VAI TRÒ SIÊU ÂM ĐÁNH DẤU MÔ CƠ TIM TRONG CHẨN ĐOÁN BỆNH CƠ TIM DO HÓA TRỊ UNG THƯ VÚ Ở BỆNH NHÂN CÓ YẾU TỐ NGUY CƠ TIM MẠCH

• Tác giả: Giang Minh Nhật
• Người hướng dẫn: TS. Hồ Huỳnh Quang Trí
• Trường học: Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Nội khoa
• Đề tài: Vai trò siêu âm đánh dấu mô cơ tim trong chẩn đoán bệnh cơ tim do hóa trị ung thư vú ở bệnh nhân có yếu tố nguy cơ tim mạch
• Loại tài liệu: Luận án Tiến sĩ Y học
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Thành phố Hồ Chí Minh

Mục lục chi tiết

• LỜI CẢM ƠN
• LỜI CAM ĐOAN
• 1. ĐẶT VẤN ĐỀ
• 2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
• 3. TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 3.1. Bệnh cơ tim do hóa trị
• 3.1.1. Tổng quan bệnh cơ tim do hóa trị
• 3.1.2. Tần suất và đặc điểm bệnh cơ tim do hóa trị anthracycline và trastuzumab
• 3.1.3. Anthracycline
• PHỤ LỤC
• PHỤ LỤC 1 Bản thu thập số liệu nghiên cứu
• PHỤ LỤC 2 Chấp thuận của Hội đồng đạo đức trong nghiên cứu Y sinh học
• PHỤ LỤC 3 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị ung thư vú – Bộ Y tế
• PHỤ LỤC 4 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị suy tim cấp và mạn - Bộ Y tế
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

Tóm tắt

I. Tổng Quan Vai Trò Siêu Âm Đánh Dấu Mô Cơ Tim Ung Thư Vú 55 ký tự

Bệnh tim mạch và ung thư là hai nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Số liệu GLOBOCAN 2020 cho thấy, ung thư vú là loại ung thư phổ biến nhất, ảnh hưởng đến 1 trong 8 người bệnh. Các bệnh lý tim mạch chiếm 10% nguyên nhân tử vong ở bệnh nhân ung thư, thậm chí cao hơn so với tử vong do ung thư ở bệnh nhân ung thư vú giai đoạn sớm. Điều trị ung thư, đặc biệt là hóa trị, có thể gây tác động bất lợi lên tim mạch, trong đó bệnh cơ tim do hóa trị là phổ biến nhất. Các thuốc như anthracycline và trastuzumab có liên quan đến bệnh cơ tim thông qua các cơ chế tổn thương khác nhau. Các yếu tố nguy cơ tim mạch nền tảng cũng làm tăng nguy cơ này. Vì vậy việc chẩn đoán bệnh cơ tim sớm là cực kỳ quan trọng.

1.1. Mối liên hệ giữa ung thư vú hóa trị và tim mạch

Ung thư vú và các bệnh tim mạch có mối liên kết chặt chẽ với nhau, tạo thành một vòng xoắn bệnh lý phức tạp. Hóa trị, mặc dù cần thiết để điều trị ung thư vú, có thể gây ra những tác động tiêu cực lên hệ tim mạch. Trong đó, các thuốc như Anthracycline và Trastuzumab gây ra độc tính trực tiếp lên cơ tim, dẫn đến suy giảm chức năng tim và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

1.2. Tại sao siêu âm đánh dấu mô cơ tim lại quan trọng

Siêu âm đánh dấu mô cơ tim (Strain) là một kỹ thuật tiên tiến cho phép đánh giá chức năng tim một cách chi tiết và nhạy bén hơn so với các phương pháp siêu âm truyền thống. Kỹ thuật này giúp phát hiện sớm những tổn thương nhỏ nhất ở cơ tim, ngay cả khi chức năng tim tổng thể vẫn còn bình thường. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh hóa trị ung thư vú, nơi phát hiện sớm bệnh cơ tim có thể cải thiện đáng kể tiên lượng.

II. Thách Thức Phát Hiện Sớm Bệnh Cơ Tim Do Hóa Trị Khó Khăn 59 ký tự

Chẩn đoán tổn thương cơ tim dựa trên giảm phân suất tống máu thất trái (LVEF) thường được thực hiện ở giai đoạn muộn. Điều này hạn chế khả năng hồi phục của cơ tim. Các hướng dẫn hiện tại khuyến cáo sử dụng LV-GLS (sức căng theo chiều dọc thất trái) qua siêu âm đánh dấu mô cơ tim để dự báo sớm bệnh cơ tim do hóa trị. Tuy nhiên, thời điểm xuất hiện và mức độ nặng bệnh cơ tim dựa trên thay đổi LV-GLS chưa được kiểm định tiến cứu ở các phân tầng nguy cơ HFA-ICOS, đặc biệt ở bệnh nhân có nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch.

2.1. Hạn chế của phương pháp chẩn đoán LVEF truyền thống

Phương pháp đánh giá chức năng tim dựa trên LVEF (phân suất tống máu thất trái) đã được sử dụng rộng rãi trong nhiều năm. Tuy nhiên, LVEF có một số hạn chế nhất định. Chỉ số này có thể bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố khác nhau và thường chỉ thay đổi khi tổn thương cơ tim đã tiến triển đến một mức độ nhất định. Điều này có nghĩa là LVEF có thể không đủ nhạy để phát hiện sớm bệnh cơ tim do hóa trị.

2.2. Vấn đề phân tầng nguy cơ HFA ICOS ở bệnh nhân ung thư vú

Thang điểm HFA-ICOS được sử dụng để phân tầng nguy cơ rối loạn chức năng tim ở bệnh nhân trước khi bắt đầu hóa trị. Tuy nhiên, hiệu quả của thang điểm này trong việc dự đoán bệnh cơ tim do hóa trị, đặc biệt là ở bệnh nhân ung thư vú có nhiều yếu tố nguy cơ tim mạch, vẫn còn cần được nghiên cứu thêm. Việc thiếu dữ liệu cụ thể cho nhóm bệnh nhân này gây khó khăn trong việc đưa ra các quyết định lâm sàng chính xác.

2.3. Thiếu dữ liệu dài hạn và nghiên cứu tiến cứu về LV GLS

Mặc dù có nhiều bằng chứng cho thấy LV-GLS là một chỉ số nhạy hơn so với LVEF trong việc phát hiện bệnh cơ tim, nhưng vẫn còn thiếu các nghiên cứu dài hạn và tiến cứu để đánh giá đầy đủ giá trị của chỉ số này. Đặc biệt, cần có thêm các nghiên cứu để xác định thời điểm và tần suất theo dõi LV-GLS tối ưu cho bệnh nhân ung thư vú đang điều trị hóa trị.

III. Giải Pháp Siêu Âm Đánh Dấu Mô Cơ Tim Chẩn Đoán Sớm 58 ký tự

Nghiên cứu này tập trung vào việc đánh giá động học của LVEF và LV-GLS trong quá trình hóa trị và 12 tháng sau đó ở bệnh nhân ung thư vú có yếu tố nguy cơ tim mạch. Mục tiêu là xác định tần suất, mức độ nặng và thời điểm xuất hiện bệnh cơ tim do hóa trị anthracycline hoặc trastuzumab. Nghiên cứu cũng nhằm xác định giá trị dự báo của LV-GLS trong việc phát hiện bệnh cơ tim mức độ trung bình không triệu chứng.

3.1. Động học của LVEF và LV GLS trong quá trình hóa trị

Nghiên cứu theo dõi sự thay đổi của LVEF và LV-GLS ở bệnh nhân ung thư vú trong suốt quá trình hóa trị và trong vòng 12 tháng sau khi kết thúc hóa trị. Việc theo dõi động học của các chỉ số này giúp xác định thời điểm xuất hiện các dấu hiệu sớm của tổn thương cơ tim và đánh giá mức độ ảnh hưởng của hóa trị lên chức năng tim.

3.2. Xác định tần suất và mức độ nặng của bệnh cơ tim do hóa trị

Nghiên cứu thu thập số liệu về tần suất mắc bệnh cơ tim do hóa trị ở bệnh nhân ung thư vú được điều trị bằng anthracycline hoặc trastuzumab. Đồng thời, nghiên cứu cũng đánh giá mức độ nặng của bệnh cơ tim, từ đó có thể đưa ra các chiến lược can thiệp và điều trị phù hợp.

IV. Phương Pháp Đánh Giá LV GLS Tiên Lượng Bệnh Cơ Tim 55 ký tự

Giá trị dự báo của LV-GLS trong việc phát hiện bệnh cơ tim mức độ trung bình không triệu chứng được xác định. LV-GLS có thể là một công cụ hữu ích để phát hiện sớm bệnh cơ tim và giúp bác sĩ đưa ra các quyết định điều trị kịp thời. Việc sử dụng LV-GLS có thể cải thiện tiên lượng cho bệnh nhân ung thư vú đang hóa trị.

4.1. Giá trị tiên lượng của LV GLS trước và trong quá trình hóa trị

Nghiên cứu so sánh giá trị tiên lượng của LV-GLS đo được trước khi bắt đầu hóa trị và LV-GLS đo được trong quá trình hóa trị. Mục tiêu là xác định thời điểm đo LV-GLS nào có giá trị dự báo bệnh cơ tim tốt nhất, từ đó tối ưu hóa quy trình theo dõi chức năng tim cho bệnh nhân.

4.2. Mô hình hóa dự báo bệnh cơ tim dựa trên LV GLS và các yếu tố khác

Nghiên cứu xây dựng các mô hình dự báo bệnh cơ tim kết hợp LV-GLS với các yếu tố nguy cơ tim mạch khác. Các mô hình này có thể giúp bác sĩ đánh giá nguy cơ mắc bệnh cơ tim ở từng bệnh nhân cụ thể và đưa ra các quyết định điều trị cá nhân hóa.

V. Ứng Dụng Theo Dõi Tim Mạch Bệnh Nhân Ung Thư Vú Dễ Dàng 58 ký tự

Việc cá thể hóa tần suất theo dõi LVEF và LV-GLS trong quá trình hóa trị giúp tiết kiệm chi phí y tế và chẩn đoán sớm bệnh cơ tim. Nghiên cứu này cung cấp bằng chứng để hỗ trợ việc đưa ra các khuyến cáo cụ thể về tần suất theo dõi LVEF và LV-GLS ở các phân tầng nguy cơ khác nhau.

5.1. Tối ưu hóa tần suất theo dõi LVEF và LV GLS

Nghiên cứu đề xuất các khuyến cáo về tần suất theo dõi LVEF và LV-GLS dựa trên phân tầng nguy cơ HFA-ICOS và các yếu tố nguy cơ tim mạch khác. Việc tối ưu hóa tần suất theo dõi giúp phát hiện sớm bệnh cơ tim mà không gây lãng phí nguồn lực y tế.

5.2. Ứng dụng lâm sàng của kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu có thể được sử dụng để cải thiện quy trình theo dõi chức năng tim cho bệnh nhân ung thư vú đang hóa trị. Bác sĩ có thể sử dụng LV-GLS và các mô hình dự báo bệnh cơ tim để đánh giá nguy cơ và đưa ra các quyết định điều trị cá nhân hóa.

VI. Tương Lai Siêu Âm Đánh Dấu Mô Cơ Tim Cardio Oncology 54 ký tự

Nghiên cứu này góp phần vào sự phát triển của lĩnh vực cardio-oncology, giúp cải thiện việc quản lý tim mạch cho bệnh nhân ung thư. Kết quả nghiên cứu này sẽ giúp cá nhân hóa tần suất theo dõi LVEF và LV-GLS, từ đó tiết kiệm chi phí y tế và chẩn đoán sớm bệnh cơ tim do hóa trị. Phát hiện sớm bệnh cơ tim sẽ giúp bảo vệ tốt hơn cho sức khỏe tim mạch của bệnh nhân ung thư vú, đặc biệt là bệnh nhân có yếu tố nguy cơ tim mạch.

6.1. Vai trò của siêu âm đánh dấu mô cơ tim trong lĩnh vực Cardio Oncology

Cardio-oncology là một lĩnh vực mới nổi, tập trung vào việc quản lý và điều trị các bệnh tim mạch ở bệnh nhân ung thư. Siêu âm đánh dấu mô cơ tim đóng vai trò quan trọng trong lĩnh vực này, giúp phát hiện sớm và theo dõi các biến chứng tim mạch do điều trị ung thư.

6.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo và tiềm năng phát triển

Nghiên cứu mở ra nhiều hướng nghiên cứu tiềm năng trong tương lai, bao gồm việc đánh giá hiệu quả của các biện pháp can thiệp bảo vệ tim mạch ở bệnh nhân có nguy cơ cao mắc bệnh cơ tim do hóa trị. Ngoài ra, cần có thêm các nghiên cứu để xác định các chỉ số siêu âm đánh dấu mô cơ tim mới có thể cải thiện khả năng dự báo bệnh cơ tim.