Nghiên Cứu Bệnh Gạo Lợn Do Ấu Trùng Cysticercus Cellulosae Tại Huyện Mường Ảng, Tỉnh Điện Biên

• Tác giả: Nguyễn Thị Thu
• Người hướng dẫn: ThS. Đỗ Thị Lan Phương
• Trường học: Đại học Nông Lâm Thái Nguyên
• Chuyên ngành: Thú y
• Đề tài: Nghiên cứu bệnh gạo lợn do ấu trùng Cysticercus Cellulosae tại huyện Mường Ảng, Điện Biên
• Loại tài liệu: Khóa luận tốt nghiệp đại học
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: Thái Nguyên

• LỜI CẢM ƠN
• DANH MỤC CÁC BẢNG, SƠ ĐỒ
• DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
• MỤC LỤC
• 1. PHẦN 1: MỞ ĐẦU
• 1.1. Mục tiêu và yêu cầu của đề tài
• 1.2. Ý nghĩa của đề tài
• 1.2.1. Ý nghĩa khoa học
• 1.2.2. Ý nghĩa thực tiễn
• 2. PHẦN 2: TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU
• 2.1. Điều kiện tự nhiên và xã hội của huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên
• 2.1.1. Điều kiện tự nhiên
• 2.1.2. Đặc điểm khí hậu
• 2.1.3. Đặc điểm về thuỷ văn
• 2.1.4. Địa hình và đất đai
• 2.1.5. Đặc điểm về môi trường và thiên tai
• 2.1.6. Điều kiện kinh tế, xã hội
• 2.1.7. Dân số
• 2.2. Đối tượng và kết quả sản xuất của cơ sở trong ba năm gần đây
• 2.3. Cơ sở khoa học của đề tài
• 2.3.1. Đặc điểm sinh học của sán dây Taenia solium ký sinh ở người và ấu trùng Cysticercus cellulosae ký sinh ở lợn
• 2.3.1.1. Vị trí của sán dây Taenia solium trong hệ thống phân loại động vật học
• 2.3.1.2. Đặc điểm hình thái, cấu tạo của sán dây Taenia solium và ấu trùng Cysticercus cellulosae ký sinh ở lợn
• 2.3.1.2.1. Đặc điểm, hình thái, cấu tạo của sán dây Taenia solium
• 2.3.1.2.2. Hình thái trứng sán dây
• 2.3.1.2.3. Sức đề kháng của sán dây Taenia solium
• 2.3.1.2.4. Đặc điểm, hình thái, cấu tạo của ấu trùng Cysticercus cellulosae
• 2.3.1.2.5. Sức đề kháng của ấu trùng Cysticercus cellulosae
• 3. PHẦN 3: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 3.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 3.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 3.1.2. Phạm vi nghiên cứu
• 3.2. Vật liệu nghiên cứu
• 3.3. Nội dung nghiên cứu
• 3.3.1. Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae gây ra tại một số xã của huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên
• 3.3.2. Nghiên cứu một số đặc điểm của bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae gây ra trên lợn
• 3.3.3. Nghiên cứu bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae trên lợn
• 3.4. Phương pháp xử lý số liệu
• 4. PHẦN 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
• 4.1. Nghiên cứu đặc điểm dịch tễ bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae gây ra ở lợn tại một số xã của huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên
• 4.2. Tình hình nhiễm ấu trùng Cysticercus cellulosae ở lợn tại một số xã
• 4.3. Nghiên cứu các yếu tố nhiễm sán dây Taenia solium ở người tại huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên
• 4.4. Nghiên cứu bệnh ấu trùng Cysticercus cellulosae ở lợn
• 5. PHẦN 5: KẾT LUẬN VÀ ĐỀ NGHỊ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu về bệnh gạo lợn

Bệnh gạo lợn, hay còn gọi là bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae, là một bệnh truyền nhiễm giữa người và động vật. Bệnh này do ấu trùng ký sinh trong cơ của lợn, gây ra những tổn thất nghiêm trọng cho ngành chăn nuôi. Theo nghiên cứu của Phạm Văn Khuê và Phan Lục (1996), ấu trùng Cysticercus cellulosae có hình dạng giống như hạt gạo, với kích thước từ 5 đến 10 mm. Khi lợn mắc bệnh, thịt lợn không thể sử dụng làm thực phẩm, dẫn đến thiệt hại kinh tế cho người chăn nuôi. Hơn nữa, người tiêu thụ thịt lợn chưa nấu chín có nguy cơ mắc bệnh sán dây Taenia solium. Việc phát hiện bệnh gạo lợn rất khó khăn do triệu chứng không điển hình, và không thể tìm thấy ấu trùng qua xét nghiệm phân. Điều này làm cho việc phòng ngừa và điều trị bệnh trở nên cấp thiết.

1.1. Tình hình bệnh gạo lợn tại Mường Ảng

Tại huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên, tình hình bệnh gạo lợn đang gia tăng do phương thức chăn nuôi thả rông. Nhiều hộ gia đình vẫn chưa có nhà tiêu hợp vệ sinh, dẫn đến việc lợn dễ dàng tiếp xúc với trứng sán dây. Theo Nguyễn Thị Kim Lan (2012), tỷ lệ mắc bệnh gạo lợn ở miền núi cao hơn so với đồng bằng. Việc nghiên cứu đặc điểm dịch tễ của bệnh gạo lợn tại Mường Ảng là cần thiết để có biện pháp phòng trị hiệu quả. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin quan trọng cho người chăn nuôi, giúp họ nhận biết và phòng ngừa bệnh do ấu trùng Cysticercus cellulosae gây ra.

II. Đặc điểm sinh học của Cysticercus cellulosae

Đặc điểm sinh học của ấu trùng Cysticercus cellulosae rất quan trọng trong việc hiểu rõ về bệnh gạo lợn. Ấu trùng có hình dạng bọc màu trắng, chứa dịch trong suốt, với kích thước từ 5 đến 10 mm. Theo nghiên cứu của Nguyễn Thị Kim Lan (2015), ấu trùng này có cấu tạo giống như đầu sán trưởng thành. Sức đề kháng của ấu trùng rất cao, có thể tồn tại trong thịt lợn chưa nấu chín. Điều này làm cho việc tiêu diệt ấu trùng trở nên khó khăn. Các biện pháp điều trị hiện tại chưa hiệu quả trong việc tiêu diệt ấu trùng trong cơ thể lợn. Việc hiểu rõ về đặc điểm sinh học của Cysticercus cellulosae sẽ giúp các nhà nghiên cứu và người chăn nuôi có những biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn.

2.1. Cấu tạo và hình thái của ấu trùng

Ấu trùng Cysticercus cellulosae có cấu tạo đặc biệt với một đầu sán và 4 giác bám. Theo nghiên cứu của Phan Sỹ Lăng và Phan Địch Lân (2001), ấu trùng có thể tồn tại lâu dài trong cơ thể lợn, và khi người tiêu thụ thịt lợn chưa nấu chín, ấu trùng có thể phát triển thành sán trưởng thành trong ruột người. Điều này cho thấy sự nguy hiểm của bệnh gạo lợn không chỉ đối với lợn mà còn đối với sức khỏe con người. Việc nghiên cứu cấu tạo và hình thái của ấu trùng sẽ giúp nâng cao nhận thức về bệnh và các biện pháp phòng ngừa cần thiết.

III. Tình hình nghiên cứu bệnh gạo lợn

Tình hình nghiên cứu về bệnh gạo lợn do ấu trùng Cysticercus cellulosae đã được thực hiện ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, tại Việt Nam, đặc biệt là ở huyện Mường Ảng, nghiên cứu còn hạn chế. Các nghiên cứu trước đây chủ yếu tập trung vào đặc điểm dịch tễ và lâm sàng của bệnh. Việc nghiên cứu tình hình nhiễm sán dây Taenia solium ở người cũng rất quan trọng, vì bệnh gạo lợn có thể dẫn đến nhiễm sán dây ở người. Kết quả nghiên cứu sẽ cung cấp thông tin cần thiết để xây dựng các biện pháp phòng trị hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

3.1. Nghiên cứu trong nước và quốc tế

Nghiên cứu về bệnh gạo lợn đã được thực hiện ở nhiều quốc gia, tuy nhiên, tại Việt Nam, thông tin còn thiếu. Các nghiên cứu trong nước cho thấy tỷ lệ nhiễm bệnh ở lợn cao, đặc biệt ở các vùng miền núi. Việc nghiên cứu tình hình nhiễm bệnh ở người cũng cần được chú trọng, vì bệnh gạo lợn có thể lây truyền sang người qua việc tiêu thụ thịt lợn chưa nấu chín. Kết quả nghiên cứu sẽ giúp nâng cao nhận thức của người dân về bệnh và các biện pháp phòng ngừa cần thiết.