## Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 và nền kinh tế tri thức phát triển mạnh mẽ, việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) trong giáo dục trở thành một yếu tố then chốt để nâng cao chất lượng dạy và học. Tại huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, các trường trung học phổ thông (THPT) đang đối mặt với thách thức trong việc phát triển năng lực tự học (NLTH) cho học sinh thông qua ứng dụng CNTT. Theo khảo sát năm học 2018-2019, đa số học sinh tại các trường THPT trên địa bàn có NLTH còn yếu, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả học tập và kết quả giáo dục toàn diện. Mục tiêu nghiên cứu là đánh giá thực trạng quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THPT huyện Hoài Nhơn theo hướng phát triển NLTH cho học sinh, từ đó đề xuất các biện pháp quản lý phù hợp nhằm nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT và phát triển NLTH. Phạm vi nghiên cứu tập trung vào 7 trường THPT công lập trên địa bàn huyện trong năm học 2018-2019. Nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ các nhà quản lý giáo dục, cán bộ quản lý trường học và giáo viên trong việc đổi mới phương pháp dạy học, nâng cao năng lực tự học của học sinh, góp phần thực hiện thành công các chủ trương đổi mới giáo dục của Bộ Giáo dục và Đào tạo.

## Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

### Khung lý thuyết áp dụng

Nghiên cứu dựa trên hai lý thuyết chính: lý thuyết quản lý giáo dục và lý thuyết phát triển năng lực tự học. Quản lý giáo dục được hiểu là quá trình tác động có kế hoạch của chủ thể quản lý đến khách thể nhằm đạt được mục tiêu giáo dục một cách hiệu quả. Lý thuyết phát triển năng lực tự học nhấn mạnh khả năng tự giác, chủ động, kỹ năng và thái độ học tập của học sinh trong việc tiếp nhận và vận dụng kiến thức. Các khái niệm chuyên ngành quan trọng bao gồm: quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học, năng lực tự học, phương pháp dạy học tích cực, và môi trường học tập số. Mô hình nghiên cứu tập trung vào mối quan hệ giữa quản lý ứng dụng CNTT và sự phát triển NLTH của học sinh, đồng thời xem xét các nhân tố ảnh hưởng như cơ sở vật chất, trình độ CNTT của giáo viên, và chính sách quản lý.

### Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng phương pháp hỗn hợp kết hợp phân tích lý thuyết và khảo sát thực tiễn. Dữ liệu được thu thập qua phiếu khảo sát với cỡ mẫu 300 giáo viên và cán bộ quản lý tại 7 trường THPT huyện Hoài Nhơn, cùng các cuộc phỏng vấn sâu với hiệu trưởng, phó hiệu trưởng và tổ trưởng chuyên môn. Phương pháp chọn mẫu là chọn mẫu ngẫu nhiên có chủ đích nhằm đảm bảo tính đại diện. Phân tích dữ liệu sử dụng các phép toán thống kê mô tả như trung bình, tỷ lệ phần trăm và kiểm định thống kê để đánh giá thực trạng và mối tương quan giữa các biến. Thời gian nghiên cứu kéo dài từ tháng 9/2018 đến tháng 6/2019, bao gồm giai đoạn khảo sát, phân tích và đề xuất giải pháp.

## Kết quả nghiên cứu và thảo luận

### Những phát hiện chính

1. **Mức độ ứng dụng CNTT trong dạy học:** Khoảng 65% giáo viên sử dụng CNTT trong chuẩn bị bài giảng, nhưng chỉ 40% tích hợp CNTT hiệu quả trong giờ học để phát triển NLTH cho học sinh.  
2. **Trình độ CNTT của đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý:** 54% cán bộ quản lý và 48% giáo viên đạt chuẩn kỹ năng CNTT theo quy định, còn lại chưa đáp ứng yêu cầu.  
3. **Cơ sở vật chất và hạ tầng CNTT:** 70% trường đã hoàn thành nối cáp quang Internet, nhưng chỉ 55% có đủ thiết bị CNTT phục vụ dạy học hiện đại.  
4. **Nhận thức và thái độ:** 80% cán bộ quản lý và 75% giáo viên nhận thức rõ tầm quan trọng của ứng dụng CNTT trong phát triển NLTH, tuy nhiên còn tồn tại khó khăn về kỹ năng và nguồn lực hỗ trợ.

### Thảo luận kết quả

Nguyên nhân hạn chế trong ứng dụng CNTT chủ yếu do trình độ CNTT của giáo viên chưa đồng đều và cơ sở vật chất chưa đồng bộ. So với các nghiên cứu trong nước và quốc tế, kết quả tương đồng với thực trạng phổ biến ở các vùng nông thôn và miền núi. Việc thiếu kế hoạch bài bản và kiểm tra đánh giá thường xuyên cũng làm giảm hiệu quả quản lý ứng dụng CNTT. Dữ liệu có thể được trình bày qua biểu đồ cột thể hiện tỷ lệ ứng dụng CNTT theo từng trường và bảng so sánh trình độ CNTT của giáo viên với mức độ ứng dụng CNTT trong dạy học. Ý nghĩa của nghiên cứu là làm rõ vai trò quản lý trong việc thúc đẩy ứng dụng CNTT nhằm phát triển NLTH, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông.

## Đề xuất và khuyến nghị

1. **Nâng cao nhận thức và đào tạo kỹ năng CNTT cho cán bộ quản lý và giáo viên:** Tổ chức các khóa tập huấn định kỳ nhằm nâng cao kỹ năng ứng dụng CNTT, hướng tới 90% giáo viên đạt chuẩn kỹ năng CNTT trong 2 năm tới.  
2. **Xây dựng kế hoạch ứng dụng CNTT bài bản:** Các trường cần lập kế hoạch chi tiết về ứng dụng CNTT trong dạy học theo hướng phát triển NLTH, cập nhật hàng năm và giám sát thực hiện.  
3. **Đầu tư cơ sở vật chất và thiết bị CNTT:** Huy động nguồn lực xã hội hóa để trang bị đầy đủ thiết bị hiện đại, đảm bảo 100% phòng học có kết nối Internet và thiết bị hỗ trợ trong 3 năm tới.  
4. **Tổ chức hội thảo, chia sẻ kinh nghiệm và kiểm tra đánh giá:** Thường xuyên tổ chức hội thảo, hội giảng về ứng dụng CNTT, đồng thời xây dựng hệ thống kiểm tra, đánh giá việc ứng dụng CNTT trong dạy học theo hướng phát triển NLTH.  
5. **Xây dựng cơ chế động viên, khen thưởng:** Thiết lập cơ chế khuyến khích giáo viên và học sinh tích cực ứng dụng CNTT, tạo động lực phát triển bền vững.

## Đối tượng nên tham khảo luận văn

1. **Cán bộ quản lý giáo dục:** Giúp xây dựng chính sách, kế hoạch và biện pháp quản lý ứng dụng CNTT hiệu quả trong trường học.  
2. **Hiệu trưởng và phó hiệu trưởng các trường THPT:** Hỗ trợ trong việc chỉ đạo, tổ chức và kiểm tra việc ứng dụng CNTT nhằm phát triển NLTH cho học sinh.  
3. **Giáo viên các môn học:** Cung cấp kiến thức và phương pháp tích hợp CNTT vào giảng dạy, nâng cao kỹ năng tự học cho học sinh.  
4. **Nhà nghiên cứu và sinh viên ngành quản lý giáo dục:** Là tài liệu tham khảo quý giá về quản lý giáo dục và ứng dụng CNTT trong đổi mới phương pháp dạy học.

## Câu hỏi thường gặp

1. **Tại sao cần phát triển năng lực tự học cho học sinh?**  
Năng lực tự học giúp học sinh chủ động, sáng tạo và bền bỉ trong học tập, phù hợp với xu hướng giáo dục hiện đại và yêu cầu phát triển bền vững.

2. **Ứng dụng CNTT có vai trò gì trong phát triển năng lực tự học?**  
CNTT cung cấp công cụ, tài nguyên học tập đa dạng, môi trường tương tác và hỗ trợ học sinh tự học mọi lúc, mọi nơi, nâng cao hiệu quả học tập.

3. **Những khó khăn chính trong quản lý ứng dụng CNTT tại các trường THPT là gì?**  
Bao gồm trình độ CNTT chưa đồng đều của giáo viên, hạn chế về cơ sở vật chất, thiếu kế hoạch và kiểm tra đánh giá thường xuyên.

4. **Làm thế nào để nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT trong dạy học?**  
Cần có kế hoạch bài bản, đào tạo kỹ năng cho giáo viên, đầu tư cơ sở vật chất, tổ chức hội thảo chia sẻ kinh nghiệm và xây dựng cơ chế động viên.

5. **Phương pháp nghiên cứu nào được sử dụng trong luận văn?**  
Kết hợp phương pháp lý thuyết và thực tiễn, sử dụng phiếu khảo sát, phỏng vấn sâu và phân tích thống kê với cỡ mẫu 300 giáo viên và cán bộ quản lý.

## Kết luận

- Nghiên cứu đã làm rõ thực trạng quản lý ứng dụng CNTT trong dạy học tại các trường THPT huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định, chỉ ra những hạn chế về kỹ năng, cơ sở vật chất và kế hoạch quản lý.  
- Đề xuất các biện pháp quản lý thiết thực nhằm nâng cao hiệu quả ứng dụng CNTT theo hướng phát triển năng lực tự học cho học sinh.  
- Nghiên cứu góp phần bổ sung cơ sở lý luận và thực tiễn về quản lý giáo dục trong bối cảnh chuyển đổi số và đổi mới phương pháp dạy học.  
- Khuyến nghị các trường và cơ quan quản lý giáo dục tăng cường đào tạo, đầu tư và kiểm tra đánh giá để phát huy tối đa tiềm năng của CNTT trong giáo dục.  
- Tiếp tục nghiên cứu mở rộng phạm vi và ứng dụng các biện pháp đề xuất trong các địa phương khác nhằm nâng cao chất lượng giáo dục phổ thông toàn quốc.

Hành động tiếp theo: Các trường THPT cần xây dựng kế hoạch triển khai các biện pháp quản lý ứng dụng CNTT ngay trong năm học tới, đồng thời phối hợp với Sở GD&ĐT tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý.

---