Nghiên Cứu Ẩn Dụ Ý Niệm Về Hôn Nhân và Gia Đình Trong Tiếng Việt

LỜI CAM ĐOAN

LỜI CẢM ƠN

MỞ ĐẦU

0.1. Lý do chọn đề tài

0.2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu

0.3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu

0.4. Phương pháp nghiên cứu

0.5. Những đóng góp mới của luận án

0.6. Bố cục của luận án

1. CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC VẤN ĐỀ HỮU QUAN

1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu

1.1.1. Tình hình nghiên cứu về ẩn dụ ý niệm

1.1.2. Các nghiên cứu ở nước ngoài

1.1.3. Các nghiên cứu trong nước

1.2. Một số khái niệm liên quan đến đề tài

1.2.1. Ý niệm và ý niệm hóa

1.2.2. Nghiệm thân và lược đồ hình ảnh

1.2.3. Không gian tinh thần và sự pha trộn ý niệm

1.3. Ẩn dụ ý niệm

1.3.1. Khái niệm ẩn dụ ý niệm

1.3.2. Miền đích và miền nguồn

1.3.3. Sự ánh xạ trong ẩn dụ ý niệm

1.3.4. Đặc điểm của ẩn dụ ý niệm

1.3.5. Phân loại ẩn dụ ý niệm

1.3.6. Cơ sở trải nghiệm và động lực hình thành ẩn dụ ý niệm

1.3.7. Quy trình nhận dạng ẩn dụ ý niệm

1.4. Hôn nhân và gia đình trong đời sống người Việt

1.4.1. Hôn nhân của người Việt

1.4.2. Gia đình của người Việt

1.4.3. Sự chi phối của các yếu tố văn hóa truyền thống trong quan niệm về hôn nhân, gia đình của người Việt

1.4.4. Đặc điểm nội dung của văn xuôi Việt Nam hiện đại

1.5. Tiểu kết chương 1

2. CHƯƠNG 2: ẨN DỤ Ý NIỆM VỀ HÔN NHÂN

2.1. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích HÔN NHÂN

2.2. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn cuộc HÀNH TRÌNH

2.3. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn sự KẾT HỢP

2.4. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn THỨC ĂN

2.5. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT CHỨA

2.6. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn SÔNG NƯỚC

2.7. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn HOẠT ĐỘNG KINH DOANH

2.8. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn SINH THỂ

2.9. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT THỂ

2.10. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích (NGƯỜI) CHỒNG

2.11. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT THỂ

2.12. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn CON NGƯỜI

2.13. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích (NGƯỜI) VỢ

2.14. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn CON NGƯỜI

2.15. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn TÀI SẢN

2.16. Tiểu kết chương 2

3. CHƯƠNG 3: ẨN DỤ Ý NIỆM VỀ GIA ĐÌNH

3.1. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích GIA ĐÌNH

3.2. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT CHỨA

3.3. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT THỂ

3.4. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn THỰC VẬT

3.5. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích CHA MẸ

3.6. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT THỂ

3.7. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn CON NGƯỜI

3.8. Các ẩn dụ ý niệm có miền đích CON CÁI

3.9. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn CON NGƯỜI

3.10. Ẩn dụ ý niệm với miền nguồn VẬT THỂ

3.11. Tiểu kết chương 3

DANH MỤC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC CỦA TÁC GIẢ

TÀI LIỆU THAM KHẢO

NGUỒN NGỮ LIỆU

I. Tổng quan về ẩn dụ ý niệm hôn nhân và gia đình trong tiếng Việt

Nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình trong tiếng Việt là một lĩnh vực quan trọng trong ngôn ngữ học tri nhận. Hôn nhân và gia đình không chỉ là những khái niệm xã hội mà còn là những biểu tượng văn hóa sâu sắc. Các ẩn dụ này phản ánh cách mà người Việt nhận thức và thể hiện các giá trị văn hóa, tâm lý và xã hội liên quan đến hôn nhân và gia đình.

1.1. Khái niệm ẩn dụ ý niệm trong ngôn ngữ học

Ẩn dụ ý niệm (ADYN) là một phương thức tư duy giúp con người hiểu và diễn đạt thế giới xung quanh. Nó cho phép người sử dụng ngôn ngữ hình dung các khái niệm trừu tượng thông qua các hình ảnh cụ thể, từ đó tạo ra sự kết nối giữa các ý niệm.

1.2. Vai trò của hôn nhân và gia đình trong văn hóa Việt Nam

Hôn nhân và gia đình là hai yếu tố cốt lõi trong đời sống xã hội của người Việt. Chúng không chỉ là nơi nuôi dưỡng tình yêu thương mà còn là nền tảng cho sự phát triển của xã hội. Các giá trị văn hóa truyền thống ảnh hưởng mạnh mẽ đến quan niệm về hôn nhân và gia đình.

II. Những thách thức trong nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình

Nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình gặp phải nhiều thách thức. Các yếu tố văn hóa, ngôn ngữ và xã hội có thể tạo ra những khó khăn trong việc xác định và phân tích các ẩn dụ này. Sự đa dạng trong cách diễn đạt và hiểu biết về hôn nhân và gia đình cũng là một vấn đề cần được xem xét.

2.1. Sự đa dạng trong cách hiểu về hôn nhân

Khái niệm hôn nhân có thể khác nhau giữa các vùng miền và các thế hệ. Điều này tạo ra sự phong phú nhưng cũng gây khó khăn trong việc nghiên cứu và phân tích các ẩn dụ liên quan đến hôn nhân.

2.2. Ảnh hưởng của văn hóa truyền thống đến gia đình

Văn hóa truyền thống Việt Nam có ảnh hưởng sâu sắc đến cấu trúc và chức năng của gia đình. Các giá trị như tôn trọng, hiếu thảo và trách nhiệm gia đình thường được thể hiện qua các ẩn dụ trong ngôn ngữ.

III. Phương pháp nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình

Để nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình, cần áp dụng các phương pháp phân tích ngôn ngữ học tri nhận. Việc xác định miền nguồn và miền đích của các ẩn dụ là rất quan trọng để hiểu rõ hơn về cách mà người Việt nhận thức về hôn nhân và gia đình.

3.1. Phân tích cấu trúc ẩn dụ

Phân tích cấu trúc ẩn dụ giúp xác định các yếu tố chính trong việc hình thành các ẩn dụ về hôn nhân và gia đình. Điều này bao gồm việc xác định miền nguồn và miền đích, cũng như các mối quan hệ giữa chúng.

3.2. Khảo sát ngữ liệu văn xuôi hiện đại

Việc khảo sát ngữ liệu văn xuôi hiện đại cung cấp cái nhìn sâu sắc về cách mà các ẩn dụ về hôn nhân và gia đình được sử dụng trong thực tế. Điều này giúp làm rõ hơn về sự phát triển và biến đổi của các ẩn dụ này theo thời gian.

IV. Kết quả nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình

Kết quả nghiên cứu cho thấy rằng các ẩn dụ về hôn nhân và gia đình không chỉ phản ánh quan niệm văn hóa mà còn thể hiện sự thay đổi trong tư duy của người Việt. Những ẩn dụ này giúp làm rõ các giá trị và niềm tin của xã hội trong từng giai đoạn lịch sử.

4.1. Các mô hình ánh xạ trong ẩn dụ

Các mô hình ánh xạ giúp hiểu rõ hơn về cách mà người Việt hình dung về hôn nhân và gia đình. Những mô hình này thường liên quan đến các hình ảnh cụ thể như 'ngôi nhà', 'cây gia đình', hay 'hành trình'.

4.2. Ứng dụng thực tiễn của nghiên cứu

Nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình có thể được áp dụng trong giáo dục, truyền thông và các lĩnh vực khác. Điều này giúp nâng cao nhận thức về giá trị văn hóa và xã hội trong cộng đồng.

V. Kết luận và triển vọng nghiên cứu ẩn dụ ý niệm

Nghiên cứu ẩn dụ ý niệm về hôn nhân và gia đình trong tiếng Việt mở ra nhiều hướng đi mới cho các nghiên cứu tiếp theo. Việc hiểu rõ hơn về các ẩn dụ này không chỉ giúp làm phong phú thêm kiến thức về ngôn ngữ mà còn góp phần vào việc bảo tồn và phát triển văn hóa Việt Nam.

5.1. Tương lai của nghiên cứu ẩn dụ

Nghiên cứu ẩn dụ ý niệm sẽ tiếp tục phát triển và mở rộng, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa. Các nhà nghiên cứu cần chú ý đến sự giao thoa văn hóa và ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài đến các ẩn dụ trong tiếng Việt.

5.2. Đề xuất hướng nghiên cứu mới

Cần có thêm nhiều nghiên cứu sâu hơn về các ẩn dụ liên quan đến hôn nhân và gia đình trong các ngữ cảnh khác nhau. Điều này sẽ giúp làm rõ hơn về sự đa dạng và phong phú của ngôn ngữ và văn hóa Việt Nam.