Nghiên cứu đặc tính sinh học của vi khuẩn Salmonella gây bệnh phó thương hàn ở lợn sau cai sữa tại huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang

• Tác giả: Nguyễn Thị Thùy Linh
• Người hướng dẫn: PGS. Đặng Xuân Bình
• Trường học: Đại học Nông Lâm - Đại học Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Xác định một số đặc tính sinh vật học của vi khuẩn Salmonella gây bệnh Phó thương hàn ở lợn sau cai sữa nuôi tại huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang
• Loại tài liệu: Luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. MỞ ĐẦU
• 1.1. Tính cấp thiết của đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
• 1.3.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở lý luận của đề tài
• 2.2. Vi khuẩn Salmonella
• 2.2.1. Đặc điểm sinh học của vi khuẩn Salmonella
• 2.2.2. Đặc điểm hình thái
• 2.2.3. Phân loại
• 2.2.4. Tính chất nuôi cấy
• 2.2.5. Đặc tính sinh hóa
• 2.2.6. Sức đề kháng
• 2.2.7. Đặc điểm dịch tễ học của Salmonella
• 3. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng, vật liệu
• 3.2. Vật liệu dùng trong nghiên cứu
• 3.3. Phạm vi nghiên cứu
• 3.4. Địa điểm nghiên cứu
• 3.5. Thời gian nghiên cứu
• 3.6. Nội dung nghiên cứu
• 3.7. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn nái sinh sản và lợn con
• 3.8. Tình hình bệnh Phó thương hàn ở lợn sau cai sữa
• 3.9. Phương pháp nghiên cứu
• 3.9.1. Phương pháp lấy mẫu
• 3.9.2. Phương pháp xác định chỉ tiêu tổng số vi khuẩn hiếu khí có trong phân lợn
• 3.9.3. Phương pháp nuôi cấy và phân lập vi khuẩn Salmonella
• 3.9.4. Phương pháp giám định vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 3.9.5. Xác định gen sản sinh độc tố đường ruột enterotoxin của vi khuẩn Salmonella bằng phương pháp PCR
• 3.9.6. Xác định độc lực của chủng vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 3.9.7. Phương pháp xác định tính mẫn cảm với một số loại kháng sinh của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 3.9.8. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn nái sinh sản và lợn con
• 4.1.1. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn nái sinh sản
• 4.1.2. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn nái sinh sản theo lứa đẻ
• 4.1.3. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn nái sinh sản theo mùa
• 4.1.4. Tình hình thải trừ Salmonella ở lợn con
• 4.1.5. Biến động về số lượng vi khuẩn Salmonella thải trừ qua phân ở lợn con sau cai sữa
• 4.2. Kết quả xác định bệnh Phó thương hàn ở lợn con
• 4.3. Một số đặc điểm dịch tễ bệnh Phó thương hàn ở lợn sau cai sữa
• 4.4. Phân lập vi khuẩn Salmonella từ mẫu bệnh phẩm lợn con sau cai sữa bị tiêu chảy
• 4.5. Giám định đặc tính sinh vật, hóa học của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 4.6. Độc lực của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 4.7. Xác định serotype của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 4.8. Xác định một số yếu tố độc lực của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• 4.9. Xác định tính kháng thuốc với một số loại kháng sinh và hóa dược của vi khuẩn Salmonella phân lập được
• KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• MỘT SỐ HÌNH ẢNH MINH HỌA CHO ĐỀ TÀI

I. Giới thiệu và mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào vi khuẩn Salmonella, một tác nhân gây bệnh phổ biến trong chăn nuôi lợn, đặc biệt là bệnh phó thương hàn ở lợn sau cai sữa tại Hiệp Hòa, Bắc Giang. Mục tiêu chính là xác định đặc tính sinh học của vi khuẩn này, bao gồm khả năng gây bệnh, độc lực, và tính kháng kháng sinh. Nghiên cứu cũng nhằm cung cấp dữ liệu khoa học để phát triển các biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

Bệnh phó thương hàn do Salmonella gây ra là một vấn đề nghiêm trọng trong chăn nuôi lợn, đặc biệt ở giai đoạn sau cai sữa. Bệnh không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn ảnh hưởng đến an toàn thực phẩm. Việc nghiên cứu đặc tính sinh học của vi khuẩn này giúp hiểu rõ hơn về cơ chế gây bệnh và tìm ra các biện pháp kiểm soát hiệu quả.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định đặc điểm dịch tễ của bệnh, phân lập và đánh giá độc lực của Salmonella, đồng thời kiểm tra tính kháng kháng sinh của các chủng vi khuẩn này. Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần vào việc xây dựng các phác đồ điều trị và phòng ngừa bệnh hiệu quả.

II. Đặc điểm sinh học của vi khuẩn Salmonella

Salmonella là một loại vi khuẩn gây bệnh thuộc họ Enterobacteriaceae, có khả năng gây bệnh ở cả người và động vật. Vi khuẩn này có đặc điểm hình thái là trực khuẩn Gram âm, không tạo bào tử, và có khả năng di động nhờ lông roi. Salmonella có thể tồn tại trong môi trường tự nhiên và lây lan nhanh chóng qua đường tiêu hóa.

2.1. Đặc điểm hình thái và phân loại

Salmonella là trực khuẩn ngắn, hình gậy, kích thước khoảng 0,4-0,6 x 1,0-3,0 µm. Vi khuẩn này được phân loại thành hai loài chính là Salmonella bongori và Salmonella enterica, với hơn 2400 serotype khác nhau. Mỗi serotype có đặc điểm kháng nguyên và độc lực riêng biệt.

2.2. Đặc tính nuôi cấy và sinh hóa

Salmonella có thể phát triển trên nhiều loại môi trường nuôi cấy, bao gồm môi trường MacConkey và XLD. Vi khuẩn này có khả năng lên men các loại đường như glucose, mannitol, và sorbitol, nhưng không lên men lactose và sucrose. Đặc tính sinh hóa này giúp phân biệt Salmonella với các vi khuẩn đường ruột khác.

III. Phương pháp nghiên cứu và kết quả

Nghiên cứu sử dụng các phương pháp nghiên cứu vi sinh để phân lập và xác định Salmonella từ mẫu bệnh phẩm của lợn sau cai sữa. Các phương pháp bao gồm nuôi cấy, PCR để xác định gen độc lực, và kiểm tra tính kháng kháng sinh. Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm Salmonella cao ở lợn sau cai sữa, với nhiều chủng vi khuẩn có độc lực mạnh và kháng nhiều loại kháng sinh.

3.1. Phương pháp phân lập và giám định

Các mẫu bệnh phẩm được thu thập từ lợn sau cai sữa tại Hiệp Hòa, Bắc Giang, sau đó được nuôi cấy trên các môi trường chọn lọc như XLD và MacConkey. Vi khuẩn Salmonella được phân lập và giám định thông qua các phản ứng sinh hóa và PCR để xác định gen độc lực.

3.2. Kết quả nghiên cứu

Kết quả cho thấy tỷ lệ nhiễm Salmonella ở lợn sau cai sữa là cao, với nhiều chủng vi khuẩn có gen độc lực như Stn, fimA, và InvA. Ngoài ra, nhiều chủng Salmonella phân lập được có khả năng kháng nhiều loại kháng sinh, đặc biệt là ampicillin và tetracycline.

IV. Ý nghĩa và ứng dụng thực tiễn

Nghiên cứu này có ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu rõ hơn về bệnh truyền nhiễm do Salmonella gây ra ở lợn sau cai sữa. Kết quả nghiên cứu cung cấp cơ sở khoa học để xây dựng các biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại kinh tế và đảm bảo an toàn thực phẩm.

4.1. Ý nghĩa khoa học

Nghiên cứu bổ sung dữ liệu khoa học về đặc tính sinh học và độc lực của Salmonella, đồng thời cung cấp thông tin về tính kháng kháng sinh của vi khuẩn này. Đây là cơ sở quan trọng để phát triển các phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh hiệu quả.

4.2. Ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu có thể được áp dụng trong thực tiễn chăn nuôi, giúp người chăn nuôi xây dựng các biện pháp phòng và trị bệnh hiệu quả. Đồng thời, nghiên cứu cũng góp phần vào việc đảm bảo an toàn thực phẩm, giảm nguy cơ lây nhiễm Salmonella từ lợn sang người.