I. Cơ sở lý luận về hoạt động quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp
Chương này tập trung vào việc xây dựng nền tảng lý luận cho hoạt động quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN). Khái niệm về thuế TNDN được xác định là một loại thuế đánh vào lợi nhuận của doanh nghiệp. Đặc điểm của thuế TNDN là tính chất phức tạp, liên quan đến nhiều yếu tố kinh tế, xã hội và chính trị. Vai trò của thuế TNDN không chỉ là nguồn thu ngân sách mà còn là công cụ điều tiết kinh tế, đảm bảo công bằng xã hội. Nội dung cơ bản của thuế TNDN bao gồm việc xác định đối tượng nộp thuế, căn cứ tính thuế và quy trình quản lý thuế. Sự cần thiết phải quản lý thuế TNDN được nhấn mạnh, đặc biệt trong bối cảnh nền kinh tế thị trường hiện nay, nơi mà việc thu đúng, thu đủ thuế là rất quan trọng để đảm bảo phát triển bền vững. Để thực hiện quản lý thuế TNDN hiệu quả, cần có các tiêu chí đánh giá rõ ràng, giúp nhận diện và cải thiện các hoạt động quản lý thuế.
1.1 Khái niệm và vai trò của thuế thu nhập doanh nghiệp
Khái niệm về thuế TNDN được định nghĩa là khoản tiền mà các doanh nghiệp phải nộp cho Nhà nước dựa trên lợi nhuận thu được trong kỳ. Vai trò của thuế TNDN trong nền kinh tế là rất lớn, không chỉ tạo ra nguồn thu cho ngân sách nhà nước mà còn góp phần điều tiết các hoạt động kinh doanh, thúc đẩy sự phát triển của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, thuế TNDN cũng có tác động đến quyết định đầu tư và phát triển của các doanh nghiệp, từ đó ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế chung của địa phương và quốc gia.
1.2 Nội dung hoạt động quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp
Nội dung quản lý thuế TNDN bao gồm việc xác định đối tượng nộp thuế, lập dự toán thuế, kiểm tra và thanh tra thuế, cũng như xử lý vi phạm trong lĩnh vực thuế. Hoạt động này cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả để đảm bảo thu đúng, thu đủ và kịp thời. Các tiêu chí đánh giá kết quả hoạt động quản lý thuế cũng cần được xác định rõ ràng để có thể theo dõi và cải thiện quy trình quản lý thuế.
II. Thực trạng hoạt động quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp tại Chi cục Thuế thành phố Đồng Hới
Chương này phân tích thực trạng hoạt động quản lý thuế TNDN tại Chi cục Thuế thành phố Đồng Hới trong giai đoạn 2015-2018. Tình hình phát triển doanh nghiệp tại địa phương có ảnh hưởng lớn đến nguồn thu ngân sách từ thuế TNDN. Số lượng doanh nghiệp đăng ký thuế tăng lên hàng năm, tuy nhiên, việc thực hiện dự toán thu thuế vẫn chưa đạt yêu cầu. Công tác tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế cũng cần được cải thiện để nâng cao ý thức chấp hành nghĩa vụ thuế của doanh nghiệp. Bên cạnh đó, tình hình nợ thuế và công tác cưỡng chế nợ thuế cũng là vấn đề cần được quan tâm giải quyết. Đánh giá chung cho thấy, mặc dù có nhiều kết quả tích cực nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế trong hoạt động quản lý thuế TNDN tại địa phương.
2.1 Tình hình phát triển doanh nghiệp và thực hiện dự toán thu thuế
Tình hình phát triển doanh nghiệp tại thành phố Đồng Hới cho thấy sự tăng trưởng ổn định trong những năm qua. Tuy nhiên, việc thực hiện dự toán thu thuế TNDN vẫn chưa đạt yêu cầu đề ra, dẫn đến tình trạng thất thu. Nguyên nhân chủ yếu đến từ việc kê khai thuế chưa đầy đủ và chính xác của một số doanh nghiệp. Cần có các giải pháp hiệu quả hơn để nâng cao ý thức và trách nhiệm của doanh nghiệp trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế.
2.2 Công tác tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế
Công tác tuyên truyền và hỗ trợ người nộp thuế tại Chi cục Thuế thành phố Đồng Hới còn nhiều hạn chế. Mặc dù đã có nhiều hoạt động tuyên truyền nhưng chưa đủ mạnh mẽ để nâng cao nhận thức của doanh nghiệp về nghĩa vụ thuế. Việc hỗ trợ người nộp thuế cũng cần được cải thiện để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá trình kê khai và nộp thuế. Cần có các chương trình đào tạo và hướng dẫn cụ thể để doanh nghiệp có thể thực hiện đúng quy định của pháp luật.
III. Khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý thuế thu nhập doanh nghiệp
Chương này đưa ra một số khuyến nghị nhằm hoàn thiện hoạt động quản lý thuế TNDN tại Chi cục Thuế thành phố Đồng Hới trong thời gian tới. Đầu tiên, cần tăng cường cải cách thủ tục hành chính, đơn giản hóa các quy trình để doanh nghiệp dễ dàng thực hiện nghĩa vụ thuế. Thứ hai, việc hoàn thiện công tác lập dự toán và quản lý nợ thuế cũng rất quan trọng, nhằm giảm thiểu tình trạng nợ thuế kéo dài. Thứ ba, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác quản lý thuế sẽ giúp tăng cường tính minh bạch và hiệu quả trong quản lý. Cuối cùng, cần có các chương trình đào tạo và bồi dưỡng cho cán bộ thuế để nâng cao năng lực chuyên môn và khả năng quản lý.
3.1 Tăng cường cải cách thủ tục hành chính
Cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế là cần thiết để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong việc thực hiện nghĩa vụ thuế. Cần đơn giản hóa các quy trình kê khai và nộp thuế, đồng thời giảm thiểu thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp dễ dàng thực hiện nghĩa vụ mà còn nâng cao sự hài lòng của người nộp thuế đối với cơ quan thuế.
3.2 Hoàn thiện công tác lập dự toán và quản lý nợ thuế
Công tác lập dự toán thuế cần được thực hiện một cách chính xác và kịp thời để đảm bảo nguồn thu cho ngân sách. Đồng thời, quản lý nợ thuế cũng cần được chú trọng, cần có các biện pháp mạnh mẽ hơn để thu hồi nợ thuế, tránh tình trạng nợ thuế kéo dài. Việc này không chỉ đảm bảo nguồn thu cho ngân sách mà còn góp phần tạo ra môi trường kinh doanh công bằng cho tất cả doanh nghiệp.
