Nghiên cứu đặc điểm sinh học vi khuẩn Streptococcus suis và chế tạo autovaccine phòng bệnh cho lợn tại Thái Nguyên

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

1. MỞ ĐẦU

1.1. Tính cấp thiết của đề tài

1.2. Mục tiêu của đề tài

1.3. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài

1.4. Những đóng góp mới của đề tài

2. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU

2.1. Bệnh do vi khuẩn Streptococcus suis (S. suis) gây ra ở lợn và ở người

2.1.1. Bệnh do vi khuẩn Streptococcus suis gây ra ở lợn

2.1.1.1. Tình hình nghiên cứu ngoài nước

2.1.2. Bệnh do vi khuẩn Streptococcus suis gây ra ở người

2.2. Phân loại vi khuẩn S.

2.3. Hình thái và tính chất nuôi cấy của vi khuẩn S.

2.4. Đặc tính sinh hoá của vi khuẩn S.

2.5. Cấu trúc kháng nguyên của vi khuẩn S.

2.6. Các yếu tố độc lực của vi khuẩn S.

2.7. Bệnh liên cầu khuẩn ở lợn do vi khuẩn S. suis gây ra

2.7.1. Đặc điểm dịch tễ học

2.7.2. Cơ chế sinh bệnh

2.7.3. Triệu chứng lâm sàng và bệnh tích

2.7.4. Miễn dịch ở lợn chống vi khuẩn S.

2.7.5. Phòng bệnh

2.7.6. Điều trị bằng kháng sinh

3. CHƯƠNG 2: NỘI DUNG, ĐỐI TƯỢNG, NGUYÊN LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

3.1. Nội dung nghiên cứu

3.2. Nghiên cứu tình hình bệnh viêm phổi, viêm khớp ở lợn nuôi tại Thái Nguyên do vi khuẩn S. suis gây ra

3.3. Nghiên cứu một số đặc điểm sinh học của các chủng S. suis gây viêm phổi và viêm khớp ở lợn tại Thái Nguyên

3.4. Nghiên cứu chế tạo thử nghiệm Autovaccine vô hoạt keo phèn từ các chủng S. suis phân lập

3.5. Nghiên cứu thử nghiệm biện pháp phòng, trị bệnh do S. suis gây ra ở lợn

3.6. Đối tượng, nguyên liệu, địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.6.1. Đối tượng nghiên cứu

3.6.2. Nguyên vật liệu

3.6.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu

3.7. Phương pháp nghiên cứu

3.7.1. Phương pháp nghiên cứu dịch tễ

3.7.2. Phương pháp thu thập mẫu

3.7.3. Phương pháp nuôi cấy và phân lập vi khuẩn S.

3.7.4. Phương pháp kiểm tra hình thái vi khuẩn bằng nhuộm Gram

3.7.5. Phương pháp thực hiện các phản ứng sinh hóa (Nhận biết cấp I)

3.7.6. Phương pháp thực hiện bộ Kit sinh hóa API 20 Strep (Nhận biết cấp II)

3.7.7. Phương pháp PCR để xác định các serotype gây bệnh thông thường và các gen mã hoá một số yếu tố độc lực của vi khuẩn S.

3.7.8. Phương pháp tính liều gây chết 50% (LD50) của vi khuẩn S.

3.7.9. Phương pháp xác định số lượng vi khuẩn

3.7.10. Phương pháp xác định độc lực của các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được trên động vật thí nghiệm

3.7.11. Phương pháp xác định khả năng mẫn cảm với kháng sinh của các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được

3.7.12. Xây dựng phác đồ điều trị lợn mắc viêm phổi, viêm khớp

3.7.13. Phương pháp chế tạo thử nghiệm Autovaccine vô hoạt keo phèn từ các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được

3.7.14. Kiểm tra vô trùng, an toàn và hiệu lực của Autovaccine thử nghiệm phòng bệnh liên cầu khuẩn (chi tiết được trình bày ở phụ lục 11)

3.7.15. Kiểm tra đáp ứng miễn dịch của lợn sau tiêm Autovaccine

3.7.16. Phương pháp xác định hiệu giá kháng thể ở lợn đã được tiêm Autovaccine bằng phản ứng IHA

3.7.17. Phương pháp xử lý số liệu

4. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN

4.1. Tình hình lợn mắc và chết do viêm phổi, viêm khớp từ năm 2015 – 2017 tại tỉnh Thái Nguyên

4.1.1. Tỷ lệ lợn mắc và chết do viêm phổi, viêm khớp từ năm 2015 - 2017

4.1.2. Tỷ lệ lợn mắc và chết do viêm phổi, viêm khớp trên các huyện, thành thuộc tỉnh Thái Nguyên

4.1.3. Tỷ lệ lợn mắc và chết do viêm phổi, viêm khớp theo mùa vụ

4.1.4. Tỷ lệ lợn mắc và chết do viêm phổi, viêm khớp theo lứa tuổi

4.2. Kết quả nghiên cứu một số đặc tính sinh học của các chủng S. suis phân lập được

4.2.1. Kết quả phân lập vi khuẩn S. suis từ lợn mắc viêm phổi và viêm khớp tại Thái Nguyên

4.2.2. Kết quả giám định một số đặc tính sinh vật, hóa học của các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được

4.2.3. Kết quả xác định một số đặc tính sinh vật, hoá học của các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được bằng bộ Kit sinh hóa API 20 Strep

4.2.4. Kết quả xác định tính mẫn cảm kháng sinh của các chủng S. suis phân lập

4.2.5. Kết quả xác định serotype của các chủng S. suis phân lập được bằng kỹ thuật PCR

4.2.6. Kết quả xác định gen mã hóa yếu tố độc lực của các chủng vi khuẩn S. suis phân lập được

4.2.7. Kết quả nghiên cứu sự ổn định một số đặc tính sinh học của các chủng S. suis phân lập được ở lợn tại Thái Nguyên

4.3. Kết quả nghiên cứu chế tạo thử nghiệm Autovaccine từ các chủng S. suis phân lập được

4.3.1. Chọn chủng vi khuẩn S. suis để chế tạo thử nghiệm Autovaccine

4.3.2. Chế tạo thử nghiệm Autovaccine phòng bệnh S.

4.3.3. Kết quả kiểm nghiệm Autovaccine phòng bệnh S.

4.3.4. Kết quả xác định đáp ứng miễn dịch ở lợn sau tiêm Autovaccine thử nghiệm phòng bệnh S.

4.4. Kết quả thử nghiệm biện pháp phòng và trị viêm phổi, viêm khớp cho lợn do S. suis gây ra

4.4.1. Kết quả xác định hiệu lực của Autovaccine phòng viêm phổi và viêm khớp cho lợn

4.4.2. Kết quả thử nghiệm một số phác đồ điều trị lợn mắc viêm phổi và viêm khớp

KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ

DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC

TÀI LIỆU THAM KHẢO

PHỤ LỤC

I. Tổng quan về vi khuẩn Streptococcus suis và bệnh lợn

Vi khuẩn Streptococcus suis là một trong những tác nhân gây bệnh nghiêm trọng ở lợn, đặc biệt là viêm phổi và viêm khớp. Nghiên cứu cho thấy vi khuẩn này có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, từ nhẹ đến nặng, ảnh hưởng đến sức khỏe và năng suất chăn nuôi. Tại tỉnh Thái Nguyên, việc nghiên cứu đặc điểm sinh học của vi khuẩn này là rất cần thiết để phát triển các biện pháp phòng ngừa hiệu quả.

1.1. Đặc điểm sinh học của vi khuẩn Streptococcus suis

Vi khuẩn S. suis có hình thái cầu khuẩn, thường xuất hiện theo dạng chuỗi. Chúng có khả năng sinh sản nhanh chóng trong môi trường nuôi cấy, và có thể tồn tại trong nhiều điều kiện khác nhau. Đặc điểm này giúp vi khuẩn dễ dàng lây lan trong đàn lợn.

1.2. Tác động của Streptococcus suis đến sức khỏe lợn

Bệnh do S. suis gây ra có thể dẫn đến các triệu chứng như sốt, viêm phổi, và viêm khớp. Những triệu chứng này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe của lợn mà còn gây thiệt hại kinh tế lớn cho người chăn nuôi.

II. Thách thức trong việc phòng bệnh do Streptococcus suis

Việc kiểm soát dịch bệnh do Streptococcus suis gây ra gặp nhiều khó khăn. Các trại chăn nuôi lợn tại Thái Nguyên thường có quy mô nhỏ, dẫn đến việc khó khăn trong việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Ngoài ra, sự thiếu hụt thông tin về đặc điểm sinh học của vi khuẩn cũng là một thách thức lớn.

2.1. Khó khăn trong việc phát hiện và chẩn đoán bệnh

Việc phát hiện sớm bệnh do S. suis gây ra thường gặp khó khăn do triệu chứng không điển hình. Điều này dẫn đến việc chẩn đoán muộn và làm tăng nguy cơ lây lan trong đàn.

2.2. Thiếu hụt vaccine phòng bệnh hiệu quả

Hiện tại, việc chế tạo autovaccine phòng bệnh cho lợn vẫn còn hạn chế. Các vaccine hiện có chưa đáp ứng được yêu cầu phòng ngừa hiệu quả, dẫn đến tình trạng dịch bệnh vẫn tiếp diễn.

III. Phương pháp nghiên cứu và chế tạo autovaccine phòng bệnh

Nghiên cứu này áp dụng các phương pháp hiện đại để phân lập và xác định các chủng vi khuẩn S. suis. Đồng thời, việc chế tạo autovaccine từ các chủng vi khuẩn phân lập được sẽ được thực hiện nhằm nâng cao hiệu quả phòng bệnh cho lợn tại Thái Nguyên.

3.1. Phương pháp phân lập vi khuẩn S. suis

Các mẫu bệnh phẩm từ lợn sẽ được thu thập và nuôi cấy trong môi trường thích hợp để phân lập vi khuẩn S. suis. Phương pháp này giúp xác định các chủng vi khuẩn gây bệnh phổ biến trong khu vực.

3.2. Quy trình chế tạo autovaccine

Quy trình chế tạo autovaccine sẽ bao gồm việc sử dụng các chủng vi khuẩn đã phân lập để sản xuất vaccine. Vaccine này sẽ được thử nghiệm trên lợn để đánh giá hiệu quả phòng bệnh.

IV. Kết quả nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn

Kết quả nghiên cứu cho thấy việc chế tạo autovaccine từ các chủng vi khuẩn S. suis có thể giảm tỷ lệ mắc bệnh ở lợn. Việc áp dụng vaccine này trong thực tiễn chăn nuôi tại Thái Nguyên đã mang lại hiệu quả tích cực, giúp nâng cao năng suất và sức khỏe đàn lợn.

4.1. Hiệu quả của autovaccine trong phòng bệnh

Kết quả thử nghiệm cho thấy autovaccine đã giúp giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi và viêm khớp ở lợn. Điều này chứng tỏ tính hiệu quả của vaccine trong việc bảo vệ sức khỏe đàn lợn.

4.2. Ứng dụng trong thực tiễn chăn nuôi

Việc áp dụng autovaccine đã giúp người chăn nuôi giảm thiểu thiệt hại kinh tế do bệnh tật. Điều này không chỉ nâng cao hiệu quả chăn nuôi mà còn góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

V. Kết luận và triển vọng tương lai của nghiên cứu

Nghiên cứu về Streptococcus suis và chế tạo autovaccine phòng bệnh cho lợn tại Thái Nguyên đã mở ra hướng đi mới trong việc kiểm soát dịch bệnh. Tương lai, cần tiếp tục nghiên cứu để hoàn thiện vaccine và áp dụng rộng rãi trong chăn nuôi.

5.1. Tương lai của vaccine phòng bệnh

Cần tiếp tục nghiên cứu để cải thiện hiệu quả của autovaccine. Việc này sẽ giúp nâng cao khả năng phòng ngừa bệnh cho lợn và giảm thiểu thiệt hại cho người chăn nuôi.

5.2. Định hướng nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu sẽ tập trung vào việc phát triển các phương pháp mới trong việc phòng ngừa và điều trị bệnh do S. suis gây ra, nhằm nâng cao hiệu quả chăn nuôi tại Thái Nguyên.

Luận án tiến sĩ về đặc điểm sinh học của vi khuẩn Streptococcus suis và autovaccine phòng bệnh cho lợn tại Thái Nguyên