Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ và biện pháp phòng chống bệnh viêm da nổi cục ở bò tại tỉnh Lạng Sơn

• Tác giả: Lê Tiến Phúc
• Người hướng dẫn: PGS. Đặng Xuân Bình
• Trường học: Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên Cứu Một Số Đặc Điểm Dịch Tễ, Bệnh Lý Bệnh Viêm Da Nổi Cục Ở Bò Tại Tỉnh Lạng Sơn Và Biện Pháp Phòng Chống
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2022
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 1.1. Bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò
• 1.2. Đặc tính sinh học của vi rút
• 1.2.1. Đặc điểm chung
• 1.2.2. Sức đề kháng với môi trường bên ngoài
• 1.2.3. Khả năng miễn dịch
• 1.3. Dịch tễ học
• 1.4. Cách sinh bệnh
• 1.5. Tình hình nghiên cứu bệnh Viêm da nổi cục ở trâu, bò tại Việt Nam và trên thế giới
• 1.5.1. Tình hình nghiên cứu dịch Viêm da nổi cục ở trâu, bò trên thế giới
• 1.5.2. Tình hình nghiên cứu dịch Viêm da nổi cục ở trâu, bò ở Việt Nam
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG, NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng, thời gian, địa điểm nghiên cứu
• 2.2. Đối tượng nghiên cứu
• 2.3. Thời gian nghiên cứu
• 2.4. Địa điểm nghiên cứu
• 2.5. Vật liệu nghiên cứu
• 2.6. Nội dung nghiên cứu
• 2.7. Phương pháp nghiên cứu
• 2.7.1. Phương pháp nghiên cứu một số đặc điểm về tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn
• 2.7.2. Phương pháp nghiên cứu một số triệu chứng lâm sàng và đặc điểm bệnh lý trên da của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 2.7.3. Phương pháp nghiên cứu mức độ ảnh hưởng đến tế bào vi thể trên bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 2.7.4. Phương pháp nghiên cứu sự thay đổi các chỉ số sinh lý, sinh hóa máu của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 2.7.5. Phương pháp áp dụng và đánh giá hiệu quả của biện pháp phòng, trị bệnh cho bò
• 2.7.6. Phương pháp xử lý số liệu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 3.1. Kết quả nghiên cứu một số đặc điểm về tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.1.1. Kết quả theo dõi tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại các địa phương thuộc tỉnh Lạng Sơn
• 3.1.2. Kết quả theo dõi tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn theo đàn
• 3.1.3. Kết quả theo dõi tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn theo tuổi
• 3.1.4. Kết quả theo dõi tình hình nhiễm bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn theo tính biệt
• 3.1.5. Kết quả xét nghiệm mẫu bệnh phẩm của bò nghi mắc viêm da nổi cục
• 3.2. Kết quả nghiên cứu một số triệu chứng lâm sàng và đặc điểm bệnh lý của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.2.1. Kết quả nghiên cứu một số triệu chứng lâm sàng của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.2.2. Kết quả nghiên cứu một số đặc điểm bệnh lý của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.3. Kết quả nghiên cứu mức độ ảnh hưởng đến tế bào vi thể trên bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.4. Kết quả nghiên cứu sự thay đổi các chỉ số sinh lý, sinh hóa máu của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.4.1. Kết quả nghiên cứu sự thay đổi các chỉ số sinh lý máu của bò mắc bệnh Viêm da nổi cục
• 3.5. Kết quả áp dụng và đánh giá hiệu quả của biện pháp phòng, trị bệnh cho bò
• 3.5.1. Kết quả điều trị bệnh Viêm da nổi cục cho bò tại tỉnh Lạng Sơn
• 3.5.2. Kết quả sử dụng vắc xin phòng bệnh viêm da nổi cục ở bò tại tỉnh Lạng Sơn
• KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về dịch tễ bệnh viêm da nổi cục ở bò tại Lạng Sơn

Bệnh viêm da nổi cục (LSD) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ở bò, gây ra bởi vi rút thuộc họ Poxviridae. Tại Lạng Sơn, bệnh này đã gây ra nhiều thiệt hại cho ngành chăn nuôi. Việc nghiên cứu dịch tễ học của bệnh là rất cần thiết để hiểu rõ hơn về sự lây lan và ảnh hưởng của nó đến đàn bò. Theo Cục Thú y, tỷ lệ mắc bệnh có thể lên đến 85%, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và kinh tế của người chăn nuôi.

1.1. Đặc điểm dịch tễ học của bệnh viêm da nổi cục

Bệnh viêm da nổi cục chủ yếu ảnh hưởng đến bò, đặc biệt là những giống bò có năng suất sữa cao. Tỷ lệ mắc bệnh ở bò có thể đạt 30,8%, trong khi ở trâu chỉ khoảng 1,6%. Việc hiểu rõ đặc điểm dịch tễ học sẽ giúp xác định các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

1.2. Nguyên nhân gây bệnh viêm da nổi cục ở bò

Nguyên nhân chính gây ra bệnh viêm da nổi cục là vi rút Lumpy skin disease virus (LSDV). Vi rút này có khả năng lây lan nhanh chóng qua côn trùng chân đốt như muỗi và ruồi. Việc xác định nguyên nhân gây bệnh là bước đầu tiên trong việc phát triển các biện pháp phòng ngừa.

II. Thách thức trong việc kiểm soát bệnh viêm da nổi cục ở bò

Việc kiểm soát bệnh viêm da nổi cục gặp nhiều thách thức do tính chất lây lan nhanh của vi rút. Bệnh có thể bùng phát mạnh vào mùa hè, đặc biệt ở những khu vực có điều kiện khí hậu ẩm ướt. Hơn nữa, việc thiếu thông tin về dịch tễ học và các biện pháp phòng ngừa hiệu quả cũng là một vấn đề lớn.

2.1. Tác động của bệnh đến chăn nuôi bò

Bệnh viêm da nổi cục không chỉ làm giảm sản lượng sữa mà còn gây ra thiệt hại kinh tế lớn cho người chăn nuôi. Bò mắc bệnh có thể bị vô sinh hoặc sảy thai, ảnh hưởng đến khả năng sinh sản và tăng trưởng của đàn bò.

2.2. Khó khăn trong việc phát hiện và chẩn đoán bệnh

Việc phát hiện bệnh viêm da nổi cục thường gặp khó khăn do triệu chứng lâm sàng có thể tương tự với các bệnh khác. Điều này dẫn đến việc chẩn đoán muộn và làm tăng nguy cơ lây lan trong đàn.

III. Phương pháp nghiên cứu dịch tễ bệnh viêm da nổi cục ở bò

Nghiên cứu dịch tễ bệnh viêm da nổi cục cần áp dụng các phương pháp khoa học để thu thập dữ liệu chính xác. Các phương pháp này bao gồm khảo sát lâm sàng, phân tích mẫu bệnh phẩm và theo dõi tình hình nhiễm bệnh tại các địa phương. Việc áp dụng các phương pháp này sẽ giúp xác định rõ hơn về tình hình dịch bệnh.

3.1. Khảo sát lâm sàng và triệu chứng bệnh

Khảo sát lâm sàng là phương pháp quan trọng để phát hiện triệu chứng của bệnh viêm da nổi cục. Các triệu chứng thường gặp bao gồm sưng tấy, tổn thương da và giảm sản lượng sữa. Việc ghi nhận triệu chứng kịp thời sẽ giúp trong việc chẩn đoán và điều trị.

3.2. Phân tích mẫu bệnh phẩm

Phân tích mẫu bệnh phẩm từ bò mắc bệnh là một bước quan trọng trong việc xác định sự hiện diện của vi rút LSDV. Các mẫu này có thể được lấy từ da, máu và dịch tiết để kiểm tra sự lây lan của vi rút.

IV. Giải pháp phòng ngừa bệnh viêm da nổi cục ở bò

Để kiểm soát bệnh viêm da nổi cục, cần áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Việc tiêm phòng vắc xin cho đàn bò là một trong những giải pháp quan trọng. Ngoài ra, cần thực hiện các biện pháp vệ sinh chuồng trại và quản lý đàn bò chặt chẽ để giảm thiểu nguy cơ lây lan.

4.1. Tiêm phòng vắc xin cho bò

Tiêm phòng vắc xin là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa bệnh viêm da nổi cục. Việc tiêm phòng định kỳ sẽ giúp tăng cường khả năng miễn dịch cho đàn bò và giảm thiểu nguy cơ lây lan của vi rút.

4.2. Quản lý vệ sinh chuồng trại

Quản lý vệ sinh chuồng trại là yếu tố quan trọng trong việc phòng ngừa bệnh. Cần thường xuyên dọn dẹp, khử trùng và kiểm soát côn trùng để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm trong đàn bò.

V. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu về bệnh viêm da nổi cục đã cung cấp nhiều thông tin hữu ích cho việc phòng ngừa và điều trị bệnh. Các biện pháp phòng ngừa đã được áp dụng tại Lạng Sơn cho thấy hiệu quả tích cực trong việc giảm thiểu tỷ lệ mắc bệnh. Việc ứng dụng các kết quả nghiên cứu vào thực tiễn sẽ giúp nâng cao hiệu quả chăn nuôi bò.

5.1. Đánh giá hiệu quả của biện pháp phòng ngừa

Đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng ngừa là cần thiết để xác định tính khả thi và hiệu quả của chúng trong thực tiễn. Các số liệu thu thập được sẽ giúp điều chỉnh các biện pháp cho phù hợp hơn.

5.2. Ứng dụng kết quả nghiên cứu vào thực tiễn

Kết quả nghiên cứu có thể được ứng dụng vào việc xây dựng các chương trình tiêm phòng và quản lý đàn bò. Điều này sẽ giúp nâng cao năng suất và giảm thiểu thiệt hại do bệnh viêm da nổi cục.

VI. Kết luận và triển vọng tương lai trong nghiên cứu bệnh viêm da nổi cục

Nghiên cứu về bệnh viêm da nổi cục ở bò tại Lạng Sơn đã chỉ ra nhiều vấn đề cần giải quyết. Việc tiếp tục nghiên cứu và phát triển các biện pháp phòng ngừa là rất cần thiết để kiểm soát bệnh hiệu quả. Tương lai, cần có sự hợp tác giữa các cơ quan chức năng và người chăn nuôi để nâng cao nhận thức và thực hiện các biện pháp phòng ngừa.

6.1. Tầm quan trọng của nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu tiếp theo cần tập trung vào việc phát triển các vắc xin mới và hiệu quả hơn. Điều này sẽ giúp nâng cao khả năng phòng ngừa và kiểm soát bệnh viêm da nổi cục.

6.2. Hợp tác giữa các bên liên quan

Sự hợp tác giữa các cơ quan chức năng, nhà nghiên cứu và người chăn nuôi là rất quan trọng. Điều này sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh viêm da nổi cục.

Tổng quan nghiên cứu

Bệnh Viêm da nổi cục (Lumpy Skin Disease - LSD) là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm ảnh hưởng nghiêm trọng đến ngành chăn nuôi trâu, bò tại Việt Nam, đặc biệt tại tỉnh Lạng Sơn. Theo báo cáo của Cục Thú y năm 2021, dịch bệnh đã lan rộng ra 32 tỉnh, thành phố với hơn 63.714 con gia súc mắc bệnh và 9.170 con chết hoặc bị tiêu hủy. Tỷ lệ mắc bệnh có thể dao động từ 3% đến 85%, trong khi tỷ lệ chết thường dưới 10%, nhưng hậu quả kinh tế do giảm năng suất sữa, tăng trọng và tổn thương da là rất lớn. Nghiên cứu này tập trung khảo sát đặc điểm dịch tễ và bệnh lý của bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn trong giai đoạn từ tháng 6/2021 đến tháng 6/2022, nhằm làm rõ tình hình nhiễm bệnh, triệu chứng lâm sàng, bệnh tích và các chỉ số sinh lý, sinh hóa máu của bò mắc bệnh. Mục tiêu chính là cung cấp cơ sở khoa học để lựa chọn biện pháp phòng chống hiệu quả, đặc biệt là việc tiêm phòng vắc xin và áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc kiểm soát dịch bệnh, giảm thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi và góp phần nâng cao năng suất, chất lượng đàn bò tại địa phương.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên các lý thuyết và mô hình dịch tễ học về bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là bệnh Viêm da nổi cục do vi rút LSDV thuộc họ Poxviridae, chi Capripoxvirus. Hai lý thuyết chính được áp dụng gồm:

• Lý thuyết dịch tễ học truyền nhiễm: Phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sự lây lan của bệnh, bao gồm nguồn lây, véc tơ truyền bệnh (muỗi, ve, ruồi), vật chủ nhạy cảm (bò mọi lứa tuổi, giới tính), và điều kiện môi trường thuận lợi cho dịch bệnh bùng phát.
• Lý thuyết miễn dịch học: Nghiên cứu khả năng miễn dịch tự nhiên và nhân tạo của bò đối với vi rút LSDV, cơ chế đáp ứng miễn dịch sau tiêm vắc xin và sau khi nhiễm bệnh tự nhiên.

Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: vi rút LSDV, triệu chứng lâm sàng, bệnh tích đại thể và vi thể, chỉ số sinh lý và sinh hóa máu, phương pháp PCR trong chẩn đoán, và hiệu quả vắc xin Lumpyvac.

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp điều tra hồi cứu kết hợp lấy mẫu xét nghiệm và phân tích lâm sàng. Cỡ mẫu gồm 1.629 đàn bò tại 8 huyện thuộc tỉnh Lạng Sơn, với tổng số mẫu bệnh phẩm thu thập gồm da nổi u cục, vảy da, máu, dịch tiết mũi, nước bọt và hạch bạch huyết. Mẫu được bảo quản và xử lý theo quy trình chuẩn, sau đó tách chiết DNA và xét nghiệm bằng phương pháp PCR để phát hiện vi rút LSDV.

Phân tích dữ liệu sử dụng phần mềm Microsoft Excel 2010 và Minitab 16, áp dụng thống kê sinh học để so sánh tỷ lệ mắc bệnh, tỷ lệ chết và các chỉ số sinh hóa giữa bò bệnh và bò khỏe. Thời gian nghiên cứu kéo dài 12 tháng, từ tháng 6/2021 đến tháng 6/2022, tại tỉnh Lạng Sơn, với các kỹ thuật xét nghiệm được thực hiện tại Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương và Viện Thú y.

Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Những phát hiện chính

1. Tỷ lệ mắc và tỷ lệ chết do bệnh Viêm da nổi cục tại Lạng Sơn: Năm 2020, tỷ lệ mắc bệnh trung bình là 1,44% với tỷ lệ chết 7,49%. Năm 2021, tỷ lệ mắc bệnh tăng lên đáng kể, cao nhất tại huyện Văn Quan với 34,67%, tỷ lệ chết trung bình là 5,67%. Tỷ lệ mắc bệnh theo đàn cũng có sự khác biệt rõ rệt, huyện Tràng Định có tỷ lệ mắc theo đàn cao nhất (52,17%), trong khi huyện Bình Gia thấp nhất (1,17%).

2. Triệu chứng lâm sàng và bệnh tích: Bò mắc bệnh biểu hiện sốt cao trên 40ºC, suy nhược, giảm sản lượng sữa, nổi các nốt sần chắc, đường kính 2-5 cm trên da, đặc biệt ở đầu, cổ, bầu vú và cơ quan sinh dục. Bệnh tích đại thể gồm xuất huyết màng nhầy đường tiêu hóa, viêm phổi, xuất huyết gan, thận và lách. Mức độ tổn thương vi thể cho thấy tế bào da bị hoại tử, viêm nhiễm nặng.

3. Chỉ số sinh lý, sinh hóa máu: Bò mắc bệnh có sự giảm rõ rệt số lượng hồng cầu và bạch cầu so với bò khỏe, đồng thời có sự thay đổi công thức bạch cầu, phản ánh tình trạng viêm nhiễm và stress do bệnh gây ra.

4. Hiệu quả biện pháp phòng và điều trị: Vắc xin Lumpyvac cho hiệu quả phòng bệnh cao, với thời gian miễn dịch kéo dài 12 tháng sau tiêm. Phác đồ điều trị triệu chứng kết hợp kháng sinh, thuốc kháng viêm và trợ sức giúp bò phục hồi nhanh, giảm tỷ lệ chết và tổn thương da.

Thảo luận kết quả

Tỷ lệ mắc bệnh tăng cao vào năm 2021 phản ánh sự lan rộng và diễn biến phức tạp của dịch Viêm da nổi cục tại Lạng Sơn, phù hợp với xu hướng dịch bệnh trên toàn quốc và khu vực Đông Nam Á. Sự khác biệt tỷ lệ mắc giữa các huyện có thể do điều kiện môi trường, mật độ chăn nuôi và mức độ kiểm soát dịch bệnh khác nhau. Triệu chứng lâm sàng và bệnh tích phù hợp với các nghiên cứu quốc tế, khẳng định tính đặc hiệu của vi rút LSDV.

Sự thay đổi các chỉ số huyết học cho thấy bệnh ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tổng thể của bò, làm giảm khả năng sản xuất và sinh sản. Việc áp dụng vắc xin Lumpyvac và phác đồ điều trị triệu chứng đã chứng minh hiệu quả trong kiểm soát dịch bệnh, giảm thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ tỷ lệ mắc và chết theo huyện, bảng so sánh chỉ số huyết học giữa bò bệnh và bò khỏe, giúp minh họa rõ ràng tác động của bệnh và hiệu quả biện pháp can thiệp.

Đề xuất và khuyến nghị

1. Tăng cường tiêm phòng vắc xin định kỳ cho đàn bò tại các huyện có nguy cơ cao, đặc biệt là Văn Quan, Tràng Định và Hữu Lũng, nhằm duy trì tỷ lệ miễn dịch trên 80% trong vòng 12 tháng. Chủ thể thực hiện: Chi cục Chăn nuôi và Thú y tỉnh Lạng Sơn, thời gian: hàng năm.

2. Triển khai chương trình giám sát dịch tễ liên tục để phát hiện sớm các ổ dịch mới, kết hợp xét nghiệm PCR mẫu bệnh phẩm định kỳ. Chủ thể: Trung tâm Chẩn đoán Thú y Trung ương và các phòng xét nghiệm địa phương, thời gian: liên tục.

3. Tuyên truyền, hướng dẫn kỹ thuật phòng bệnh và chăm sóc bò cho người chăn nuôi, tập trung vào vệ sinh chuồng trại, diệt véc tơ truyền bệnh (muỗi, ve, ruồi), và xử lý kịp thời các trường hợp nghi mắc bệnh. Chủ thể: Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, thời gian: liên tục.

4. Áp dụng phác đồ điều trị triệu chứng chuẩn cho bò mắc bệnh, kết hợp sử dụng kháng sinh phòng nhiễm khuẩn kế phát và thuốc trợ sức, nhằm giảm tỷ lệ chết và tổn thương da. Chủ thể: Bác sĩ thú y địa phương, thời gian: khi có dịch bệnh.

5. Kiểm soát chặt chẽ vận chuyển và giết mổ gia súc để hạn chế lây lan dịch bệnh, đồng thời hỗ trợ người chăn nuôi trong việc tiêu hủy gia súc bệnh theo quy định. Chủ thể: Cơ quan quản lý địa phương, thời gian: ngay lập tức và duy trì.

Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. Cán bộ thú y và chuyên gia dịch tễ học: Nghiên cứu cung cấp dữ liệu chi tiết về dịch tễ và bệnh lý Viêm da nổi cục, hỗ trợ công tác chẩn đoán, giám sát và phòng chống dịch bệnh.

2. Người chăn nuôi bò tại các vùng dịch: Hiểu rõ triệu chứng, cách phòng bệnh và xử lý khi phát hiện bệnh, từ đó giảm thiệt hại kinh tế và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

3. Nhà quản lý và hoạch định chính sách nông nghiệp: Cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các chương trình tiêm phòng, kiểm soát dịch bệnh và hỗ trợ người dân trong vùng dịch.

4. Các nhà nghiên cứu và sinh viên ngành Thú y, Nông nghiệp: Tài liệu tham khảo về phương pháp nghiên cứu dịch tễ, kỹ thuật xét nghiệm PCR và phân tích chỉ số sinh hóa máu trong bệnh truyền nhiễm.

Câu hỏi thường gặp

1. Bệnh Viêm da nổi cục có lây sang người không?
   Bệnh Viêm da nổi cục là bệnh truyền nhiễm đặc hiệu loài, chỉ ảnh hưởng đến trâu, bò và không lây sang người. Đây là điểm quan trọng giúp người chăn nuôi yên tâm trong quá trình chăm sóc.

2. Làm thế nào để phát hiện sớm bệnh Viêm da nổi cục trên bò?
   Người chăn nuôi cần quan sát các triệu chứng như sốt cao trên 40ºC, xuất hiện các nốt sần chắc trên da, giảm sản lượng sữa và hạch bạch huyết sưng to. Kết hợp lấy mẫu xét nghiệm PCR giúp chẩn đoán chính xác.

3. Vắc xin Lumpyvac có an toàn và hiệu quả không?
   Vắc xin Lumpyvac là vắc xin nhược độc đã được chứng minh an toàn, chỉ gây sưng tấy nhẹ tại vị trí tiêm và có hiệu quả miễn dịch kéo dài 12 tháng, không cần tiêm nhắc lại trong năm.

4. Có thuốc đặc trị bệnh Viêm da nổi cục không?
   Hiện chưa có thuốc đặc trị diệt vi rút LSDV. Việc điều trị chủ yếu tập trung vào giảm triệu chứng, phòng nhiễm khuẩn kế phát và nâng cao sức đề kháng cho bò.

5. Biện pháp phòng chống dịch bệnh hiệu quả nhất là gì?
   Tiêm phòng vắc xin định kỳ, vệ sinh chuồng trại, diệt véc tơ truyền bệnh, giám sát dịch tễ liên tục và xử lý kịp thời các trường hợp mắc bệnh là các biện pháp hiệu quả nhất để kiểm soát dịch bệnh.

Kết luận

• Nghiên cứu đã xác định rõ đặc điểm dịch tễ và bệnh lý của bệnh Viêm da nổi cục trên bò tại tỉnh Lạng Sơn, với tỷ lệ mắc bệnh năm 2021 lên đến 34,67% tại một số huyện.
• Triệu chứng lâm sàng và bệnh tích phù hợp với các nghiên cứu quốc tế, khẳng định tính đặc hiệu của vi rút LSDV.
• Chỉ số sinh lý, sinh hóa máu của bò mắc bệnh có sự thay đổi rõ rệt, phản ánh ảnh hưởng nghiêm trọng của bệnh.
• Vắc xin Lumpyvac và phác đồ điều trị triệu chứng đã chứng minh hiệu quả trong phòng và kiểm soát dịch bệnh.
• Đề xuất các giải pháp phòng chống đồng bộ, bao gồm tiêm phòng, giám sát dịch tễ, tuyên truyền và kiểm soát vận chuyển gia súc, nhằm giảm thiểu thiệt hại kinh tế và nâng cao hiệu quả chăn nuôi.

Tiếp theo, cần triển khai rộng rãi các biện pháp phòng chống và tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu về đặc điểm vi rút cũng như phát triển các chế phẩm sinh học hỗ trợ điều trị. Các cơ quan chức năng và người chăn nuôi cần phối hợp chặt chẽ để kiểm soát hiệu quả dịch bệnh Viêm da nổi cục tại Việt Nam.