Nghiên cứu hợp tác công tư ứng phó biến đổi khí hậu tại Việt Nam

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN HỢP TÁC CÔNG TƯ TRONG ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

1.1. Tổng quan về tình hình nghiên cứu nước ngoài

1.2. Các nghiên cứu chung về hợp tác công tư

1.3. Bản chất hợp tác công tư trong các mô hình phát triển kinh tế thị trường

1.4. Những nghiên cứu hợp tác công tư trong phát triển kinh tế ứng phó với biến đổi khí hậu

1.5. Thang đo định lượng về hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

1.6. Tổng quan về tình hình nghiên cứu trong nước

1.7. Kinh nghiệm quốc tế về hợp tác công tư

1.7.1. Chính sách PPP ở Mỹ

1.7.2. Chính sách PPP ở Châu Âu

1.7.3. Chính sách PPP ở Châu Mỹ La Tinh

1.7.4. Chính sách PPP ở Trung Quốc

1.7.5. Chính sách PPP ở Ấn Độ

1.7.6. Bài học cho Việt Nam

2. CHƯƠNG 2: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU VÀ SỐ LIỆU SỬ DỤNG

2.1. Cách tiếp cận

2.2. Tiếp cận đa ngành

2.3. Tiếp cận hệ thống

2.4. Tiếp cận lịch sử

2.5. Tiếp cận về phát triển bền vững

2.6. Phương pháp nghiên cứu

2.7. Phương pháp thu thập thống kê tổng hợp tài liệu

2.8. Phương pháp chuyên gia

2.9. Phương pháp phỏng vấn

2.10. Phương pháp thống kê

2.11. Phương pháp khảo sát nhu cầu hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

2.12. Số liệu phục vụ nghiên cứu

3. CHƯƠNG 3: CƠ SỞ LÝ LUẬN, THỰC TIỄN VỀ HỢP TÁC CÔNG TƯ TRONG ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU

3.1. Một số khái niệm

3.2. Khái niệm biến đổi khí hậu

3.3. Khái niệm hợp tác công tư

3.4. Một số đặc điểm của hợp tác công tư

3.5. Lợi ích, cơ hội, rủi ro và thách thức của PPP

3.6. Hình thức PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.7. Đặc trưng của hình thức PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.8. Các nguyên tắc cơ bản trong áp dụng PPP ứng phó với biến đổi khí hậu

3.9. Phân loại PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.10. Vai trò, chức năng Nhà nước thúc đẩy hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.10.1. Vai trò của Nhà nước đối với phát triển hình thức PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.10.2. Các chức năng cơ bản của quản lý Nhà nước đối với đầu tư theo hình thức PPP trong dự án ứng phó với biến đổi khí hậu

3.11. Vai trò, năng lực cần có của khu vực tư nhân đầu tư theo hình thức PPP ứng phó với biến đổi khí hậu

3.11.1. Vai trò của khu vực tư nhân trong dự án ứng phó với biến đổi khí hậu theo hình thức PPP

3.11.2. Năng lực cần có để tham gia thành công vào PPP của khu vực tư nhân

3.12. Vai trò của các bên liên quan thúc đẩy PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.12.1. Vai trò của người sử dụng dịch vụ

3.12.2. Vai trò của các tổ chức tài trợ vốn

3.12.3. Vai trò của các tổ chức đào tạo và phát triển nguồn nhân lực

3.12.4. Vai trò của các tổ chức hỗ trợ phát triển

3.13. Các nhân tố cơ bản ảnh hưởng tới PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

3.13.1. Nhóm nhân tố khách quan

3.13.2. Nhóm nhân tố chủ quan

4. CHƯƠNG 4: THỰC TRẠNG HỢP TÁC CÔNG TƯ TRONG ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở VIỆT NAM

4.1. Nhận diện các cơ hội của PPP từ thực trạng đầu tư tư nhân trong ứng phó với biến đổi khí hậu

4.2. Chính sách và hành động của Chính phủ nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu

4.3. Đặc điểm của nguồn vốn đầu tư cho ứng phó với biến đổi khí hậu

4.4. Các lĩnh vực có tiềm năng thực hiện PPP trong ứng phó với biến đổi khí hậu

4.5. Đánh giá thực trạng một số yếu tố và điều kiện đảm bảo hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

4.6. Đánh giá thực trạng hệ thống luật pháp và cơ chế chính sách của Nhà nước

4.7. Tổ chức tài trợ vốn

4.8. Đánh giá nhân tố tác động đến nhu cầu hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

4.9. Đánh giá và điều chỉnh thang đo - Pilot testing (n=36)

4.10. Nghiên cứu chính thức

4.11. Kiểm định thang đo khảo sát chính thức

4.12. Kiểm định mô hình nghiên cứu

4.13. Đánh giá chung về thực trạng hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

4.13.1. Những kết quả tích cực

4.13.2. Những hạn chế

4.13.3. Nguyên nhân của hạn chế

5. CHƯƠNG 5: QUAN ĐIỂM VÀ GIẢI PHÁP THÚC ĐẨY HỢP TÁC CÔNG TƯ TRONG ỨNG PHÓ VỚI BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU Ở VIỆT NAM

5.1. Dự báo tình hình chung

5.2. Biến đổi khí hậu và tác động

5.3. Thách thức

5.4. Quan điểm thúc đẩy hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

5.5. Giải pháp thúc đẩy hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam

5.5.1. Giải pháp hoàn thiện hành lang pháp lý và các điều kiện để vận dụng các hình thức huy động vốn ngoài ngân sách xây dựng dự án ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam

5.5.2. Giải pháp tăng cường cơ chế huy động và chính sách để huy động đầu tư phát triển dự án ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam

5.5.3. Hoàn thiện bộ tiêu chí đánh giá dự án PPP trong dự án ứng phó với biến đổi khí hậu

5.5.4. Hoàn thiện bộ tiêu chí đánh giá các điều kiện thực hiện dự án hợp tác công - tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

5.5.5. Hoàn thiện nội dung giám sát và đánh giá đầu tư theo hình thức PPP trong dự án ứng phó với biến đổi khí hậu

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH ĐÃ CÔNG BỐ CỦA TÁC GIẢ LIÊN QUAN ĐẾN LUẬN ÁN

I. Giới thiệu về biến đổi khí hậu và hợp tác công tư

Biến đổi khí hậu (biến đổi khí hậu) đang trở thành một trong những thách thức lớn nhất đối với nhân loại, đặc biệt là tại Việt Nam, nơi có bờ biển dài và dễ bị tổn thương. Chính phủ Việt Nam đã nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của việc huy động nguồn lực tài chính từ xã hội để ứng phó với biến đổi khí hậu. Hợp tác công tư (hợp tác công tư) được xem là một giải pháp hiệu quả để thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân, nhằm giảm thiểu rủi ro và tăng cường khả năng ứng phó với các tác động của biến đổi khí hậu. Theo UNDP, Việt Nam có thể sẽ phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng như mực nước biển dâng cao và thiên tai gia tăng, điều này đòi hỏi một cơ chế tài chính linh hoạt và hiệu quả hơn trong việc huy động nguồn lực cho ứng phó với biến đổi khí hậu.

1.1. Tác động của biến đổi khí hậu tại Việt Nam

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ biến đổi khí hậu. Theo các nghiên cứu, mực nước biển có thể dâng cao tới 1m vào năm 2100, gây ra thiệt hại lớn cho các vùng đồng bằng, đặc biệt là đồng bằng sông Cửu Long. Hơn 22 triệu người có thể mất nhà cửa, và thiệt hại kinh tế ước tính lên tới 10% GDP. Những tác động này không chỉ ảnh hưởng đến phát triển kinh tế mà còn đến an sinh xã hội, yêu cầu một chiến lược ứng phó toàn diện và hiệu quả.

1.2. Vai trò của hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

Hợp tác công tư (hợp tác công tư) đóng vai trò quan trọng trong việc huy động nguồn lực tài chính cho các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu. Chính phủ cần tạo ra một môi trường pháp lý thuận lợi để khuyến khích các doanh nghiệp tham gia đầu tư. Việc áp dụng các hình thức hợp tác như BOT, BTO, và BT có thể giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả quản lý dự án. Hợp tác này không chỉ giúp giảm gánh nặng ngân sách mà còn tăng cường khả năng ứng phó với các thách thức từ biến đổi khí hậu.

II. Thực trạng hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam

Thực trạng hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu tại Việt Nam hiện nay còn nhiều hạn chế. Mặc dù Chính phủ đã có những chính sách khuyến khích, nhưng việc huy động nguồn lực từ khu vực tư nhân vẫn chưa đạt hiệu quả như mong đợi. Các dự án PPP còn gặp khó khăn trong việc thu hút đầu tư do thiếu cơ chế rõ ràng và minh bạch. Nhiều doanh nghiệp vẫn còn e ngại khi tham gia vào các dự án này do rủi ro cao và thiếu thông tin. Để cải thiện tình hình, cần có những chính sách cụ thể và các biện pháp hỗ trợ từ Nhà nước.

2.1. Các dự án PPP hiện có

Hiện nay, một số dự án PPP đã được triển khai tại Việt Nam nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, nhưng quy mô và hiệu quả còn hạn chế. Các dự án này chủ yếu tập trung vào lĩnh vực hạ tầng, như xây dựng đê biển và hệ thống thoát nước. Tuy nhiên, việc thiếu sự phối hợp giữa các bên liên quan và sự chậm trễ trong phê duyệt dự án đã làm giảm hiệu quả của các dự án này.

2.2. Những thách thức trong hợp tác công tư

Một trong những thách thức lớn nhất trong hợp tác công tư là sự thiếu đồng bộ trong chính sách và quy định pháp luật. Nhiều doanh nghiệp không có đủ thông tin về các cơ hội đầu tư và các quy trình tham gia dự án. Hơn nữa, sự thiếu minh bạch trong các quy trình đấu thầu và lựa chọn nhà đầu tư cũng là một rào cản lớn. Để khắc phục những vấn đề này, cần có một khung pháp lý rõ ràng và các cơ chế hỗ trợ cụ thể cho các doanh nghiệp tham gia vào các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu.

III. Giải pháp thúc đẩy hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu

Để thúc đẩy hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu, cần thiết phải xây dựng một khung chính sách rõ ràng và minh bạch. Chính phủ cần tạo ra các cơ chế khuyến khích đầu tư từ khu vực tư nhân, bao gồm các ưu đãi về thuế và hỗ trợ tài chính. Đồng thời, cần tăng cường công tác truyền thông để nâng cao nhận thức của cộng đồng và doanh nghiệp về tầm quan trọng của việc tham gia vào các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu. Việc xây dựng các tiêu chí đánh giá dự án PPP cũng rất quan trọng để đảm bảo tính khả thi và hiệu quả của các dự án.

3.1. Cải thiện khung pháp lý

Cải thiện khung pháp lý cho hợp tác công tư là một trong những giải pháp quan trọng. Cần có các quy định rõ ràng về quyền lợi và nghĩa vụ của các bên tham gia, cũng như các tiêu chí đánh giá dự án. Điều này sẽ giúp tăng cường sự tin tưởng của các nhà đầu tư và khuyến khích họ tham gia vào các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu.

3.2. Tăng cường hỗ trợ tài chính

Tăng cường hỗ trợ tài chính cho các dự án PPP là cần thiết để thu hút đầu tư từ khu vực tư nhân. Chính phủ có thể xem xét việc cung cấp các khoản vay ưu đãi hoặc bảo lãnh tín dụng cho các dự án ứng phó với biến đổi khí hậu. Điều này không chỉ giúp giảm rủi ro cho các nhà đầu tư mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các dự án.

Luận án tiến sĩ về hợp tác công tư trong ứng phó với biến đổi khí hậu ở Việt Nam