I. Nghiên cứu lũ vượt thiết kế
Nghiên cứu lũ vượt thiết kế là trọng tâm của luận văn, tập trung vào việc phân tích nguyên nhân và tác động của lũ vượt thiết kế tại Hồ 739, Ea Súp, Đăk Lăk. Luận văn chỉ ra rằng, lũ vượt thiết kế là một thực tế phổ biến ở Đăk Lăk, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và khai thác rừng thiếu bền vững. Các nguyên nhân chính bao gồm tính toán thủy văn không phù hợp, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, và quản lý vận hành công trình chưa hiệu quả. Luận văn cũng đánh giá tác động của lũ vượt thiết kế đến an toàn hồ đập và đời sống người dân.
1.1. Nguyên nhân lũ vượt thiết kế
Nguyên nhân chính dẫn đến lũ vượt thiết kế bao gồm tính toán thủy văn không chính xác, ảnh hưởng của biến đổi khí hậu, và hoạt động dân sinh, kinh tế của con người. Luận văn chỉ ra rằng, chuỗi số liệu tính toán còn ít và năng lực của người tư vấn thiết kế cũng là yếu tố quan trọng. Ngoài ra, công tác quản lý vận hành và thiết bị tháo lũ bị sự cố cũng góp phần làm gia tăng nguy cơ lũ vượt thiết kế.
1.2. Tác động của lũ vượt thiết kế
Lũ vượt thiết kế gây ra nhiều tác động nghiêm trọng đến an toàn hồ đập và đời sống người dân. Luận văn nhấn mạnh rằng, lũ vượt thiết kế có thể dẫn đến sự cố vỡ đập, gây ngập lụt và thiệt hại lớn về tài sản, tính mạng. Đặc biệt, tại Hồ 739, lũ vượt thiết kế đã làm mực nước hồ vượt quá mức an toàn, đe dọa đến đập đất và các công trình đầu mối.
II. Thiết kế an toàn và giải pháp an toàn
Luận văn đề xuất các giải pháp an toàn để đảm bảo an toàn cho Hồ 739 khi có lũ vượt thiết kế. Các giải pháp bao gồm cả công trình và phi công trình, nhằm giảm thiểu rủi ro và đảm bảo an toàn cho công trình và người dân. Luận văn cũng phân tích và lựa chọn các biện pháp công trình phù hợp, như cải tạo tràn hiện hữu và xây dựng tràn sự cố.
2.1. Giải pháp công trình
Các giải pháp công trình được đề xuất bao gồm cải tạo tràn hiện hữu bằng cách kéo dài đường tràn thành tràn zíc zắc (Labyrinth Weir) và xây dựng thêm tràn sự cố. Luận văn phân tích chi tiết hiệu quả của từng phương án và lựa chọn phương án tối ưu nhất để đảm bảo an toàn cho Hồ 739. Phương án cải tạo tràn hiện hữu được đánh giá là hiệu quả và khả thi nhất.
2.2. Giải pháp phi công trình
Các giải pháp phi công trình bao gồm cải thiện công tác quản lý vận hành, nâng cao nhận thức cộng đồng, và xây dựng kế hoạch ứng phó khẩn cấp. Luận văn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kết hợp giữa giải pháp công trình và phi công trình để đảm bảo an toàn toàn diện cho Hồ 739.
III. Đánh giá rủi ro và quy hoạch hồ
Luận văn tiến hành đánh giá rủi ro và đề xuất các biện pháp quy hoạch hồ để giảm thiểu nguy cơ lũ vượt thiết kế. Các biện pháp bao gồm cải thiện hệ thống giám sát, nâng cao năng lực quản lý, và xây dựng kế hoạch phòng chống thiên tai. Luận văn cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường trong quá trình quy hoạch và vận hành hồ chứa.
3.1. Đánh giá rủi ro
Đánh giá rủi ro được thực hiện dựa trên các yếu tố như tần suất lũ, hiện trạng công trình, và tác động của biến đổi khí hậu. Luận văn chỉ ra rằng, Hồ 739 có nguy cơ cao xảy ra lũ vượt thiết kế, đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu và khai thác rừng thiếu bền vững.
3.2. Quy hoạch hồ
Các biện pháp quy hoạch hồ bao gồm cải thiện hệ thống giám sát, nâng cao năng lực quản lý, và xây dựng kế hoạch phòng chống thiên tai. Luận văn cũng đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường, như trồng rừng đầu nguồn và quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác rừng.