I. Đa dạng sinh học và côn trùng cánh cứng
Đa dạng sinh học là sự phong phú về gen, loài và hệ sinh thái. Côn trùng cánh cứng (Coleoptera) là bộ lớn nhất trong lớp côn trùng, chiếm khoảng 40% số loài côn trùng đã biết. Chúng phân bố rộng rãi, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái, tham gia vào quá trình mùn hóa, khoáng hóa tàn dư thực vật và phân giải xác động vật. Tuy nhiên, hoạt động của con người như khai thác rừng, sử dụng thuốc trừ sâu đã làm suy thoái môi trường sống của chúng.
1.1. Đa dạng sinh học côn trùng cánh cứng
Côn trùng cánh cứng có kích thước đa dạng, từ nhỏ hơn 1mm đến lớn hơn 75mm. Chúng có hai đôi cánh, cặp cánh trước cứng, cặp cánh sau mềm. Thức ăn của chúng bao gồm thực vật, động vật nhỏ và chất hữu cơ mục nát. Chu kỳ sống của chúng thay đổi, từ 3-4 thế hệ mỗi năm đến nhiều năm để hoàn thành một thế hệ.
1.2. Nguyên nhân suy thoái đa dạng sinh học
Các nguyên nhân chính gây suy thoái đa dạng sinh học của côn trùng cánh cứng bao gồm sự chia cắt sinh cảnh, khai thác quá mức tài nguyên, ô nhiễm môi trường và sự xuất hiện của các loài ngoại lai xâm hại. Những yếu tố này đã làm thu hẹp môi trường sống và giảm số lượng loài.
II. Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu Khe Nước Trong
Khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong nằm ở phía nam tỉnh Quảng Bình, có diện tích 22.128,06 ha. Khu vực này được đánh giá cao về đa dạng sinh học, với 1.030 loài thực vật và 357 loài động vật có xương sống. Đây là một trong 200 trung tâm đa dạng sinh học quan trọng trên thế giới theo đánh giá của WWF.
2.1. Đặc điểm tự nhiên
Khu vực có hệ sinh thái rừng kín thường xanh vùng núi đất thấp, ít bị tác động. Điều kiện khí hậu, thủy văn và địa chất tạo nên môi trường sống lý tưởng cho nhiều loài sinh vật, trong đó có côn trùng cánh cứng.
2.2. Giá trị bảo tồn
Khu dự trữ có giá trị cao trong công tác bảo tồn thiên nhiên, đặc biệt là bảo vệ các loài quý hiếm và đặc hữu. Tuy nhiên, các nghiên cứu về côn trùng cánh cứng tại đây còn hạn chế, chưa đáp ứng được nhu cầu quản lý và bảo tồn.
III. Nghiên cứu và giải pháp quản lý côn trùng cánh cứng
Nghiên cứu về côn trùng cánh cứng tại khu dự trữ thiên nhiên Động Châu - Khe Nước Trong nhằm đánh giá thành phần loài, đặc điểm phân bố và vai trò của chúng trong hệ sinh thái. Kết quả nghiên cứu sẽ là cơ sở để đề xuất các giải pháp quản lý hiệu quả.
3.1. Thành phần loài và phân bố
Nghiên cứu đã xác định được nhiều loài côn trùng cánh cứng thuộc các họ khác nhau, phân bố ở các sinh cảnh đa dạng như rừng kín, ven khe suối và trảng cỏ. Một số loài có vai trò quan trọng trong chuỗi thức ăn và quá trình phân hủy chất hữu cơ.
3.2. Giải pháp quản lý
Các giải pháp quản lý được đề xuất bao gồm bảo vệ sinh cảnh tự nhiên, hạn chế sử dụng thuốc trừ sâu, và tăng cường giám sát các loài ngoại lai. Những biện pháp này nhằm duy trì đa dạng sinh học và bảo tồn các loài côn trùng cánh cứng quý hiếm.
