Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, dịch vụ ngân hàng điện tử, đặc biệt là E-Mobile Banking, đã trở thành xu hướng tất yếu trong ngành ngân hàng. Theo báo cáo của Vụ Thanh toán Ngân hàng Nhà nước, trong quý III/2023, số lượng giao dịch qua Mobile Banking đạt hơn 2 tỷ món, tăng trưởng 56,4% so với cùng kỳ năm trước, với giá trị giao dịch đạt 12,5%. Tỷ trọng giao dịch qua Mobile Banking chiếm ưu thế với 78,7% số lượng giao dịch và 47,9% giá trị giao dịch, cho thấy sự chuyển dịch rõ rệt sang kênh ngân hàng số trên thiết bị di động.

Tuy nhiên, tại các chi nhánh ngân hàng ở vùng xa trung tâm như Agribank Chi nhánh huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai, việc phát triển dịch vụ E-Mobile Banking vẫn còn nhiều hạn chế do đặc thù địa bàn và điều kiện kinh tế xã hội. Nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng phát triển dịch vụ E-Mobile Banking tại chi nhánh này trong giai đoạn 2020-2022, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ, góp phần tăng trưởng doanh thu và sự hài lòng của khách hàng.

Mục tiêu cụ thể của nghiên cứu bao gồm hệ thống hóa cơ sở lý luận về E-Mobile Banking, đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ tại Agribank Định Quán, phân tích các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất các giải pháp phát triển phù hợp. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào Agribank Chi nhánh huyện Định Quán, với dữ liệu khảo sát khách hàng thu thập từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2023. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ ngân hàng nâng cao năng lực cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của khách hàng và thúc đẩy phát triển kinh tế địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên mô hình SERVPERF để đo lường chất lượng dịch vụ E-Mobile Banking, được phát triển từ mô hình SERVQUAL. SERVPERF tập trung vào sự cảm nhận thực tế của khách hàng về chất lượng dịch vụ, gồm 6 tiêu chí chính: sự thấu cảm, sự tin tưởng, giá cả và phương tiện vật chất, phương tiện hữu hình và năng lực phục vụ, khả năng đáp ứng, và sự đảm bảo. Mô hình này được lựa chọn vì tính chính xác, tin cậy và phù hợp với đặc thù dịch vụ ngân hàng điện tử, đồng thời giảm thiểu sự mơ hồ trong đo lường kỳ vọng khách hàng.

Ngoài ra, nghiên cứu còn áp dụng các khái niệm về phát triển dịch vụ theo chiều rộng (tăng quy mô khách hàng, doanh số, đa dạng sản phẩm) và chiều sâu (nâng cao chất lượng, giảm thiểu rủi ro, tăng sự hài lòng khách hàng). Các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ được phân tích theo hai nhóm: yếu tố bên ngoài (môi trường pháp lý, hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực, đặc tính ngân hàng, khả năng cung ứng dịch vụ) và yếu tố bên trong (tính đáng tin cậy, công nghệ bảo mật, tính hữu hình, sự đồng cảm của ngân hàng với khách hàng).

Phương pháp nghiên cứu

Nguồn dữ liệu bao gồm số liệu thứ cấp từ các báo cáo kinh doanh của Agribank Chi nhánh tỉnh Đồng Nai và huyện Định Quán, số liệu thống kê kinh tế xã hội của địa phương, cùng các tài liệu nghiên cứu liên quan. Số liệu sơ cấp được thu thập qua khảo sát trực tiếp với khách hàng sử dụng dịch vụ E-Mobile Banking tại Agribank Chi nhánh huyện Định Quán, với cỡ mẫu khoảng 200 người, sử dụng phương pháp chọn mẫu phi xác suất và lấy mẫu thuận tiện.

Phương pháp phân tích bao gồm thống kê mô tả (giá trị trung bình, tần số), phương pháp so sánh (so sánh số liệu theo thời gian và không gian), và phân tích định tính kết hợp định lượng để đánh giá thực trạng và các yếu tố ảnh hưởng. Bảng hỏi khảo sát được thiết kế dựa trên thang đo Likert 5 điểm theo mô hình SERVPERF, đã được kiểm tra sơ bộ và hiệu chỉnh phù hợp với đặc thù địa phương.

Timeline nghiên cứu kéo dài từ tháng 6 đến tháng 9 năm 2023, bao gồm thu thập dữ liệu, xử lý, phân tích và đề xuất giải pháp. Việc kết hợp phân tích định tính và định lượng giúp đảm bảo tính toàn diện và chính xác của kết quả nghiên cứu.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Tăng trưởng số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ E-Mobile Banking: Từ năm 2020 đến 2022, số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ tại Agribank Chi nhánh huyện Định Quán tăng trung bình khoảng 15% mỗi năm, góp phần nâng tỷ lệ khách hàng sử dụng dịch vụ lên gần 40% tổng số khách hàng của chi nhánh.

  2. Doanh thu từ dịch vụ E-Mobile Banking tăng trưởng ổn định: Doanh thu dịch vụ tăng trung bình 18% mỗi năm trong giai đoạn nghiên cứu, chiếm khoảng 12% tổng doanh thu dịch vụ của chi nhánh, cho thấy dịch vụ này đang dần trở thành nguồn thu quan trọng.

  3. Chất lượng dịch vụ và sự hài lòng khách hàng: Khảo sát cho thấy 72% khách hàng đánh giá mức độ hài lòng từ trung bình đến cao về các tiêu chí như sự tin tưởng, khả năng đáp ứng và sự thấu cảm của nhân viên. Tuy nhiên, chỉ có 58% khách hàng hài lòng về tính bảo mật và an toàn giao dịch, phản ánh một điểm yếu cần cải thiện.

  4. Yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ: Các yếu tố bên ngoài như hạ tầng công nghệ và môi trường pháp lý được đánh giá tích cực với mức độ ảnh hưởng trên 70%. Trong khi đó, yếu tố bên trong như tính đáng tin cậy và công nghệ bảo mật có mức độ ảnh hưởng khoảng 65%, cho thấy cần tập trung nâng cao để thúc đẩy phát triển dịch vụ.

Thảo luận kết quả

Kết quả cho thấy dịch vụ E-Mobile Banking tại Agribank Chi nhánh huyện Định Quán đã có sự phát triển tích cực về quy mô và doanh thu, phù hợp với xu hướng tăng trưởng chung của ngành ngân hàng số tại Việt Nam. Tuy nhiên, mức độ hài lòng về bảo mật còn thấp hơn so với các tiêu chí khác, phản ánh mối quan tâm lớn của khách hàng về an toàn thông tin trong giao dịch điện tử.

So sánh với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, yếu tố công nghệ bảo mật và tính đáng tin cậy luôn là nhân tố quyết định sự chấp nhận và sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử. Việc Agribank Định Quán cần tăng cường đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực phục vụ và xây dựng chính sách bảo mật chặt chẽ là phù hợp với xu hướng phát triển của các ngân hàng tiên tiến như Vietcombank và BIDV.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tăng trưởng số lượng khách hàng và doanh thu dịch vụ qua các năm, cùng bảng đánh giá mức độ hài lòng theo từng tiêu chí để minh họa rõ nét các điểm mạnh và hạn chế hiện tại. Điều này giúp ngân hàng dễ dàng nhận diện các vấn đề cần ưu tiên giải quyết.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đầu tư hạ tầng công nghệ và bảo mật: Nâng cấp hệ thống bảo mật, áp dụng các công nghệ xác thực đa yếu tố, mã hóa dữ liệu để tăng cường sự an toàn cho khách hàng. Mục tiêu nâng tỷ lệ hài lòng về bảo mật lên trên 80% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Ban công nghệ thông tin Agribank Chi nhánh huyện Định Quán.

  2. Đào tạo và nâng cao năng lực nhân viên: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ năng phục vụ khách hàng và xử lý sự cố kỹ thuật liên quan đến E-Mobile Banking. Mục tiêu tăng cường sự thấu cảm và khả năng đáp ứng, nâng mức độ hài lòng khách hàng lên 85% trong 18 tháng. Chủ thể thực hiện: Phòng nhân sự phối hợp phòng kinh doanh.

  3. Đẩy mạnh truyền thông và marketing dịch vụ: Triển khai các chiến dịch quảng bá dịch vụ E-Mobile Banking qua mạng xã hội, kênh truyền thông địa phương và tại các điểm giao dịch. Mục tiêu tăng số lượng khách hàng mới sử dụng dịch vụ thêm 20% trong 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng marketing và truyền thông.

  4. Cải tiến quy trình chăm sóc khách hàng: Xây dựng hệ thống phản hồi và hỗ trợ khách hàng nhanh chóng, thiết lập kênh hỗ trợ trực tuyến 24/7 để giải quyết các vướng mắc kịp thời. Mục tiêu giảm thời gian xử lý phản hồi xuống dưới 24 giờ. Chủ thể thực hiện: Phòng chăm sóc khách hàng.

  5. Phát triển sản phẩm dịch vụ đa dạng: Nghiên cứu và triển khai các tiện ích mới như thanh toán QR Pay, mở rộng dịch vụ nạp tiền ví điện tử, thanh toán hóa đơn trực tuyến để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng. Mục tiêu tăng số lượng sản phẩm dịch vụ E-Mobile Banking thêm ít nhất 3 loại mới trong 2 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban phát triển sản phẩm.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Ban lãnh đạo và quản lý Agribank Chi nhánh huyện Định Quán: Giúp hiểu rõ thực trạng, các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp phát triển dịch vụ E-Mobile Banking, từ đó hoạch định chiến lược phù hợp.

  2. Các chuyên gia và nhà nghiên cứu trong lĩnh vực ngân hàng điện tử: Cung cấp cơ sở lý luận, mô hình nghiên cứu và dữ liệu thực tiễn để tham khảo trong các nghiên cứu phát triển dịch vụ ngân hàng số.

  3. Nhân viên và cán bộ phụ trách dịch vụ khách hàng tại ngân hàng: Hỗ trợ nâng cao nhận thức về các tiêu chí chất lượng dịch vụ và cách thức cải thiện sự hài lòng khách hàng.

  4. Các nhà hoạch định chính sách và cơ quan quản lý nhà nước: Cung cấp thông tin về môi trường pháp lý, hạ tầng công nghệ và các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại địa phương, hỗ trợ xây dựng chính sách phù hợp.

Câu hỏi thường gặp

  1. E-Mobile Banking là gì và có điểm gì khác biệt so với Mobile Banking?
    E-Mobile Banking là dịch vụ ngân hàng điện tử trên thiết bị di động, cho phép khách hàng thực hiện giao dịch tài chính mọi lúc mọi nơi. Điểm khác biệt là E-Mobile Banking thuộc dạng ứng dụng khách hàng độc lập (Mobile Client Applications), tích hợp nhiều tiện ích như thanh toán QR Pay, mua sắm trực tuyến, trong khi Mobile Banking có thể bao gồm cả dịch vụ qua trình duyệt web.

  2. Yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến sự hài lòng của khách hàng khi sử dụng E-Mobile Banking?
    Chất lượng dịch vụ, đặc biệt là tính bảo mật và an toàn giao dịch, khả năng đáp ứng nhanh chóng và sự thấu cảm của nhân viên là những yếu tố quan trọng nhất. Khách hàng ưu tiên dịch vụ an toàn, dễ sử dụng và được hỗ trợ kịp thời.

  3. Làm thế nào để Agribank Chi nhánh huyện Định Quán tăng số lượng khách hàng sử dụng E-Mobile Banking?
    Cần đẩy mạnh truyền thông, quảng bá dịch vụ, cải tiến giao diện ứng dụng, đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ và nâng cao chất lượng chăm sóc khách hàng để thu hút và giữ chân khách hàng, đặc biệt là nhóm khách hàng trẻ.

  4. Các rủi ro phổ biến khi sử dụng dịch vụ E-Mobile Banking là gì?
    Rủi ro bao gồm gian lận, mất an toàn thông tin, lỗi kỹ thuật và khả năng mất khả năng cung cấp dịch vụ. Ngân hàng cần có các biện pháp bảo mật, kiểm soát rủi ro và hỗ trợ khách hàng kịp thời để giảm thiểu các rủi ro này.

  5. Tại sao phát triển dịch vụ E-Mobile Banking lại quan trọng đối với ngân hàng?
    Phát triển dịch vụ này giúp ngân hàng tăng doanh thu từ phí dịch vụ, mở rộng kênh phân phối không giới hạn về thời gian và không gian, nâng cao tính cạnh tranh, hiện đại hóa công nghệ và cải thiện trải nghiệm khách hàng, từ đó góp phần phát triển bền vững.

Kết luận

  • Dịch vụ E-Mobile Banking tại Agribank Chi nhánh huyện Định Quán đã có sự phát triển tích cực về số lượng khách hàng và doanh thu trong giai đoạn 2020-2022.
  • Mức độ hài lòng khách hàng cao về các tiêu chí phục vụ nhưng còn hạn chế về bảo mật và an toàn giao dịch.
  • Các yếu tố bên ngoài như hạ tầng công nghệ và môi trường pháp lý có ảnh hưởng tích cực, trong khi yếu tố bên trong như tính đáng tin cậy và công nghệ bảo mật cần được cải thiện.
  • Đề xuất các giải pháp tập trung vào nâng cấp công nghệ, đào tạo nhân lực, truyền thông, cải tiến quy trình chăm sóc khách hàng và phát triển sản phẩm dịch vụ mới.
  • Nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn để Agribank Chi nhánh huyện Định Quán nâng cao chất lượng dịch vụ E-Mobile Banking, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội địa phương trong thời gian tới.

Next steps: Triển khai các giải pháp đề xuất trong vòng 12-24 tháng, đồng thời tiếp tục theo dõi, đánh giá và điều chỉnh để đảm bảo hiệu quả phát triển dịch vụ.

Call to action: Ban lãnh đạo Agribank Chi nhánh huyện Định Quán và các phòng ban liên quan cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các giải pháp, đồng thời tăng cường truyền thông để nâng cao nhận thức và sự hài lòng của khách hàng về dịch vụ E-Mobile Banking.