Nghiên cứu đặc điểm loại hình giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán dựa trên so sánh Hán

独创性声明

学位论文版权使用授权书

摘要

1. CHƯƠNG 1: 绪论

1.1. 研究意义及研究目的

1.1.1. 选题缘由

1.1.2. 研究目的和意义

1.2. 研究综述

1.2.1. 汉越介词本体研究概况

1.2.1.1. 汉语对象类介词本体研究

1.2.2. 对外汉语教学方面的对象类介词研究

1.3. 研究范围和语料库来源

1.3.1. 研究范围

1.3.2. 语料库来源

1.4. 研究理论和方法

1.4.1. 研究理论

1.4.2. 研究方法

2. CHƯƠNG 2: 汉越对象类介词短语的对比分析

2.1. 汉越对象类介词短语的类型学特征

2.1.1. 汉越对象类介词短语的介词类型特征

2.1.2. 汉越对象类介词的兼类现象

2.1.3. 汉越对象类介词的隐现特征

2.2. 汉越对象类介词的语义特征和使用情况

2.2.1. 汉语对象类介词语义特征归纳

2.2.2. 越南语对象类介词语义特征分析

2.2.3. 汉越对象类介词的语义类型对比

2.2.4. 汉越对象类介词的使用情况

2.3. 相同题元的汉越对象类介词特征对比

2.3.1. 引进动作指向对象的汉越介词对比

2.3.2. 引进动作对待对象的汉越介词对比

2.3.3. 引进针对对象的汉越介词对比

2.3.4. 引进关涉对象、范围的汉越介词对比

2.3.5. 引进协同对象的汉越介词对比

2.3.6. 引进共同对象的汉越介词对比

2.3.7. 引进关联对象的汉越介词对比

2.3.8. 引进比较对象的汉越介词对比

2.3.9. 引进动作传递或交付对象的汉越介词对比

2.3.10. 引进动作行为受益者的汉越介词对比

2.3.11. 引进结果性动作行为承受者的汉越介词对比

2.4. 汉越对象类介词短语语序类型和句法功能考察

2.4.1. 越南语对象类介词短语的语序类型和句法功能

2.4.2. 汉语对象类介词短语的语序类型和句法功能

2.5. 本章小结

3. CHƯƠNG 3: 基于中介语语料库的越南语母语者汉语对象类介词使用情况考察

3.1. 基于中介语语料库的越南语母语者汉语对象类介词的使用情况以及偏误分析

3.1.1. 越南学生汉语对象类介词“对”的使用情况以及偏误分析

3.1.2. 越南学生汉语对象类介词“对于”的使用情况以及偏误分析

3.1.3. 越南学生汉语对象类介词“关于”的使用情况以及偏误分析

3.1.4. 越南学生汉语对象类介词“跟”的使用情况以及偏误分析

3.1.5. 越南学生汉语对象类介词“和”的使用情况以及偏误分析

3.1.6. 越南学生汉语对象类介词“给”的使用情况以及偏误分析

3.1.7. 越南学生汉语对象类介词“向”的使用情况以及偏误分析

3.2. 越南学生汉语对象类介词偏误类型和偏误原因总结

3.2.1. 各题元的对象类介词的偏误类总结

3.2.2. 各题元对象类介词的典型偏误产生原因总结

3.3. 从中介语偏误看汉语对象类介词的类型学特征

3.3.1. 汉语对象类介词的偏误共性总结

3.3.2. 汉语对象类介词的类型特征与偏误之间的关系

3.4. 本章小结

4. CHƯƠNG 4: 越南学生汉语对象类介词的习得顺序考察

4.1. 习得标准的界定

4.2. 越南学生汉语对象类介词的习得顺序考察

4.2.1. 越南学生汉语各对象类介词不同义项的习得顺序

4.2.2. 越南学生汉语对象类介词的习得顺序

4.3. 越南学生汉语对象类介词习得顺序与已有结论对比

4.3.1. 已有的研究结论

4.3.2. 本文的研究结论与已有研究对比

4.4. 本章小结

5. CHƯƠNG 5: 对汉越对象类介词的教学建议

5.1. “对”的教学对策

5.1.1. “对”教学的重难点

5.1.2. “对”教学策略

5.2. “对于”的教学对策

5.2.1. “对于”教学的重难点

5.2.2. “对于”教学策略

5.3. “关于”的教学对策

5.3.1. “关于”教学的重难点

5.3.2. “关于”教学策略

5.4. “跟、和”的教学对策

5.4.1. “跟”教学的重难点

5.4.2. “跟”教学策略

5.4.3. “和”教学的重难点和教学策略

5.5. “给”的教学对策

5.5.1. “给”教学的重难点

5.5.2. “给”教学策略

5.6. “向”的教学对策

5.6.1. “向”教学的重难点

5.6.2. “向”教学策略

6. CHƯƠNG 6: 结论

6.1. 研究结论

6.2. 研究局限

参考文献

I. Tổng Quan Nghiên Cứu Giới Từ Chỉ Đối Tượng Hán Việt

Bài viết này khám phá sâu về giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán thông qua lăng kính so sánh đối chiếu với tiếng Việt và sử dụng ngữ liệu trung gian làm cầu nối. Mục tiêu chính là làm sáng tỏ đặc điểm loại hình của nhóm từ này, từ đó đóng góp vào việc giảng dạy và học tập tiếng Hán hiệu quả hơn cho người Việt. Việc nghiên cứu này không chỉ mang tính học thuật mà còn có ý nghĩa thực tiễn, giúp người học nhận diện và sử dụng giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán một cách chính xác và tự tin hơn. Bài viết sẽ tập trung vào phân tích cấu trúc giới từ chỉ đối tượng, chức năng ngữ pháp của giới từ chỉ đối tượng và cách chúng hoạt động trong các ngữ cảnh khác nhau. Theo Nguyễn Tài Cẩn (2000), có đến 1/3 hư từ trong tiếng Việt có gốc Hán, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nghiên cứu này.

1.1. Ý Nghĩa Nghiên Cứu Đối Chiếu Giới Từ Hán Việt

Việc đối chiếu giới từ tiếng Hán và tiếng Việt không chỉ đơn thuần là so sánh về mặt hình thức mà còn đi sâu vào bản chất ngôn ngữ, đặc điểm loại hình ngôn ngữ Hán Việt. Sự khác biệt và tương đồng trong cách sử dụng giới từ chỉ đối tượng giữa hai ngôn ngữ này có thể gây ra những khó khăn nhất định cho người học, đặc biệt là người Việt. Nghiên cứu này tập trung vào việc xác định những điểm khác biệt đó, từ đó đề xuất các phương pháp giảng dạy phù hợp để giảm thiểu sai sót. Việc hiểu rõ nguồn gốc và sự phát triển của các giới từ chỉ đối tượng cũng giúp người học nắm bắt được bản chất của ngôn ngữ và sử dụng chúng một cách linh hoạt hơn.

1.2. Tầm Quan Trọng của Ngữ Liệu Trung Gian Tiếng Hán

Ngữ liệu trung gian tiếng Hán đóng vai trò quan trọng trong việc phân tích lỗi sai và quá trình học tập của người Việt. Bằng cách nghiên cứu các lỗi sai phổ biến trong ngữ liệu trung gian, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về những khó khăn mà người học gặp phải khi sử dụng giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán. Ngữ liệu trung gian cũng cung cấp một bức tranh toàn diện về quá trình tiếp thu ngôn ngữ, từ đó giúp các nhà nghiên cứu và giáo viên điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp. Nghiên cứu này sẽ sử dụng ngữ liệu trung gian để xác định các lỗi sai phổ biến và phân tích nguyên nhân gây ra chúng.

II. Thách Thức Khi Học Giới Từ Đối Tượng Tiếng Hán

Việc nắm vững giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán là một thách thức lớn đối với người học tiếng Hán, đặc biệt là người Việt. Sự tương đồng về mặt hình thức giữa một số giới từ Hán Việt có thể gây ra nhầm lẫn, trong khi sự khác biệt về cấu trúc giới từ chỉ đối tượng và chức năng ngữ pháp của giới từ chỉ đối tượng có thể dẫn đến sai sót trong quá trình sử dụng. Ngoài ra, sự đa dạng về nghĩa của mỗi giới từ chỉ đối tượng cũng đòi hỏi người học phải có kiến thức sâu rộng và khả năng phân tích ngữ cảnh tốt. Nghiên cứu này sẽ tập trung vào việc xác định những khó khăn phổ biến mà người học gặp phải và đề xuất các giải pháp khắc phục.

2.1. Khó Khăn Phân Biệt Giới Từ Gần Nghĩa Trong Tiếng Hán

Tiếng Hán có nhiều giới từ chỉ đối tượng gần nghĩa, chẳng hạn như “对、对于、关于” và “跟、和、给、向”. Việc phân biệt cách sử dụng chính xác của những giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán này đòi hỏi người học phải nắm vững sắc thái nghĩa và ngữ cảnh sử dụng của từng từ. Nhiều người học thường mắc lỗi do nhầm lẫn giữa các từ này, dẫn đến câu văn trở nên không tự nhiên hoặc thậm chí sai nghĩa. Nghiên cứu này sẽ cung cấp một phân tích chi tiết về sự khác biệt giữa các giới từ chỉ đối tượng gần nghĩa, giúp người học sử dụng chúng một cách chính xác hơn.

2.2. Ảnh Hưởng của Loại Hình Ngôn Ngữ Tiếng Việt Đến Việc Học

Loại hình ngôn ngữ tiếng Việt và loại hình ngôn ngữ tiếng Hán có những đặc điểm khác biệt, ảnh hưởng đến cách người Việt tiếp thu giới từ chỉ đối tượng. Ví dụ, cấu trúc câu và trật tự từ trong tiếng Việt có thể khác với tiếng Hán, dẫn đến việc người học gặp khó khăn khi áp dụng kiến thức ngữ pháp tiếng Việt vào tiếng Hán. Nghiên cứu này sẽ xem xét ảnh hưởng của loại hình ngôn ngữ đối với quá trình học tập và đề xuất các phương pháp giảng dạy phù hợp để giúp người học vượt qua những khó khăn này.

III. Phương Pháp So Sánh Đối Chiếu Giới Từ Hán Việt Hiệu Quả

So sánh đối chiếu giới từ Hán Việt là một phương pháp hiệu quả để làm sáng tỏ đặc điểm loại hình của nhóm từ này. Bằng cách so sánh cấu trúc giới từ chỉ đối tượng và chức năng ngữ pháp của giới từ chỉ đối tượng trong hai ngôn ngữ, chúng ta có thể nhận diện những điểm tương đồng và khác biệt, từ đó giúp người học hiểu rõ hơn về bản chất của ngôn ngữ. Phương pháp này cũng giúp người học tránh được những lỗi sai do áp dụng kiến thức ngữ pháp tiếng Việt một cách máy móc vào tiếng Hán. Nghiên cứu này sẽ sử dụng phương pháp so sánh đối chiếu để phân tích giới từ chỉ đối tượng trong hai ngôn ngữ và đưa ra các kết luận có giá trị.

3.1. Phân Tích Ngữ Nghĩa Giới Từ Đối Tượng Hán Việt Chi Tiết

Việc phân tích ngữ nghĩa của giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán và tiếng Việt cần được thực hiện một cách chi tiết và cẩn thận. Mỗi giới từ có thể mang nhiều nghĩa khác nhau, tùy thuộc vào ngữ cảnh sử dụng. Do đó, việc hiểu rõ sắc thái nghĩa của từng giới từ là rất quan trọng để sử dụng chúng một cách chính xác. Nghiên cứu này sẽ cung cấp một phân tích ngữ nghĩa chi tiết về các giới từ chỉ đối tượng phổ biến trong hai ngôn ngữ, giúp người học nắm vững nghĩa của chúng và sử dụng chúng một cách linh hoạt hơn. Các ví dụ về giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán và tiếng Việt sẽ được so sánh để làm rõ sự khác biệt.

3.2. Xác Định Điểm Tương Đồng và Khác Biệt Giữa Giới Từ

Xác định những sự tương đồng và khác biệt giữa giới từ Hán Việt là một bước quan trọng trong quá trình so sánh đối chiếu. Những điểm tương đồng có thể giúp người học tiếp thu kiến thức mới một cách dễ dàng hơn, trong khi những điểm khác biệt cần được nhấn mạnh để tránh sai sót. Nghiên cứu này sẽ xác định những điểm tương đồng và khác biệt về cấu trúc giới từ chỉ đối tượng, chức năng ngữ pháp của giới từ chỉ đối tượng và ngữ nghĩa của giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán và tiếng Việt, từ đó cung cấp một bức tranh toàn diện về nhóm từ này.

IV. Ứng Dụng Nghiên Cứu Giới Từ vào Giảng Dạy Tiếng Hán

Nghiên cứu về đặc điểm loại hình giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán không chỉ có giá trị về mặt lý thuyết mà còn có ứng dụng thực tiễn trong việc giảng dạy và học tập tiếng Hán. Bằng cách hiểu rõ những khó khăn mà người học gặp phải và những điểm khác biệt giữa giới từ Hán Việt, giáo viên có thể điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp, giúp người học tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả hơn. Nghiên cứu này sẽ đề xuất các phương pháp giảng dạy cụ thể dựa trên kết quả phân tích, giúp giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy và giúp người học cải thiện khả năng sử dụng giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán.

4.1. Hướng Dẫn Giảng Dạy Giới Từ Chỉ Đối Tượng Hiệu Quả

Việc giảng dạy giới từ chỉ đối tượng tiếng Hán cần được thực hiện một cách có hệ thống và bài bản. Giáo viên cần cung cấp cho người học những kiến thức cơ bản về cấu trúc giới từ chỉ đối tượng, chức năng ngữ pháp của giới từ chỉ đối tượng và ngữ nghĩa của giới từ chỉ đối tượng. Ngoài ra, giáo viên cũng cần cung cấp cho người học nhiều ví dụ thực tế để giúp họ hiểu rõ cách sử dụng giới từ trong các ngữ cảnh khác nhau. Nghiên cứu này sẽ đề xuất các bài tập và hoạt động thực hành cụ thể để giúp người học luyện tập và củng cố kiến thức.

4.2. Sử Dụng Ngữ Liệu Trung Gian Để Cải Thiện Phương Pháp

Sử dụng ngữ liệu trung gian tiếng Hán là một cách hiệu quả để cải thiện phương pháp giảng dạy. Bằng cách phân tích lỗi sai trong ngữ liệu trung gian, giáo viên có thể xác định những khó khăn phổ biến mà người học gặp phải và điều chỉnh phương pháp giảng dạy cho phù hợp. Ví dụ, nếu nhiều người học mắc lỗi sai liên quan đến việc sử dụng giới từ “对”, giáo viên có thể tập trung giảng dạy về giới từ này và cung cấp cho người học nhiều bài tập thực hành. Nghiên cứu này sẽ đề xuất các cách sử dụng ngữ liệu trung gian để cải thiện hiệu quả giảng dạy.

V. Kết Luận Hướng Nghiên Cứu Giới Từ Hán Việt Tương Lai

Nghiên cứu về đặc điểm loại hình giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán dựa trên so sánh Hán Việt và ngữ liệu trung gian là một lĩnh vực đầy tiềm năng và có nhiều hướng phát triển trong tương lai. Những nghiên cứu tiếp theo có thể tập trung vào việc phân tích sâu hơn về ảnh hưởng của loại hình ngôn ngữ đối với quá trình học tập, hoặc nghiên cứu về vai trò của giới từ trong việc biểu đạt ý nghĩa trong các ngữ cảnh khác nhau. Nghiên cứu này hy vọng sẽ góp phần vào sự phát triển của lĩnh vực ngôn ngữ học và giúp cho việc giảng dạy và học tập tiếng Hán trở nên hiệu quả hơn.

5.1. Đề Xuất Nghiên Cứu Về Ảnh Hưởng Văn Hóa Đến Giới Từ

Một hướng nghiên cứu tiềm năng là khám phá ảnh hưởng của văn hóa đối với việc sử dụng giới từ. Cách đối tượng trong câu tiếng Hán và đối tượng trong câu tiếng Việt được biểu đạt có thể bị ảnh hưởng bởi các giá trị văn hóa và quan điểm xã hội. Việc nghiên cứu sự tương tác giữa ngôn ngữ và văn hóa có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về bản chất của giới từ và cách chúng được sử dụng trong thực tế.

5.2. Mở Rộng Nghiên Cứu Sang Các Loại Hư Từ Tiếng Hán Khác

Nghiên cứu về đặc điểm loại hình không nên chỉ giới hạn ở giới từ mà nên mở rộng sang các loại hư từ khác trong tiếng Hán, chẳng hạn như trợ từ, liên từ, và thán từ. Việc nghiên cứu toàn diện về hệ thống hư từ tiếng Hán có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về cấu trúc và chức năng của ngôn ngữ này. Các nghiên cứu sâu hơn về ngữ pháp tiếng Hán cũng sẽ đóng góp vào việc hoàn thiện lý thuyết ngôn ngữ học.

Nghiên cứu đặc điểm loại hình giới từ chỉ đối tượng trong tiếng Hán dựa trên so sánh Hán Việt và ngữ liệu trung gian