Tổng quan nghiên cứu
Trong năm 2022, Công ty TNHH Hóa Dược Vimax tại TP. Hồ Chí Minh đã thực hiện công tác bảo quản và tồn trữ thuốc trong bối cảnh khí hậu nhiệt đới nóng ẩm đặc trưng của Việt Nam, gây nhiều thách thức cho việc duy trì chất lượng thuốc. Việc bảo quản thuốc đúng cách không chỉ đảm bảo chất lượng sản phẩm mà còn góp phần giảm thiểu lãng phí do thuốc hư hỏng, hết hạn sử dụng, đồng thời duy trì nguồn cung ổn định cho thị trường. Mục tiêu nghiên cứu nhằm phân tích thực trạng bảo quản và tồn trữ thuốc tại kho của công ty trong năm 2022, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý kho thuốc.
Phạm vi nghiên cứu tập trung vào kho bảo quản thuốc của công ty Vimax tại TP. Hồ Chí Minh trong khoảng thời gian từ tháng 1 đến tháng 12 năm 2022. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc đánh giá mức độ tuân thủ nguyên tắc “Thực hành tốt bảo quản thuốc” (GSP) theo Thông tư 36/2018/TT-BYT của Bộ Y tế, đồng thời góp phần hoàn thiện công tác quản lý tồn trữ thuốc, đảm bảo cung ứng thuốc an toàn, kịp thời cho các cơ sở y tế. Qua đó, nghiên cứu cũng hỗ trợ công ty nâng cao năng lực cạnh tranh và phát triển bền vững trong ngành dược phẩm.
Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Khung lý thuyết áp dụng
Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình quản lý kho thuốc, trong đó nổi bật là nguyên tắc “Thực hành tốt bảo quản thuốc” (GSP) do Bộ Y tế ban hành, nhằm đảm bảo chất lượng thuốc trong quá trình bảo quản và phân phối. Ngoài ra, các khái niệm chính bao gồm:
- Tồn kho an toàn (Safety Stock): Lượng thuốc dự trữ đủ để bù đắp sai lệch trong chuỗi cung ứng, giảm nguy cơ hết hàng.
- Nguyên tắc FIFO (First In First Out): Thuốc nhập trước được xuất trước, đảm bảo hạn dùng được kiểm soát chặt chẽ.
- Nguyên tắc FEFO (First Expired First Out): Thuốc hết hạn trước được ưu tiên xuất trước, tránh lãng phí do thuốc quá hạn.
- Điều kiện bảo quản thuốc: Nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng và các yếu tố môi trường phải tuân thủ theo quy định ghi trên nhãn thuốc và tiêu chuẩn GSP.
Khung lý thuyết này giúp đánh giá toàn diện về tổ chức nhân sự, cơ sở vật chất, trang thiết bị, quy trình bảo quản và quản lý tồn trữ thuốc tại kho.
Phương pháp nghiên cứu
Nghiên cứu sử dụng phương pháp mô tả cắt ngang kết hợp quan sát trực tiếp và nghiên cứu hồi cứu. Cụ thể:
- Nguồn dữ liệu: Bao gồm số liệu thực tế từ kho thuốc của công ty Vimax trong năm 2022, các báo cáo xuất nhập tồn, sổ sách ghi chép nhiệt độ, độ ẩm, hồ sơ nhân sự và trang thiết bị kho.
- Phương pháp thu thập số liệu: Quan sát trực tiếp cơ sở vật chất, đo đạc diện tích kho, kiểm kê trang thiết bị; thu thập dữ liệu hồi cứu từ hồ sơ, biên bản kiểm kê, báo cáo định kỳ.
- Phương pháp phân tích: Sử dụng phần mềm Microsoft Excel 2010 để thống kê, tính toán các chỉ tiêu như giá trị thuốc tồn kho, giá trị xuất nhập, tỷ lệ tuân thủ nguyên tắc FIFO, FEFO, tỷ lệ hàng thiếu, hỏng, vỡ, thời gian tồn kho trung bình.
- Cỡ mẫu: Toàn bộ kho thuốc của công ty Vimax với 8 nhân viên kho, diện tích kho 62 m², dữ liệu quản lý thuốc trong năm 2022.
- Timeline nghiên cứu: Thực hiện từ tháng 10/2022 đến tháng 2/2023.
Phương pháp này đảm bảo thu thập đầy đủ, chính xác dữ liệu phục vụ phân tích thực trạng tồn trữ thuốc tại kho.
Kết quả nghiên cứu và thảo luận
Những phát hiện chính
Tổ chức nhân sự kho dược: Kho thuốc có 8 nhân viên, trong đó 25% là dược sĩ đại học và 75% dược sĩ cao đẳng, đáp ứng yêu cầu về trình độ theo Thông tư 36/2018/TT-BYT. Nhân viên được đào tạo thường xuyên về GSP và có mô tả công việc rõ ràng.
Cơ sở hạ tầng và trang thiết bị: Diện tích kho sử dụng là 62 m², nhỏ so với lượng thuốc dự trữ, dẫn đến việc xếp chồng thuốc. Kho được trang bị 3 điều hòa, 1 tủ lạnh, 1 nhiệt kế tự ghi và 3 ẩm kế tự ghi, tuy nhiên số lượng thiết bị đo kiểm còn hạn chế, chưa có sổ theo dõi bảo trì định kỳ. Hệ thống phòng cháy chữa cháy gồm 6 bình cứu hỏa nhưng có bình hết hạn chưa thay thế.
Giá trị xuất nhập tồn thuốc: Giá trị thuốc tồn kho trung bình trong năm 2022 được tính theo công thức t = A/B, với A là giá trị tồn kho và B là giá trị sử dụng trung bình tháng. Khoảng thời gian tồn kho trung bình đạt mức phù hợp với tiêu chuẩn dự trữ 1,5-2 lần tiêu thụ trung bình tháng.
Tuân thủ nguyên tắc xuất nhập: Tỷ lệ thuốc xuất kho theo nguyên tắc FIFO và FEFO đạt trên 90%, đảm bảo hạn dùng thuốc được kiểm soát tốt. Tỷ lệ hàng thiếu, hỏng, vỡ chiếm khoảng 2-3% tổng số thuốc tồn kho, chủ yếu do điều kiện bảo quản chưa tối ưu.
Thảo luận kết quả
Kết quả cho thấy công tác tổ chức nhân sự và đào tạo tại kho thuốc của công ty Vimax đã đáp ứng tốt yêu cầu chuyên môn, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý tồn trữ. Tuy nhiên, diện tích kho còn hạn chế gây khó khăn trong việc sắp xếp thuốc, làm tăng nguy cơ hư hỏng do xếp chồng. Trang thiết bị đo kiểm còn thiếu và chưa được bảo trì định kỳ làm giảm khả năng kiểm soát điều kiện bảo quản.
Việc tuân thủ nguyên tắc FIFO và FEFO cao chứng tỏ công tác quản lý xuất nhập thuốc được thực hiện nghiêm túc, giảm thiểu rủi ro thuốc quá hạn. Tỷ lệ hàng hư hỏng thấp so với một số nghiên cứu trong ngành dược cho thấy hiệu quả bảo quản tương đối tốt, nhưng vẫn cần cải thiện để giảm thiểu lãng phí.
Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ tuân thủ FIFO, FEFO theo từng tháng và biểu đồ đường thể hiện biến động giá trị tồn kho qua các tháng năm 2022. Bảng tổng hợp số lượng thiết bị bảo quản và tình trạng sử dụng cũng giúp minh họa thực trạng cơ sở vật chất.
Đề xuất và khuyến nghị
Mở rộng diện tích kho: Tăng diện tích kho bảo quản lên ít nhất 80 m² để đảm bảo không phải xếp chồng thuốc, giảm nguy cơ hư hỏng. Thời gian thực hiện trong 12 tháng, do Ban Giám đốc công ty chủ trì.
Tăng cường trang thiết bị đo kiểm: Trang bị thêm nhiệt kế tự ghi và ẩm kế tại nhiều vị trí trong kho, đồng thời xây dựng quy trình bảo trì, hiệu chuẩn định kỳ thiết bị. Mục tiêu nâng tỷ lệ kiểm soát điều kiện bảo quản lên trên 95% trong 6 tháng, do phòng kỹ thuật và kho phối hợp thực hiện.
Nâng cao đào tạo nhân sự: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về GSP, quản lý tồn kho và phòng chống cháy nổ định kỳ 6 tháng/lần nhằm nâng cao kỹ năng và nhận thức cho nhân viên kho.
Cải thiện công tác phòng cháy chữa cháy: Kiểm tra, thay thế bình cứu hỏa hết hạn, trang bị thêm thiết bị phòng cháy phù hợp với quy mô kho, đồng thời tổ chức diễn tập phòng cháy chữa cháy hàng năm.
Hoàn thiện hệ thống sổ sách và hồ sơ: Áp dụng phần mềm quản lý kho hiện đại để theo dõi xuất nhập tồn, hạn dùng, số lô thuốc, giúp nâng cao hiệu quả quản lý và giảm sai sót.
Đối tượng nên tham khảo luận văn
Ban lãnh đạo công ty dược phẩm: Nhận diện các điểm mạnh, hạn chế trong quản lý kho thuốc, từ đó hoạch định chiến lược đầu tư, nâng cấp cơ sở vật chất và nhân lực.
Nhân viên kho và quản lý kho thuốc: Áp dụng các kiến thức về GSP, quy trình bảo quản và quản lý tồn trữ thuốc để nâng cao hiệu quả công việc, giảm thiểu rủi ro hư hỏng thuốc.
Cơ quan quản lý nhà nước về dược: Tham khảo thực trạng áp dụng GSP tại doanh nghiệp, từ đó xây dựng chính sách, hướng dẫn phù hợp nhằm nâng cao chất lượng bảo quản thuốc trên toàn quốc.
Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành dược: Cung cấp dữ liệu thực tế, phương pháp nghiên cứu và phân tích về quản lý tồn trữ thuốc, làm cơ sở cho các nghiên cứu tiếp theo trong lĩnh vực tổ chức quản lý dược.
Câu hỏi thường gặp
Tại sao việc bảo quản thuốc theo nguyên tắc GSP lại quan trọng?
Bảo quản thuốc theo GSP giúp duy trì chất lượng, hiệu quả và an toàn của thuốc trong suốt thời gian lưu kho, tránh hư hỏng, giảm thiểu lãng phí và đảm bảo cung ứng kịp thời cho người bệnh.Diện tích kho nhỏ ảnh hưởng thế nào đến chất lượng thuốc?
Diện tích kho nhỏ dẫn đến việc xếp chồng thuốc, hạn chế lưu thông không khí, tăng nguy cơ ẩm mốc, hư hỏng và khó kiểm soát điều kiện bảo quản như nhiệt độ, độ ẩm.Nguyên tắc FIFO và FEFO khác nhau như thế nào?
FIFO ưu tiên xuất thuốc nhập kho trước, còn FEFO ưu tiên xuất thuốc có hạn dùng sớm nhất, giúp tránh thuốc hết hạn lưu kho lâu gây lãng phí.Làm thế nào để kiểm soát nhiệt độ và độ ẩm trong kho thuốc?
Sử dụng thiết bị nhiệt kế, ẩm kế tự ghi đặt ở nhiều vị trí trong kho, theo dõi và ghi chép định kỳ, đồng thời sử dụng điều hòa, máy hút ẩm để duy trì điều kiện ổn định.Những biện pháp phòng chống cháy nổ cần thiết trong kho thuốc?
Trang bị bình cứu hỏa, hệ thống báo cháy tự động, quy định nghiêm ngặt về việc không hút thuốc, không mang chất dễ cháy vào kho, tổ chức huấn luyện và diễn tập phòng cháy chữa cháy định kỳ.
Kết luận
- Kho thuốc của Công ty TNHH Hóa Dược Vimax năm 2022 có nhân sự đáp ứng yêu cầu chuyên môn, được đào tạo bài bản về GSP.
- Diện tích kho 62 m² còn hạn chế, gây khó khăn trong sắp xếp và bảo quản thuốc, cần được mở rộng.
- Trang thiết bị bảo quản tương đối đầy đủ nhưng số lượng và chất lượng cần nâng cao, đặc biệt là thiết bị đo kiểm và phòng cháy chữa cháy.
- Tỷ lệ tuân thủ nguyên tắc FIFO và FEFO đạt trên 90%, góp phần duy trì chất lượng thuốc và giảm thiểu lãng phí.
- Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tồn trữ thuốc, hướng tới phát triển bền vững của công ty trong tương lai.
Next steps: Triển khai các giải pháp mở rộng kho, nâng cấp trang thiết bị và đào tạo nhân sự trong vòng 12 tháng tới.
Call to action: Ban lãnh đạo và các phòng ban liên quan cần phối hợp chặt chẽ để thực hiện các khuyến nghị, đảm bảo công tác bảo quản và tồn trữ thuốc đạt chuẩn GSP, góp phần nâng cao chất lượng dịch vụ y tế và sức khỏe cộng đồng.