I. Đánh giá hiện trạng sản xuất cao su tiểu điền
Nghiên cứu về cao su tiểu điền tại huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế cho thấy thực trạng sản xuất cao su nông hộ đang gặp nhiều khó khăn. Theo số liệu thu thập, có khoảng 24,6% diện tích cao su đang trong thời kỳ kiến thiết cơ bản (KTCB), tương đương 2315 ha. Tuy nhiên, việc áp dụng biện pháp trồng xen trong các vườn cao su vẫn còn hạn chế. Đến 86,2% nông hộ không thực hiện trồng xen, trong khi chỉ 13,8% thực hiện trồng xen các cây như sắn, ngô. Việc trồng xen mang tính tự phát, chưa được quản lý theo quy trình khoa học. Điều này dẫn đến hiệu quả kinh tế chưa cao, ảnh hưởng đến thu nhập của người dân. Theo nghiên cứu, việc trồng xen cây gừng có thể là một giải pháp khả thi để nâng cao thu nhập cho nông hộ. Cây gừng có khả năng thích ứng tốt với điều kiện ánh sáng và có thể trồng xen mà không làm ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây cao su.
1.1. Cơ cấu giống cao su
Cơ cấu giống cao su trên địa bàn huyện Nam Đông rất đa dạng, với 6 giống chính được sử dụng. Trong đó, giống PB260 và RRIM600 chiếm tỷ lệ cao nhất về năng suất. Năng suất mủ tươi của giống PB260 đạt 98,9g mủ tươi/cây/phiên cạo ở độ tuổi 8-9 năm, trong khi giống RRIM600 đạt 105,7g ở độ tuổi 13-14 năm. Điều này cho thấy sự cần thiết trong việc lựa chọn giống phù hợp để nâng cao hiệu quả sản xuất. Việc nghiên cứu và áp dụng các giống cao su có năng suất cao sẽ góp phần quan trọng trong việc phát triển bền vững ngành cao su tại địa phương.
II. Tình hình trồng xen gừng trong vườn cao su
Việc trồng xen cây gừng trong vườn cao su KTCB đã được thực hiện với nhiều công thức khác nhau. Kết quả cho thấy, việc trồng xen gừng không ảnh hưởng đến sự sinh trưởng của cây cao su. Các chỉ tiêu như chu vi thân, chiều cao thân và độ dày vỏ nguyên sinh không có sự chênh lệch đáng kể giữa các công thức. Tuy nhiên, cây gừng lại có sự phát triển khác nhau tùy thuộc vào mật độ trồng. Công thức IV cho thấy khả năng sinh trưởng tốt nhất, cho thấy rằng việc lựa chọn mật độ trồng phù hợp là rất quan trọng. Việc trồng xen gừng không chỉ giúp tăng thu nhập cho nông hộ mà còn góp phần bảo vệ môi trường sinh thái, tạo ra một hệ sinh thái đa dạng trong vườn cao su.
2.1. Lợi ích kinh tế từ việc trồng xen
Trồng xen cây gừng trong vườn cao su đã mang lại lợi nhuận bình quân từ 7,5 đến 23,950 triệu đồng/ha/năm cho nông hộ. Điều này cho thấy việc áp dụng mô hình trồng xen không chỉ giúp tăng thu nhập mà còn tạo ra sự đa dạng trong sản xuất nông nghiệp. Việc trồng xen còn giúp cải thiện chất lượng đất, giảm thiểu rủi ro trong sản xuất và tăng cường khả năng chống chịu với biến đổi khí hậu. Các nông hộ cần được khuyến khích áp dụng mô hình này để nâng cao hiệu quả kinh tế và phát triển bền vững.
III. Đề xuất giải pháp phát triển bền vững
Để nâng cao hiệu quả sản xuất cao su tiểu điền và phát triển mô hình trồng xen, cần có các giải pháp đồng bộ. Đầu tiên, cần tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn nông dân về kỹ thuật trồng xen và quản lý vườn cây. Thứ hai, cần nghiên cứu và phát triển các giống cây trồng xen có giá trị kinh tế cao, như gừng, để khuyến khích nông dân áp dụng. Cuối cùng, cần có chính sách hỗ trợ về vốn và kỹ thuật cho nông hộ để họ có thể đầu tư vào sản xuất bền vững. Việc thực hiện các giải pháp này sẽ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân và duy trì diện tích cao su hiện tại.
3.1. Chính sách hỗ trợ nông dân
Chính phủ và các cơ quan chức năng cần có các chính sách hỗ trợ cụ thể cho nông dân trồng cao su tiểu điền. Các chương trình đào tạo, tập huấn về kỹ thuật trồng xen và quản lý vườn cây cần được triển khai rộng rãi. Đồng thời, cần có các quỹ hỗ trợ nông dân vay vốn với lãi suất ưu đãi để họ có thể đầu tư vào sản xuất. Việc này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả kinh tế mà còn tạo ra một môi trường sản xuất bền vững, góp phần bảo vệ môi trường sinh thái.