Luận án tiến sĩ: Ảnh hưởng của dung môi hữu cơ đến sức nghe công nhân trong ngành sản xuất sơn và giầy

• Tác giả: Hà Lan Phương
• Người hướng dẫn: PGS. Nguyễn Duy Bảo
• Trường học: Viện Sức Khỏe Nghề Nghiệp Và Môi Trường
• Chuyên ngành: Sức Khỏe Nghề Nghiệp
• Đề tài: Nghiên Cứu Ảnh Hưởng Dung Môi Hữu Cơ Đến Sức Nghe Công Nhân Sản Xuất Sơn Và Giầy
• Loại tài liệu: luận án tiến sĩ y học
• Năm xuất bản: 2019
• Địa điểm: Hà Nội

• LỜI CAM ĐOAN
• LỜI CẢM ƠN
• 1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN
• 1.1. Tổng quan về dung môi hữu cơ
• 1.2. Đường xâm nhập, hấp thu, chuyển hóa, đào thải dung môi hữu cơ
• 1.2.1. Đường xâm nhập
• 1.2.2. Hấp thu
• 1.2.3. Phân bố và chuyển hóa
• 1.2.4. Đào thải
• 1.3. Dung môi hữu cơ gây độc tai
• 2. CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
• 2.1. Đối tượng, địa điểm và thời gian nghiên cứu
• 2.1.1. Đối tượng nghiên cứu
• 2.1.2. Địa điểm nghiên cứu
• 2.1.3. Thời gian nghiên cứu
• 2.2. Phương pháp nghiên cứu
• 2.2.1. Thiết kế nghiên cứu
• 2.2.2. Cỡ mẫu nghiên cứu
• 2.2.3. Phương pháp chọn mẫu
• 2.2.4. Nội dung nghiên cứu
• 2.2.5. Phương pháp thu thập thông tin và kỹ thuật sử dụng trong nghiên cứu
• 2.2.6. Sai số và cách khắc phục
• 2.2.7. Xử lý và phân tích số liệu
• 2.2.8. Vấn đề đạo đức nghiên cứu
• 3. CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 3.1. Tình trạng tiếp xúc với dung môi hữu cơ của công nhân tại một số cơ sở sản xuất sơn, giầy
• 3.1.1. Kết quả khảo sát điều kiện lao động, công tác ATVSLĐ của cơ sở sản xuất
• 3.1.2. Kết quả quan trắc môi trường lao động
• 3.1.3. Giám sát sinh học tiếp xúc với dung môi hữu cơ (Biological exposure monitoring)
• 3.2. Thực trạng, đặc điểm giảm sức nghe ở công nhân tiếp xúc dung môi hữu cơ
• 3.2.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu
• 3.2.2. Kết quả phỏng vấn các triệu chứng cơ năng
• 3.2.3. Kết quả đo sức nghe
• 3.2.4. Kết quả ghi đáp ứng thính giác thân não (ABR)
• 3.2.5. Mối liên quan của một số yếu tố nguy cơ và giảm nghe
• 4. CHƯƠNG 4: BÀN LUẬN
• 4.1. Tình trạng tiếp xúc với dung môi hữu cơ của công nhân tại một số cơ sở sản xuất sơn, giầy
• 4.2. Kết quả điều tra về điều kiện lao động, quan trắc môi trường lao động
• 4.3. Kết quả thực hiện an toàn vệ sinh lao động, bảo hộ lao động
• 4.4. Giám sát sinh học tiếp xúc với dung môi hữu cơ (Biological exposure monitoring)
• 4.5. Thực trạng và đặc điểm giảm sức nghe ở công nhân tiếp xúc với dung môi hữu cơ
• 4.5.1. Đặc điểm đối tượng nghiên cứu
• 4.5.2. Kết quả phỏng vấn các triệu chứng cơ năng
• 4.5.3. Kết quả đo sức nghe
• 4.5.4. Kết quả ghi đáp ứng thính giác thân não
• 4.5.5. Mối liên quan của một số yếu tố nguy cơ và giảm nghe
• 4.6. Hạn chế của đề tài
• DANH MỤC CÔNG TRÌNH CỦA TÁC GIẢ
• TÀI LIỆU THAM KHẢO

I. Tổng quan về dung môi hữu cơ

Dung môi hữu cơ là nhóm hợp chất dễ bay hơi, thường được sử dụng trong nhiều ngành công nghiệp, bao gồm sản xuất sơn và giầy. Chúng có khả năng hòa tan mạnh và tồn tại ở trạng thái lỏng trong khoảng nhiệt độ từ 0° đến 250°C. Các loại dung môi hữu cơ phổ biến bao gồm hydrocacbon, xeton, amin, và rượu. Việc tiếp xúc với dung môi hữu cơ có thể xảy ra qua đường hô hấp, tiêu hóa, hoặc tiếp xúc với da. Đặc biệt, sự hấp thu qua đường hô hấp là chủ yếu, phụ thuộc vào nồng độ dung môi trong không khí và thời gian phơi nhiễm. Nghiên cứu cho thấy rằng dung môi hữu cơ có thể gây độc cho tai, ảnh hưởng đến sức nghe của công nhân. Theo ACGIH, cần phải đo kiểm tra sức nghe định kỳ cho những công nhân tiếp xúc với dung môi hữu cơ và tiếng ồn.

1.1 Đường xâm nhập và hấp thu dung môi hữu cơ

Dung môi hữu cơ xâm nhập vào cơ thể chủ yếu qua đường hô hấp và tiếp xúc với da. Hấp thu qua đường hô hấp là chủ yếu, với nồng độ dung môi trong không khí quyết định khả năng hấp thu. Nghiên cứu cho thấy rằng hoạt động thể lực có thể làm tăng khả năng hấp thu dung môi. Hấp thu qua da cũng là một con đường quan trọng, đặc biệt với các dung môi dễ hòa tan trong chất béo. Sự hấp thu này phụ thuộc vào thời gian tiếp xúc và tình trạng da. Các dung môi như toluen có thể hấp thu nhanh chóng qua đường hô hấp và da, dẫn đến nồng độ cao trong máu chỉ sau vài phút tiếp xúc.

1.2 Ảnh hưởng đến sức khỏe của dung môi hữu cơ

Các dung môi hữu cơ có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là ảnh hưởng đến hệ thống thính giác. Độc tính cho tai (Ototoxins) là một khái niệm quan trọng, chỉ ra rằng các chất này có thể gây tổn thương cho tế bào tai trong và ảnh hưởng đến chức năng thính giác. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng tiếp xúc với dung môi hữu cơ có thể dẫn đến giảm sức nghe, đặc biệt khi kết hợp với tiếng ồn. Cần có các biện pháp dự phòng để bảo vệ sức khỏe của công nhân, bao gồm việc sử dụng thiết bị bảo hộ và thực hiện các quy định an toàn lao động.

II. Đối tượng và phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này tập trung vào công nhân làm việc trong các cơ sở sản xuất sơn và giầy, nơi có nguy cơ cao tiếp xúc với dung môi hữu cơ. Đối tượng nghiên cứu được chọn từ nhiều cơ sở khác nhau, đảm bảo tính đại diện cho toàn bộ ngành. Phương pháp nghiên cứu bao gồm khảo sát điều kiện lao động, đo sức nghe và giám sát sinh học. Các chỉ số sức nghe được đo bằng thiết bị chuyên dụng, và các triệu chứng cơ năng được ghi nhận qua phỏng vấn. Phân tích số liệu được thực hiện để xác định mối liên quan giữa mức độ tiếp xúc với dung môi hữu cơ và tình trạng sức nghe của công nhân.

2.1 Đối tượng nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu bao gồm công nhân làm việc tại các cơ sở sản xuất sơn và giầy, nơi có sử dụng nhiều dung môi hữu cơ. Các tiêu chí lựa chọn đối tượng bao gồm thời gian làm việc, mức độ tiếp xúc với dung môi, và tình trạng sức khỏe hiện tại. Nghiên cứu nhằm mục tiêu đánh giá thực trạng sức nghe của công nhân và tìm hiểu các yếu tố nguy cơ liên quan đến sức nghe.

2.2 Phương pháp thu thập thông tin

Phương pháp thu thập thông tin bao gồm khảo sát trực tiếp và đo lường sức nghe. Các công cụ đo lường được sử dụng bao gồm máy đo sức nghe đơn âm và thiết bị ghi đáp ứng thính giác thân não (ABR). Thông tin về điều kiện làm việc và mức độ tiếp xúc với dung môi hữu cơ cũng được thu thập thông qua bảng hỏi và quan trắc môi trường. Dữ liệu thu thập được sẽ được phân tích để xác định mối liên quan giữa tiếp xúc với dung môi hữu cơ và tình trạng sức nghe của công nhân.

III. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy tình trạng tiếp xúc với dung môi hữu cơ của công nhân tại các cơ sở sản xuất sơn và giầy là rất cao. Nồng độ dung môi trong môi trường lao động thường vượt quá giới hạn cho phép, dẫn đến nguy cơ cao về sức khỏe. Kết quả khảo sát cho thấy tỷ lệ công nhân bị giảm sức nghe là đáng kể, với nhiều người có triệu chứng giảm nghe rõ rệt. Các yếu tố nguy cơ như thời gian làm việc, mức độ tiếp xúc với dung môi hữu cơ, và điều kiện làm việc không đảm bảo an toàn đều có mối liên quan chặt chẽ đến tình trạng sức nghe của công nhân.

3.1 Tình trạng tiếp xúc với dung môi hữu cơ

Kết quả khảo sát cho thấy hầu hết công nhân đều tiếp xúc với dung môi hữu cơ trong quá trình làm việc. Nồng độ dung môi trong không khí tại các cơ sở sản xuất thường xuyên vượt quá giới hạn cho phép, gây ra nguy cơ cao về sức khỏe. Việc thiếu các biện pháp bảo vệ cá nhân và điều kiện làm việc không đảm bảo an toàn là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này. Cần có các biện pháp can thiệp kịp thời để giảm thiểu rủi ro cho công nhân.

3.2 Đặc điểm giảm sức nghe

Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ công nhân bị giảm sức nghe là rất cao, với nhiều người có triệu chứng rõ rệt. Kết quả đo sức nghe cho thấy có sự khác biệt rõ rệt giữa nhóm công nhân tiếp xúc với dung môi hữu cơ và nhóm không tiếp xúc. Các triệu chứng như ù tai, khó nghe trong môi trường ồn ào là phổ biến. Mối liên quan giữa mức độ tiếp xúc với dung môi hữu cơ và tình trạng sức nghe cần được nghiên cứu sâu hơn để có các biện pháp can thiệp hiệu quả.

IV. Bàn luận

Bàn luận về kết quả nghiên cứu cho thấy rằng dung môi hữu cơ có ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức nghe của công nhân trong ngành sản xuất sơn và giầy. Các yếu tố như tiếng ồn và hóa chất có thể tương tác với nhau, làm tăng nguy cơ giảm sức nghe. Cần có các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho công nhân, bao gồm việc sử dụng thiết bị bảo hộ và thực hiện các quy định an toàn lao động. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc giám sát sức nghe định kỳ là cần thiết để phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe liên quan đến dung môi hữu cơ.

4.1 Tình trạng tiếp xúc và ảnh hưởng đến sức khỏe

Tình trạng tiếp xúc với dung môi hữu cơ tại các cơ sở sản xuất sơn và giầy là rất cao, dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe, đặc biệt là giảm sức nghe. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng tiếp xúc với dung môi hữu cơ có thể gây ra các vấn đề thính giác nghiêm trọng. Cần có các biện pháp can thiệp kịp thời để bảo vệ sức khỏe của công nhân.

4.2 Các biện pháp dự phòng

Để giảm thiểu ảnh hưởng của dung môi hữu cơ đến sức nghe, cần thực hiện các biện pháp dự phòng như sử dụng thiết bị bảo hộ, cải thiện điều kiện làm việc, và giám sát sức khỏe định kỳ. Các cơ sở sản xuất cần tuân thủ các quy định về an toàn lao động và thực hiện các biện pháp bảo vệ sức khỏe cho công nhân. Việc nâng cao nhận thức về nguy cơ từ dung môi hữu cơ cũng là một yếu tố quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe người lao động.