Nghiên Cứu Các Nhân Tố Ảnh Hưởng Đến Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện Của Người Dân Ở Việt Nam

• Tác giả: Phùng Thị Thu Hương
• Người hướng dẫn: PGS. Phạm Thị Hoàng Anh
• Trường học: Đại học Quốc gia Hà Nội
• Chuyên ngành: Tài chính - Ngân hàng
• Đề tài: Nghiên Cứu Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện Tại Việt Nam
• Loại tài liệu: luận án
• Năm xuất bản: 2024
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VỀ CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH THAM GIA BẢO HIỂM HƯU TRÍ TỰ NGUYỆN
• 1.1. Nghiên cứu về các nhân tố ảnh hưởng đến ý định và quyết định tham gia
• 1.2. Cơ sở lý thuyết nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí
• 1.2.1. Hệ thống hưu trí và bảo hiểm hưu trí hiện hành
• 1.2.2. Các lý thuyết nền tảng liên quan đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện
• 1.2.2.1. Giả thuyết vòng đời
• 1.2.2.2. Lý thuyết về hành vi người tiêu dùng
• 1.2.2.3. Lý thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action model - TRA)
• 1.2.2.4. Lý thuyết triển vọng (Prospect Theory)
• 1.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện
• 1.2.3.1. Hành vi
• 1.2.3.2. Động cơ tiết kiệm
• 1.3. Tóm tắt chương 1
• 2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.1.1. Quy trình nghiên cứu
• 2.1.2. Nội dung nghiên cứu
• 2.1.3. Giả thuyết và mô hình nghiên cứu
• 2.1.4. Phỏng vấn sâu chuyên gia về mô hình nghiên cứu đề xuất
• 2.1.5. Phương pháp thu thập dữ liệu
• 2.1.6. Dữ liệu sơ cấp
• 2.1.7. Phương pháp phân tích dữ liệu
• 2.1.7.1. Phương pháp phân tích thống kê mô tả
• 2.1.7.2. Phương pháp phân tích mô hình cấu trúc tuyến tính
• 2.2. Tóm tắt chương 2
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Thực trạng hệ thống hưu trí Việt Nam
• 3.1.1. Tốc độ già hóa và cấu trúc độ tuổi của Việt Nam
• 3.1.2. Thị trường bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 3.1.2.1. Khung chính sách về bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 3.1.2.2. Các sản phẩm bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 3.1.2.3. Thực trạng thị trường bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 3.1.2.4. Đánh giá chung về bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 3.1.3. Kết quả mô hình phương trình cấu trúc
• 3.1.3.1. Phương pháp mô hình phương trình cấu trúc bình phương nhỏ nhất từng phần (PLS-SEM)
• 3.1.3.2. Thảo luận kết quả nghiên cứu
• 3.2. Tóm tắt chương 3
• 4. CHƯƠNG 4: KHUYẾN NGHỊ VÀ CHÍNH SÁCH
• 4.1. Định hướng phát triển bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam
• 4.2. Thay đổi về điều kiện và chính sách hưởng lương hưu cập nhật 2023
• 4.3. Nhu cầu về bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam trong giai đoạn 2023 - 2028
• 4.4. Khuyến nghị chính sách
• 4.4.1. Khuyến nghị đối với doanh nghiệp bảo hiểm
• 4.4.2. Khuyến nghị đối với người dân
• 4.4.3. Khuyến nghị đối với cơ quan quản lý Nhà nước
• KẾT LUẬN
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ CÓ LIÊN QUAN ĐẾN NỘI DUNG LUẬN ÁN
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG VIỆT
• DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT TIẾNG ANH
• DANH MỤC BẢNG
• DANH MỤC BIỂU ĐỒ
• DANH MỤC CÁC HÌNH

I. Tổng Quan Về Nghiên Cứu Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện

Nghiên cứu về bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam đang trở thành một chủ đề nóng hổi trong bối cảnh dân số già hóa. Hệ thống bảo hiểm hưu trí tự nguyện không chỉ giúp người dân có thêm nguồn thu nhập khi về già mà còn góp phần vào sự ổn định của nền kinh tế. Theo các chuyên gia, việc tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện là một quyết định quan trọng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người dân trong tương lai.

1.1. Tầm Quan Trọng Của Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an sinh xã hội. Nó giúp người dân có thêm nguồn thu nhập khi không còn khả năng lao động. Theo nghiên cứu của Phùng Thị Thu Hương (2024), việc tham gia bảo hiểm này giúp giảm bớt gánh nặng tài chính cho gia đình và xã hội.

1.2. Tình Hình Bảo Hiểm Hưu Trí Tại Việt Nam

Tình hình bảo hiểm hưu trí tự nguyện tại Việt Nam hiện nay đang trong giai đoạn phát triển. Mặc dù có sự tăng trưởng nhất định, nhưng vẫn còn nhiều thách thức cần vượt qua để sản phẩm này phát triển mạnh mẽ hơn. Theo số liệu từ Bộ Tài chính, tổng tài sản của quỹ bảo hiểm hưu trí tự nguyện đã đạt 65 tỷ đồng tính đến tháng 6/2022.

II. Vấn Đề Và Thách Thức Trong Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Hưu Trí

Mặc dù bảo hiểm hưu trí tự nguyện mang lại nhiều lợi ích, nhưng người dân vẫn gặp phải nhiều thách thức trong việc quyết định tham gia. Các yếu tố như nhận thức, tâm lý và chính sách hiện hành đều ảnh hưởng đến quyết định này. Nghiên cứu chỉ ra rằng, nhiều người dân vẫn chưa hiểu rõ về lợi ích của bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

2.1. Nhận Thức Của Người Dân Về Bảo Hiểm Hưu Trí

Nhận thức của người dân về bảo hiểm hưu trí tự nguyện còn hạn chế. Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về các sản phẩm bảo hiểm này và lợi ích mà nó mang lại. Điều này dẫn đến việc họ không tham gia hoặc tham gia một cách thụ động.

2.2. Chính Sách Và Khung Pháp Lý Liên Quan

Chính sách và khung pháp lý hiện hành cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm. Nhiều quy định chưa rõ ràng, gây khó khăn cho người dân trong việc tiếp cận và tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

III. Phương Pháp Nghiên Cứu Quyết Định Tham Gia Bảo Hiểm Hưu Trí

Để hiểu rõ hơn về các nhân tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện, nghiên cứu đã áp dụng nhiều phương pháp khác nhau. Các phương pháp này bao gồm khảo sát, phỏng vấn sâu và phân tích dữ liệu thứ cấp. Kết quả từ các phương pháp này sẽ giúp đưa ra những khuyến nghị chính sách hiệu quả.

3.1. Khảo Sát Người Dân Về Bảo Hiểm Hưu Trí

Khảo sát được thực hiện trên một mẫu đại diện của người dân nhằm thu thập thông tin về nhận thức và hành vi tham gia bảo hiểm. Kết quả cho thấy có sự khác biệt lớn giữa các nhóm tuổi và thu nhập trong việc tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện.

3.2. Phỏng Vấn Chuyên Gia Về Bảo Hiểm

Phỏng vấn các chuyên gia trong lĩnh vực bảo hiểm giúp làm rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia. Các chuyên gia cho rằng, việc nâng cao nhận thức và cải thiện chính sách là rất cần thiết để khuyến khích người dân tham gia.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Và Kết Quả Nghiên Cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện. Những yếu tố này bao gồm nhận thức, tâm lý, và chính sách. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, việc nâng cao nhận thức về bảo hiểm hưu trí có thể giúp tăng tỷ lệ tham gia của người dân.

4.1. Kết Quả Từ Khảo Sát

Khảo sát cho thấy rằng khoảng 60% người dân chưa tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện do thiếu thông tin. Điều này cho thấy cần có các chiến dịch truyền thông mạnh mẽ hơn để nâng cao nhận thức.

4.2. Đề Xuất Chính Sách Để Tăng Cường Tham Gia

Nghiên cứu đề xuất một số chính sách nhằm khuyến khích người dân tham gia bảo hiểm hưu trí tự nguyện, bao gồm việc cải thiện khung pháp lý và tăng cường các chương trình giáo dục tài chính.

V. Kết Luận Và Tương Lai Của Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện Tại Việt Nam

Bảo hiểm hưu trí tự nguyện có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo an sinh xã hội cho người dân. Tuy nhiên, để phát triển bền vững, cần có những chính sách và giải pháp phù hợp. Nghiên cứu này không chỉ giúp hiểu rõ hơn về các nhân tố ảnh hưởng mà còn mở ra hướng đi mới cho việc phát triển bảo hiểm hưu trí tại Việt Nam.

5.1. Tương Lai Của Bảo Hiểm Hưu Trí Tự Nguyện

Với sự gia tăng dân số già, nhu cầu về bảo hiểm hưu trí tự nguyện sẽ ngày càng cao. Các doanh nghiệp bảo hiểm cần nắm bắt cơ hội này để phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu của người dân.

5.2. Khuyến Nghị Đối Với Chính Sách

Chính phủ cần xem xét điều chỉnh các chính sách liên quan đến bảo hiểm hưu trí tự nguyện để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham gia. Việc này không chỉ giúp nâng cao chất lượng cuộc sống mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của xã hội.