I. Di động đạm và phân viên nhả chậm
Nghiên cứu tập trung vào di động đạm của các loại phân viên nhả chậm trên đất đỏ vàng tại Lào Cai. Sử dụng phần mềm Hydrus-2D, nghiên cứu mô phỏng sự di chuyển của đạm trong đất, cho thấy đạm di chuyển chủ yếu theo chiều sâu và tập trung ở độ sâu 9-11 cm. Các loại phân viên nhả chậm bọc keo và dịch chiết giải phóng đạm chậm hơn so với loại nén, giúp giảm thất thoát đạm do rửa trôi và phản nitrat hóa.
1.1. Mô phỏng di động đạm
Phần mềm Hydrus-2D được sử dụng để mô phỏng sự di chuyển của đạm trong đất đỏ vàng. Kết quả cho thấy, khi tưới khô ẩm luân phiên, 45% đạm N-NH4+ bị di động ra khỏi cột đất, 23% bị rửa trôi vào nước ngầm, và 25,2% bị mất do phản nitrat hóa. Điều này khẳng định hiệu quả của phân viên nhả chậm trong việc kiểm soát sự di động đạm.
1.2. Giải phóng đạm từ phân viên nhả chậm
Các loại phân viên nhả chậm bọc keo và dịch chiết giải phóng đạm chậm hơn so với loại nén. Sau 30 ngày, đạm di động khắp vùng rễ cây, đảm bảo cung cấp dinh dưỡng liên tục cho cây trồng. Điều này giúp tăng hiệu quả phân bón và giảm thiểu thất thoát đạm.
II. Ảnh hưởng đến năng suất ngô
Nghiên cứu đánh giá ảnh hưởng của phân viên nhả chậm đến năng suất ngô trên đất đỏ vàng tại Lào Cai. Kết quả cho thấy, việc sử dụng phân viên nhả chậm bọc keo và dịch chiết với lượng 110N + 24P2O5 + 57K2O/ha giúp tăng năng suất ngô lên 78,97 tạ/ha ở vụ Xuân 2013 và 79,57 tạ/ha ở vụ Xuân 2014. Điều này khẳng định hiệu quả của phân bón chậm tan trong việc nâng cao năng suất cây trồng.
2.1. Chỉ số diện tích lá và năng suất
Việc bón phân viên nhả chậm giúp tăng chỉ số diện tích lá của cây ngô, đạt 3,97 m2 lá/m2 đất ở vụ Xuân 2013 và 4,01 m2 lá/m2 đất ở vụ Xuân 2014. Điều này góp phần tăng khả năng quang hợp và tích lũy chất khô, từ đó nâng cao năng suất ngô.
2.2. Kỹ thuật bón phân
Nghiên cứu chỉ ra rằng, bón phân viên nhả chậm cách gốc ngô 8,75 cm và ở độ sâu 8,63 cm so với bề mặt luống giúp cây ngô sinh trưởng và phát triển tốt nhất, đạt năng suất cao nhất (82,30 tạ/ha ở vụ Xuân 2014 và 81,69 tạ/ha ở vụ Xuân 2015).
III. Hiệu quả kinh tế và ứng dụng thực tiễn
Nghiên cứu đánh giá hiệu quả kinh tế của việc sử dụng phân viên nhả chậm trong canh tác ngô trên đất đỏ vàng tại Lào Cai. Kết quả cho thấy, mô hình sử dụng phân viên nhả chậm bọc keo và dịch chiết mang lại lợi nhuận cao hơn 9,35 triệu đồng/ha so với sử dụng phân bón thông thường. Điều này khẳng định tiềm năng ứng dụng của phân bón chậm tan trong nông nghiệp bền vững.
3.1. Lợi nhuận và chi phí
Việc sử dụng phân viên nhả chậm giúp giảm chi phí lao động do giảm số lần bón phân, đồng thời tăng năng suất và lợi nhuận. Mô hình thử nghiệm cho thấy, năng suất ngô đạt 71,32 tạ/ha, cao hơn đối chứng 14,97%.
3.2. Ứng dụng trong nông nghiệp bền vững
Nghiên cứu khẳng định, phân viên nhả chậm là giải pháp hiệu quả trong quản lý dinh dưỡng cây trồng, giúp giảm thiểu thất thoát đạm và nâng cao hiệu quả phân bón. Điều này góp phần thúc đẩy nông nghiệp bền vững tại các vùng đất khó canh tác như đất đỏ vàng.
