Nghiên cứu phân lập và tuyển chọn vi khuẩn Lactobacillus sp có khả năng ức chế Helicobacter pylori

Vi khuẩn Helicobacter pylori là một loại vi khuẩn Gram âm, có hình dạng cong hoặc hình chữ S, với kích thước từ 0.5-5 µm. H.pylori thường sống trong lớp niêm mạc dạ dày và là nguyên nhân chính gây ra viêm loét dạ dày. Vi khuẩn này có khả năng phát triển trong môi trường acid nhờ vào enzyme urease, giúp phân hủy urea thành ammoniac, tạo ra môi trường kiềm quanh nó và bảo vệ nó khỏi tác động của acid dạ dày. Điều này dẫn đến sự hình thành của các bệnh lý như viêm loét dạ dày, ung thư dạ dày và các bệnh lý tiêu hóa khác. Tỷ lệ nhiễm H.pylori trên toàn cầu rất cao, đặc biệt ở các nước đang phát triển, với tỉ lệ nhiễm có thể lên tới 70-90%. Việc điều trị nhiễm trùng do H.pylori thường sử dụng kháng sinh, nhưng hiện nay đang gặp nhiều khó khăn do tình trạng kháng thuốc gia tăng. Do đó, việc nghiên cứu và phát triển các biện pháp điều trị mới, bao gồm sử dụng các chế phẩm từ vi khuẩn probiotic, như Lactobacillus, đang trở thành một hướng đi quan trọng trong nghiên cứu y học hiện đại.

Vi khuẩn lactic, hay còn gọi là LAB (Lactic Acid Bacteria), là nhóm vi khuẩn Gram dương, không sinh bào tử, có khả năng lên men carbohydrate để sản xuất acid lactic. Nhóm này bao gồm các chi như Lactobacillus, Streptococcus, Leuconostoc và Pediococcus. Vi khuẩn lactic thường được tìm thấy trong các sản phẩm thực phẩm lên men như sữa chua, kim chi và dưa muối. Chúng không chỉ đóng vai trò quan trọng trong quá trình lên men thực phẩm mà còn mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, như cải thiện hệ tiêu hóa và tăng cường hệ miễn dịch. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số chủng Lactobacillus có khả năng ức chế sự phát triển của Helicobacter pylori, mở ra khả năng sử dụng chúng như một phương pháp điều trị bổ sung cho nhiễm trùng dạ dày. Việc sử dụng probiotics trong điều trị các bệnh liên quan đến H.pylori có thể giúp giảm thiểu tác dụng phụ của kháng sinh và cải thiện hiệu quả điều trị.

Quá trình phân lập và tuyển chọn vi khuẩn Lactobacillus từ các nguồn nguyên liệu lên men tại Việt Nam là một bước quan trọng trong nghiên cứu này. Các mẫu vi khuẩn được thu thập và nuôi cấy trong môi trường thích hợp để xác định khả năng ức chế Helicobacter pylori. Kết quả nghiên cứu cho thấy một số chủng Lactobacillus có khả năng ức chế H.pylori mạnh mẽ, với tỷ lệ ức chế lên tới 70.48%. Việc sử dụng phương pháp 16S rDNA để định danh các chủng vi khuẩn giúp xác định chính xác các chủng có khả năng kháng khuẩn tốt nhất. Những thông tin này không chỉ có giá trị trong nghiên cứu khoa học mà còn có thể được ứng dụng trong thực tiễn, như phát triển các sản phẩm probiotic mới nhằm điều trị và phòng ngừa các bệnh liên quan đến H.pylori.

Thử nghiệm tạo chế phẩm probiotic từ các chủng Lactobacillus đã được thực hiện để đánh giá tính ổn định và hiệu quả của sản phẩm. Kết quả cho thấy chế phẩm từ Lactobacillus plantarum có khả năng sống sót tốt trong điều kiện acid của dạ dày và có thể phát huy tác dụng kháng khuẩn đối với H.pylori. Các thông số như lưu lượng phun, nhiệt độ sấy phun cũng đã được tối ưu hóa để đảm bảo chất lượng sản phẩm. Việc phát triển chế phẩm probiotic không chỉ giúp cải thiện sức khỏe đường tiêu hóa mà còn có thể đóng góp vào việc giảm thiểu tình trạng kháng thuốc do kháng sinh gây ra. Sự kết hợp giữa Lactobacillus và các phương pháp điều trị truyền thống có thể tạo ra một giải pháp hiệu quả hơn trong việc kiểm soát nhiễm trùng do H.pylori.