Luận án tiến sĩ: Biện pháp kỹ thuật xử lý ra hoa sớm cho cây măng cụt tại miền Đông Nam Bộ

• Tác giả: Nguyễn An Đệ
• Người hướng dẫn: Lê Quang Hưng
• Trường học: Trường Đại học Nông Lâm TP. Hồ Chí Minh
• Chuyên ngành: Khoa học Cây trồng
• Đề tài: Nghiên cứu biện pháp kỹ thuật xử lý ra hoa sớm cho cây măng cụt (Garcinia mangostana L.) ở miền Đông Nam Bộ
• Loại tài liệu: Luận án tiến sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• Lời cam đoan
• Lời cảm tạ
• Tóm tắt/ Summary
• Danh mục các chữ viết tắt
• Danh mục các bảng
• Danh mục các hình, đồ thị
• MỞ ĐẦU
• 1. Chương 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tổng quan về cây măng cụt
• 1.2. Nguồn gốc, công dụng, tình hình sản xuất và tiêu thụ măng cụt
• 1.3. Đặc điểm thực vật cây măng cụt
• 1.4. Yêu cầu sinh thái cây măng cụt
• 1.5. Các nghiên cứu về kỹ thuật canh tác cây măng cụt
• 1.6. Những hạn chế về kỹ thuật canh tác cây măng cụt chưa khắc phục được
• 1.7. Tổng quan vùng nghiên cứu miền Đông Nam Bộ
• 1.8. Khí hậu, thời tiết
• 1.9. Một số yếu tố ảnh hưởng đến sự ra hoa măng cụt
• 1.9.1. Yếu tố nội sinh
• 1.9.1.1. Chất dinh dưỡng và chất đồng hóa (hay tỷ số C/N)
• 1.9.1.2. Chất điều hòa sinh trưởng nội sinh
• 1.9.2. Yếu tố ngoại sinh
• 1.9.2.1. Yếu tố môi trường
• 1.9.2.2. Biện pháp canh tác
• 1.10. Kỹ thuật xử lý ra hoa sớm cho măng cụt
• 1.10.1. Tạo lá mới nhiều và sớm cho cây măng cụt
• 1.10.1.1. Sự ra hoa của măng cụt phụ thuộc vào sự hình thành lá mới trước đó
• 1.10.1.2. Vai trò kích thích ra chồi lá của GA3
• 1.10.1.3. Vai trò kích thích ra chồi lá của BAP
• 1.10.1.4. Vai trò kích thích ra chồi lá của Urea
• 1.10.2. Thúc đẩy phân hóa mầm hoa cho cây măng cụt
• 1.10.2.1. Thúc đẩy phân hóa mầm hoa bằng cách tạo khô hạn
• 1.10.2.2. Thúc đẩy phân hóa mầm hoa bằng cách phun hóa chất
• 1.10.2.3. Thúc đẩy phân hóa mầm hoa bằng cách tưới hóa chất
• 1.10.3. Kích thích cây ra hoa
• 1.10.3.1. Kích thích cây ra hoa bằng biện pháp tưới nước
• 1.10.3.2. Kích thích cây ra hoa bằng biện pháp phun Nitrate kali (KNO3)
• 2. Chương 2: NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Nội dung nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Nội dung 1: Thí nghiệm 1 - Ảnh hưởng của GA3, BAP và Urea đến sự ra lá mới trên cây măng cụt
• 2.2.2. Nội dung 2: Thí nghiệm 2 - Ảnh hưởng của thời gian ngưng tưới nước và một số hóa chất phun lá (Paclobutrazol, MKP, Ethephon, KClO3) đến sự phân hóa mầm hoa và ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 2.2.3. Nội dung 3: Thí nghiệm 3 - Ảnh hưởng của thời gian ngưng tưới nước và một số hóa chất tưới gốc (Paclobutrazol, KClO3) đến sự phân hóa mầm hoa và ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 2.2.4. Nội dung 4: Thí nghiệm 4 - Ảnh hưởng của một số hóa chất phân hóa mầm hoa (Paclobutrazol, Ethephon, KClO3 và MKP) và nồng độ phun KNO3 đến khả năng ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 2.2.5. Nội dung 5: Mô hình xử lý ra hoa sớm cây măng cụt
• 2.3. Phương pháp thu thập số liệu
• 2.4. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. Chương 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Nội dung 1: Thí nghiệm 1 - Ảnh hưởng của GA3, BAP và Urea đến sự ra lá mới trên cây măng cụt
• 3.1.1. Thời điểm xuất hiện lá mới
• 3.1.2. Số chồi có lá mới hình thành/m2 diện tích bề mặt tán cây
• 3.1.3. Hàm lượng C, N và tỷ số C/N trong chồi thuần thục trước ra hoa
• 3.1.4. Số hoa hình thành
• 3.2. Nội dung 2: Thí nghiệm 2 - Ảnh hưởng của thời gian ngưng tưới nước và một số hóa chất phun lá (Paclobutrazol, MKP, Ethephon, KClO3) đến sự phân hóa mầm hoa và ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 3.2.1. Thời điểm ra hoa
• 3.2.2. Số hoa hình thành/m2 diện tích bề mặt tán cây
• 3.2.3. Thời điểm thu hoạch
• 3.2.4. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất
• 3.2.5. Chất lượng quả
• 3.2.6. Hiệu quả kinh tế
• 3.3. Nội dung 3: Thí nghiệm 3 - Ảnh hưởng của thời gian ngưng tưới nước và một số hóa chất tưới gốc (Paclobutrazol, KClO3) đến sự phân hóa mầm hoa và ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 3.3.1. Thời điểm ra hoa
• 3.3.2. Số hoa hình thành/m2 diện tích bề mặt tán cây
• 3.3.3. Thời điểm thu hoạch
• 3.3.4. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất
• 3.3.5. Chất lượng quả
• 3.3.6. Ảnh hưởng của biện pháp xử lý đến sinh trưởng rễ
• 3.3.7. Hiệu quả kinh tế
• 3.4. Nội dung 4: Thí nghiệm 4 - Ảnh hưởng của một số hóa chất phân hóa mầm hoa (Paclobutrazol, Ethephon, KClO3 và MKP) và nồng độ phun KNO3 đến khả năng ra hoa măng cụt trong điều kiện xử lý ra hoa sớm
• 3.4.1. Hàm lượng gibberellin trong chồi thuần thục
• 3.4.2. Hàm lượng C, N và tỷ số C/N trong chồi thuần thục
• 3.4.3. Hàm lượng diệp lục tố trong lá thuần thục
• 3.4.4. Thời điểm ra hoa
• 3.4.5. Số hoa hình thành/m2 diện tích bề mặt tán cây
• 3.4.6. Tỷ lệ hoa đậu quả
• 3.4.7. Thời điểm thu hoạch
• 3.4.8. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất
• 3.4.9. Chất lượng quả
• 3.4.10. Hiệu quả kinh tế
• 3.5. Nội dung 5: Kết quả mô hình xử lý ra hoa sớm cây măng cụt
• 3.5.1. Thời điểm ra hoa và khoảng thời gian ra hoa
• 3.5.2. Số hoa hình thành
• 3.5.3. Tỷ lệ hoa đậu quả
• 3.5.4. Thời điểm thu hoạch và khoảng thời gian thu hoạch
• 3.5.5. Các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất
• 3.5.6. Chất lượng quả
• 3.5.7. Hiệu quả kinh tế xử lý ra hoa sớm
• 3.5.8. Quy trình kỹ thuật xử lý ra hoa sớm cho cây măng cụt (Garcinia mangostana L.) ở miền Đông Nam Bộ
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Kỹ thuật xử lý ra hoa sớm

Nghiên cứu tập trung vào kỹ thuật xử lý ra hoa sớm cho cây măng cụt ở miền Đông Nam Bộ. Các biện pháp bao gồm sử dụng hóa chất như BAP, GA3, và Urea để kích thích ra lá mới, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ra hoa. Kết quả cho thấy việc phun BAP (20 ppm) hoặc GA3 (50 ppm) giúp cây hình thành nhiều lá mới hơn so với đối chứng, từ đó tăng tỷ lệ C/N trong chồi và số hoa hình thành.

1.1. Ảnh hưởng của hóa chất

Các hóa chất như BAP, GA3, và Urea được sử dụng để kích thích ra lá mới. Phun BAP (20 ppm) hoặc GA3 (50 ppm) giúp cây hình thành 3 đợt lá mới trong vụ, so với 2 đợt ở đối chứng. Điều này làm tăng tỷ lệ C/N trong chồi và số hoa hình thành, với phương trình hồi quy Số hoa = 1,5926 (C/N) – 12,016 tại Cẩm Mỹ và Số hoa = 1,7516 (C/N) – 13,729 tại Dầu Tiếng.

1.2. Ngưng tưới nước

Ngưng tưới nước trong 60 ngày kết hợp với phun Paclobutrazol 1.000 ppm cho kết quả tốt nhất về số hoa, số quả và năng suất. Ngưng tưới 40 ngày kết hợp với phun Ethephon 200 ppm giúp giảm tỷ lệ quả bị sượng và thu hoạch sớm hơn 56 ngày so với đối chứng.

II. Điều kiện sinh trưởng

Nghiên cứu xác định các điều kiện sinh trưởng tối ưu cho cây măng cụt ở miền Đông Nam Bộ. Các yếu tố như thời gian ngưng tưới nước và sử dụng hóa chất được điều chỉnh để tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình phân hóa mầm hoa và ra hoa sớm.

2.1. Thời gian ngưng tưới

Ngưng tưới nước trong 60 ngày kết hợp với tưới Paclobutrazol 2 g a./m ĐKT giúp tăng số hoa hình thành. Ngưng tưới 20 ngày kết hợp với tưới Paclobutrazol 2 g a./m ĐKT cho độ brix thịt quả cao nhất. Ngưng tưới 40 ngày kết hợp với tưới Paclobutrazol 1,5 g a./m ĐKT giúp tăng số quả/cây, năng suất và hiệu quả kinh tế.

2.2. Sử dụng hóa chất

Phun MKP 0,5% kết hợp với phun KNO3 1,5% giúp tăng tỷ lệ đậu quả. Tưới Paclobutrazol 1,5 g a./m ĐKT kết hợp với phun KNO3 1% cho hiệu quả kinh tế cao nhất, giúp măng cụt ra hoa sớm hơn 55 ngày và tăng năng suất 25,48% so với đối chứng.

III. Quy trình xử lý ra hoa sớm

Nghiên cứu đề xuất một quy trình xử lý ra hoa sớm hiệu quả cho cây măng cụt ở miền Đông Nam Bộ. Quy trình bao gồm ba bước chính: phun BAP (20 ppm) để kích thích ra lá mới, tưới Paclobutrazol (1,5 g a./m ĐKT) kết hợp ngưng tưới nước 40 ngày để thúc đẩy phân hóa mầm hoa, và phun KNO3 (1%) kết hợp tưới nước trở lại để kích thích ra hoa.

3.1. Bước 1 Kích thích ra lá mới

Phun BAP (20 ppm) giúp kích thích cây ra lá mới, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình ra hoa. Kết quả cho thấy cây hình thành nhiều lá mới hơn so với đối chứng, từ đó tăng tỷ lệ C/N trong chồi và số hoa hình thành.

3.2. Bước 2 Thúc đẩy phân hóa mầm hoa

Tưới Paclobutrazol (1,5 g a./m ĐKT) kết hợp ngưng tưới nước 40 ngày giúp thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa. Kết quả cho thấy số hoa hình thành tăng đáng kể, giúp cây ra hoa sớm hơn 59 ngày so với đối chứng.

3.3. Bước 3 Kích thích ra hoa

Phun KNO3 (1%) kết hợp tưới nước trở lại giúp kích thích cây ra hoa. Kết quả cho thấy số hoa hình thành tăng 16,68% và năng suất tăng 9,24% so với đối chứng, giúp tăng lợi nhuận lên 124,79 triệu đồng/ha/vụ.