I. Tổng quan về tôm thương phẩm và vấn đề nhiễm tạp chất
Tôm thương phẩm là một trong những sản phẩm chủ lực trong ngành thủy sản Việt Nam. Tuy nhiên, tình trạng tôm bị nhiễm tạp chất như thạch rau câu và cellulose sodium glycolate đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng. Việc bơm tạp chất không chỉ làm giảm chất lượng sản phẩm mà còn ảnh hưởng đến uy tín của ngành xuất khẩu tôm. Theo thống kê, thiệt hại kinh tế từ việc này là rất lớn, với hàng trăm container tôm bị ách tắc tại cửa khẩu do vi phạm quy định về an toàn thực phẩm. Chính phủ đã có nhiều biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng này, nhưng việc phát hiện tôm bị nhiễm tạp chất vẫn chủ yếu dựa vào cảm quan con người, điều này gây khó khăn trong việc kiểm soát chất lượng.
1.1 Tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước
Nghiên cứu về tôm thương phẩm bị nhiễm tạp chất đã được quan tâm ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, tại Việt Nam, các giải pháp công nghệ để phát hiện tôm bị bơm tạp chất vẫn còn hạn chế. Các nghiên cứu hiện tại chủ yếu tập trung vào việc phát triển các phương pháp kiểm tra thủ công, trong khi các công nghệ tự động hóa và thông minh chưa được áp dụng rộng rãi. Việc xây dựng cơ sở dữ liệu và ứng dụng logic mờ để phân loại tôm thương phẩm là một hướng đi mới, giúp nâng cao hiệu quả trong việc phát hiện và phân loại tôm bị nhiễm tạp chất.
II. Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu
Đề tài này dựa trên định luật Archimedes để xác định sự khác biệt về tỷ trọng giữa tôm thương phẩm và tôm bị bơm tạp chất. Phương pháp nghiên cứu bao gồm việc thu thập dữ liệu thực nghiệm về tỷ trọng của các mẫu tôm khác nhau. Dữ liệu này sẽ được sử dụng để xây dựng mô hình logic mờ, cho phép phân loại tôm dựa trên tỷ lệ phần trăm tạp chất. Việc áp dụng công nghệ thông tin trong việc xây dựng cơ sở dữ liệu và mô hình logic mờ sẽ giúp cải thiện độ chính xác trong việc phát hiện tôm bị nhiễm tạp chất.
2.1 Phương pháp nhận biết tôm bị bơm tạp chất
Phương pháp nhận biết tôm bị bơm tạp chất dựa trên sự thay đổi tỷ trọng của tôm. Khi tôm bị bơm tạp chất, khối lượng và thể tích của tôm sẽ thay đổi, dẫn đến sự thay đổi tỷ trọng. Định luật Archimedes cho phép xác định lực thủy tĩnh tác động lên tôm, từ đó tính toán được tỷ trọng của tôm. Việc sử dụng cảm biến thông minh để đo lường tỷ trọng sẽ giúp thu thập dữ liệu chính xác và nhanh chóng, từ đó xây dựng mô hình phân loại hiệu quả.
III. Xây dựng mô hình phân loại tôm thương phẩm
Mô hình phân loại tôm thương phẩm bị nhiễm tạp chất được xây dựng dựa trên dữ liệu thu thập từ các mẫu tôm. Sử dụng phần mềm MATLAB/Simulink, mô hình logic mờ sẽ được thiết kế để phân loại tôm dựa trên tỷ lệ phần trăm tạp chất. Kết quả mô phỏng cho thấy mô hình có khả năng phân loại chính xác tôm bị bơm tạp chất, từ đó cung cấp thông tin hữu ích cho các cơ quan quản lý và doanh nghiệp chế biến tôm.
3.1 Kết quả mô phỏng và đánh giá
Kết quả mô phỏng cho thấy mô hình phân loại tôm thương phẩm có độ chính xác cao trong việc phát hiện tôm bị bơm tạp chất. Các thông số được hiển thị rõ ràng trên màn hình, giúp người dùng dễ dàng theo dõi và đánh giá chất lượng tôm. Việc áp dụng mô hình này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả trong việc kiểm soát chất lượng tôm mà còn góp phần bảo vệ uy tín của ngành xuất khẩu tôm Việt Nam.
