I. Giới thiệu
Bài viết này nghiên cứu về việc nâng cao tính ổn định kích thước của gỗ keo lá tràm thông qua phương pháp axetyl hóa gỗ. Gỗ keo lá tràm (Acacia auriculiformis) là một trong những loại gỗ rừng trồng phổ biến tại Việt Nam, được sử dụng rộng rãi trong ngành xây dựng và nội thất. Tuy nhiên, một trong những vấn đề lớn nhất của gỗ tự nhiên là tính co dãn và khả năng chịu ẩm. Việc áp dụng phương pháp xử lý gỗ bằng axetyl hóa giúp cải thiện đáng kể tính chất này, làm giảm khả năng dãn nở và tăng cường độ bền cơ học của gỗ. Theo nghiên cứu, axetyl hóa gỗ là quá trình thay thế các nhóm hydroxyl (OH) trong cấu trúc gỗ bằng nhóm axetyl, giúp giảm khả năng hấp thụ nước và tăng tính ổn định về kích thước.
II. Tình hình nghiên cứu trong nước và quốc tế
Trong những năm gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng gỗ axetyl hóa có tính ổn định kích thước cao hơn so với gỗ chưa qua xử lý. Các nghiên cứu tại Nhật Bản, Thụy Điển và Nga đã chứng minh rằng gỗ axetyl hóa có khả năng chống nấm mốc và tác động của tia cực tím tốt hơn. Tại Việt Nam, nghiên cứu về gỗ keo và ứng dụng axetyl hóa mới chỉ bắt đầu, nhưng đã cho thấy tiềm năng lớn trong việc cải thiện chất lượng gỗ. Các nhà khoa học đã tiến hành nhiều thí nghiệm để xác định các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình axetyl hóa, bao gồm nhiệt độ, thời gian xử lý và loại hóa chất sử dụng. Kết quả cho thấy rằng việc tối ưu hóa các yếu tố này sẽ giúp nâng cao đáng kể tính ổn định kích thước của gỗ keo lá tràm.
III. Phương pháp axetyl hóa gỗ
Quá trình axetyl hóa gỗ diễn ra khi gỗ được xử lý với anhydrit axetic dưới áp suất và nhiệt độ nhất định. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng nhiệt độ xử lý từ 110°C đến 180°C trong thời gian từ 6 đến 12 giờ sẽ cho kết quả tối ưu nhất. Kết quả thí nghiệm cho thấy rằng khi áp dụng phương pháp này, hệ số chống dãn nở (ASE) của gỗ keo tăng lên đáng kể, giảm khả năng hấp thụ nước và cải thiện tính chất cơ học như độ bền kéo, độ bền ép và độ cứng. Việc sử dụng anhydrit axetic không chỉ giúp cải thiện tính chất vật lý của gỗ mà còn không gây hại cho môi trường, điều này rất quan trọng trong bối cảnh hiện nay.
IV. Kết quả và thảo luận
Kết quả từ các thí nghiệm cho thấy rằng gỗ keo lá tràm sau khi được axetyl hóa có tính ổn định kích thước vượt trội so với gỗ chưa qua xử lý. Hệ số chống dãn nở giảm từ 20% xuống còn 5% sau khi xử lý. Các chỉ tiêu về cơ lý của gỗ như độ bền uốn, độ bền kéo cũng được cải thiện. Điều này cho thấy rằng việc áp dụng phương pháp axetyl hóa không chỉ mang lại lợi ích về mặt kỹ thuật mà còn mở ra cơ hội cho việc phát triển các sản phẩm gỗ chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của thị trường. Các kết quả này cũng góp phần khẳng định vai trò của công nghệ chế biến gỗ hiện đại trong việc nâng cao giá trị sử dụng của gỗ tự nhiên.
V. Kết luận
Nghiên cứu về việc nâng cao tính ổn định kích thước của gỗ keo lá tràm qua phương pháp axetyl hóa đã chỉ ra rằng đây là một giải pháp hiệu quả. Kết quả cho thấy rằng việc áp dụng công nghệ này không chỉ giúp cải thiện tính chất vật lý của gỗ mà còn mở ra hướng đi mới cho ngành công nghiệp chế biến gỗ tại Việt Nam. Các nhà nghiên cứu và doanh nghiệp cần tiếp tục hợp tác để phát triển các ứng dụng thực tiễn của gỗ axetyl hóa, từ đó nâng cao giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường.
