Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh phát triển kinh tế - xã hội hiện nay, ngành xây dựng đóng vai trò then chốt trong việc hình thành cơ sở hạ tầng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Theo ước tính, các công trình xây dựng tại Việt Nam trong 4 năm gần đây đã tăng trưởng mạnh mẽ, kéo theo nhu cầu quản lý chất lượng thi công ngày càng cao. Tuy nhiên, thực tế cho thấy công tác quản lý chất lượng thi công tại nhiều doanh nghiệp xây dựng, trong đó có Công Ty Cổ Phần Xây Dựng LB Việt Nam, vẫn còn nhiều hạn chế, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả và độ bền vững của công trình.

Luận văn tập trung nghiên cứu hoàn thiện công tác quản lý chất lượng thi công các công trình xây dựng tại Công Ty Cổ Phần Xây Dựng LB Việt Nam, với phạm vi nghiên cứu trong khoảng 4 năm gần đây tại các dự án do công ty thực hiện. Mục tiêu cụ thể là phân tích thực trạng, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng và đề xuất giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng thi công, nhằm đảm bảo công trình đạt yêu cầu kỹ thuật, tiến độ và an toàn lao động.

Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc nâng cao năng lực quản lý chất lượng thi công, góp phần giảm thiểu sự cố công trình, tăng tuổi thọ và hiệu quả kinh tế dự án. Đồng thời, kết quả nghiên cứu cũng cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn cho các doanh nghiệp xây dựng khác trong việc hoàn thiện hệ thống quản lý chất lượng thi công, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành xây dựng Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai khung lý thuyết chính: lý thuyết quản lý chất lượng và mô hình quản lý thi công xây dựng.

  1. Lý thuyết quản lý chất lượng (Quality Management Theory): Được xây dựng trên cơ sở các tiêu chuẩn ISO 9000:2000 và các quan điểm của các chuyên gia như Deming, Ishikawa, Feigenbaum, lý thuyết này nhấn mạnh việc lập kế hoạch, kiểm soát và cải tiến liên tục chất lượng sản phẩm, trong đó chất lượng thi công được đo bằng mức độ thỏa mãn yêu cầu kỹ thuật, tiến độ và chi phí.

  2. Mô hình quản lý thi công xây dựng: Mô hình này tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thi công như nguồn nhân lực, vật tư, thiết bị, biện pháp thi công và quy trình quản lý. Mô hình cũng đề cập đến vai trò của các chủ thể tham gia như chủ đầu tư, nhà thầu thi công, tư vấn giám sát và cơ quan quản lý nhà nước.

Các khái niệm chính được sử dụng bao gồm: quản lý chất lượng thi công (QLCLTC), hệ thống quản lý chất lượng (Quality Management System - QMS), biện pháp thi công, và các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thi công như nhân lực, vật liệu, thiết bị và môi trường thi công.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp kết hợp định tính và định lượng nhằm đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp hoàn thiện công tác quản lý chất lượng thi công tại Công Ty Cổ Phần Xây Dựng LB Việt Nam.

  • Nguồn dữ liệu: Thu thập số liệu từ các dự án thi công trong 4 năm gần đây của công ty, tài liệu pháp luật liên quan như Luật Xây dựng số 50/2014/QH13, Nghị định 06/2021/NĐ-CP, Nghị định 46/2015/NĐ-CP, các báo cáo nội bộ, hồ sơ nghiệm thu, và khảo sát ý kiến chuyên gia, cán bộ quản lý công ty.

  • Phương pháp phân tích: Áp dụng phương pháp phân tích thứ bậc (Analytic Hierarchy Process - AHP) để đánh giá trọng số các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thi công. Phân tích thống kê mô tả và so sánh tỷ lệ phần trăm các chỉ tiêu quản lý chất lượng hiện tại. Phân tích định tính dựa trên đối chiếu với các quy định pháp luật và thực tiễn thi công.

  • Timeline nghiên cứu: Nghiên cứu được thực hiện trong năm 2021, tập trung phân tích dữ liệu từ các dự án thi công giai đoạn 2017-2021, đồng thời khảo sát và phỏng vấn các cán bộ quản lý, kỹ sư và công nhân trực tiếp tham gia thi công.

Phương pháp nghiên cứu đảm bảo tính khách quan, khoa học và thực tiễn, giúp đánh giá toàn diện thực trạng và đề xuất các giải pháp khả thi, phù hợp với điều kiện hoạt động của công ty.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

  1. Năng lực thi công và quản lý chất lượng còn hạn chế: Qua khảo sát, khoảng 65% các dự án của công ty chưa đạt yêu cầu về tiến độ và chất lượng theo hợp đồng. Nguồn nhân lực kỹ thuật có trình độ chuyên môn phù hợp chiếm khoảng 70%, còn lại là lao động phổ thông chưa qua đào tạo bài bản.

  2. Quy trình kiểm soát vật liệu đầu vào chưa chặt chẽ: Chỉ có khoảng 60% vật liệu xây dựng được kiểm tra, nghiệm thu đầy đủ trước khi đưa vào sử dụng. Việc quản lý kho bãi và lưu trữ hồ sơ vật liệu còn sơ sài, dẫn đến rủi ro sử dụng vật liệu không đạt chuẩn.

  3. Thiết bị và máy móc chưa đồng bộ, hiện đại: Công ty chỉ đáp ứng được khoảng 75% nhu cầu thiết bị thi công theo kế hoạch, ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng thi công các hạng mục công trình.

  4. Mô hình quản lý chất lượng thi công chưa hoàn thiện: Hệ thống giám sát và kiểm soát chất lượng thi công chưa được tổ chức bài bản, thiếu sự phối hợp hiệu quả giữa các bộ phận. Khoảng 40% các sự cố kỹ thuật phát sinh do thiếu kiểm soát chặt chẽ trong quá trình thi công.

Thảo luận kết quả

Nguyên nhân chính của các hạn chế trên xuất phát từ việc chưa đồng bộ trong quản lý nguồn nhân lực, vật tư và thiết bị, cũng như thiếu quy trình kiểm soát chất lượng thi công hiệu quả. So với các mô hình quản lý chất lượng thi công tại các nước phát triển như Mỹ, Pháp và Singapore, công ty còn thiếu sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ thể và chưa áp dụng đầy đủ các tiêu chuẩn quốc tế.

Việc áp dụng phương pháp AHP giúp xác định các yếu tố trọng yếu ảnh hưởng đến chất lượng thi công, trong đó nguồn nhân lực và quy trình kiểm soát vật liệu được đánh giá cao nhất. Kết quả này phù hợp với các nghiên cứu trong ngành xây dựng, nhấn mạnh vai trò của con người và vật liệu trong đảm bảo chất lượng công trình.

Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ phần trăm các yếu tố ảnh hưởng và bảng tổng hợp đánh giá năng lực hiện tại của công ty. Bảng so sánh quy trình quản lý chất lượng thi công giữa công ty và các tiêu chuẩn quốc tế cũng giúp minh họa rõ hơn các điểm cần cải thiện.

Đề xuất và khuyến nghị

  1. Tăng cường đào tạo và nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Tổ chức các khóa đào tạo chuyên sâu về kỹ thuật thi công và quản lý chất lượng cho cán bộ kỹ thuật và công nhân. Mục tiêu nâng tỷ lệ nhân lực có chứng chỉ chuyên môn lên trên 90% trong vòng 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban lãnh đạo công ty phối hợp với các trung tâm đào tạo chuyên ngành.

  2. Hoàn thiện quy trình kiểm soát vật liệu đầu vào: Xây dựng và áp dụng quy trình kiểm tra, nghiệm thu vật liệu chặt chẽ, đảm bảo 100% vật liệu trước khi sử dụng phải được kiểm định và lưu trữ hồ sơ đầy đủ. Thời gian thực hiện: 1 năm. Chủ thể thực hiện: Phòng quản lý chất lượng và bộ phận kho vật tư.

  3. Đầu tư nâng cấp thiết bị thi công: Lập kế hoạch mua sắm, bảo dưỡng và thay thế thiết bị thi công hiện đại, đáp ứng tối thiểu 95% nhu cầu thi công trong 3 năm tới. Chủ thể thực hiện: Ban quản lý dự án và phòng kỹ thuật.

  4. Xây dựng mô hình quản lý chất lượng thi công đồng bộ: Thiết lập hệ thống giám sát chất lượng thi công theo mô hình ba bên (nhà thầu, chủ đầu tư, đơn vị kiểm định độc lập), tăng cường phối hợp và kiểm soát chặt chẽ trong quá trình thi công. Mục tiêu giảm 50% số sự cố kỹ thuật trong 2 năm. Chủ thể thực hiện: Ban chỉ huy công trình, phòng quản lý chất lượng và các bên liên quan.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

  1. Các doanh nghiệp xây dựng: Luận văn cung cấp các giải pháp thực tiễn để nâng cao công tác quản lý chất lượng thi công, giúp doanh nghiệp cải thiện hiệu quả thi công và uy tín trên thị trường.

  2. Chủ đầu tư và ban quản lý dự án: Tham khảo để hiểu rõ hơn về các yếu tố ảnh hưởng đến chất lượng thi công, từ đó có các biện pháp giám sát, kiểm soát phù hợp nhằm đảm bảo dự án đạt yêu cầu kỹ thuật và tiến độ.

  3. Cơ quan quản lý nhà nước về xây dựng: Sử dụng kết quả nghiên cứu để hoàn thiện các quy định, chính sách quản lý chất lượng thi công, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực xây dựng.

  4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý xây dựng: Luận văn là tài liệu tham khảo quý giá về cơ sở lý luận, phương pháp nghiên cứu và thực trạng quản lý chất lượng thi công tại Việt Nam, hỗ trợ nghiên cứu sâu hơn trong lĩnh vực này.

Câu hỏi thường gặp

  1. Quản lý chất lượng thi công công trình là gì?
    Quản lý chất lượng thi công là tập hợp các hoạt động lập kế hoạch, kiểm soát và cải tiến nhằm đảm bảo công trình xây dựng đáp ứng các yêu cầu kỹ thuật, tiến độ và an toàn. Ví dụ, việc kiểm tra vật liệu đầu vào và giám sát thi công là các hoạt động quan trọng trong quản lý chất lượng.

  2. Những yếu tố nào ảnh hưởng lớn nhất đến chất lượng thi công?
    Nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, vật liệu xây dựng đạt chuẩn, thiết bị thi công hiện đại và quy trình quản lý chặt chẽ là những yếu tố then chốt. Theo phân tích AHP trong nghiên cứu, nhân lực và vật liệu chiếm tỷ trọng ảnh hưởng cao nhất.

  3. Tại sao cần hoàn thiện quy trình kiểm soát vật liệu đầu vào?
    Vật liệu không đạt chuẩn có thể gây ra các sự cố kỹ thuật, giảm tuổi thọ công trình. Việc kiểm soát vật liệu giúp đảm bảo chất lượng sản phẩm thi công, giảm thiểu rủi ro và chi phí sửa chữa sau này.

  4. Mô hình quản lý chất lượng thi công ba bên là gì?
    Đây là mô hình phối hợp giữa nhà thầu thi công, chủ đầu tư và đơn vị kiểm định độc lập nhằm kiểm soát chất lượng công trình một cách khách quan và hiệu quả. Mô hình này được áp dụng thành công tại nhiều nước phát triển như Mỹ và Singapore.

  5. Làm thế nào để nâng cao năng lực nguồn nhân lực trong thi công xây dựng?
    Tổ chức đào tạo chuyên môn, cấp chứng chỉ hành nghề, đánh giá năng lực định kỳ và có chính sách đãi ngộ phù hợp giúp nâng cao trình độ và ý thức trách nhiệm của cán bộ kỹ thuật và công nhân.

Kết luận

  • Luận văn đã phân tích toàn diện thực trạng công tác quản lý chất lượng thi công tại Công Ty Cổ Phần Xây Dựng LB Việt Nam, chỉ ra các hạn chế về nguồn nhân lực, vật liệu, thiết bị và quy trình quản lý.
  • Áp dụng phương pháp AHP giúp xác định các yếu tố trọng yếu ảnh hưởng đến chất lượng thi công, làm cơ sở đề xuất giải pháp phù hợp.
  • Đề xuất các giải pháp cụ thể như nâng cao năng lực nhân sự, hoàn thiện quy trình kiểm soát vật liệu, đầu tư thiết bị và xây dựng mô hình quản lý chất lượng đồng bộ.
  • Kết quả nghiên cứu có giá trị thực tiễn cao, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý chất lượng thi công, giảm thiểu sự cố và tăng tuổi thọ công trình.
  • Các bước tiếp theo bao gồm triển khai các giải pháp đề xuất, đánh giá hiệu quả và điều chỉnh phù hợp theo thực tế hoạt động của công ty.

Hành động ngay hôm nay: Các doanh nghiệp xây dựng và chủ đầu tư nên áp dụng các giải pháp quản lý chất lượng thi công được đề xuất để nâng cao hiệu quả dự án và đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành xây dựng.