Phát Triển Hoạt Động Cho Vay Đối Với Khách Hàng Bán Lẻ Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam

• Tác giả: Nguyễn Huyền Trang
• Người hướng dẫn: TS. Nguyễn Thị Kim Anh
• Trường học: Đại Học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Quản Trị Kinh Doanh
• Đề tài: Phát Triển Hoạt Động Cho Vay Đối Với Khách Hàng Bán Lẻ Tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Công Thương Việt Nam
• Loại tài liệu: Luận Văn Thạc Sĩ Theo Định Hướng Ứng Dụng
• Năm xuất bản: 2023
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ CHO VAY KHÁCH HÀNG BÁN LẺ CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
• 1.1. Cơ sở lý luận về cho vay khách hàng bán lẻ của ngân hàng thương mại
• 1.2. Khái niệm cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.3. Phân loại hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.4. Nguyên tắc cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.5. Đặc điểm hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.6. Các sản phẩm của cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.7. Vai trò của cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.8. Cơ sở lý luận về phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.9. Khái niệm phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.10. Sự cần thiết phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.11. Điều kiện để phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.12. Nội dung phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.13. Các tiêu chí đánh giá sự phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.14. Những nhân tố tác động đến sự phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 1.15. Cơ sở thực tiễn về phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ tại ngân hàng thương mại
• 1.16. Kinh nghiệm của Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Đầu Tư Và Phát Triển Việt Nam - Chi Nhánh Thái Nguyên
• 1.17. Kinh nghiệm của Agribank Chi nhánh thành phố Thái Nguyên
• 1.18. Bài học kinh nghiệm cho ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Các câu hỏi nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.3. Phương pháp thu thập thông tin
• 2.4. Phương pháp tổng hợp thông tin
• 2.5. Phương pháp phân tích thông tin
• 2.6. Hệ thống các chỉ tiêu phân tích
• 2.7. Chỉ tiêu định lượng đo lường sự phát triển hoạt động cho vay với khách hàng bán lẻ
• 2.8. Nhóm chỉ tiêu định tính
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG BÁN LẺ CỦA NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LƯU XÁ
• 3.1. Giới thiệu chung về Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 3.2. Khái quát sự ra đời và phát triển của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 3.3. Các hoạt động chủ yếu của chi nhánh
• 3.4. Kết quả hoạt động kinh doanh
• 3.5. Thực trạng phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 3.5.1. Quy định hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 3.5.2. Các hoạt động phát triển về số lượng, doanh số cung cấp cho vay đối với khách hàng bán lẻ
• 3.5.3. Phân tích thực trạng phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng bán lẻ tại Vietinbank Chi nhánh Lưu Xá
• 3.6. Các nhân tố ảnh hưởng đến phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ tại ngân hàng TMCP công thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 3.6.1. Nhân tố chủ quan
• 3.6.2. Nhân tố khách quan
• 3.7. Đánh giá sự phát triển tín dụng bán lẻ tại ngân hàng TMCP công thương Việt Nam Chi nhánh Lưu Xá
• 3.7.1. Những kết quả đạt được
• 3.7.2. Những hạn chế và nguyên nhân
• 4. CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG CHO VAY ĐỐI VỚI KHÁCH HÀNG BÁN LẺ TẠI NGÂN HÀNG TMCP CÔNG THƯƠNG VIỆT NAM - CHI NHÁNH LƯU XÁ
• 4.1. Định hướng phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng bán lẻ của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá
• 4.2. Giải pháp phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ
• 4.2.1. Thúc đẩy cho vay khách hàng bán lẻ qua từng năm
• 4.2.2. Tăng cường hoạt động marketing
• 4.2.3. Đa dạng hóa các sản phẩm cho vay, đầu tư phát triển các sản phẩm mới
• 4.2.4. Giải pháp nhằm hạn chế và xử lý nợ xấu
• 4.2.5. Làm tốt công tác quản lý rủi ro ngân hàng
• 4.2.6. Tăng cường công tác giám sát sau cho vay
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng Quan Hoạt Động Cho Vay Khách Hàng Bán Lẻ VietinBank

Hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ là một trụ cột quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại, đặc biệt là tại VietinBank. Đây là hình thức cấp tín dụng mà ngân hàng cung cấp cho các cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp siêu nhỏ. Nguồn vốn này phục vụ nhiều mục đích, từ nhu cầu tiêu dùng cá nhân, mua nhà, mua xe đến vốn lưu động cho các hộ kinh doanh. Hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ không chỉ mang lại lợi nhuận cho ngân hàng thông qua lãi suất mà còn giúp VietinBank mở rộng thị phần, tăng cường nhận diện thương hiệu và góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội. Hoạt động tín dụng bán lẻ đóng vai trò quan trọng, giúp ngân hàng đa dạng hóa danh mục cho vay và giảm thiểu rủi ro tập trung. Ngoài ra, nó còn thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách cung cấp vốn cho các hoạt động kinh doanh nhỏ lẻ và kích cầu tiêu dùng. Theo Nguyễn Ngọc Bích, Nguyễn Đức Duy (1999) cho rằng “Dịch vụ ngân hàng bán lẻ là các dịch vụ ngân hàng được thực hiện với khách hàng là công chúng, thường có quy mô nhỏ và thông qua các chi nhánh nhằm đối lập với dịch vụ ngân hàng bán buôn là dịch vụ ngân hàng dành cho các định chế tài chính và những dịch vụ ngân hàng được cung cấp với số lượng lớn".

1.1. Khái niệm và vai trò của cho vay khách hàng cá nhân

Cho vay khách hàng cá nhân là việc ngân hàng cung cấp vốn cho các cá nhân để phục vụ nhu cầu tiêu dùng, mua sắm hoặc đầu tư. Vai trò của hoạt động này rất quan trọng, giúp người dân tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn, cải thiện chất lượng cuộc sống và thúc đẩy tiêu dùng. Ngân hàng cũng được hưởng lợi từ lãi suất cho vay và mở rộng mạng lưới khách hàng. Theo Luật tổ chức tín dụng nêu rõ "Cho vay là hình thức cấp tín dụng, theo đó bên cho vay giao hoặc cam kết giao cho khách hàng một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thỏa thuận với nguyên tắc có hoàn trả cả gốc và lãi" (Quốc hội, 2010).

1.2. Định nghĩa cho vay khách hàng doanh nghiệp siêu nhỏ

Doanh nghiệp siêu nhỏ là những đơn vị kinh doanh có quy mô nhỏ, thường là hộ gia đình hoặc cá nhân tự kinh doanh. Việc cho vay đối với các doanh nghiệp này giúp họ có vốn để mở rộng hoạt động, mua sắm trang thiết bị và tăng cường năng lực cạnh tranh. Doanh nghiệp siêu nhỏ trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy sản; lĩnh vực công nghiệp và xây dựng sử dụng lao động có tham gia bảo hiểm xã hội bình quân năm không quá 10 người và tổng doanh thu của năm không quá 3 tỷ đồng hoặc tổng nguồn vốn của năm không quá 3 tỷ đồng (Nghị định 80/2021). Đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế địa phương và tạo thêm việc làm cho xã hội.

II. Thực Trạng Thách Thức Phát Triển Tín Dụng Bán Lẻ

Mặc dù có tiềm năng lớn, hoạt động phát triển tín dụng bán lẻ tại VietinBank vẫn đối mặt với nhiều thách thức. Sự cạnh tranh gay gắt từ các ngân hàng khác, các công ty tài chính và fintech đòi hỏi VietinBank phải liên tục đổi mới sản phẩm và dịch vụ. Rủi ro tín dụng cũng là một vấn đề đáng quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh kinh tế có nhiều biến động. Ngoài ra, hạ tầng công nghệ thông tin chưa đồng bộ và quy trình thẩm định còn phức tạp cũng gây khó khăn cho việc mở rộng tín dụng bán lẻ. Đồng thời, sự phát triển của công nghệ số cũng tạo ra áp lực buộc các ngân hàng phải thay đổi mô hình kinh doanh để thích ứng với nhu cầu của khách hàng hiện đại. Tín dụng bán lẻ giúp mang lại thu nhập cho ngân hàng thông qua lãi suất cho vay, nhờ đó mà hoạt động của ngân hàng được tăng cường. Ngoài ra, thông qua tín dụng bán lẻ, ngân hàng còn có thể phát triển các hoạt động khác của mình, mở rộng thị phần hoạt động, được nhiều khách hàng biết đến.

2.1. Phân tích rủi ro tín dụng trong cho vay bán lẻ

Rủi ro tín dụng là một trong những thách thức lớn nhất đối với hoạt động cho vay bán lẻ. Ngân hàng phải đối mặt với nguy cơ khách hàng không trả được nợ do nhiều nguyên nhân khác nhau, như mất việc làm, kinh doanh thua lỗ hoặc biến động kinh tế. Để quản lý rủi ro tín dụng hiệu quả, VietinBank cần có quy trình thẩm định chặt chẽ, hệ thống đánh giá tín nhiệm khách hàng chính xác và các biện pháp phòng ngừa rủi ro phù hợp. Cần có sự phối hợp đồng bộ để giảm thiểu rủi ro tín dụng cho ngân hàng.

2.2. Cạnh tranh từ các tổ chức tín dụng khác trên thị trường

Thị trường tín dụng bán lẻ ngày càng trở nên cạnh tranh hơn với sự tham gia của nhiều tổ chức tín dụng khác nhau, từ các ngân hàng lớn đến các công ty tài chính và fintech. Để giữ vững và mở rộng thị phần, VietinBank cần phải có chiến lược cạnh tranh hiệu quả, tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ độc đáo, đáp ứng nhu cầu của từng phân khúc khách hàng. Các chính sách ưu đãi phải được đưa ra một cách thích hợp để cạnh tranh được với các đối thủ trên thị trường.

2.3. Khó khăn trong việc tiếp cận khách hàng tiềm năng mới

Việc tiếp cận và thu hút khách hàng tiềm năng mới là một thách thức không nhỏ đối với VietinBank. Nhiều khách hàng chưa có thói quen sử dụng các dịch vụ ngân hàng hoặc chưa biết đến các sản phẩm tín dụng bán lẻ của VietinBank. Vì vậy, ngân hàng cần tăng cường hoạt động marketing, quảng bá sản phẩm và dịch vụ, đồng thời xây dựng mạng lưới phân phối rộng khắp để tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả nhất. Điều này đòi hỏi sự nỗ lực và đầu tư của ngân hàng.

III. Giải Pháp Tăng Trưởng Cho Vay Bán Lẻ Tại VietinBank

Để tăng trưởng cho vay bán lẻ một cách bền vững, VietinBank cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Việc đa dạng hóa sản phẩm cho vay, áp dụng công nghệ số vào quy trình thẩm định và quản lý rủi ro, nâng cao chất lượng dịch vụ khách hàng và tăng cường hoạt động marketing là những yếu tố then chốt. Ngoài ra, việc xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, có trình độ cao và am hiểu thị trường cũng rất quan trọng. Các giải pháp này cần được thực hiện một cách linh hoạt và phù hợp với điều kiện thực tế của VietinBank. Trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế thì xu hướng phát triển tất yếu của các hệ thống ngân hàng Việt Nam hiện nay và trong thời gian tới là phát triển theo mô hình ngân hàng bán lẻ.

3.1. Đa dạng hóa sản phẩm tín dụng gói vay ưu đãi

Đa dạng hóa sản phẩm tín dụng là một trong những giải pháp quan trọng để thu hút khách hàng và tăng trưởng doanh số. VietinBank cần nghiên cứu và phát triển các sản phẩm cho vay phù hợp với nhu cầu của từng phân khúc khách hàng, từ cho vay tiêu dùng, mua nhà, mua xe đến cho vay kinh doanh, sản xuất. Đồng thời, cần xây dựng các gói vay ưu đãi với lãi suất cạnh tranh và điều kiện vay linh hoạt để thu hút khách hàng tiềm năng. Hoạt động cho vay đối với khách hàng bán lẻ là một phần trong hoạt động bán lẻ của ngân hàng, nó tạo ra khoản thu nhập lớn và ổn định dựa trên số đông người sử dụng, khuếch trương, lan tỏa hình ảnh Ngân hàng góp phần vào sự phát triển bền vững, lâu dài của ngân hàng.

3.2. Ứng dụng công nghệ số vào quy trình cho vay

Ứng dụng công nghệ số vào quy trình cho vay giúp VietinBank tiết kiệm thời gian, chi phí và nâng cao hiệu quả hoạt động. Ngân hàng có thể sử dụng các công cụ như chấm điểm tín dụng tự động, xác thực khách hàng trực tuyến và quản lý hồ sơ điện tử để rút ngắn thời gian thẩm định và giải ngân. Ngoài ra, công nghệ số cũng giúp ngân hàng tiếp cận khách hàng một cách dễ dàng hơn thông qua các kênh trực tuyến như website, ứng dụng di động và mạng xã hội.

3.3. Nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng

Chất lượng dịch vụ và trải nghiệm khách hàng là yếu tố quan trọng để tạo sự khác biệt và giữ chân khách hàng. VietinBank cần chú trọng đào tạo đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, thân thiện và nhiệt tình, sẵn sàng hỗ trợ khách hàng mọi lúc mọi nơi. Đồng thời, cần cải thiện quy trình phục vụ, đơn giản hóa thủ tục và cung cấp các kênh hỗ trợ đa dạng để đáp ứng nhu cầu của khách hàng một cách tốt nhất. Điều này tạo dựng hình ảnh và sự tin tưởng của khách hàng với ngân hàng.

IV. Phát Triển Kênh Phân Phối Tín Dụng Bán Lẻ VietinBank

Việc phát triển kênh phân phối hiệu quả là một yếu tố quan trọng để mở rộng hoạt động cho vay bán lẻ. VietinBank cần tăng cường sự hiện diện tại các khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa và khu công nghiệp, khu chế xuất. Đồng thời, cần phát triển các kênh phân phối trực tuyến như website, ứng dụng di động và mạng xã hội để tiếp cận khách hàng một cách nhanh chóng và tiện lợi. Cần có sự kết hợp giữa các kênh phân phối truyền thống và hiện đại để đáp ứng nhu cầu của đa dạng khách hàng. Trong thời gian qua, xu hướng tiêu dùng dưới hình thức mua trước và trả dần hoặc trả sau đang có xu hướng tăng nhanh, nhất là ở các thành phố lớn và đối với thành phần công chức có thu nhập ổn định.

4.1. Mở rộng mạng lưới chi nhánh và phòng giao dịch

Mở rộng mạng lưới chi nhánh và phòng giao dịch là một trong những cách thức truyền thống để tiếp cận khách hàng. VietinBank cần đánh giá tiềm năng của từng khu vực và mở rộng mạng lưới một cách hợp lý, đảm bảo sự hiện diện rộng khắp và đáp ứng nhu cầu của người dân. Cần cân nhắc hiệu quả chi phí và lựa chọn địa điểm phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả hoạt động.

4.2. Tăng cường hợp tác với các đối tác chiến lược

Hợp tác với các đối tác chiến lược như các công ty bảo hiểm, các nhà phân phối và các tổ chức tài chính khác giúp VietinBank mở rộng kênh phân phối và tiếp cận khách hàng một cách hiệu quả. Các đối tác này có thể giới thiệu sản phẩm và dịch vụ của VietinBank đến khách hàng của họ, đồng thời cung cấp các giải pháp tài chính trọn gói cho khách hàng. Thực tế trong mấy năm gần đây các NHTM đã chú trọng quan tâm đến đối tượng thuộc phân khúc khách hàng bán lẻ.

4.3. Phát triển kênh phân phối trực tuyến và Mobile Banking

Phát triển kênh phân phối trực tuyến và Mobile Banking là xu hướng tất yếu trong bối cảnh công nghệ số phát triển mạnh mẽ. VietinBank cần đầu tư vào việc phát triển các ứng dụng di động và website thân thiện, dễ sử dụng, đồng thời cung cấp các dịch vụ trực tuyến đa dạng như mở tài khoản, chuyển tiền, thanh toán hóa đơn và đăng ký vay vốn. Cần đảm bảo tính bảo mật và an toàn cho các giao dịch trực tuyến để tạo sự tin tưởng cho khách hàng.

V. Quản Lý Rủi Ro Tín Dụng Bán Lẻ Hiệu Quả Tại VietinBank

Quản lý rủi ro là yếu tố then chốt đảm bảo an toàn và hiệu quả hoạt động cho vay bán lẻ. VietinBank cần xây dựng hệ thống quản lý rủi ro toàn diện, bao gồm quy trình thẩm định chặt chẽ, hệ thống đánh giá tín nhiệm khách hàng chính xác, các biện pháp phòng ngừa rủi ro và quy trình xử lý nợ xấu hiệu quả. Việc áp dụng các chuẩn mực quốc tế về quản lý rủi ro cũng rất quan trọng. Do đó, nhằm góp phần giải quyết khó khăn cũng như phát triển mảng cho vay đối với khách hàng bán lẻ với phân khúc khách hàng này rất cần có những nghiên cứu chuyên sâu để tìm ra các hướng phát triển. Vì vậy đề tài: “Phát triển hoạt động cho vay đối với khách hàng bán lẻ tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công thương Việt Nam – Chi nhánh Lưu Xá” được lựa chọn để nghiên cứu.

5.1. Nâng cao năng lực thẩm định tín dụng khách hàng

Nâng cao năng lực thẩm định tín dụng khách hàng là bước quan trọng để hạn chế rủi ro tín dụng. VietinBank cần đào tạo đội ngũ thẩm định viên chuyên nghiệp, có kiến thức sâu rộng về tài chính, kinh tế và pháp luật. Đồng thời, cần áp dụng các công cụ phân tích hiện đại để đánh giá khả năng trả nợ của khách hàng một cách chính xác nhất. Cần có quy trình thẩm định rõ ràng và minh bạch để đảm bảo tính khách quan và công bằng.

5.2. Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm rủi ro tín dụng

Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm rủi ro tín dụng giúp VietinBank phát hiện kịp thời các dấu hiệu bất thường và có biện pháp xử lý phù hợp. Hệ thống này cần dựa trên các chỉ số tài chính, kinh tế và thông tin thị trường, đồng thời có khả năng phân tích và dự báo rủi ro một cách chính xác. Khi có dấu hiệu rủi ro, ngân hàng cần nhanh chóng liên hệ với khách hàng để tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra các giải pháp hỗ trợ.

5.3. Tăng cường công tác kiểm tra giám sát sau cho vay

Công tác kiểm tra, giám sát sau cho vay giúp VietinBank theo dõi tình hình sử dụng vốn của khách hàng và phát hiện kịp thời các vấn đề phát sinh. Ngân hàng cần có quy trình kiểm tra định kỳ và đột xuất, đồng thời có biện pháp xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm quy định về sử dụng vốn. Việc thu thập thông tin phản hồi từ khách hàng cũng giúp ngân hàng cải thiện chất lượng dịch vụ và giảm thiểu rủi ro.

VI. Định Hướng Phát Triển Cho Vay Bán Lẻ VietinBank 2024 2030

Với tầm nhìn trở thành ngân hàng hàng đầu Việt Nam, VietinBank đặt mục tiêu phát triển cho vay bán lẻ một cách bền vững và hiệu quả. Ngân hàng sẽ tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm và dịch vụ chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của khách hàng, đồng thời xây dựng hệ thống quản lý rủi ro vững chắc và áp dụng công nghệ số vào mọi hoạt động. Việc góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội cũng là một trong những ưu tiên hàng đầu của VietinBank. Mặc dù doanh số cho vay của Chi nhánh có tăng trong giai đoạn 2020-2022 bình quân 18,66%/ năm. Tuy nhiên nhìn chung tín dụng của Chi nhánh tăng trưởng chưa cao, trong đó có mảng cho vay đối với khách hàng bán lẻ, một trong những nguyên nhân là giai đoạn này các doanh nghiệp gặp phải nhiều khó khăn vì dịch bệnh Covid-19 thì còn có những nguyên nhân chủ quan, khách quan khác.

6.1. Mục tiêu tăng trưởng doanh số và thị phần tín dụng

VietinBank đặt mục tiêu tăng trưởng doanh số và thị phần tín dụng bán lẻ một cách ổn định và bền vững. Ngân hàng sẽ tập trung vào việc mở rộng mạng lưới khách hàng, đa dạng hóa sản phẩm và dịch vụ, đồng thời tăng cường hoạt động marketing và quảng bá thương hiệu. VietinBank sẽ phấn đấu trở thành lựa chọn hàng đầu của khách hàng khi có nhu cầu vay vốn.

6.2. Nâng cao hiệu quả hoạt động và quản lý rủi ro

VietinBank sẽ tiếp tục nâng cao hiệu quả hoạt động và quản lý rủi ro trong hoạt động cho vay bán lẻ. Ngân hàng sẽ áp dụng các công nghệ mới vào quy trình thẩm định và quản lý rủi ro, đồng thời xây dựng đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp và có trình độ cao. VietinBank sẽ đảm bảo an toàn và hiệu quả hoạt động, đồng thời bảo vệ quyền lợi của khách hàng.

6.3. Phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội

VietinBank cam kết phát triển bền vững và thực hiện trách nhiệm xã hội trong hoạt động cho vay bán lẻ. Ngân hàng sẽ chú trọng đến việc hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa, tạo việc làm cho người dân, đồng thời bảo vệ môi trường và đóng góp vào sự phát triển kinh tế xã hội của đất nước. VietinBank sẽ luôn đồng hành cùng khách hàng và cộng đồng trên con đường phát triển.

Tổng quan nghiên cứu

Hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ là một bộ phận quan trọng trong tín dụng ngân hàng, đóng vai trò thiết yếu trong việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của các ngân hàng thương mại. Tại Việt Nam, với quy mô dân số khoảng 100 triệu người, trong đó đa phần là người trẻ có thu nhập trung bình và nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng, thị trường cho vay bán lẻ tiềm năng rất lớn. Giai đoạn 2020-2022, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá đã ghi nhận tổng nguồn vốn huy động tăng từ 15-17% mỗi năm, trong khi doanh số cho vay khách hàng bán lẻ tăng bình quân 18,66%/năm. Tuy nhiên, tín dụng bán lẻ tại chi nhánh vẫn chưa khai thác hết tiềm năng do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, đặc biệt trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19 gây khó khăn cho doanh nghiệp và người dân.

Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá trong giai đoạn 2020-2022, đánh giá những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân, từ đó đề xuất các giải pháp phát triển bền vững đến năm 2030. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào hoạt động cho vay bán lẻ tại chi nhánh Lưu Xá, với dữ liệu sơ cấp thu thập tháng 11/2022 và số liệu thứ cấp từ báo cáo kinh doanh của ngân hàng. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng thị phần và cải thiện chất lượng tín dụng bán lẻ, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương và quốc gia.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết và mô hình về tín dụng bán lẻ và phát triển hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ. Hai khung lý thuyết chính được áp dụng gồm:

1. Lý thuyết tín dụng bán lẻ: Định nghĩa cho vay khách hàng bán lẻ là hoạt động cấp tín dụng cho cá nhân, hộ gia đình và doanh nghiệp siêu nhỏ nhằm phục vụ tiêu dùng hoặc sản xuất kinh doanh theo nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi. Các phân loại cho vay dựa trên thời hạn (ngắn, trung, dài hạn), mục đích vay (tiêu dùng, sản xuất kinh doanh), hình thức vay (tín chấp, thế chấp) và phương thức hoàn trả (trả góp, phi trả góp, tuần hoàn).

2. Lý thuyết phát triển hoạt động cho vay bán lẻ: Phát triển hoạt động cho vay được hiểu là quá trình hoàn thiện sản phẩm tín dụng, tăng số lượng khách hàng, doanh số và chất lượng dịch vụ theo hướng bền vững, hài hòa và đồng bộ. Các yếu tố ảnh hưởng gồm chính sách tín dụng, trình độ nhân lực, cơ sở vật chất, chiến lược kinh doanh, môi trường kinh tế, cạnh tranh và chính sách nhà nước.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: dư nợ cho vay, doanh số cho vay, nợ quá hạn, nợ xấu, tỷ lệ sinh lời từ hoạt động cho vay, thang đo Likert trong khảo sát đánh giá khách hàng.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp thu thập và phân tích dữ liệu sơ cấp và thứ cấp.

• Nguồn dữ liệu thứ cấp: Bao gồm các báo cáo kinh doanh của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn 2020-2022, các văn bản pháp luật liên quan đến tín dụng ngân hàng, tài liệu chuyên ngành và các nghiên cứu trước đó về tín dụng bán lẻ.

• Nguồn dữ liệu sơ cấp: Thu thập thông tin qua khảo sát trực tiếp và gửi bảng hỏi đến 110 khách hàng tín dụng bán lẻ của chi nhánh, sử dụng phương pháp chọn mẫu Slovin với sai số 5%. Bảng hỏi gồm các câu hỏi đánh giá về sản phẩm cho vay, hoạt động marketing, đội ngũ nhân viên và các câu hỏi mở để thu thập ý kiến khách hàng.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm Excel để xử lý số liệu, tính toán điểm trung bình theo thang đo Likert, thống kê mô tả và so sánh các chỉ tiêu định lượng như dư nợ, doanh số cho vay, tỷ lệ nợ xấu. Phân tích định tính được thực hiện để đánh giá các nhân tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập dữ liệu sơ cấp tháng 11/2022, phân tích và tổng hợp kết quả trong năm 2023, đề xuất giải pháp phát triển đến năm 2030.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tăng trưởng dư nợ và doanh số cho vay khách hàng bán lẻ: Giai đoạn 2020-2022, dư nợ cho vay khách hàng bán lẻ tại chi nhánh tăng trung bình khoảng 16% mỗi năm, trong khi doanh số cho vay tăng bình quân 18,66%/năm. Tỷ trọng dư nợ cho vay bán lẻ trong tổng dư nợ cho vay của ngân hàng chiếm khoảng 35%, cho thấy hoạt động này chiếm phần quan trọng trong cơ cấu tín dụng.

2. Chất lượng tín dụng và rủi ro: Tỷ lệ nợ quá hạn và nợ xấu của các khoản vay bán lẻ duy trì ở mức dưới 3%, thấp hơn mức trung bình ngành, phản ánh công tác thẩm định và giám sát sau cho vay được thực hiện hiệu quả. Tuy nhiên, vẫn tồn tại một số khoản vay có rủi ro do khách hàng cá nhân gặp khó khăn tài chính trong bối cảnh dịch bệnh.

3. Đánh giá khách hàng về sản phẩm và dịch vụ: Khảo sát cho thấy 78% khách hàng đồng ý rằng sản phẩm cho vay đa dạng và phù hợp với nhu cầu, 82% hài lòng với hoạt động marketing và chăm sóc khách hàng, đặc biệt là sự tận tâm của đội ngũ nhân viên tín dụng. Tuy nhiên, 15% khách hàng đề xuất cải tiến thủ tục vay vốn để nhanh gọn hơn.

4. Nhân tố ảnh hưởng đến phát triển hoạt động cho vay: Các yếu tố chủ quan như chính sách tín dụng linh hoạt, trình độ chuyên môn của cán bộ, công nghệ thông tin hiện đại được đánh giá cao với điểm trung bình trên 4,0 theo thang Likert. Yếu tố khách quan như sự phát triển kinh tế địa phương, cạnh tranh trong ngành và chính sách nhà nước cũng có tác động tích cực đến hoạt động cho vay.

Thảo luận kết quả

Sự tăng trưởng dư nợ và doanh số cho vay khách hàng bán lẻ phản ánh nỗ lực mở rộng thị trường và đa dạng hóa sản phẩm của chi nhánh. Tỷ lệ nợ xấu thấp hơn mức trung bình ngành cho thấy hiệu quả trong công tác thẩm định và quản lý rủi ro, phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của giám sát sau cho vay trong giảm thiểu rủi ro tín dụng.

Khách hàng đánh giá tích cực về sản phẩm và dịch vụ chứng tỏ chiến lược marketing và chăm sóc khách hàng của chi nhánh đã tạo được niềm tin và sự hài lòng, góp phần giữ chân khách hàng và thu hút khách hàng mới. Tuy nhiên, một số ý kiến về thủ tục vay vốn còn phức tạp cho thấy cần cải tiến quy trình để nâng cao trải nghiệm khách hàng.

Nhân tố chủ quan như chính sách tín dụng linh hoạt và đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp là nền tảng quan trọng giúp chi nhánh phát triển hoạt động cho vay bán lẻ. Đồng thời, sự phát triển kinh tế địa phương và chính sách hỗ trợ của Nhà nước tạo điều kiện thuận lợi cho nhu cầu vay vốn tăng lên. Kết quả nghiên cứu có thể được minh họa qua biểu đồ tăng trưởng dư nợ, tỷ lệ nợ xấu và bảng điểm đánh giá khách hàng về các yếu tố ảnh hưởng.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đa dạng hóa sản phẩm cho vay: Phát triển thêm các sản phẩm tín dụng bán lẻ phù hợp với nhu cầu đa dạng của khách hàng cá nhân và doanh nghiệp siêu nhỏ, như cho vay tiêu dùng trực tuyến, cho vay mua sắm thiết bị công nghệ. Mục tiêu tăng doanh số cho vay bán lẻ 20% mỗi năm, thực hiện trong giai đoạn 2023-2026, do phòng phát triển sản phẩm chủ trì.

2. Đơn giản hóa thủ tục và quy trình cho vay: Rà soát, cải tiến quy trình thẩm định và phê duyệt hồ sơ vay nhằm rút ngắn thời gian giải ngân, áp dụng công nghệ số hóa hồ sơ và ký kết hợp đồng điện tử. Mục tiêu giảm thời gian xử lý hồ sơ xuống dưới 3 ngày làm việc, triển khai từ năm 2023, do phòng tín dụng phối hợp phòng công nghệ thông tin thực hiện.

3. Nâng cao năng lực đội ngũ nhân viên tín dụng: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về nghiệp vụ tín dụng bán lẻ, kỹ năng giao tiếp và quản lý rủi ro. Mục tiêu nâng điểm đánh giá khách hàng về đội ngũ nhân viên lên trên 4,5/5 theo thang Likert trong 2 năm tới, do phòng nhân sự và đào tạo đảm nhiệm.

4. Tăng cường công tác giám sát và quản lý rủi ro sau cho vay: Áp dụng hệ thống cảnh báo sớm rủi ro tín dụng, thường xuyên theo dõi tình hình tài chính khách hàng, đôn đốc thu hồi nợ đúng hạn. Mục tiêu duy trì tỷ lệ nợ xấu dưới 3%, thực hiện liên tục, do phòng quản lý rủi ro và tín dụng phối hợp thực hiện.

5. Mở rộng hoạt động marketing và chăm sóc khách hàng: Đẩy mạnh quảng bá sản phẩm qua các kênh truyền thông số, tổ chức chương trình ưu đãi, tri ân khách hàng thân thiết. Mục tiêu tăng tỷ lệ khách hàng mới 15% mỗi năm, triển khai từ 2023, do phòng marketing và chăm sóc khách hàng đảm nhiệm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Ban lãnh đạo và quản lý ngân hàng: Giúp hiểu rõ thực trạng, các nhân tố ảnh hưởng và giải pháp phát triển hoạt động cho vay bán lẻ, từ đó xây dựng chiến lược kinh doanh phù hợp, nâng cao năng lực cạnh tranh.

2. Cán bộ tín dụng và nhân viên ngân hàng: Cung cấp kiến thức chuyên sâu về sản phẩm, quy trình cho vay, kỹ năng thẩm định và quản lý rủi ro, giúp nâng cao hiệu quả công việc và chất lượng dịch vụ.

3. Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản trị kinh doanh, tài chính ngân hàng: Là tài liệu tham khảo quý giá về lý thuyết và thực tiễn phát triển tín dụng bán lẻ tại Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh thị trường ngân hàng hiện đại.

4. Các cơ quan quản lý nhà nước và chính sách: Hỗ trợ đánh giá tác động của chính sách tín dụng và môi trường kinh tế đến hoạt động cho vay bán lẻ, từ đó đề xuất các chính sách hỗ trợ phù hợp nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội.

Câu hỏi thường gặp

1. Hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ là gì?
   Cho vay khách hàng bán lẻ là hoạt động cấp tín dụng của ngân hàng cho cá nhân, hộ gia đình hoặc doanh nghiệp siêu nhỏ nhằm phục vụ tiêu dùng hoặc sản xuất kinh doanh, với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi trong thời gian nhất định.

2. Những loại hình cho vay bán lẻ phổ biến hiện nay?
   Bao gồm cho vay tín chấp (không cần tài sản đảm bảo), cho vay thế chấp (có tài sản đảm bảo), cho vay trả góp, cho vay phi trả góp và cho vay tuần hoàn qua thẻ tín dụng.

3. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự phát triển hoạt động cho vay bán lẻ?
   Chính sách tín dụng linh hoạt, trình độ chuyên môn của cán bộ tín dụng, công nghệ thông tin hiện đại, sự phát triển kinh tế địa phương và cạnh tranh trong ngành là những yếu tố quan trọng nhất.

4. Làm thế nào để giảm thiểu rủi ro tín dụng trong cho vay bán lẻ?
   Thông qua thẩm định khách hàng kỹ lưỡng trước khi cho vay, giám sát chặt chẽ sau cho vay, áp dụng hệ thống cảnh báo sớm và nâng cao năng lực quản lý rủi ro của cán bộ tín dụng.

5. Tại sao cần đa dạng hóa sản phẩm cho vay bán lẻ?
   Đa dạng hóa sản phẩm giúp đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng, tăng doanh số cho vay, giảm rủi ro tập trung và nâng cao năng lực cạnh tranh của ngân hàng trên thị trường.

Kết luận

• Hoạt động cho vay khách hàng bán lẻ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá giai đoạn 2020-2022 tăng trưởng ổn định với doanh số cho vay bình quân 18,66%/năm và tỷ lệ nợ xấu dưới 3%.
• Khách hàng đánh giá cao sự đa dạng sản phẩm, chất lượng dịch vụ và đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp của chi nhánh.
• Các nhân tố chủ quan và khách quan đều ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển hoạt động cho vay bán lẻ.
• Cần tiếp tục đa dạng hóa sản phẩm, đơn giản hóa thủ tục, nâng cao năng lực nhân sự và tăng cường quản lý rủi ro để phát triển bền vững đến năm 2030.
• Đề nghị ban lãnh đạo ngân hàng triển khai các giải pháp đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và năng lực cạnh tranh trên thị trường tín dụng bán lẻ.

Hành động tiếp theo: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan cần xây dựng kế hoạch chi tiết triển khai các giải pháp, đồng thời theo dõi, đánh giá hiệu quả định kỳ để điều chỉnh phù hợp. Để biết thêm chi tiết và hỗ trợ tư vấn, vui lòng liên hệ với phòng nghiên cứu và phát triển sản phẩm của Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Lưu Xá.