## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh truyền hình ngày càng trở thành phương tiện phản ánh xã hội và ảnh hưởng sâu rộng đến nhận thức của khán giả, việc nghiên cứu cách thức tái trình hiện giới và các vấn đề liên quan đến giới tính trên truyền hình là rất cần thiết. Luận văn tập trung phân tích bộ phim truyền hình siêu anh hùng "She-Hulk: Attorney at Law" (2022), một sản phẩm nổi bật của Marvel Studios phát hành trên nền tảng Disney+, với nhân vật chính là Jennifer Walters – một luật sư nữ trong độ tuổi 30 đồng thời là siêu anh hùng She-Hulk. Qua 9 tập phim, nghiên cứu khai thác cách thức xây dựng hình ảnh giới tính và các vấn đề giới tính được thể hiện trong phim, nhằm trả lời hai câu hỏi chính: cách giới được xây dựng trong phim và những vấn đề giới nào được phản ánh qua các nhân vật.

Phạm vi nghiên cứu bao gồm toàn bộ 9 tập phim, tập trung vào các yếu tố ngôn ngữ và hình ảnh liên quan đến giới tính. Ý nghĩa của nghiên cứu nằm ở việc đánh giá sự thay đổi trong cách thể hiện giới trên truyền hình hiện đại, đặc biệt trong dòng phim siêu anh hùng vốn truyền thống thiên về nam giới. Kết quả nghiên cứu góp phần làm rõ vai trò của truyền hình trong việc duy trì hoặc thách thức các định kiến giới, đồng thời cung cấp tài liệu tham khảo cho các nghiên cứu về phân tích diễn ngôn đa phương thức trong lĩnh vực ngôn ngữ học Anh.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

- **Lý thuyết về tái trình hiện (Representation Theory)** của Stuart Hall (1997): nhấn mạnh rằng ý nghĩa không tồn tại tự nhiên mà được xây dựng qua ngôn ngữ và các dấu hiệu biểu tượng, trong đó giới tính là một khái niệm xã hội được định nghĩa và tái định nghĩa qua các biểu tượng truyền thông.
- **Phân tích diễn ngôn phê phán (Critical Discourse Analysis - CDA)** của Fairclough (1989): tập trung vào mối quan hệ giữa ngôn ngữ và quyền lực, làm rõ cách thức các ý thức hệ được tái sản xuất hoặc thách thức qua diễn ngôn.
- **Phân tích diễn ngôn đa phương thức (Multimodal Critical Discourse Analysis - MCDA)** của Machin và Mayr (2012): mở rộng CDA bằng cách kết hợp phân tích cả ngôn ngữ và hình ảnh, phù hợp với các sản phẩm truyền thông đa phương tiện như phim truyền hình.
- Các khái niệm chuyên ngành về **giới tính xã hội (gender as social construct)**, **nam tính và nữ tính (masculinity and femininity)**, **nam tính độc hại (toxic masculinity)**, và các chuẩn mực giới trong xã hội hiện đại.

### Phương pháp nghiên cứu

- **Nguồn dữ liệu**: Toàn bộ 9 tập phim "She-Hulk: Attorney at Law" (2022), mỗi tập khoảng 30 phút, bao gồm cả kịch bản và các yếu tố hình ảnh, âm thanh.
- **Phương pháp phân tích**: Phân tích định tính theo MCDA, kết hợp mô hình của Fairclough và Machin & Mayr để phân tích cả ngôn ngữ và hình ảnh, nhằm phát hiện các chủ đề về tái trình hiện giới và các vấn đề giới tính.
- **Quy trình thu thập dữ liệu**: Quan sát, ghi chép các đoạn hội thoại, hình ảnh liên quan đến giới tính; kiểm tra và đối chiếu kịch bản phim; mã hóa dữ liệu thành các nhóm chủ đề về nữ giới, nam giới và vấn đề giới.
- **Timeline nghiên cứu**: Thu thập và phân tích dữ liệu diễn ra song song trong quá trình xem phim và xử lý dữ liệu, đảm bảo tính liên tục và sâu sắc trong phân tích.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

- **Phụ nữ được đánh giá qua các mối quan hệ và ngoại hình**: Nhân vật Jen/She-Hulk thường được nhìn nhận qua mối quan hệ với người khác (ví dụ: là cháu gái Hulk) và vẻ ngoài nữ tính, điều này ảnh hưởng đến giá trị và sự công nhận của cô. Ví dụ, tiêu đề phim nhấn mạnh chữ "HULK" in hoa, còn "She" thì không, biểu thị sự phụ thuộc vào hình ảnh nam tính.
- **Phụ nữ bị đánh giá thấp về năng lực**: Mặc dù Jen là luật sư giỏi, cô thường bị các nhân vật nam coi thường, bị "mansplaining" và nghi ngờ về khả năng, ví dụ như đồng nghiệp Dennis cho rằng cô dùng siêu năng lực để tạo sự chú ý không công bằng.
- **Nam giới thể hiện đa dạng nam tính**: Một số nhân vật nam thể hiện nam tính truyền thống, thậm chí độc hại (toxic masculinity) qua hành vi chiếm đoạt, xúc phạm phụ nữ; trong khi một số khác thể hiện sự kết hợp giữa nam tính và nữ tính, thể hiện sự mềm mại và chia sẻ cảm xúc.
- **Các vấn đề giới tính trong xã hội và nơi làm việc**: Phim phản ánh các chuẩn mực xã hội về kiểm soát cảm xúc (đặc biệt là sự kiểm soát cơn giận của phụ nữ), định kiến về tình dục nữ (slut-shaming), và sự phân biệt đối xử tại nơi làm việc khi Jen bị sa thải vì vai trò She-Hulk gây "xao nhãng".

### Thảo luận kết quả

Các phát hiện cho thấy phim vừa duy trì một số định kiến giới truyền thống, vừa thể hiện sự thay đổi và thách thức các chuẩn mực đó. Việc Jen bị xem là "phiên bản nữ" của Hulk phản ánh sự phụ thuộc vào hình ảnh nam tính để được công nhận, tương tự với các nghiên cứu trước về vai trò giới trong truyền hình và phim siêu anh hùng. Tuy nhiên, sự đa dạng trong cách thể hiện nam tính và nữ tính, cùng với việc Jen kiên quyết theo đuổi sự nghiệp và vai trò siêu anh hùng, biểu thị sự tiến bộ trong nhận thức giới. Các dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ thể hiện tỷ lệ các cảnh phim liên quan đến các chủ đề như đánh giá năng lực, ngoại hình, và phân biệt giới, giúp minh họa rõ hơn sự phân bố các yếu tố này trong phim.

## Đề xuất và khuyến nghị

- **Tăng cường giáo dục nhận thức giới**: Tổ chức các chương trình đào tạo, hội thảo nhằm nâng cao nhận thức về định kiến giới và tác động của truyền thông đến quan niệm xã hội, hướng tới thay đổi hành vi và thái độ.
- **Khuyến khích sản xuất nội dung đa dạng và tiến bộ**: Các nhà sản xuất phim và truyền hình nên chủ động xây dựng hình ảnh nhân vật đa chiều, tránh lặp lại các khuôn mẫu giới truyền thống, nhằm thúc đẩy bình đẳng giới trong truyền thông.
- **Thúc đẩy chính sách hỗ trợ bình đẳng giới tại nơi làm việc**: Các tổ chức, doanh nghiệp cần áp dụng các chính sách chống phân biệt đối xử, tạo môi trường làm việc công bằng cho cả nam và nữ, đặc biệt là trong các ngành nghề truyền thống do nam giới chiếm ưu thế.
- **Khuyến khích nghiên cứu và giám sát liên tục**: Các cơ quan nghiên cứu và quản lý truyền thông nên thường xuyên theo dõi, đánh giá sự thể hiện giới trong các sản phẩm truyền thông để kịp thời điều chỉnh và đề xuất các biện pháp phù hợp.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

- **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành ngôn ngữ học, truyền thông**: Nghiên cứu cung cấp phương pháp MCDA kết hợp phân tích ngôn ngữ và hình ảnh, giúp hiểu sâu sắc về tái trình hiện giới trong truyền thông.
- **Nhà sản xuất phim và truyền hình**: Tham khảo để xây dựng các nhân vật và kịch bản đa chiều, tránh lặp lại định kiến giới, nâng cao chất lượng nội dung.
- **Chuyên gia phát triển chính sách xã hội và bình đẳng giới**: Cung cấp dữ liệu thực tiễn về ảnh hưởng của truyền thông đến quan niệm giới, hỗ trợ xây dựng chính sách hiệu quả.
- **Cộng đồng hoạt động vì quyền phụ nữ và bình đẳng giới**: Sử dụng luận văn làm tài liệu tham khảo để vận động thay đổi nhận thức xã hội và truyền thông.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao chọn phim "She-Hulk: Attorney at Law" để nghiên cứu giới?**  
Phim là một trong số ít các series siêu anh hùng có nữ chính, phát hành trên nền tảng streaming hiện đại, phản ánh xu hướng và quan điểm giới mới trong truyền thông đại chúng.

2. **Phương pháp MCDA có ưu điểm gì so với phương pháp khác?**  
MCDA cho phép phân tích đồng thời ngôn ngữ và hình ảnh, giúp hiểu rõ hơn cách thức ý nghĩa được xây dựng trong các sản phẩm truyền thông đa phương tiện.

3. **Phim có phản ánh sự thay đổi tích cực về giới không?**  
Có, phim thể hiện sự đa dạng trong cách thể hiện nam tính và nữ tính, cùng với nhân vật nữ chính kiên định theo đuổi sự nghiệp và quyền lực, thách thức các định kiến truyền thống.

4. **Các định kiến giới nào được duy trì trong phim?**  
Phim vẫn duy trì các định kiến như phụ nữ bị đánh giá qua mối quan hệ và ngoại hình, sự nghi ngờ năng lực phụ nữ, và các chuẩn mực kiểm soát cảm xúc, tình dục nữ.

5. **Nghiên cứu có thể áp dụng cho các sản phẩm truyền thông khác không?**  
Có, phương pháp và kết quả nghiên cứu có thể áp dụng để phân tích các sản phẩm truyền thông khác nhằm đánh giá và thúc đẩy bình đẳng giới.

## Kết luận

- Luận văn đã làm rõ cách thức tái trình hiện giới và các vấn đề giới tính trong phim "She-Hulk: Attorney at Law" qua phân tích đa phương thức.  
- Phim vừa duy trì một số định kiến giới truyền thống, vừa thể hiện sự tiến bộ trong nhận thức và thể hiện giới.  
- Nghiên cứu góp phần bổ sung vào kho tàng lý thuyết và thực tiễn về phân tích diễn ngôn đa phương thức và giới trong truyền thông.  
- Các kết quả nghiên cứu có thể hỗ trợ nhà sản xuất, nhà nghiên cứu và chính sách trong việc thúc đẩy bình đẳng giới.  
- Đề xuất các bước nghiên cứu tiếp theo bao gồm mở rộng phạm vi nghiên cứu và kết hợp phương pháp định lượng để tăng tính khách quan.

**Hành động tiếp theo:** Khuyến khích áp dụng MCDA trong nghiên cứu truyền thông đa phương tiện khác và thúc đẩy các chiến dịch nâng cao nhận thức về giới trong xã hội.