Phân tích hiệu quả trồng hồng không hạt của nông hộ tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn

• Tác giả: Đồng Thanh Hoàn
• Người hướng dẫn: TS. Đỗ Xuân Luận
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Phát triển nông thôn
• Đề tài: Phân Tích Hiệu Quả Trồng Hồng Không Hạt Tại Huyện Ba Bể, Bắc Kạn
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2018
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ HIỆU QUẢ TRONG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP
• 1.1. Tổng quan các công trình nghiên cứu trong và ngoài nước
• 1.2. Tình hình nghiên cứu trong nước
• 1.3. Các nghiên cứu trên thế giới về cây hồng
• 1.4. Cơ sở lý luận về cây hồng, hiệu quả và hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp
• 1.4.1. Một số lý luận về cây hồng
• 1.4.2. Lý luận về năng suất, hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp
• 1.5. Cơ sở thực tiễn về hiệu quả sản xuất hồng không hạt. Tình hình nghiên cứu, sản xuất hồng không hạt tại Bắc Kạn
• 1.6. Tình hình sản xuất cây hồng không hạt
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu. Thu thập số liệu
• 2.3. Phương pháp tổng hợp số liệu
• 2.4. Phương pháp phân tích số liệu
• 2.5. Ước lượng hiệu quả sử dụng phương pháp đường biên sản xuất DEA
• 2.6. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật
• 3. CHƯƠNG 3: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ TRỒNG HỒNG KHÔNG HẠT TẠI HUYỆN BA BỂ, TỈNH BẮC KẠN VÀ CÁC GIẢI PHÁP
• 3.1. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
• 3.2. Điều kiện tự nhiên huyện Ba Bể
• 3.3. Điều kiện kinh tế - xã hội
• 3.4. Diện tích, năng suất, sản lượng và phân bố sản xuất hồng không hạt theo địa bàn tại Bắc Kạn
• 3.5. Thực trạng phát triển sản xuất Hồng không hạt trên địa bàn huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 3.6. Kết quả sản xuất hồng không hạt
• 3.7. Xác định các yếu tố hạn chế ảnh hưởng đến năng suất, chất lượng Hồng không hạt
• 3.8. Ước lượng hiệu quả trồng hồng không hạt sử dụng DEA
• 3.9. Mức hiệu quả kỹ thuật của các nông hộ trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể
• 3.10. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể
• 3.11. Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế cây Hồng không hạt trên địa bàn huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn
• 3.11.1. Quan điểm - phương hướng - mục tiêu sản xuất đến năm 2025
• 3.11.2. Các giải pháp nâng cao hiệu quả kinh tế cây Hồng không hạt trên địa bàn huyện Ba Bể
• 3.11.3. Giải pháp thúc đẩy phát triển sản xuất hồng không hạt trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Tổng quan về hồng không hạt và trồng hồng không hạt

Hồng không hạt là một giống cây ăn quả đặc sản của tỉnh Bắc Kạn, đặc biệt là tại huyện Ba Bể. Giống cây này được trồng từ lâu đời và đã trở thành một phần quan trọng trong nông nghiệp địa phương. Trồng hồng không hạt không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn góp phần vào việc phát triển bền vững của nông nghiệp Bắc Kạn. Cây hồng không hạt thích nghi tốt với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của vùng, đặc biệt là khả năng chịu lạnh và phân hóa mầm hoa trong mùa đông.

1.1. Đặc điểm của hồng không hạt

Hồng không hạt có quả hình vuông hoặc tròn, vỏ mỏng, giòn, và ngọt. Quả chín có màu đỏ vàng, thịt quả mềm, ít chát, và không có hạt. Đây là đặc điểm nổi bật giúp hồng không hạt được ưa chuộng trên thị trường. Cây hồng không hạt có khả năng chống chịu tốt với sâu bệnh và thích nghi với nhiều loại đất khác nhau, từ đất phù sa đến đất đỏ vàng. Năng suất trung bình của cây hồng không hạt đạt khoảng 34,9 tạ/ha, với sản lượng hàng năm khoảng 733 tấn.

1.2. Lịch sử trồng hồng không hạt tại Ba Bể

Huyện Ba Bể là một trong những khu vực trồng hồng không hạt tập trung nhất tại Bắc Kạn. Cây hồng không hạt đã được trồng tại đây hơn 100 năm, với nhiều cây cổ thụ vẫn cho năng suất cao. Đặc biệt, các xã Quảng Khê và Đồng Phúc là những nơi có diện tích trồng hồng không hạt lớn nhất. Năm 2010, hồng không hạt Bắc Kạn đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý, khẳng định giá trị và thương hiệu của sản phẩm này.

II. Hiệu quả trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể

Hiệu quả trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể được đánh giá dựa trên các yếu tố như năng suất, chất lượng quả, và lợi nhuận kinh tế. Nghiên cứu sử dụng phương pháp DEA (Data Envelopment Analysis) để phân tích hiệu quả kỹ thuật của các nông hộ trồng hồng không hạt. Kết quả cho thấy, nhiều hộ đạt hiệu quả kỹ thuật cao, nằm trên đường biên giới hạn năng lực sản xuất. Tuy nhiên, vẫn còn một số hộ cần cải thiện để tối ưu hóa sản xuất.

2.1. Phân tích hiệu quả kỹ thuật

Phương pháp DEA được sử dụng để đánh giá hiệu quả kỹ thuật của các nông hộ trồng hồng không hạt. Kết quả cho thấy, các hộ đạt hiệu quả kỹ thuật cao thường áp dụng đúng kỹ thuật trồng hồng, bao gồm việc chọn giống tốt, chăm sóc cây đúng cách, và quản lý sâu bệnh hiệu quả. Các yếu tố như tuổi cây, mật độ trồng, và điều kiện thổ nhưỡng cũng ảnh hưởng đáng kể đến hiệu quả sản xuất.

2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả

Nghiên cứu chỉ ra rằng, hiệu quả trồng hồng không hạt bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố, bao gồm điều kiện tự nhiên, kỹ thuật canh tác, và nguồn lực của nông hộ. Các yếu tố như đất đai, khí hậu, và nguồn nước đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định năng suất và chất lượng quả. Ngoài ra, việc áp dụng các giải pháp kỹ thuật tiên tiến và sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương cũng góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất.

III. Giải pháp phát triển trồng hồng không hạt tại Ba Bể

Để nâng cao hiệu quả trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể, nghiên cứu đề xuất một số giải pháp cụ thể. Các giải pháp này tập trung vào việc cải thiện kỹ thuật canh tác, tăng cường hỗ trợ từ chính quyền, và phát triển thị trường tiêu thụ sản phẩm. Mục tiêu là giúp các nông hộ tăng thu nhập và phát triển bền vững nông nghiệp địa phương.

3.1. Cải thiện kỹ thuật canh tác

Một trong những giải pháp quan trọng là cải thiện kỹ thuật trồng hồng. Các nông hộ cần được đào tạo về cách chọn giống, chăm sóc cây, và quản lý sâu bệnh. Việc áp dụng các phương pháp canh tác tiên tiến, như tưới tiêu hợp lý và bón phân cân đối, sẽ giúp tăng năng suất và chất lượng quả. Ngoài ra, việc sử dụng các giống cây trồng có khả năng chống chịu tốt với điều kiện khí hậu cũng là một yếu tố quan trọng.

3.2. Hỗ trợ từ chính quyền và phát triển thị trường

Chính quyền địa phương cần tăng cường hỗ trợ cho các nông hộ trồng hồng không hạt thông qua các chính sách như cung cấp vốn, kỹ thuật, và thị trường tiêu thụ. Việc xây dựng thương hiệu và quảng bá sản phẩm hồng không hạt Ba Bể cũng là một giải pháp quan trọng để mở rộng thị trường và tăng giá trị sản phẩm. Ngoài ra, việc phát triển các hợp tác xã nông nghiệp sẽ giúp các nông hộ liên kết và hỗ trợ lẫn nhau trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm.

Tổng quan nghiên cứu

Cây hồng không hạt là một trong những cây ăn quả đặc sản có giá trị kinh tế cao tại tỉnh Bắc Kạn, đặc biệt là huyện Ba Bể. Theo số liệu của UBND tỉnh Bắc Kạn năm 2016, diện tích trồng hồng không hạt toàn tỉnh đạt khoảng 850 ha, trong đó diện tích cho thu hoạch là 430 ha với sản lượng khoảng 1.600 tấn. Huyện Ba Bể chiếm tỷ trọng lớn nhất với 233 ha, tương đương 27,4% diện tích toàn tỉnh. Cây hồng không hạt có đặc điểm quả không có hạt, vỏ quả vàng đỏ khi chín, vị ngọt dịu, giòn và nhiều cát đường, phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng của vùng núi phía Bắc. Mục tiêu nghiên cứu nhằm đánh giá thực trạng phát triển, phân tích hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt của các nông hộ tại huyện Ba Bể, đồng thời xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật và đề xuất giải pháp nâng cao năng suất, chất lượng quả, góp phần tăng thu nhập cho người dân. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào phân tích hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt quy mô hộ gia đình tại hai xã Quảng Khê và Đồng Phúc, sử dụng số liệu sơ cấp thu thập năm 2017 và số liệu thứ cấp giai đoạn 2015-2017. Ý nghĩa nghiên cứu thể hiện qua việc cung cấp cơ sở khoa học cho các chính sách phát triển cây hồng không hạt bền vững, góp phần phát triển kinh tế nông thôn và xóa đói giảm nghèo tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên các lý thuyết về năng suất và hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, trong đó:

• Hiệu quả kỹ thuật (Technical Efficiency): Được định nghĩa là khả năng tối ưu hóa sử dụng các yếu tố đầu vào để đạt được sản lượng tối đa hoặc tối thiểu hóa đầu vào cho một mức sản lượng nhất định. Khái niệm này được đo lường bằng phương pháp phân tích màng bao dữ liệu (Data Envelopment Analysis - DEA), cho phép đánh giá hiệu quả của từng nông hộ so với đường biên giới năng lực sản xuất.

• Phân tích màng bao dữ liệu (DEA): Là phương pháp phi tham số sử dụng quy hoạch tuyến tính để ước lượng đường biên sản xuất, phân biệt hiệu quả kỹ thuật theo hai mô hình: CRS (Constant Returns to Scale) và VRS (Variable Returns to Scale). DEA giúp so sánh hiệu quả giữa các nông hộ trong điều kiện khác biệt về điều kiện tự nhiên và kinh tế xã hội.

• Mô hình Tobit: Được sử dụng để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật, với biến phụ thuộc là hiệu quả kỹ thuật ước lượng từ DEA, bị giới hạn trong khoảng từ 0 đến 1. Các biến giải thích bao gồm nhóm nhân tố kinh tế - tổ chức, khoa học kỹ thuật, và chính sách quản lý vĩ mô.

Các khái niệm chính bao gồm: năng suất, hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả kinh tế, các yếu tố đầu vào (đất đai, phân bón, công lao động, thuốc bảo vệ thực vật), và các yếu tố ảnh hưởng như trình độ văn hóa, kinh nghiệm sản xuất, tiếp cận nguồn lực và chính sách hỗ trợ.

Phương pháp nghiên cứu

• Nguồn dữ liệu: Số liệu sơ cấp được thu thập năm 2017 thông qua khảo sát trực tiếp 90 hộ nông dân trồng hồng không hạt tại hai xã Quảng Khê và Đồng Phúc, huyện Ba Bể. Phiếu khảo sát tập trung vào đặc điểm hộ, kỹ thuật sản xuất, đầu vào sử dụng, sản lượng, năng suất và tiếp cận nguồn lực. Số liệu thứ cấp được tổng hợp từ báo cáo UBND tỉnh Bắc Kạn, niên giám thống kê, các dự án và tài liệu nghiên cứu liên quan giai đoạn 2015-2017.

• Phương pháp chọn mẫu: Mẫu khảo sát được phân bổ theo tỷ trọng diện tích trồng hồng không hạt tại các thôn, xã có sự khác biệt về quy mô và hình thức sản xuất nhằm đảm bảo tính đại diện. Cỡ mẫu 90 hộ đảm bảo đủ điều kiện phân tích thống kê.

• Phương pháp phân tích: Sử dụng DEA để ước lượng hiệu quả kỹ thuật của từng hộ, dựa trên các đầu vào như diện tích đất, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, công lao động và đầu ra là sản lượng hồng không hạt. Mô hình Tobit được áp dụng để phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật, từ đó xác định các nhân tố quan trọng cần can thiệp.

• Timeline nghiên cứu: Thu thập số liệu sơ cấp trong năm 2017, phân tích và tổng hợp số liệu thứ cấp giai đoạn 2015-2017, hoàn thiện luận văn trong năm 2018.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể còn thấp: Kết quả phân tích DEA cho thấy hiệu quả kỹ thuật trung bình của các hộ là khoảng 0,75, nghĩa là các hộ có thể giảm khoảng 25% đầu vào mà vẫn giữ nguyên sản lượng. Khoảng 30% hộ đạt hiệu quả kỹ thuật cao (gần 1), trong khi 70% còn lại có tiềm năng cải thiện hiệu quả.

2. Diện tích và năng suất tăng nhưng chưa đồng đều: Diện tích trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể tăng từ 120 ha năm 2000 lên 233 ha năm 2016, sản lượng đạt 500 tấn với năng suất trung bình khoảng 42 tạ/ha. Tuy nhiên, năng suất chưa tăng đáng kể trong những năm gần đây do ảnh hưởng của kỹ thuật canh tác và điều kiện thời tiết.

3. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật: Mô hình Tobit chỉ ra rằng trình độ văn hóa, kinh nghiệm sản xuất, tiếp cận nguồn vốn vay và tham gia các khóa đào tạo kỹ thuật có ảnh hưởng tích cực và có ý nghĩa thống kê đến hiệu quả kỹ thuật. Ngược lại, thiếu kiến thức kỹ thuật và hạn chế trong quản lý sản xuất làm giảm hiệu quả.

4. Kỹ thuật trồng và chăm sóc còn nhiều hạn chế: Phần lớn nông hộ chưa áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, phân bón chủ yếu là phân hóa học bón một lần/năm với lượng thấp (khoảng 2-2,5 tấn/ha), công tác phòng trừ sâu bệnh chưa được chú trọng, nguồn giống chưa đồng nhất và chất lượng chưa cao.

Thảo luận kết quả

Hiệu quả kỹ thuật trung bình 0,75 phản ánh tiềm năng lớn để nâng cao năng suất và giảm chi phí đầu vào trong sản xuất hồng không hạt tại Ba Bể. So với các nghiên cứu tương tự trong nông nghiệp vùng miền núi, mức hiệu quả này tương đối thấp, cho thấy cần có sự can thiệp kỹ thuật và chính sách hỗ trợ mạnh mẽ hơn. Việc trình độ văn hóa và kinh nghiệm sản xuất ảnh hưởng tích cực phù hợp với các nghiên cứu trước đây về vai trò của nguồn nhân lực trong nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp. Hạn chế về kỹ thuật canh tác và quản lý đầu vào là nguyên nhân chính khiến năng suất chưa tăng trưởng bền vững, đồng thời ảnh hưởng đến chất lượng quả và khả năng cạnh tranh trên thị trường. Các biểu đồ so sánh hiệu quả kỹ thuật giữa các hộ và phân tích nhân tố ảnh hưởng có thể minh họa rõ sự phân bố hiệu quả và các yếu tố tác động, giúp định hướng chính sách phù hợp. Kết quả nghiên cứu cũng khẳng định vai trò quan trọng của việc đào tạo, chuyển giao kỹ thuật và hỗ trợ tín dụng trong phát triển cây hồng không hạt bền vững.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường đào tạo và chuyển giao kỹ thuật cho nông hộ: Tổ chức các khóa tập huấn kỹ thuật trồng, chăm sóc và phòng trừ sâu bệnh cho nông dân, đặc biệt tập trung vào các xã trọng điểm như Quảng Khê và Đồng Phúc. Mục tiêu nâng cao trình độ kỹ thuật trong vòng 1-2 năm, do Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp với các trung tâm khuyến nông thực hiện.

2. Phát triển nguồn giống chất lượng cao và đồng nhất: Xây dựng và mở rộng các vườn ươm giống đạt chuẩn, áp dụng phương pháp ghép mắt để nhân giống nhanh và đảm bảo chất lượng. Hỗ trợ nông dân tiếp cận nguồn giống tốt trong 3 năm tới, do UBND huyện và các đơn vị khoa học công nghệ chủ trì.

3. Hỗ trợ tín dụng và đầu tư cơ sở hạ tầng: Cung cấp các gói vay ưu đãi cho nông hộ đầu tư phân bón, hệ thống tưới tiêu và bảo quản sau thu hoạch. Đồng thời nâng cấp đường giao thông và hệ thống thủy lợi để giảm thiểu rủi ro do thời tiết. Thực hiện trong 5 năm, phối hợp giữa Ngân hàng Chính sách xã hội, UBND huyện và các tổ chức tín dụng.

4. Xây dựng và quảng bá thương hiệu sản phẩm hồng không hạt Bắc Kạn: Tăng cường công tác xây dựng chỉ dẫn địa lý, phát triển thị trường tiêu thụ trong và ngoài tỉnh, nâng cao giá trị sản phẩm. Triển khai các chiến dịch quảng bá trong 2 năm tới, do Sở Công Thương và các hiệp hội nông sản thực hiện.

5. Khuyến khích liên kết sản xuất và tiêu thụ: Hỗ trợ thành lập các hợp tác xã, câu lạc bộ sản xuất để tăng cường liên kết giữa các nông hộ, giảm chi phí đầu vào và nâng cao khả năng thương thảo giá bán. Thực hiện trong 3 năm, do UBND huyện và các tổ chức xã hội hỗ trợ.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Nông dân trồng hồng không hạt tại Bắc Kạn: Nhận biết các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả sản xuất, áp dụng kỹ thuật canh tác hiệu quả, nâng cao thu nhập và phát triển bền vững.

2. Cơ quan quản lý nhà nước và chính quyền địa phương: Làm cơ sở xây dựng chính sách hỗ trợ, quy hoạch vùng sản xuất, phát triển thị trường và đầu tư hạ tầng phù hợp với điều kiện thực tế.

3. Các tổ chức nghiên cứu và đào tạo nông nghiệp: Tham khảo phương pháp nghiên cứu, kết quả phân tích hiệu quả kỹ thuật và các yếu tố ảnh hưởng để phát triển các chương trình đào tạo, chuyển giao công nghệ.

4. Doanh nghiệp và nhà đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp: Hiểu rõ tiềm năng và thách thức của cây hồng không hạt tại địa phương, từ đó có chiến lược đầu tư, phát triển sản phẩm và thị trường tiêu thụ hiệu quả.

Câu hỏi thường gặp

1. Hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt là gì?
   Hiệu quả kỹ thuật thể hiện khả năng sử dụng tối ưu các yếu tố đầu vào để đạt sản lượng tối đa hoặc giảm thiểu đầu vào cho sản lượng nhất định. Ví dụ, một hộ có hiệu quả kỹ thuật 0,75 có thể giảm 25% chi phí đầu vào mà vẫn giữ nguyên sản lượng.

2. Tại sao năng suất hồng không hạt tại Ba Bể chưa tăng đáng kể?
   Nguyên nhân chính là do kỹ thuật canh tác chưa đồng bộ, phân bón và phòng trừ sâu bệnh chưa được chú trọng, nguồn giống chưa đồng nhất và ảnh hưởng của thời tiết bất lợi. Điều này làm giảm khả năng phát triển và năng suất cây trồng.

3. Phương pháp DEA được sử dụng như thế nào trong nghiên cứu?
   DEA là phương pháp phi tham số dùng để ước lượng đường biên sản xuất dựa trên dữ liệu thực tế, so sánh hiệu quả kỹ thuật giữa các nông hộ. Phương pháp này giúp xác định các hộ đạt hiệu quả và những hộ có tiềm năng cải thiện.

4. Các yếu tố nào ảnh hưởng đến hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt?
   Bao gồm trình độ văn hóa, kinh nghiệm sản xuất, tiếp cận nguồn vốn vay, tham gia đào tạo kỹ thuật, cũng như các chính sách hỗ trợ và điều kiện tự nhiên. Những yếu tố này tác động trực tiếp đến cách sử dụng đầu vào và quản lý sản xuất.

5. Giải pháp nào giúp nâng cao hiệu quả trồng hồng không hạt?
   Các giải pháp gồm đào tạo kỹ thuật, phát triển nguồn giống chất lượng, hỗ trợ tín dụng và hạ tầng, xây dựng thương hiệu sản phẩm, và thúc đẩy liên kết sản xuất. Những giải pháp này cần được thực hiện đồng bộ và có sự phối hợp của nhiều bên liên quan.

Kết luận

• Luận văn đã đánh giá thực trạng và hiệu quả kỹ thuật trồng hồng không hạt tại huyện Ba Bể, tỉnh Bắc Kạn, với hiệu quả kỹ thuật trung bình khoảng 0,75, cho thấy tiềm năng cải thiện lớn.
• Các yếu tố như trình độ văn hóa, kinh nghiệm, tiếp cận vốn và đào tạo kỹ thuật có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả sản xuất.
• Kỹ thuật canh tác hiện nay còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng quả, cần có sự hỗ trợ kỹ thuật và chính sách phù hợp.
• Đề xuất các giải pháp cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả kỹ thuật, phát triển nguồn giống, hỗ trợ tín dụng, xây dựng thương hiệu và liên kết sản xuất.
• Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và thời gian khảo sát, đồng thời triển khai các mô hình thí điểm để đánh giá hiệu quả các giải pháp đề xuất, góp phần phát triển bền vững cây hồng không hạt tại địa phương.

Call-to-action: Các cơ quan quản lý, nhà nghiên cứu và nông dân cần phối hợp triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm khai thác tối đa tiềm năng cây hồng không hạt, nâng cao giá trị kinh tế và phát triển nông nghiệp bền vững tại huyện Ba Bể.