Nghiên cứu đặc điểm bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên và đề xuất biện pháp phòng chống hiệu quả

• Tác giả: Nguyễn Xuân Thực
• Người hướng dẫn: ThS. Nguyễn Thu Trang
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên cứu một số đặc điểm của bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên và đề xuất biện pháp phòng chống
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2015
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG
• DANH MỤC CÁC HÌNH
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục đích của đề tài
• 1.2. Mục tiêu của đề tài
• 1.3. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn của đề tài
• 1.3.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.3.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN TÀI LIỆU
• 2.1. Cơ sở khoa học của đề tài
• 2.2. Đặc điểm của ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 2.3. Đặc điểm sinh học của sán dây ký sinh ở chó
• 2.3.1. Vị trí của sán dây chó trong hệ thống phân loại động vật học
• 2.3.2. Đặc điểm hình thái, cấu tạo của sán dây chó
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu. Địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 3.2. Vật liệu trong nghiên cứu. Nội dung nghiên cứu
• 3.2.1. Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn nuôi tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 3.2.2. Tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn nuôi tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 3.2.3. Nghiên cứu tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn với tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó tại một số xã thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 3.2.4. Nghiên cứu triệu chứng, bệnh tích của bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 3.2.5. Đề xuất biện pháp phòng trị bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn
• 3.3. Bố trí thí nghiệm và phương pháp nghiên cứu
• 3.3.1. Bố trí thu thập mẫu và phương pháp xác định tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn
• 3.3.2. Bố trí thu thập mẫu
• 3.3.3. Phương pháp xác định tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn
• 3.3.4. Phương pháp nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn
• 3.3.5. Bố trí điều tra và phương pháp xác định tình hình nhiễm sán dây ở chó
• 3.3.6. Thu thập mẫu ở một số xã để xác định tình hình nhiễm sán dây ở chó
• 3.3.7. Phương pháp xác định tình hình nhiễm sán dây ở chó
• 3.3.8. Phương pháp nghiên cứu tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn với tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó
• 3.3.9. Phương pháp nghiên cứu triệu chứng, bệnh tích của bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 3.3.10. Phương pháp đề xuất biện pháp phòng chống bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn tại các xã thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 3.3.11. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Nghiên cứu một số đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 4.2. Tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 4.3. Tỷ lệ và cường độ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn tại các địa phương
• 4.4. Tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn theo tuổi
• 4.5. Tỷ lệ và cường độ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn theo tính biệt
• 4.6. Tỷ lệ và cường độ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn theo các tháng điều tra
• 4.7. Nghiên cứu tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn với tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó tại các xã thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 4.8. Thành phần và sự phân bố các loài sán dây ký sinh ở chó tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 4.9. Tỷ lệ và cường độ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó tại các xã thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 4.10. Xác định tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn và tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó
• 4.11. Nghiên cứu triệu chứng, bệnh tích của bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn
• 4.11.1. Triệu chứng lâm sàng chủ yếu của lợn bị bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra
• 4.11.2. Tỷ lệ các khí quan có ấu trùng Cysticercus tenuicollis ký sinh và khối lượng của ấu trùng Cysticercus tenuicollis
• 4.11.3. Bệnh tích đại thể ở các khí quan có ấu trùng Cysticercus tenuicollis ký sinh ở lợn
• 4.12. Đề xuất biện pháp phòng chống bệnh ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra trên lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Giới thiệu và mục tiêu nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào đặc điểm bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Mục tiêu chính là xác định biện pháp phòng chống hiệu quả, phù hợp với điều kiện chăn nuôi địa phương. Nghiên cứu cung cấp thông tin khoa học về dịch tễ học, triệu chứng, và bệnh tích của bệnh, từ đó đề xuất các giải pháp phòng ngừa và kiểm soát.

1.1. Mục đích nghiên cứu

Nghiên cứu nhằm xác định biện pháp phòng chống bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra ở lợn, phù hợp với điều kiện chăn nuôi tại huyện Phổ Yên. Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở để xây dựng quy trình phòng chống bệnh hiệu quả, giảm thiểu thiệt hại kinh tế và nguy cơ lây nhiễm cho người và vật nuôi khác.

1.2. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn

Nghiên cứu bổ sung thông tin khoa học về đặc điểm dịch tễ và bệnh lý của bệnh do ấu trùng Cysticercus tenuicollis gây ra. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa thực tiễn trong việc khuyến cáo người chăn nuôi áp dụng các biện pháp phòng, trị bệnh hiệu quả, hạn chế tỷ lệ và cường độ nhiễm bệnh.

II. Tổng quan tài liệu

Phần này trình bày cơ sở khoa học về ấu trùng Cysticercus tenuicollis và sán dây Taenia hydatigena, bao gồm đặc điểm hình thái, chu kỳ sinh học, và tình hình nghiên cứu trong và ngoài nước. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra mối liên hệ giữa tỷ lệ nhiễm sán dây ở chó và tỷ lệ nhiễm ấu trùng ở lợn.

2.1. Đặc điểm của ấu trùng Cysticercus tenuicollis

Ấu trùng Cysticercus tenuicollis là dạng bọc chứa dịch, kích thước từ hạt đậu đến quả bưởi, ký sinh trên bề mặt gan, màng mỡ chài, và màng treo ruột của lợn. Khi nhiễm nặng, ấu trùng gây rối loạn chức năng các cơ quan, dẫn đến hiện tượng hoàng đản, sốt cao, và mất tính thèm ăn.

2.2. Đặc điểm sinh học của sán dây Taenia hydatigena

Sán dây Taenia hydatigena ký sinh ở ruột non của chó và các thú ăn thịt khác. Trứng sán theo phân ra ngoài, lẫn vào thức ăn và nước uống, sau đó xâm nhập vào ký chủ trung gian như lợn, trâu, bò. Ấu trùng phát triển thành Cysticercus tenuicollis sau 3 tháng.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu được thực hiện tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên, với các phương pháp thu thập mẫu, xác định tỷ lệ nhiễm, và phân tích tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ấu trùng ở lợn và sán dây ở chó. Các triệu chứng lâm sàng và bệnh tích cũng được ghi nhận và phân tích.

3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu

Nghiên cứu tập trung vào lợn nuôi tại huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Các mẫu được thu thập từ các xã khác nhau để đánh giá tỷ lệ và cường độ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis.

3.2. Phương pháp xác định tỷ lệ nhiễm

Phương pháp xác định tỷ lệ nhiễm bao gồm thu thập mẫu từ các cơ quan nội tạng của lợn, phân tích hình thái và số lượng ấu trùng. Tỷ lệ nhiễm được tính toán dựa trên số lượng mẫu dương tính so với tổng số mẫu thu thập.

IV. Kết quả nghiên cứu và thảo luận

Kết quả nghiên cứu cho thấy tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn tại huyện Phổ Yên khá cao, đặc biệt ở những khu vực nuôi nhiều chó. Có mối tương quan rõ ràng giữa tỷ lệ nhiễm sán dây ở chó và tỷ lệ nhiễm ấu trùng ở lợn. Các triệu chứng lâm sàng và bệnh tích cũng được ghi nhận và phân tích chi tiết.

4.1. Tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis

Tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn dao động từ 20% đến 40% tùy theo địa phương và tuổi của lợn. Lợn nuôi gần chó có tỷ lệ nhiễm cao hơn so với lợn nuôi xa khu vực có chó.

4.2. Tương quan giữa tỷ lệ nhiễm ở lợn và chó

Nghiên cứu chỉ ra mối tương quan chặt chẽ giữa tỷ lệ nhiễm sán dây Taenia hydatigena ở chó và tỷ lệ nhiễm ấu trùng Cysticercus tenuicollis ở lợn. Điều này cho thấy việc kiểm soát sán dây ở chó là yếu tố quan trọng trong phòng chống bệnh ở lợn.

V. Kết luận và đề xuất

Nghiên cứu kết luận rằng ấu trùng Cysticercus tenuicollis là mối đe dọa lớn đối với ngành chăn nuôi lợn tại huyện Phổ Yên. Các biện pháp phòng chống cần tập trung vào kiểm soát sán dây ở chó, cải thiện vệ sinh thú y, và nâng cao nhận thức của người chăn nuôi.

5.1. Biện pháp phòng chống

Đề xuất các biện pháp phòng chống bao gồm kiểm soát sán dây ở chó, tăng cường vệ sinh trong giết mổ, và sử dụng thuốc tẩy giun định kỳ cho lợn. Các biện pháp này cần được áp dụng đồng bộ để đạt hiệu quả cao.

5.2. Hướng nghiên cứu tiếp theo

Nghiên cứu tiếp theo nên tập trung vào việc phát triển thuốc đặc trị cho ấu trùng Cysticercus tenuicollis và đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống đã đề xuất.