Luận Văn Thạc Sĩ Vàng: Kênh Trú Ẩn An Toàn Hay Công Cụ Phòng Ngừa Rủi Ro Trong Đầu Tư Chứng Khoán?

• Tác giả: Võ Thị Ái Trúc
• Người hướng dẫn: TS. Vũ Việt Quảng
• Trường học: Trường Đại Học Kinh Tế TP.HCM
• Chuyên ngành: Tài Chính – Ngân Hàng
• Đề tài: Vàng Là Kênh Trú Ẩn An Toàn Hay Là Công Cụ Phòng Ngừa Rủi Ro Đối Với Kênh Đầu Tư Chứng Khoán – Ứng Dụng Mô Hình DCC-GARCH
• Loại tài liệu: luận văn thạc sĩ
• Năm xuất bản: 2017
• Địa điểm: TP. Hồ Chí Minh

• LỜI CAM ĐOAN
• 1. CHƯƠNG 1: GIỚI THIỆU
• 1.1. Lí do hình thành đề tài
• 1.2. Mục tiêu nghiên cứu
• 1.3. Câu hỏi nghiên cứu
• 1.4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
• 1.5. Phương pháp nghiên cứu
• 1.6. Ý nghĩa đề tài
• 1.7. Cấu trúc bài luận văn
• 2. CHƯƠNG 2: TỔNG QUAN CÁC BẰNG CHỨNG THỰC NGHIỆM
• 2.1. Vàng là công cụ phòng ngừa rủi ro đối với các chỉ tiêu tài chính
• 2.1.1. Phòng ngừa lạm phát
• 2.1.2. Phòng ngừa dao động tỷ giá hối đoái
• 2.2. Vàng là kênh trú ẩn an toàn đối với các chỉ tiêu tài chính
• 2.3. Vàng vừa là công cụ phòng ngừa rủi ro, vừa là kênh trú ẩn an toàn đối với chứng khoán
• 3. CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG
• 3.1. Mẫu nghiên cứu và nguồn dữ liệu thu thập
• 3.2. Mô tả khung biến và mô hình nghiên cứu
• 3.2.1. Mô tả khung biến
• 3.2.2. Mô hình nghiên cứu
• 3.3. Phương pháp kiểm định mô hình
• 4. CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
• 4.1. Thống kê mô tả
• 4.1.1. Diễn biến của giá vàng và thị trường chứng khoán
• 4.1.2. Thống kê mô tả dữ liệu
• 4.2. Các kiểm định trên phân tích dữ liệu chuỗi thời gian
• 4.2.1. Kiểm định tính dừng
• 4.2.2. Kiểm định ảnh hưởng ARCH
• 4.3. Kết quả mô hình
• 5. CHƯƠNG 5: KẾT LUẬN
• 5.1. Kết luận về kết quả nghiên cứu
• 5.2. Khuyến nghị đề tài
• 5.3. Những điểm hạn chế của luận văn
• 5.4. Những gợi ý cho hướng nghiên cứu tiếp theo
• DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
• PHỤ LỤC

I. Giới thiệu

Đề tài nghiên cứu 'Vàng là kênh trú ẩn an toàn hay công cụ phòng ngừa rủi ro?' được hình thành từ nhu cầu tìm kiếm một kênh đầu tư an toàn trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng biến động. Đầu tư vàng đã trở thành một lựa chọn phổ biến cho các nhà đầu tư nhằm giảm thiểu rủi ro và bảo toàn giá trị tài sản. Nghiên cứu này không chỉ xem xét vai trò của vàng trong việc phòng ngừa rủi ro mà còn phân tích khả năng của nó như một kênh trú ẩn an toàn trong các giai đoạn khủng hoảng tài chính. Mục tiêu chính là xác định mối quan hệ giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán, từ đó cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho thị trường Việt Nam.

1.1 Lý do hình thành đề tài

Sự gia tăng rủi ro trong các hệ thống tài chính đã thúc đẩy nhu cầu tìm kiếm các kênh đầu tư an toàn. Vàng, với tính chất là một tài sản an toàn, đã được nhiều nhà đầu tư lựa chọn trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động. Nghiên cứu này nhằm làm rõ vai trò của vàng trong việc phòng ngừa rủi ro và xác định xem nó có thực sự là một công cụ phòng ngừa rủi ro hay không. Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng vàng có thể hoạt động như một kênh trú ẩn an toàn trong các giai đoạn khủng hoảng, tuy nhiên, cần có thêm các bằng chứng thực nghiệm để khẳng định điều này trong bối cảnh Việt Nam.

II. Tổng quan lý thuyết và các nghiên cứu thực nghiệm

Chương này tổng hợp các nghiên cứu trước đây về mối quan hệ giữa vàng và chứng khoán. Vàng đã được công nhận là một công cụ phòng ngừa rủi ro hiệu quả trong nhiều nghiên cứu. Các tác giả như Baur và McDermott (2010) đã chỉ ra rằng vàng có thể là một kênh trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư trong các thị trường phát triển. Tuy nhiên, tại các thị trường mới nổi, vai trò của vàng có thể yếu hơn. Nghiên cứu này sẽ cung cấp cái nhìn sâu sắc về mối quan hệ giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán tại Việt Nam, từ đó giúp các nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.

2.1 Vàng và phòng ngừa rủi ro

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng vàng có thể hoạt động như một công cụ phòng ngừa rủi ro trong các giai đoạn bất ổn kinh tế. Vàng không chỉ giúp bảo toàn giá trị tài sản mà còn có thể giảm thiểu tác động tiêu cực từ lạm phát và biến động tỷ giá. Các nghiên cứu thực nghiệm cho thấy rằng trong thời kỳ khủng hoảng, giá vàng thường tăng cao, trong khi giá chứng khoán lại giảm. Điều này cho thấy vàng có thể đóng vai trò như một kênh trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường tài chính không ổn định.

III. Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu này sử dụng mô hình DCC-GARCH để phân tích mối quan hệ giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán. Mô hình này cho phép xác định sự biến đổi theo thời gian của mối tương quan giữa hai loại tài sản. Dữ liệu được thu thập từ thị trường chứng khoán Việt Nam trong giai đoạn từ 2010 đến 2017. Phương pháp này không chỉ giúp xác định mối quan hệ giữa vàng và chứng khoán mà còn cung cấp cái nhìn sâu sắc về khả năng phòng ngừa rủi ro của vàng trong bối cảnh thị trường Việt Nam.

3.1 Mô tả khung biến và mô hình nghiên cứu

Khung biến được xây dựng dựa trên các yếu tố kinh tế vĩ mô và các chỉ tiêu tài chính. Mô hình DCC-GARCH cho phép phân tích mối quan hệ động giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán. Phương pháp này giúp xác định xem vàng có thực sự hoạt động như một công cụ phòng ngừa rủi ro hay không. Kết quả từ mô hình sẽ cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho vai trò của vàng trong việc bảo vệ danh mục đầu tư trong bối cảnh thị trường biến động.

IV. Kết quả nghiên cứu

Kết quả nghiên cứu cho thấy có mối quan hệ tích cực giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán trong giai đoạn nghiên cứu. Vàng không chỉ hoạt động như một công cụ phòng ngừa rủi ro mà còn có thể là một kênh trú ẩn an toàn trong các giai đoạn khủng hoảng. Các số liệu thống kê cho thấy rằng khi thị trường chứng khoán giảm, giá vàng thường tăng, điều này chứng tỏ vai trò của vàng trong việc bảo vệ tài sản. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng việc kết hợp vàng vào danh mục đầu tư có thể giúp giảm thiểu rủi ro tổng thể.

4.1 Thống kê mô tả

Thống kê mô tả cho thấy sự biến động của giá vàng và thị trường chứng khoán trong giai đoạn từ 2010 đến 2017. Giá vàng có xu hướng tăng trong các giai đoạn khủng hoảng, trong khi giá chứng khoán lại giảm. Điều này cho thấy vàng có thể hoạt động như một kênh trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư. Các số liệu thống kê cũng cho thấy rằng việc đầu tư vào vàng có thể giúp giảm thiểu rủi ro trong danh mục đầu tư, đặc biệt là trong bối cảnh thị trường không ổn định.

V. Kết luận

Nghiên cứu khẳng định rằng vàng không chỉ là một công cụ phòng ngừa rủi ro mà còn là một kênh trú ẩn an toàn cho các nhà đầu tư trong bối cảnh thị trường chứng khoán biến động. Kết quả nghiên cứu cung cấp bằng chứng thực nghiệm cho vai trò của vàng trong việc bảo vệ tài sản và giảm thiểu rủi ro. Các nhà đầu tư nên xem xét việc kết hợp vàng vào danh mục đầu tư của mình để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

5.1 Khuyến nghị

Dựa trên kết quả nghiên cứu, các nhà đầu tư nên xem xét việc đầu tư vào vàng như một phần của chiến lược đa dạng hóa danh mục đầu tư. Vàng có thể giúp bảo vệ tài sản trong các giai đoạn khủng hoảng và giảm thiểu rủi ro tổng thể. Nghiên cứu cũng khuyến nghị cần có thêm các nghiên cứu thực nghiệm để xác định rõ hơn vai trò của vàng trong các bối cảnh khác nhau của thị trường tài chính.

Tổng quan nghiên cứu

Trong bối cảnh thị trường tài chính ngày càng biến động mạnh mẽ, việc tìm kiếm các kênh đầu tư an toàn và hiệu quả trở thành nhu cầu cấp thiết đối với nhà đầu tư. Tại Việt Nam, thị trường chứng khoán và vàng là hai kênh đầu tư phổ biến với mức biến động lớn, lần lượt đạt khoảng 228% và 192% trong giai đoạn 2010-2017. Luận văn tập trung nghiên cứu vai trò của vàng như một kênh trú ẩn an toàn hay công cụ phòng ngừa rủi ro đối với kênh đầu tư chứng khoán tại thị trường Việt Nam trong giai đoạn từ tháng 1/2010 đến tháng 9/2017. Mục tiêu chính là phân tích mối quan hệ tương quan giữa lợi nhuận vàng và lợi nhuận chứng khoán, từ đó xác định tính hiệu quả của vàng trong việc giảm thiểu rủi ro đầu tư chứng khoán. Nghiên cứu sử dụng mô hình DCC-GARCH để ước lượng hệ số tương quan biến đổi theo thời gian giữa hai kênh đầu tư này. Kết quả nghiên cứu có ý nghĩa quan trọng trong việc hỗ trợ nhà đầu tư và các nhà quản lý danh mục đầu tư đưa ra quyết định đa dạng hóa và phòng ngừa rủi ro hiệu quả hơn, đồng thời góp phần làm rõ vai trò của vàng trong hệ thống tài chính Việt Nam.

Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu

Khung lý thuyết áp dụng

Luận văn dựa trên hai lý thuyết chính về vai trò của vàng trong đầu tư tài chính:

1. Lý thuyết công cụ phòng ngừa rủi ro (Hedging Tool): Vàng được xem là công cụ phòng ngừa rủi ro khi nó có tương quan âm hoặc không tương quan với các tài sản khác trong điều kiện thị trường bình thường. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro tổng thể của danh mục đầu tư.

2. Lý thuyết kênh trú ẩn an toàn (Safe Haven): Vàng là kênh trú ẩn an toàn khi nó không di chuyển cùng chiều hoặc có tương quan thấp với các tài sản khác trong thời kỳ thị trường biến động mạnh hoặc khủng hoảng.

Các khái niệm chính bao gồm: tỷ suất sinh lợi (Return), tương quan có điều kiện (Conditional Correlation), mô hình DCC-GARCH (Dynamic Conditional Correlation - Generalized Autoregressive Conditional Heteroskedasticity), và tính dừng của chuỗi thời gian (Stationarity).

Phương pháp nghiên cứu

Nghiên cứu sử dụng dữ liệu chuỗi thời gian tuần từ tháng 1/2010 đến tháng 9/2017, gồm 369 quan sát về giá vàng (đơn vị VNĐ) và chỉ số VN-index của thị trường chứng khoán Việt Nam. Dữ liệu giá vàng được thu thập từ Công ty TNHH MTV Vàng Bạc Đá Quý Sài Gòn (SJC), trong khi dữ liệu chứng khoán lấy từ Sàn chứng khoán Nhà nước Việt Nam.

Phương pháp phân tích chính là mô hình DCC-GARCH, được ước lượng qua hai bước: đầu tiên là mô hình GARCH để ước lượng phương sai có điều kiện của từng chuỗi lợi nhuận, sau đó là mô hình DCC để ước lượng ma trận tương quan có điều kiện biến đổi