho nông dân. Chính sách phát triển nông nghiệp cần phải linh hoạt để đáp ứng nhanh chóng với các thay đổi trong thị trường và môi trường tự nhiên.
II. Thực trạng phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới ở huyện Quảng Xương
Huyện Quảng Xương, tỉnh Thanh Hóa đã có những bước tiến đáng kể trong việc phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới. Từ năm 2016 đến 2021, huyện đã thực hiện nhiều chương trình nhằm nâng cao năng suất và giá trị sản xuất nông nghiệp. Theo số liệu thống kê, giá trị sản xuất nông nghiệp của huyện đã tăng trưởng ổn định, đạt khoảng 23% tổng giá trị sản xuất toàn huyện. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức cần phải giải quyết, như cải thiện hạ tầng nông thôn, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực trong lĩnh vực nông nghiệp và khắc phục tình trạng bảo vệ môi trường nông thôn. Một trong những vấn đề cấp bách hiện nay là việc đào tạo nghề nông nghiệp cho nông dân, giúp họ tiếp cận với các kỹ thuật và công nghệ mới, từ đó nâng cao năng suất lao động.
2.1. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới ở huyện Quảng Xương bao gồm vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên và các yếu tố kinh tế - xã hội. Vị trí địa lý thuận lợi giúp huyện có lợi thế trong việc phát triển các loại cây trồng và vật nuôi. Tuy nhiên, điều kiện tự nhiên như biến đổi khí hậu cũng đang gây ra nhiều khó khăn cho sản xuất nông nghiệp. Đặc biệt, kinh tế nông nghiệp cần phải chuyển đổi sang các mô hình sản xuất hiện đại hơn để đáp ứng nhu cầu thị trường. Việc xây dựng các hợp tác xã nông nghiệp cũng là một giải pháp hiệu quả để nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông sản.
III. Định hướng và giải pháp phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới đến năm 2030
Để tiếp tục phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, huyện Quảng Xương cần xây dựng một kế hoạch dài hạn, tập trung vào việc đổi mới công nghệ nông nghiệp và cải thiện hạ tầng nông thôn. Các giải pháp cần thiết bao gồm việc đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực, và phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp bền vững. Một trong những mục tiêu quan trọng đến năm 2030 là xây dựng huyện Quảng Xương trở thành một thị xã đô thị loại IV, trong đó nông nghiệp phải đóng vai trò chủ đạo trong phát triển kinh tế. Việc đầu tư cho nông nghiệp cần được thực hiện đồng bộ với các chính sách phát triển kinh tế - xã hội, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững cho huyện.
3.1. Các giải pháp phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới
Các giải pháp phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới tại huyện Quảng Xương bao gồm việc tăng cường hợp tác xã nông nghiệp, phát triển các mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao, và xây dựng hệ thống thị trường tiêu thụ nông sản hiệu quả. Huyện cần đẩy mạnh việc áp dụng các công nghệ mới trong sản xuất nông nghiệp, từ đó nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm. Đồng thời, việc cải thiện cơ sở hạ tầng nông thôn cũng cần được chú trọng, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển và tiêu thụ sản phẩm nông sản. Các chính sách hỗ trợ từ chính phủ cũng cần được thực hiện để khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp.
