I. Tổng quan về phục hồi rừng và cháy rừng
Chương này trình bày các khái niệm cơ bản về cháy rừng và phục hồi rừng sau cháy. Cháy rừng được định nghĩa là hiện tượng đám cháy không kiểm soát, gây thiệt hại lớn đến tài nguyên và môi trường. Phân loại cháy rừng theo kiểu cháy (mặt, tán, ngầm) và cấp độ cháy (thấp, trung bình, cao). Phục hồi rừng được hiểu là quá trình khôi phục hệ sinh thái rừng sau tác động của cháy, hướng đến trạng thái bền vững. Các quan niệm về phục hồi rừng tập trung vào việc sử dụng biện pháp kỹ thuật lâm sinh để thúc đẩy tái sinh tự nhiên và trồng bổ sung.
1.1. Khái niệm và phân loại cháy rừng
Cháy rừng được định nghĩa là đám cháy không kiểm soát, gây thiệt hại đến tài nguyên và môi trường. Phân loại cháy rừng theo kiểu cháy (mặt, tán, ngầm) và cấp độ cháy (thấp, trung bình, cao). Luật Lâm nghiệp Lào 2019 cũng đưa ra cách phân loại tương tự, phù hợp với nghiên cứu tại khu rừng phòng hộ Nam Ngưng.
1.2. Quan niệm về phục hồi rừng sau cháy
Phục hồi rừng là quá trình khôi phục hệ sinh thái rừng sau tác động của cháy. Các quan niệm hiện đại nhấn mạnh việc đưa rừng về trạng thái bền vững, không nhất thiết giống nguyên trạng ban đầu. Biện pháp kỹ thuật lâm sinh như xúc tiến tái sinh và trồng bổ sung được sử dụng để thúc đẩy quá trình này.
II. Nghiên cứu khoa học về phục hồi rừng tại Nam Ngưng
Chương này tập trung vào các nghiên cứu về phục hồi rừng sau cháy tại khu rừng phòng hộ Nam Ngưng, Lào. Nghiên cứu đánh giá hiện trạng rừng, nguyên nhân cháy, và biến động cấu trúc rừng sau cháy. Các biện pháp kỹ thuật lâm sinh được thử nghiệm để đánh giá hiệu quả phục hồi rừng. Kết quả nghiên cứu cho thấy sự thay đổi về cấu trúc rừng và đất rừng theo thời gian, từ đó đề xuất các giải pháp phục hồi phù hợp.
2.1. Hiện trạng cháy rừng tại Nam Ngưng
Nghiên cứu chỉ ra rằng cháy rừng tại Nam Ngưng chủ yếu do hoạt động của con người, gây thiệt hại lớn đến tài nguyên và đa dạng sinh học. Trận cháy năm 2016 đã làm mất 230ha rừng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ sinh thái.
2.2. Biến động cấu trúc rừng và đất sau cháy
Nghiên cứu đánh giá sự thay đổi về cấu trúc rừng và tính chất đất sau cháy. Kết quả cho thấy sự suy giảm đáng kể về mật độ cây, độ phong phú loài, và hàm lượng dinh dưỡng trong đất. Các biện pháp kỹ thuật lâm sinh được thử nghiệm để cải thiện tình trạng này.
III. Đề xuất biện pháp phục hồi rừng và quản lý rừng
Chương này đề xuất các biện pháp kỹ thuật lâm sinh và quản lý để phục hồi rừng sau cháy tại Nam Ngưng. Các giải pháp bao gồm lựa chọn loài cây phù hợp, phân cấp mật độ cây, và áp dụng biện pháp kỹ thuật tác động vào rừng sau cháy. Nghiên cứu cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ và quản lý rừng bền vững để ngăn ngừa cháy rừng trong tương lai.
3.1. Lựa chọn loài cây và biện pháp kỹ thuật
Nghiên cứu đề xuất lựa chọn loài cây mục đích phù hợp với điều kiện tự nhiên của Nam Ngưng. Các biện pháp kỹ thuật như xúc tiến tái sinh và trồng bổ sung được áp dụng để thúc đẩy quá trình phục hồi rừng.
3.2. Quản lý và bảo vệ rừng bền vững
Nghiên cứu nhấn mạnh tầm quan trọng của việc quản lý và bảo vệ rừng để ngăn ngừa cháy rừng trong tương lai. Các biện pháp quản lý bao gồm giám sát, phòng cháy, và nâng cao nhận thức cộng đồng.
