I. Tính cấp thiết của đề tài
Ngô là cây lương thực quan trọng trong sản xuất nông nghiệp toàn cầu, đặc biệt tại Việt Nam. Năng suất ngô nước ta đã tăng đáng kể qua các năm, nhưng vẫn còn thấp so với thế giới. Vùng miền núi phía Bắc, nơi có diện tích lớn trồng ngô, thường gặp hạn hán, ảnh hưởng đến năng suất. Việc nghiên cứu và phát triển giống ngô chịu hạn là cần thiết để cải thiện sản xuất và giảm thiệt hại do hạn hán. Các giống ngô hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu về năng suất và khả năng chịu hạn, do đó cần có giống mới phù hợp với điều kiện khí hậu và đất đai của vùng này.
II. Mục tiêu của đề tài
Mục tiêu chính của nghiên cứu là đánh giá và tuyển chọn các dòng ngô có khả năng chịu hạn tốt, từ đó phát triển 1-2 giống ngô lai mới có năng suất cao. Việc này không chỉ giúp tăng năng suất mà còn hỗ trợ nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng, từ đó nâng cao hiệu quả kinh tế. Nghiên cứu sẽ tập trung vào các đặc điểm nông sinh học và khả năng kết hợp của các dòng ngô, nhằm tìm ra giống phù hợp nhất cho vùng miền núi phía Bắc.
III. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Nghiên cứu này có ý nghĩa khoa học quan trọng, cung cấp dữ liệu về di truyền tính chịu hạn và khả năng kết hợp của các dòng ngô. Kết quả nghiên cứu sẽ là tài liệu tham khảo quý giá cho các nhà khoa học và nông dân trong việc chọn tạo giống ngô lai chịu hạn. Về mặt thực tiễn, nghiên cứu đã xác định được 7 dòng ngô có khả năng chịu hạn tốt, trong đó giống VN636 (GL-797) đã được công nhận cho sản xuất thử. Điều này mở ra cơ hội cho việc cải thiện năng suất và hiệu quả kinh tế cho nông dân miền núi phía Bắc.
IV. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu tập trung vào 30 dòng ngô tự phối được chọn tạo từ các quần thể tự tạo của Viện Nghiên cứu Ngô. Các dòng này sẽ được đánh giá về khả năng chịu hạn và năng suất trong điều kiện thực tế tại các tỉnh miền núi phía Bắc. Nghiên cứu cũng sẽ xem xét các tổ hợp lai đỉnh, nhằm tìm ra giống ngô phù hợp nhất cho điều kiện khí hậu và đất đai của vùng này.
V. Những đóng góp mới của đề tài
Nghiên cứu đã xác định được 7 dòng ngô có khả năng chịu hạn và năng suất cao, bổ sung vào nguồn vật liệu chọn tạo giống ngô lai chịu hạn. Đặc biệt, giống VN636 (GL-797) đã được khảo nghiệm và công nhận cho sản xuất thử, mở ra hướng đi mới cho nông dân trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng. Những khuyến cáo về vật liệu phù hợp cho chương trình chọn tạo giống ngô chịu hạn sẽ là cơ sở cho việc cải tiến giống ngô tại các vùng miền núi phía Bắc.
